بر کیشِ بیآزاری
تاریخ انتشار: ۲۰ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۲۷۸۳۵
چرا حافظ میگوید: «مباش در پی آزار و هر چه خواهی کن/ که در شریعت ما غیر از این گناهی نیست»؟ یک مدرس دانشگاه، به این سوال پاسخ داده است.
محمدابراهیم ایرجپور در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: از دیدگاه حافظ و بر اساس منش و روشی که از اشعار او برمیآید، دو گناه بزرگ و غیرقابل اغماض وجود دارد که یکی مردم آزاری است و دیگری، ریا کاری.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور اصفهان ادامه داد: نادیده نباید گرفت که اندیشه حافظ، پیش و بیش از هر چیز درآمیخته با قرآن و حدیث است. درست است که اسلام را تسلیم در برابر خدا معنا کردهاند، اما مگر کسی که تسلیم خدا باشد، مردم آزاری پیشه میکند؟
وی افزود: بنا بر حدیثی از پیامبر (ص) مسلمان واقعی، کسی است که مردم از دست و زبان او در امان باشند. اصل و اساس اندیشه حافظ نیز بر همین نکته استوار است که میگوید «مباش در پی آزار و هر چه خواهی کن/ که در شریعت ما غیر از این گناهی نیست.» و سایر گناهان کبیره را هم زیرشاخه همین آزار رساندن به دیگری میتوان قرار داد.
ایرجپور با اشاره به بیت «چنان بزی که اگر خاک ره شوی، کس را/غبار خاطری از رهگذار ما نرسد»، خاطرنشان کرد: خاک شدن، ایهام دارد و معنی مردن و یا فروتنی را میتوان از آن برداشت کرد. پس حافظ میگوید حتی اگر مردی یا به منتها درجه افتادگی رسیدی، باز هم باید مواظب باشی که گرد آزاری بر خاطر کسی ننشانی و این نشان میدهد که پرهیز از آزار تا چه حد اندیشه محوری حافظ بوده است.
این مدرس دانشگاه، وجود نمونههای بیشمارِ آزاد کردن اسیران و مهربانی با حیوانات در سیره پیامبر و امامان را که مخالف با نگاهِ غالب مردم در آن عصر و زمانه بود، موید اهمیت بیآزاری در اسلام دانست و گفت: همه ادیان بزرگ و بزرگان ادیان و عرفا، به رعایت این مسئله توجه ویژه داشتهاند.
وی با اشاره به اینکه استبداد و اختناق، نوعی از آزار رسانی به مردم است که باعث و عامل بروز ریاکاری در بین آنها میشود، تصریح کرد: استبداد که سابقهای ۲۵۰۰ ساله در ایران زمین دارد، باعث میشود که مردم خودشان را به شکلی که حکومت و بزرگان آن میپسندند دربیاورند و در نتیجه دیگر خود حقیقیشان نباشند. این همان چیزی است که حافظ از آن نفرت دارد؛ ریا.
عضو هیئت علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه پیامنور اصفهان با گریزی به زندگی حافظ، یادآور شد: جوانی حافظ، قرین با حکومت شاه شجاع، حاکم خوب فارس بود اما پس از او، امیرمبارزالدین بر مسند حکومت فارس و کرمان نشست و بلافاصله دستور داد که میخانهها را ببندند و چنگ و چغانه و آلات موسیقی را بشکنند. حافظ میدید که حاصل این کار چیزی جز زهد ریایی نیست به همین دلیل میسرود «در میخانه ببستند، خدایا مپسند/ که در خانه تزویر و ریا بگشایند»
ایرجپور، خاطر نشان کرد: چهرههای منفی شعر حافظ، یعنی واعظ و زاهد و شیخ و محتسب، چهرههای مقدس زمانه او بودهاند اما حافظ به دلیل همین منکر بزرگ ریا، با آنها به جنگ برمیخیزد و میگوید «گر چه بر زاهد شهر این سخن آسان نشود/ تا ریا ورزد و سالوس، مسلمان نشود» یا در جایی دیگر میآورد «ریا حلال شمارند و جام باده حرام/ زهی طریقت و ملت، زهی شریعت و کیش»
وی ادامه داد: بنابراین حافظ از آزار رسانی پرهیز میدهد تا جلوی بروز ابتلائات آن که یکی از جمله آنها همین ریاست، بگیرد.
