ماموریت خودخوانده «عمران خان» در تهران و ریاض؛ آیا پاکستان از عهده میانجیگری برخواهد آمد؟
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۴۰۹۳۲
آفتابنیوز :
هنگامی که عمران خان ۱۳ ماه پیش به عنوان نخست وزیر پاکستان انتخاب شد، عهد کرد که برای پیشبرد مسائل منطقه ای نقش مهمی را ایفا کند و اکنون که پس از تحولات اخیر در خلیج فارس، قصد سفر به جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را دارد این سؤال پیش می آید که آیا ابتکار عمل دیپلماتیک وی موفق خواهد شد یا خیر.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش آفتابنیوز؛ عمران خان پس از پیروزی در انتخابات عمومی سال گذشته در اولین سخنرانی عمومی خود اظهار داشت که حزب وی آرزوی روابط قوی تر با ایران دارد و پاکستان نقش خود را در حل بحران خاورمیانه ایفا خواهد کرد.
به نوشته خبرگزاری ایرنا، نخست وزیر پس از سه سفر رسمی به عربستان سعودی، در تاریخ ۲۱ آوریل امسال اولین سفر رسمی خود به جمهوری اسلامی ایران را انجام داد. وی در آن بازدید جلسات مهمی با مقامات عالی جمهوری اسلامی ایران داشت. هدف از تلاشهای اخیر نخست وزیر ماندگاری صلح و ثبات در همسایگی بویژه در ایران است که پاکستان با ۹۰۰ کیلومتر آن مرز مشترک دارد. عمران خان معتقد است که هرگونه تنش در همسایگی خود تأثیر مستقیمی بر پاکستان خواهد گذاشت. عمران خان در سفر خود به نیویورک برای حضور در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت که جنگ راه حلی برای هیچ مسئله ای نیست و درگیری با ایران به نفع منافع هیچ کس نخواهد بود. وی همچنین اظهار داشت که هر دو کشور ایالات متحده و عربستان سعودی از وی خواسته اند برای رفع تنش ها واسطه با ایران باشد.
کارشناسان می گویند اگر نخست وزیر موفق شود به نوعی معامله ای میان ایران و عربستان سعودی انجام دهد، به عنوان یک موفقیت بزرگ دیپلماتیک برای اسلام آباد تلقی می شود. پیش از این سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان، ضمن پاسخ دادن به سؤای در نشست خبری هفتگی خود گفت: صلح و ثبات در منطقه آرزوی ماست و تمام تلاش خود را برای خنثی کردن تنش ها در منطقه خلیج فارس انجام خواهیم داد. در همین حال، شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان در گفت و گو با رسانه های محلی گفت: عمران خان برای رفع اختلافات بین دو کشور مهم مسلمان، به عربستان و ایران سفر خواهد کرد.
وی گفت که منطقه نمی تواند جنگ دیگری را تحمل کند و ما در تلاش هستیم نقش خود را برای به حداقل رساندن تنش ها ایفا کنیم زیرا روابط عمیقی با عربستان سعودی داریم و شریک راهبردی هستیم در حالی که ایران همسایه و برادر مسلمان ما است.
به گفته ناظران، تلاش های مداوم پاکستان نشان می دهد که اسلام آباد در کارگزاری توافق میان ایران و عربستان سعودی بسیار جدی تر است. ایران همیشه گفته است که مایل است همه مسائل را از طریق گفت و گو حل کند، اما باید دید که آیا سایر کشورها حاضرند در این زمینه قدم بردارند. ایران به عنوان یک کشور مهم منطقه با هرگونه نقش نیروهای خارجی در منطقه مخالف است و معتقد است که کشورهای منطقه می توانند مسائل خود را از طریق گفت و گو توسط خودشان حل کنند.
براساس گزارش ها، نخست وزیر ابتدا به ایران سفر می کند، قرار ملاقات وی با رئیس جمهور حسن روحانی برای روز یکشنبه ( 21 مهر) تعیین شده است. وی روز بعد برای دیدار با رهبری سعودی به ریاض می رود.
رسانه های محلی پیش از این گزارش کرده بودند که مقدمات سفر میانجیگری نخست وزیر در سفر غیر منتظره یک مقام عالی دولت به ایران و عربستان سعودی در هفته گذشته سپتامبر انجام شده است.
