نگرانی بازار نفت از حوادث زنجیره‌ای در خاورمیانه
تاریخ انتشار: ۲۰ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۲۸۹۶۷
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، از یک سو نفت‌کش‌های ایرانی توقیف می‌شوند و از سوی دیگر در جدید‌ترین اقدام، یکی از نفت‌کش‌های متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران یعنی سابیتی با اصابت دو موشک، از ادامه مسیر باز می‌ماند. اقتصاد نفتی ایران این روزها اگرچه تلاش می‌کند بدون وابستگی به نفت اداره شود؛ اما قطعا از این تنش‌ها تأثیر می‌گیرد و البته بازار جهانی نفت هم از این مسائل بی‌نصیب نخواهد ماند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شوک ناشی از تحریم‌های ایران به ایستگاهی خطرناک برای بازارهای بین‌المللی نفت رسیده است؟ این سؤالی است که کسی پاسخ آن را نمی‌داند. به نظر می‌رسد بعد از حوادث آرامکو و هدف قرار‌گرفتن تأسیسات نفتی عربستان، این بار نوبت ایران است که هدف موشک‌های سرگردان قرار بگیرد. نفتکش سابیتی در دریای سرخ مورد اصابت دو موشک قرار گرفته است. این حمله پیامی را به دنیا مخابره می‌کند و آن این است که شاید خاورمیانه دیگر محل امنی برای صدور محموله‌های نفتی نباشد. مجموعه این تحولات بر ایران و بازارهای جهانی نفت چه تأثیراتی خواهد داشت؟ کارشناسان نظرات دقیق و روشنی درباره این مسئله نمی‌توانند ارائه دهند؛ زیرا واکنش هر‌یک از بازیگران صحنه خاورمیانه قطعا بر تحولات منطقه و در نهایت بازارهای جهانی نفت تأثیرگذار خواهد بود.
احتمال گسترش ناامنی در خطوط کشتی‌رانی
محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک درباره حمله به سابیتی و تأثیر آن بر بازار نفت عنوان می‌کند: این حادثه ظاهرش این است که یک نفتکش ایرانی مورد اصابت قرار گرفته است؛ ولی یک مقدار اگر دقت کنیم، امنیت کشتی‌رانی را در دنیا به مخاطره می‌اندازد.
او ادامه می‌دهد: این حملات برای همه صادرکنندگان یک تهدید محسوب می‌شود. همان‌طور که کشتی ما را -به وسیله عواملی که ناشناس هستند- مورد اصابت قرار می‌دهند، بقیه کشتی‌ها هم می‌توانند تهدید شوند؛ بنابراین آنچه مهم است، این است که این‌گونه حوادث امنیت خطوط کشتی‌رانی، به‌ویژه نفت‌کش‌ها را در آب‌های بین‌المللی به خطر می‌اندازد.خطیبی می‌گوید: یک نفتکش ما را توقیف کردند. یک نفتکش ما را هدف قرار دادند. این می‌تواند امنیت کشتی‌رانی را در منطقه و حتی در جهان به مخاطره بیندازد؛ چیزی که هیچ‌کس نمی‌خواهد.
همه می‌خواهند خطوط کشتی‌رانی امن و عاری از تنش و درگیری باشد. چیزی که این روزها اتفاق می‌افتد، برخلاف خواست بین‌المللی است. خواست جهانی این است که این خطوط امن باشد و نفت و دیگر کالاها با ایمنی کامل جابه‌جا شوند. هیچ مشکلی پیش نیاید؛ ولی این حوادث نشان می‌دهد که این تهدید به وجود آمده است و اگر با آن مقابله نشود، حتی می‌تواند گسترش یابد.
به نظر من جوامع جهانی باید درباره این مسئله فکری بکنند.او اضافه می‌کند: ما باید منتظر باشیم که ناامنی به‌وجود‌آمده گسترش یابد. اگر با آن مقابله نشود؛ تا حدی ممکن است ابعادش خیلی پیچیده‌تر شود. باید به امنیت همه کشتی‌ها احترام گذاشت و مانع این حوادث شد. اگر حساسیت لازم در‌این‌باره به وجود نیاید، فکر می‌کنم می‌تواند گسترش یابد.