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: وقتی ریا اصل شود، حقیقت افراد پنهان میشود و تلاش آحاد جامعه که میتواند مصروف پیشرفت و به حرکت درآوردن چرخهای یک کشور شود، صرف این میشود که چگونه خود را به شکلِ مطلوبی که از او طلب میشود دربیاورد. به این ترتیب است که آزار و استبداد و ریا باعث فلج شدن یک جامعه میشود و به این جهت است که حافظ، به شدت با آن مبارزه میکند.
ایرجپور، بازگشت به حافظ، سعدی، نظامی، عطار، مولوی را بازگشت به سرچشمه موفقیت دانست و گفت: بازیابی اندیشه این بزرگان، کلید پیروزی همه جوامع است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری حافظ شیرازی روز حافظ اصفهان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۲۷۸۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آغاز خروج نیروهای حافظ صلح از قره باغ
همزمان با نزدیک شدن جمهوری های ارمنستان و آذربایجان به توافق صلح، پرچم کشورهای روسیه و ترکیه از منطقهای در قره باغ به نشانه خروج نیروهای حافظ صلح پایین آورده شد.
به گزارش مشرق،پس از آنکه نیروهای حافظ صلح روس به حضور چند ساله خود در منطقه قفقاز جنوبی پایان دادند، پرچم روسیه و ترکیه نیز دیروز جمعه به مناسبت بسته شدن مرکزی که برای نظارت بر آتش بس در قره باغ ایجاد شده بود، پایین آورده شد.
در نوامبر سال ۲۰۲۰ (آبان ۱۳۹۹) نزدیک به دو هزار نیروی حافظ صلح روسیه بر اساس توافقی با میانجیگری مسکو که به شش هفته درگیری میان نیروهای جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان پایان داد، به قره باغ اعزام شدند.
اما در سپتامبر سال گذشته جمهوری آذربایجان در نهایت قره باغ را با زور بازپس گرفت و باعث کوچ اجباری ۱۲۰ هزار ارمنی ساکن این منطقه شد.
پس از این رویداد، ارمنستان مسکو را به عدم حمایت از منافع ایروان متهم کرد؛ اتهامی که مسکو آن را رد کرد.
روسیه نیز که پیش از این قرار بود نیروهای حافظ صلح خود را تا سال ۲۰۲۵ در منطقه حفظ کند، در اوایل ماه جاری میلادی تصمیم به خروج آنها گرفت.
این نیروها شامل سربازانی از روسیه و ترکیه و همچنین جمهوری آذربایجان بودند که در شهر متروکه ای به نام آغ دام که از سال ۲۰۲۰ در کنترل باکو قرار دارد، مستقر شده بودند.
سرگئی ایستراکوف معاون رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه پس از خروج نیروهای حافظ صلح روس از این منطقه، از دوستی میان سه کشور قدردانی کرد و گفت: اولویت حقوق بشردوستانه بینالمللی این امکان را فراهم کرده تا عملیات زودتر از موعد تکمیل گردد.
در حال حاضر گفته می شود که جمهوری های ارمنستان و آذربایجان به سمت یک توافق صلح برای پایان مناقشه قره باغ گام برداشته اند.
یک منبع وزارت دفاع جمهوری آذربایجان نیز در همین زمینه به رویترز گفت که آخرین گروه از نیروهای حافظ صلح قرار است در پایان ماه مه (۱۱ خرداد) منطقه را ترک کنند.
الهام علیاف رئیس جمهوری آذربایجان نیز پیش از این در همین زمینه اظهار داشت: باکو ممکن است قبل از کنفرانس صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان (COP۲۹) که در ماه نوامبر (آبان) به میزبانی باکو برگزار میشود، توافقنامه صلح امضا کند.
منبع: ایرنا