این مقام در دیدار خود به پایتخت هر دو کشور، با مقامات ارشد ایران و عربستان سعودی برای کمک به خنثی کردن تنش ها گفت و گو کرد. گزارش ها می گویند هیچ تأیید رسمی از سفر پنهانی این مقام در دست نیست، اما اعتقاد بر این است که زمینه برای سفر آتی عمران خان انجام شده که وی را برای سفر به هر دو کشور ترغیب کرده است.
روزنامه نیویورک تایمز به تازگی گزارش داده است که عربستان از پاکستان و عراق خواسته است تا برای کمک به خنثی کردن تنش، به طور غیر مستقیم با یکدیگر گفت و گو کنند. اگرچه پاکستان صمیمانه تلاش های صلح را انجام می دهد، اما باید در برابر برخی از نیروهایی که می خواهند کشورهای مسلمان را ناامید ببینند، هوشیار باشند.
حسن روحانی رئیس جمهوری جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل گفته بود: امنیت منطقه با خروج نیروهای آمریکایی فراهم خواهد شد. وی افزود: راه نهایی برای صلح و امنیت در خاورمیانه از طریق دمکراسی درونی و دیپلماسی بیرونی می گذرد. وی خاطرنشان کرد: "دولت نمی تواند امنیت را توسط دولت های خارجی خریداری یا تأمین کند. "
پاکستان از عهده میانجیگری برخواهدآمد
روزنامه اعتماد نیز در گزارشی نوشت: داوطلبان نقش میانجیگری میان ایران و عربستان و ایران و ایالات متحده امریکا هرروز بیش از روز قبل میشوند و البته به نظر نمیرسد که تاکنون هیچکدام از این میانجیگریها ره به جایی برده باشند. در حال حاضر ایران با عربستان سعودی به عنوان بازیگری منطقهای و امریکا به عنوان بازیگری فرامنطقهای رابطه دیپلماتیک ندارد و میتوان گفت که در هر دو این پروندهها این سه بازیگر نوعی از بنبست در رابطه را تجربه میکنند. اغما در رابطه دیپلماتیک میان تهران و واشنگتن و همچنین تهران و ریاض، سایر بازیگران منطقهای و فرامنطقهای را هم به دردسر انداخته است.
ایران و عربستان، پروندهای در بنبست
در مساله فرجام توافق هستهای ایران با ۱+۴، فرانسه نقش پیشرو را در میانجیگری میان ایران و امریکا بازی میکند. نقشی که سر و صدای بسیاری به پا کرده و گاه ناظران را امیدوار به نتیجه و گاه ناامید از هر دستاوردی کرده است.
تنش در رابطه ایران و امریکا که به کنارهگیری واشنگتن از برجام منتهی شد تاثیر خود را نه فقط در فرجام برجام بلکه در رابطه ایران با کشورهای اروپایی، رابطه ایران با آژانسبینالمللی انرژی اتمی و همچنین تحولات سیاسی و امنیتی منطقه گذاشته است. همزمان تهران و ریاض هم روزهای تحولات ناخوشایند و هم تشدید تنش در رابطه دوجانبه را تجربه میکنند؛ تنشی که نخستین نتیجه آن را در بیثباتی در تحولات امنیتی منطقه، آشفتگی در بازار جهانی انرژی و در بنبست دست و پا زدن پروندههای منطقهای چون یمن شاهد هستیم.
با اینهمه بیش از ۴۰ سال خصومت در رابطه ایران و امریکا با توجه به رفتارهای یکجانبه واشنگتن در دو سال گذشته به شمول کنارهگیری از توافق هستهای، بازگرداندن تحریمهای هستهای و اتخاذ سیاست فشارحداکثری سیاسی، امنیتی و اقتصادی علیه ایران، دورنمای رسیدن به توافق میان تهران و واشنگتن را تیرهوتار کرده است. رابطه ایران و عربستان نیز تحت تاثیر تنشی است که تهران و واشنگتن تجربه میکنند اما مجموعهای از عوامل باعث شده که بارقههایی از امید در میان سایر بازیگران برای تنشزدایی از رابطه تهران و ریاض ایجاد شود. بحران اخیر در رابطه ایران و عربستان به چهارمین سالگرد خود نزدیک میشود. دی ماه ۱۳۹۴ به دنبال اعدام روحانی شیعه شیخ نمر در عربستان، اعتراضها در ایران به بالارفتن از دیوار سفارت عربستان منتهی شد؛ اقدامی که ریاض پاسخ آن را با قطع رابطه دیپلماتیک با تهران داد. قطع رابطه دیپلماتیک سعودی با تهران به نخستین تکه از پازل تشدید تنش با تهران تبدیل شد که در چهار سال گذشته همچنان ادامه داشته و ساعتی متوقف نشده است.