تأثیر روانی حمله به نفتکش ایرانی بر قیمت جهانی نفت
خطیبی به این پرسش که آیا حمله به نفتکش ایرانی بر قیمت جهانی نفت تأثیرگذار است، این‌گونه پاسخ می‌دهد: این اتفاق تأثیرات روانی بر بازار نفت دارد. اگرچه یک کشتی خیلی نمی‌تواند روی بازار نفت تأثیر بگذارد؛ اما یک جو روانی ایجاد می‌کند که در کوتاه‌مدت روی قیمت‌ها تأثیر می‌گذارد؛ اما این جو ماندنی نیست و مدت زیادی نمی‌تواند روی قیمت‌ها تأثیر بگذارد.او درباره توقف صادرات نفت ایران به دلیل مزاحمت‌ها و تأثیر آن بر بازارهای جهانی نفت می‌گوید: این مسئله به واکنش ایران در قبال ایجاد اخلال در صادرات نفت باز‌می‌گردد. مقامات ایرانی در گذشته گفته‌اند که اگر ایران نتواند نفت خود را صادر کند، عکس‌العمل نشان خواهد داد. بسته به اینکه عکس‌العمل ایران تا چه اندازه باشد، شرایط متفاوت می‌شود.
نماینده سابق ایران در اوپک با تأکید بر اینکه شناسایی عوامل حمله‌کننده به نفتکش ایرانی با توجه به تکنولوژی روز کار ساده‌ای است، حق تلافی برای ایران را محفوظ می‌داند.
او درباره تأثیر عکس‌العمل‌های ایران بر بازار نفت پیش‌بینی خاصی ارائه نمی‌دهد، اما بر این باور است که بازار نفت حساس بوده و تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی را بر نمی‌تابد. به‌ویژه اگر این ناامنی‌ها در منطقه مهم صادرکننده‌ای مثل خلیج‌فارس رخ دهد.
خطیبی می‌گوید: گفته می‌شود بین 18 تا 19 میلیون بشکه نفت از منطقه خلیج‌فارس جابه‌جا می‌شود. بازار نفت به مناطق مهم نفتی عکس‌العمل نشان می‌دهد. برخی حوادث منجر به عکس‌العمل روانی و فوری روی قیمت‌ها می‌شود اما در نهایت در دراز‌مدت، عرضه و تقاضا قیمت نفت را تعیین می‌کند. عکس‌العمل‌های روانی چنانچه هیچ حادثه‌ای اتفاق نیفتد، متوقف شده و بازار نفت به حالت عادی باز‌می‌گردد اما اگر حوادث زنجیره‌ای باشد، بازار نفت را می‌تواند به‌شدت نگران کند.
او دوره بلندمدت در بازار نفت را یک دوره یک‌ساله اعلام می‌کند و ادامه می‌دهد: در‌حال‌حاضر به فصل زمستان نزدیک می‌شویم. عوامل فصلی هم روی قیمت بازار و عرضه و تقاضا تأثیر می‌گذارند. می‌توان گفت برایند بسیاری از مسائل به قیمت نفت سمت‌و‌سو می‌دهند.
صادرات نفت ایران ادامه دارد
حادثه اصابت موشک به نفتکش ایرانی تنها حادثه این حوزه نیست. پیش‌تر هم با توقیف نفت‌کش‌های ایرانی مانعی بر سر راه صادرات نفت ایران ایجاد شده بود. تکرار این حوادث، اقتصاد ایران و فروش نفت کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد؟ محمدعلی صادقی، کارشناس نفت در این زمینه تأکید می‌کند: آنچه درباره حوادث مرور کردید، یک‌سری اطلاعات متداولی است که شما می‌بینید اما واقعیت این است که ایران به صورت غیر‌مستقیم نفت خام خود را میفروشد، اما اعداد آن محرمانه است و دلیلی هم برای رسانه‌ای‌شدن آن وجود ندارد. او تأکید می‌کند: ایران نفت خام خود را به فروش می‌رساند.صادقی هم بر این باور است که حادثه اصابت موشک به نفتکش ایرانی، در کوتاه‌مدت بر بازار نفت اثر می‌گذارد و شاید اثرات درازمدتی هم داشته باشد. اما با وجود همه این فشارها، جریان صادرات نفت ایران متوقف نشده است.