آیا ریاض به دنبال کاهش تنش با تهران است؟
عربستان در حال حاضر در باتلاق یمن گرفتار شده، مهمترین تاسیسات نفتی این کشور هدف حمله قرار گرفته، شهرهای آن در تیررس حملات موشکی انصارالله یمن قرار دارد، محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور به دلیل پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار با اکراه مورد پذیرش همتاهای خارجی خود قرار میگیرد، شاکله شورای همکاری خلیج فارس را به دلیل تنش در رابطه با قطر از هم پاشانده و برای کوچکترین درخواست از امریکا باید چک سفید امضا کند آنهم در حالی که ضمانتی برای نقد کردن وعدههای ترامپ در اختیار ندارد. همزمان جنگی که ولیعهد سعودی ادعا کرده بود آن را به داخل ایران میکشاند دامان ریاض را گرفته و ناامنی در خلیجفارس و تنگه هرمز برخلاف انتظار سعودی پای تمام بازیگران منطقهای را به میدان کشانده است. امریکای ترامپ نیز متحد سرتاپاگوشی که محمد بن سلمان انتظار داشت، نیست. در مجموعهای از تحولاتی که در شش ماه گذشته در منطقه رخ داده، ریاض دخالت نظامی ولو محدود واشنگتن را انتظار میکشید که نه در ماجرای هدف قرارگرفتن پهپاد امریکایی توسط ایران نه در حمله به تانکرهای نفتی در خلیج فارس و نه در هدف قرار گرفتن تاسیسات نفتی آرامکو این انتظار برآورده نشد. همزمان نوع رفتار رییسجمهور امریکا با متحدانش در منطقه که آخرین آنها کردها بودند، واکنش ترامپ به عدم پیروزی بنیامین نتانیاهو، رفیق شفیقش در انتخابات اخیر رژیم اسراییل و اصرار وی بر این نکته که وقت جنگهای بیپایان امریکا در منطقه غرب آسیا به پایان رسیده و هرکسی طالب جنگ است خود راسا اقدام کند، سعودی را به ستوه آورده و در کنج استراتژیک قرار داده است. مجموعه این تحولات، برخی از ناظران مسائل منطقه را به این نتیجه رسانده که شاید عربستان سعودی به دنبال کاهش تنش با ایران باشد. البته که میان تمایل به کاهش تنش تا اراده برای برقراری رابطه دیپلماتیک و حل و فصل اختلافهای دوجانبه فاصله بسیار است. در این مرحله به نظر نمیرسد که ریاض ارادهای برای از سرگیری کامل رابطه با تهران آنهم در شرایطی که تمام شواهد حاکی از سرخوردگی محمد بن سلمان دارد، داشته باشد.
ماموریت خودخوانده خان
هدف قرار گرفتن تاسیسات نفتی عربستان سعودی در ماه سپتامبر را میتوان زنگ خطری برای محمد بن سلمان دانست. مجموعه رفت و آمدهایی که پس از این ماجرا به عربستان رخ داد این تصویر رسانهای را ایجاد کرده که ریاض به دنبال کاهش تنش با تهران است. عمرانخان، نخستوزیر پاکستان و عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق دو چهرهای هستند که رابطه حسنه با تهران و ریاض دارند و تلاش میکنند از این رابطه برای کاهش تنش میان دو پایتخت استفاده کنند.
با اینهمه دومین سفر عمرانخان به تهران در یک سال گذشته در رسانههای منطقهای و فرامنطقهای به تلاشی برای میانجیگری تعبیر شده است. عمرانخان برای نخستینبار در جامه نخست وزیر پاکستان اردیبهشتماه سال جاری به تهران سفر کرد که در جریان آن سفر با مقام معظم رهبری و رییسجمهور کشورمان دیدار داشت. نخستوزیر پاکستان که دیدارهای رسمی خود را از صبح امروز در تهران آغاز خواهد کرد به زودی سفری به عربستان سعودی هم خواهد داشت. با توجه به فاصله نزدیک سفر اخیر عمرانخان به ریاض و تکرار این سفر در هفته آتی این گمانه تقویت شده که وی پاسخ ایران به میانجیگری اسلامآباد را به ریاض منتقل خواهدکرد. وزیر خارجه پاکستان ساعاتی پیش از سفر به تهران اعلام کرد که پاکستان تلاش میکند سوءتفاهمهای موجود میان ایران و عربستان را از بین ببرد. این مقام پاکستانی در ادامه افزود: پاکستان هرکاری انجام میدهد تا از سطح تنش میان ایران و عربستان به عنوان دو کشور اسلامی بکاهد چرا که این منطقه دیگر توان یک جنگ دیگر را ندارد.
شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان در بخشهایی از سخنانش پیش از سفر به تهران به همراه نخست وزیر گفت: پاکستان دیگر از عهده یک تنش یا منازعه در همسایگی خود برنخواهد آمد چرا که از ۱۹ سال پیش تاکنون با پرونده تنش و درگیری در افغانستان دست به گریبان است.
عمرانخان نخستوزیر پاکستان در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نشست خبری که داشت تاکید کرد که دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا از وی خواسته میان واشنگتن و تهران میانجیگری کند و او نیز پیام ترامپ را به روحانی رسانده است. به نظر میرسد که این جمله عمرانخان در رسانهها به درخواست همزمان عربستان و امریکا از پاکستان برای میانجیگری میان این کشورها و ایران تعبیر شده است. به نظر میرسد که اصلیترین واهمه کشورهایی چون عراق و پاکستان، وسیعتر شدن دامنه حملات به منافع نفتی ایران و عربستان در خلیجفارس است. اتفاقی که میتواند احتمال درگیری تصادفی میان دوکشور و تبدیل شدن آن به جرقه جنگ را افزایش بدهد. پاکستان در حالی به دنبال میانجیگری میان ایران و عربستان است که این کشور به کمکهای مالی و همچنین واردات نفت از عربستان بهشدت وابسته است.
پاکستان بیم این را دارد که آغاز منازعه مستقیم میان ایران و عربستان، اسلامآباد را در موقعیت گریزناپذیر انتخاب میان تهران یا ریاض قرار بدهد. پاکستان در سالهای اخیر به دلیل وابستگی مالی به عربستان و همسایگی با ایران از دخالت مستقیم در منازعههای غرب آسیا پرهیز کرده و به همین دلیل از پیوستن به ائتلاف سعودی برای جنگ در یمن هم سر باز زد. برخی از کارشناسان بر این باور هستند که همین سیاست محافظهکارانه پاکستان در قبال ایران و عربستان، به این کشور ظرفیتی برای میانجیگری داده است.
ایران میانجیها را رد نمیکند
همزمان با سفر عمرانخان به تهران، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه در گفتوگو با تلویزیون دولتی ترکیه اعلام کرد که ایران و عربستان انتخابی جز گفتوگو با هم ندارند و تهران برای گفتوگو با سعودی چه مستقیم و چه با واسطه آماده است و به همین دلیل هیچوقت میانجیها را رد نکرده است.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان روز گذشته در گفتوگو با خبرگزاری صدا و سیما، درباره جزییات سفر عمرانخان به تهران گفت: نخستوزیر پاکستان درباره تحولات منطقهای و بینالمللی با مقامات عالیرتبه کشورمان دیدار، گفتوگو و تبادل نظر خواهد داشت. این سفر در چارچوب روابط دیرینه و دوستانه است. در این سفر نخستوزیر پاکستان با رهبر معظم انقلاب اسلامی و رییسجمهور کشورمان دیدار خواهد داشت و یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک میان عمرانخان و آقای روحانی رییسجمهور برگزار خواهد شد. وی در خصوص برخی اخبار که عمرانخان نخستوزیر پاکستان به عنوان میانجی و پیامی برای ایران و عربستان خواهد بود، گفت: تا این لحظه موضوع میانجیگری مطرح نیست، اما آخرین تحولات منطقه و بینالمللی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. ایران اعلام کرده است چه با میانجی یا بدون میانجی با همسایگان خود گفتوگو خواهد کرد و اگر سوءتفاهمی وجود دارد برطرف شود، اجازه ندهیم منطقه ما دستخوش تحول اشخاص ثالث شود و کشورهای فرامنطقهای بتوانند از این مساله سوءاستفاده کنند. آمادگی ایران برای گفتوگو با کشورهای منطقه، شامل همه کشورهای منطقه بوده و این موضوع از قبل اعلام شده است و ایران از طرحها و ابتکاراتی که در این راستا وجود دارد استقبال میکند و خواستارمنطقهای امن و ثبات امنیت در منطقه است و اگر این موضوع مطرح شود، جمهوری اسلامی ایران حرفها را خواهد شنید.