او می‌گوید: من در بازار فروش نفت هستم. بسیاری از محموله‌های ایران به‌صورت فراورده، نفت خام، گاز مایع و میعانات در حال فروش است. اگرچه فروش نفت به‌صورت رسمی و گشایش اعتبار نیست اما تهاتری کار می‌کنیم. نقدی کار می‌کنیم. جریان‌های مالی متعددی در بازار وجود دارد که از آن استفاده می‌کنیم. این‌طور نیست که جریان فروش نفت خام متوقف شود.
به اعتقاد این کارشناس نفتی هر حادثه‌ای برای نفت‌کش‌ها، ریسک را بالا می‌برد و شرایط طبیعی بازار این است که قیمت‌ها را افزایش دهد، اما این افزایش‌ها خیلی زیاد نخواهد بود.
او پیش‌بینی می‌کند که قیمت هر بشکه نفت به 70 دلار برسد، اما بر این نکته پافشاری می‌کند که جریان‌هایی که در منطقه رخ می‌دهد؛ از جمله حمله ترکیه به شمال سوریه، به نفع ایران تمام خواهد شد و مقداری مسائل خاورمیانه را کمرنگ‌تر می‌کند تا در منطقه یک روند معقول‌تر و عقلانی‌تری در پیش گرفته شود و حاکمان منطقه راهکارهای سیاسی در پیش بگیرند.این کارشناس نفت درباره افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی به دلیل حمله به نفتکش ایرانی بیان می‌کند: منابع مختلف عنوان می‌کنند که به دلیل این حمله، قیمت نفت یک دلار بالا رفته است اما متغیرهای مختلفی در قیمت‌ها تاثیرگذار است.
او درباره گنجایش نفتکش ایرانی و میزان نفت از‌‌دست‌رفته می‌گوید: این نفت‌کش‌ها یک میلیون بشکه جا می‌گیرند و نفتی که از دست رفته است، خیلی زیاد نبوده و صرفا یک نشتی بوده است.
منبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: صادرات نفت نفت بازار نفت نفتکش نفتکش ایرانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۲۸۹۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جنگ جهانی نفت؛ بایدن در تنگنای تحریم‌ها، قیمت‌ها و انتخابات
تدابیر تحریمی جدید مجلس آمریکا علیه ایران، ونزوئلا و روسیه می‌تواند با افزایش قیمت نفت خام، به شانس پیروزی مجدد بایدن در انتخابات امسال آسیب بزند.
به گزارش اکوایران، دولت بایدن از به کار گرفتن تحریم‌های نفتی برای تسلیم‌کردن کشورهای متخاصم بیزار بوده و از بالارفتن قیمت نفت در سال انتخاباتی آمریکا هراس دارد. اما ممکن است جو بایدن مجبور به این کار شود؛ چرا که قانون‌گذاران کنگره دور تحریم‌های جدیدی را علیه کشورهایی مانند ایران اعمال کرده‌اند که می‌تواند بخش بزرگی از نفت موجود در بازارهای جهانی را خارج ساخته و تعادل را به هم بزند.
به نوشته کیث جانسون برای وبگاه فارن پالیسی، سؤال این است که آیا تحریم‌های جدید بر تولیدکنندگان بزرگ نفت، منجر به افزایش قیمت نفت در اواخر سال جاری می‌شود یا اینکه جریان نفت از قاره آمریکا به واشنگتن این امکان را می‌دهد که قیمت نفت و رفتار کشورهای متخاصم را کنترل کند؟
وسواس کنگره به تحریم ایرانآخرین تلاش‌های کنگره شامل لایحه تحریمی جدیدی بود که صادرات نفت ایران (و خریداران چینی آن‌ها) را به عنوان بخشی از یک برنامه جامع هدف قرار می‌داد. این لایحه بخشی از بسته‌ای بزرگ‌تر است که شامل کمک‌های دفاعی به اوکراین، اسرائیل و آسیا-اقیانوسیه نیز می‌شود. در صورت تصویب، تأیید رئیس‌جمهور و اجرای کامل، این تحریم‌ها می‌توانند بیش از ۷۰۰ هزار بشکه در روز نفت ایران را از بازار حذف کند که تقریباً نیمی از صادرات فعلی ایران را تشکیل می‌دهد.