منبع: آفتاب
کلیدواژه: پاکستان عمران خان عربستان ایران خاورمیانه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۴۰۹۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مرز مشترک پاکستان و ایران باید «مرز صلح و دوستی» باشد
به گزارش خبرگزاری مهر، در پایان سفر آیت الله «سید ابراهیم رییسی» رییسجمهور کشورمان به کشور پاکستان، تهران و اسلام آباد در بیانیهای مشترک با تأکید بر روابط تاریخی، فرهنگی، مذهبی و تمدنی دو کشور همسایه و مسلمان، بر تعهد خود برای تحکیم بیشتر این پیوندها، گسترش بیشتر همکاریهای تجاری و اقتصادی، تسریع در نهاییسازی توافقنامه تجارت آزاد، تقویت همکاری در بخشهای اتصال، توسعه زیرساختها و انرژی، همکاری دو کشور در تمامی سازوکارهای سازمانهای منطقهای از جمله اکو و شانگهای، محکومیت جنایات و تجاوزات مستمر رژیم صهیونیستی در غزه و لزوم آتشبس فوری و دسترسی بلامانع مردم این منطقه به کمکهای بشردوستانه، تأکید کردند.
متن کامل این بیانیه به این شرح است:
۱- به دعوت نخست وزیر جمهوری اسلامی پاکستان، جناب آقای محمد شهباز شریف، رئیس جمهوری اسلامی ایران، دکتر سید ابراهیم رئیسی، از ۲۲ تا ۲۴ آوریل ۲۰۲۴ بازدیدی رسمی از پاکستان بهعمل آورد. در سفر رسمی به پاکستان، رئیس جمهور ایران را یک هیئت عالیرتبه متشکل از وزیر امور خارجه ایران، جناب آقای امیر عبداللهیان و سایر اعضای کابینه و مقامات ارشد همراهی میکردند.
۲- جناب آقای رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در سطح هیئت با محمد شهباز شریف نخست وزیر گفتوگو کرد. در این گفتوگوها، دو طرف طیف وسیعی از روابط دوجانبه پاکستان و ایران را مورد بررسی قرار دادند و همچنین در مورد مسائل منطقهای و جهانی مورد علاقه طرفین تبادل نظر کردند. در این بازدید چندین یادداشت تفاهم / توافقنامه نیز به امضا رسید.
۳- هر دو طرف توافق کردند که تعاملات متقابل را از طریق تبادل منظم دیدارهای سطح بالا برای تقویت روابط برادرانه تقویت کنند.
۴- دو طرف با تأکید بر روابط تاریخی، فرهنگی، مذهبی و تمدنی دو کشور همسایه و مسلمان، بر تعهد خود برای تحکیم بیشتر این پیوندها از طریق ارتقای فعالیتهای دانشگاهی، فرهنگی و گردشگری و توسعه گردشگری به اماکن مذهبی تاریخی در هر دو کشور تأکید کردند.
۵- هر دو طرف با اذعان به اینکه مرز مشترک پاکستان و ایران باید «مرز صلح و دوستی» باشد، بر اهمیت همکاری منظم و تبادل نظر بین مقامات سیاسی، نظامی و امنیتی دو کشور برای مقابله با تهدیداتی مانند تروریسم، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان، گروگانگیری، پولشویی و آدمربایی تأکید کردند.
۶- دو طرف بر گسترش بیشتر همکاریهای تجاری و اقتصادی توافق کردند و بر تعهد خود برای تبدیل مرز مشترک خود از «مرز صلح» به «مرز شکوفایی» از طریق پروژههای اقتصادی مشترک توسعه محور از جمله ایجاد بازارچههای مرزی مشترک، مناطق آزاد اقتصادی و گشایش مرزهای جدید تأکید کردند.
آنها همچنین بر اهمیت همکاری در حوزه انرژی از جمله تجارت برق، خطوط انتقال نیرو و پروژه خط لوله گاز IP تأکید کردند. دو رهبر توافق کردند که تجارت دوجانبه خود را طی پنج سال آینده به ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهند. هر دو طرف بر ضرورت مشارکت اقتصادی بلندمدت بادوام و الگوی اقتصادی و ارتباطی مشترک منطقهای، بهویژه برای توسعه اجتماعی-اقتصادی در استان سیستان و بلوچستان ایران و استان بلوچستان پاکستان تأکید کردند.
۷- به منظور تقویت بیشتر همکاریهای اقتصادی دوجانبه، هر دو طرف توافق کردند که به سرعت توافقنامه تجارت آزاد (FTA) را نهایی کنند و جلسات بعدی رایزنیهای سالانه دوجانبه سیاسی (BPC) و کمیته تجارت تجاری مشترک (JBTC) و همچنین دور بیست و دوم مذاکرات کمیسیون مشترک اقتصادی (JEC) در آینده نزدیک را برگزار کنند. آنها همچنین توافق کردند که تبادل منظم کارشناسان اقتصادی و فنی و همچنین هیئتهایی از اتاقهای بازرگانی دو کشور را برای تعمیق همکاریهای اقتصادی تسهیل کنند. همچنین با اعلام «نقطه مرزی ریمدان» به عنوان گذرگاه مرزی بینالمللی تحت «TIR » و بازگشایی دو بازارچه امرار معاش مرزی موافقت گردید.
۸- توافق بر سر عملیاتی کردن کامل مکانیسمهای تجارت مبادلهای بین دو طرف برای تسهیل فعالیتهای اقتصادی و تجاری، به ویژه تحت تلاشهای مشترک مستمر، مانند بازارهای معاش مرزی، وجود داشت که به بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان محلی کمک میکند و گامی را در راستای افزایش امنیت مرزها بیشتر میسازد.
۹- پاکستان و ایران بر اهمیت استفاده از موقعیتهای جغرافیایی مربوطه خود برای ارتقای ارتباط بین دو کشور و همچنین با منطقه وسیعتر تأکید کردند. دو طرف با خرسندی به پیشرفتهای حاصل شده در حمل و نقل منظم کالا تحت کنوانسیون TIR اشاره کردند و توافق کردند که این کنوانسیون را به طور کامل عملیاتی کنند تا تجارت کارآمد، سریع و بدون موانع بین پاکستان و ایران را ارتقا دهند. توافق شد که عملیاتی شدن کامل کنوانسیون TIR همچنین یکپارچگی و اتصال منطقهای را در سراسر منطقه گستردهتر ECO افزایش دهد.
۱۰- به عنوان اعضای ابتکار کمربند و جاده (BRI) و سازمان همکاری اقتصادی (ECO)، دو کشور عزم قاطع خود را برای تقویت همکاری در بخشهای اتصال، توسعه زیرساختها و انرژی ابراز کردند. دو کشور همچنین توافق کردند که روابط دوجانبه سودمند و پایدار بین دو بندر گوادر و چابهار را گسترش دهند.
۱۱- هر دو طرف ضمن محکوم کردن تروریسم در همه اشکال و مظاهر آن، اذعان داشتند که تروریسم تهدید مشترکی برای صلح و ثبات منطقه است و مانع بزرگی برای توسعه منطقه است. با اتخاذ رویکردی مشارکتی برای مقابله با این تهدید و استفاده از مکانیسمهای نهادی دوجانبه موجود برای مبارزه مؤثر و مقابله با این تهدید، ضمن رعایت کامل اصول منشور ملل متحد، بهویژه اصول حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای عضو موافقت شد. هر دو طرف همچنین به نقش کلیدی افزایش فرصتهای اقتصادی و تجاری در بهبود محیط امنیتی در مناطق مرزی اذعان کردند.