اما این همه ماجرا نیست. لایحه تحریم‌ها تنها چند روز پس از آن ارائه شد که دولت بایدن، تحت فشار دوحزبی کنگره، به دلیل نقض مکرر وعده‌های کاراکاس در مورد برگزاری انتخابات آزاد، امتیاز لغو تحریم‌ها علیه ونزوئلا را پس گرفت. این موضوع می‌تواند در آینده برای نفت خام سنگین که پالایشگاه‌های نفتی ساحل خلیج آمریکا به آن علاقه‌مند هستند، به مشکل تبدیل شود. در همین حال، برخلاف میل واشنگتن، کی‌یف به استفاده از پهپادهای دوربرد برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های ضعیف صنعت نفت روسیه و آسیب‌زدن به توانایی صادرات محصولات نفتی این کشور ادامه می‌دهد.
مهار ناموفق اوپکدر مجموع، این اقدامات جدید بازار نفت که در حال حاضر با کمبود مواجه بوده را بیش از پیش تحت فشار قرار می‌دهد. شاخص نفت خام در لندن همچنان در حدود ۸۶ دلار در هر بشکه باقی مانده و اوپک و شرکای آن اعلام کرده‌اند که به طور داوطلبانه تا ژوئن برای حفظ قیمت‌ها، تولید نفت خود را محدود نگه می‌دارند و همچنین تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه نیز بازارهای نفت را نگران نگه داشته است.
روری جانستون، بنیانگذار شرکت مشاوره تحقیقات بازار نفت «کامودیتی کانتکست» گفت: «اوپک مقدار زیادی نفت را نگه داشته و ما در ابتدای امسال با رشد تقاضای قوی مواجه بودیم». او ادامه داد: «میزان افزایش تقاضا در سال جاری یا تسریع رشد نفت شِیل ایالات متحده دو عاملی هستند که تعادل بازارهای نفت را تعیین خواهند کرد».
از نظر عرضه جهانی نفت، در حالی که اوپک و شرکای آن همچنان به کاهش تولید خود (به جز برای عراق و ایران) ادامه می‌دهند، ایالات متحده، کانادا، برزیل وگویان در حال جبران این کمبود هستند.
ایالات متحده با تولید بیش از ۱۳.۱ میلیون بشکه در روز، دوباره به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شده، اما بعید است در سال جاری، شاهد رشد قابل توجهی در این زمینه باشد. کانادا می‌تواند در سال جاری نیم میلیون بشکه در روز به تولید جدید خود اضافه کند که آخرین تلاش برای بهره‌برداری از شن‌های نفتی جنجالی آن خواهد بود. گویان به عنوان بازیگری غیرمنتظره در قاره آمریکا، حدود ۲۵۰ هزار بشکه در روز به تولید خود نسبت به سال گذشته افزوده است. همه این‌ها با هم برای جبران هرگونه کاهش تولید از سوی اوپک کافی خواهد بود، مگر اینکه تقاضای جهانی برای نفت بسیار بیشتر از حد انتظار باشد.
در گذشته، اغلب می‌شد روی عربستان سعودی، به عنوان بزرگترین تولیدکننده اوپک برای بازکردن افزایش تولید و صادرات به منظور حفظ قیمت‌ها در محدوده معقول حساب کرد و به طور تئوری می‌توان انتظار داشت که در صورت لزوم، برای ضربه‌زدن به ایران این کار را انجام دهد. مشکل اینجاست که هدف‌گذاری عربستان سعودی و اوپک تغییر کرده است.
آن‌ها قبلاً بر حفظ قیمت نفت در محدوده ۶۰ تا ۷۵ دلار در هر بشکه تمرکز داشتند. با این حال، جانستون می‌گوید: «در حال حاضر، آن‌ها کف و سقف بسیار بالاتری دارند». او افزود که قیمت نفت باید به نزدیکی یا بالاتر از ۱۰۰ دلار در هر بشکه برسد تا تأمین‌کننده اصلی بازار جهانی نفت، رویکرد خود را به طور کلی تغییر دهد.
به همین دلیل است که هرگونه نفتی که به دلیل تحریم‌های جدید از بازار خارج گردد، می‌تواند برای عرضه و تقاضای جهانی، قیمت نفت و از نظر سیاسی برای دولت بایدن، به مشکلی تبدیل شود.
چالش تحریم‌های جدیدبا وجود افزایش صادرات نفت ایران به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۱۸، چند دلیل وجود دارد که نشان می‌دهد قوانین جدید علیه این صادرات، دولت بایدن را فلج نخواهد کرد.
اول، به گفته بن کاهیل، کارشناس انرژی در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی، تحریم‌ها تا اکتبر اجرایی نمی‌شوند. دوم، آن‌ها آمریکا را ملزم می‌کنند تا بخش بسیار پیچیده‌ای از بازار صادرات نفت را هدف قرار دهد؛ یعنی پالایشگاه‌های مستقل چین که ارتباط کمی با مؤسسات مالی آمریکا دارند. این مؤسسات همان‌هایی هستند که معمولاً ابزار اصلی اعمال تحریم‌هایند.
کاهیل خاطرنشان کرد: «متوقف‌ساختن تجارت نفت ایران کار سختی است. این تجارت با پالایشگاه‌های کوچک چینی (معروف به «قوری») انجام می‌شود که اصلاً با سیستم مالی آمریکا در ارتباط نیستند. اگر می‌خواهید با این پالایشگاه‌ها مقابله کنید، باید با دولت چین تعامل برقرار داشته و من فکر نمی‌کنم بحث واردات نفت ایران مهمترین مسئله در روابط دوجانبه پکن-واشنگتن باشد».
دلیل اینکه دولت بایدن نسبت به اعمال تحریم‌های جهانی بر صادرات نفت چه ایران، چه ونزوئلا و چه روسیه محتاط بوده، قابل درک است. در شرایطی که اقتصاد آمریکا رونق دارد، تورم همچنان بالاست و قیمت بنزین هم بیشتر از همه به چشم می‌آید. مشاور اقتصادی بایدن در هفته گذشته قول داد که هر کاری برای پایین نگه داشتن قیمت بنزین در طول تابستان انجام دهد و حتی به آزادسازی احتمالی ذخایر استراتژیک نفت آمریکا اشاره کرد.
کاهیل گفت: «هزینه‌های انرژی برای این دولت، از ابتدا، یک دغدغه جدی بوده است. بنابراین، آن‌ها در اعمال شدید تحریم‌هایی که می‌تواند بازار جهانی نفت را بر هم بزند، انگار روی لبه تیغ راه می‌روند».
سلاح مخفی آمریکاشاید برای کنگره فعلی بیش از کاخ سفید، تحریم‌های نفتی همچنان آوازی خوش برای گوش مقامات است. طی یک دهه گذشته، ایالات متحده به لطف انفجار تولید نفت شیل، به تولیدکننده‌ای بزرگ، سپس صادرکننده و در نهایت به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شد.
در طول این مسیر، از نفوذ تازه به دست آمده خود برای اعمال تحریم بر کشورهایی مانند ایران، ونزوئلا و روسیه استفاده کرد، با این اطمینان که چاه‌های فوران‌کننده نفت آمریکا، هر کمبودی را از سوی تحریم‌شدگان جبران کند. قانون‌گذاران فکر می‌کنند اگر آمریکا یک سلاح نفتی دارد، پس چرا از آن استفاده نکند؟
کاهیل گفت: «این واقعیت که ایالات متحده در دهه گذشته چنین منبعی برای رشد تولید بوده است، به آن امکان داده تا بر تعداد بیشتری از کشورها تحریم اعمال کند. و واشنگتن عاشق تحریم‌های انرژی شده است. وقتی می‌خواهید فشار وارد کنید، این همیشه راه‌حل ساده‌ای است؛ هرچند همیشه هم مؤثر نیست».
از دیدگاه کاخ سفید بایدن، صرف اینکه آمریکا بزرگترین بازیگر عرصه نفت است، به این معنا نیست که درست چند ماه مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری، می‌تواند از پویایی بازار جهانی نفت که بر قیمت‌ها در همه‌جا، حتی در شهرهای کوچک آمریکا تأثیر می‌گذارد، چشم‌پوشی کند.
کاهیل گفت: «نفت شیل به آمریکا آزادی عمل برای اعمال تحریم بر کشورهای بیشتری می‌دهد، اما این مجوزی بی‌قیدوشرط نیست».
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