۱۲- هر دو طرف با توجه به تحولات منطقهای و جهانی بر اهمیت حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات از طریق گفتگو و دیپلماسی برای یافتن راه حلهای قابل قبول دوجانبه برای چالشهای مشترک تأکید کردند.
۱۳- هر دو طرف بر لزوم حل و فصل موضوع کشمیر از طریق گفت و گو و روشهای مسالمت آمیز بر اساس خواست مردم آن منطقه و مطابق با قوانین بینالمللی تأکید کردند.
۱۴- هر دو طرف تجاوزات و جنایات مستمر رژیم اسرائیل علیه مردم فلسطین و محاصره غیرانسانی غزه که منجر به مرگ و ویرانی گسترده و همچنین آواره شدن میلیونها فلسطینی شده است را به شدت و صریح محکوم کردند. آنها خواستار آتشبس فوری و بدون قید و شرط، دسترسی بلامانع به کمکهای بشردوستانه به مردم محاصره شده غزه، بازگشت آوارگان فلسطینی و همچنین اطمینان از پاسخگویی در مورد جنایات انجام شده توسط رژیم اسرائیل شدند. آنها بر حمایت خود از راهحل عادلانه، جامع و بادوام بر اساس آرمانهای مردم فلسطین تأکید کردند.
۱۵- دو طرف توافق داشتند که سازمان همکاری شانگهای (SCO) یک مجمع مهم برای امنیت و توسعه منطقهای است که فرصتهایی را برای محقق ساختن ظرفیتهای اقتصادی، ترانزیت، تجارت، جوانان و ارتباط کشورهای عضو فراهم میکند. دو طرف از روابط نزدیک و همکاری دو کشور در تمامی سازوکارهای سازمان همکاری شانگهای ابراز خرسندی کردند. آنها همچنین بر اهمیت از سرگیری زودهنگام فعالیتهای گروه تماس سازمان همکاری شانگهای-افغانستان برای هماهنگی تلاشها برای حفظ ثبات و توسعه روابط اقتصادی در منطقه تأکید کردند.
۱۶- دو طرف ضمن تأکید بر اهمیت همکاریهای منطقهای برای توسعه اقتصادی، اذعان داشتند که منطقه اکو دارای ظرفیت فراوانی برای توسعه اقتصاد کشورهای عضو است و خواستار همکاری فعال میان کشورهای منطقه در چارچوب اکو شدند. آنها این دیدگاه را به اشتراک گذاشتند که همکاری بین سازمان همکاری شانگهای و اکو میتواند نقش ارزشمندی در تسریع پیشرفت و توسعه کل منطقه ایفا کند.
۱۷- هر دو طرف بر تعهد خود برای توسعه افغانستان به عنوان یک کشور صلح آمیز، متحد، مستقل و عاری از تهدیدات تروریسم و قاچاق مواد مخدر تأکید کردند. دو طرف با اشاره به اینکه وجود سازمانهای تروریستی در افغانستان تهدیدی جدی برای امنیت منطقه و جهان است، بر تمایل خود برای تقویت همکاریها در زمینه مبارزه با تروریسم و امنیت و ایجاد جبهه متحد علیه تروریسم تأکید کردند. دو طرف همچنین بر اهمیت هماهنگی تلاشهای منطقهای و بینالمللی برای تضمین امنیت و ثبات در منطقه تأکید کردند و بر مشارکت مثبت مجامع منطقهای موجود در این راستا تأکید کردند. دو طرف ضمن احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان اذعان داشتند که مشارکت بیشتر همه اقشار افغانستان در تصمیم گیریهای اساسی، به تقویت صلح و ثبات در این کشور منجر خواهد شد.
۱۸- جناب آقای رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، همچنین با جناب آقای آصف علی زرداری، رئیس جمهوری اسلامی پاکستان دیدار نمود. رهبران دو کشور از سطح موجود روابط دوجانبه ابراز خرسندی کردند و بر تعهد خود برای تحکیم همکاریهای چند جانبه در زمینههای سودمند متقابل تأکید کردند.
۱۹- یوسف رضا گیلانی، رئیس مجلس سنای پاکستان و سردار ایاز صدیق، رئیس مجلس ملی پاکستان نیز از جناب آقای رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی ایران استقبال کردند. دو طرف در دیدارهای خود بر لزوم افزایش تعامل پارلمانهای دو کشور تأکید کردند.
۲۰- طرفین موافقت خود را مبنی بر آزادی زندانیان یکدیگر و اتخاذ تدابیری برای استرداد آنها بر اساس معاهده استرداد مجرمان و متهمان بین ایران و پاکستان مصوب ۱۹۶۰ دو کشور و موافقتنامه انتقال محکومین بین دو کشور مصوب ۲۰۱۶ اعلام کردند.
۲۱- دو طرف حمله به بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق را که نقض غیرقابل قبول حاکمیت سوریه و تضعیف ثبات و امنیت آن بود، به شدت محکوم کردند. آنها توافق داشتند که این حمله نقض قوانین بینالمللی و منشور سازمان ملل بود و بر اساس کنوانسیون وین در مورد روابط دیپلماتیک ۱۹۶۱ غیرقانونی بود. هر دو طرف با اذعان به اینکه اقدام غیرمسئولانه نیروهای رژیم اسرائیل تشدید تنش بزرگی در منطقهای از قبل ناآرام بود، از شورای امنیت سازمان ملل خواستند تا از ماجراجویی رژیم اسرائیل در منطقه و اقدامات غیرقانونی رژیم اسرائیل در حمله به همسایگانش و هدف قرار دادن مراکز دیپلماتیک خارجی جلوگیری کند.
۲۲- دو طرف افزایش حوادث اسلام هراسی، هتک حرمت به قرآن کریم و نمادهای مقدس در برخی کشورها را محکوم کردند. آنها همچنین تأکید کردند که حمایت از نفرت مذهبی که به منزله تحریک به تبعیض، خصومت یا خشونت است نباید به بهانه آزادی بیان مجاز باشد. آنها از پذیرش قطعنامه ۷۸.۲۶۴ مجمع عمومی سازمان ملل متحد با عنوان «اقدامات مبارزه با اسلامهراسی» در این زمینه استقبال کردند و خواستار تعیین هرچه سریعتر فرستاده ویژه سازمان ملل برای مبارزه با اسلام هراسی و همچنین اجرای سایر اقدامات مرتبط مندرج در قطعنامه شدند. جمهوری اسلامی ایران همچنین از ابتکار جمهوری اسلامی پاکستان برای تصویب قطعنامه «اقدامات مبارزه با اسلام هراسی» در مجمع عمومی سازمان ملل قدردانی کرد.
۲۳- هر دو طرف بر احترام بینالمللی به تنوع سیستمهای اجتماعی، قانونی و حکومتی تأکید کردند. آنها همچنین بر اصول جهان شمول، بی طرفی، عینیت و عدم گزینش، گفت و گوی سازنده بینالمللی و همکاری در جهت ارتقا و حمایت از همه حقوق بشر تأکید کرده و مخالفت قاطع خود را با مداخله در امور داخلی کشورها از هر طریق اعلام کردند.
۲۴- هر دو طرف تأکید کردند که هر ملتی تاریخ، فرهنگ و ویژگیهای ملی منحصر به فرد خود، و نظامهای اجتماعی متنوع و سطوح توسعه اجتماعی و اقتصادی خود را دارد و اینکه حقوق بشر باید مطابق با تعهدات تحت قوانین بینالمللی حقوق بشر محافظت شود. در این راستا دو طرف بر افزایش رایزنی و همکاری برای حفظ و ارتقای حقوق بشر تأکید کردند.
۲۵- رئیس جمهور ایران و نخست وزیر پاکستان از همه ابعاد همکاریهای دو کشور در مجامع چند جانبه از جمله سازمان ملل متحد سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، سازمان همکاری شانگهای (SCO)، سازمان همکاری اسلامی (سازمان همکاریهای اسلامی) استقبال کردند. OIC)، سازمان D-۸ برای همکاری اقتصادی، گفتگوی همکاری آسیا (ACD)، ابتکارات کنفرانس رؤسای پارلمانهای شش کشور منطقه، ابتکارات نشست دبیران شورای امنیت کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، و ابتکارات نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان استقبال نمودند. آنها همچنین موافقت خود را برای آغاز مذاکرات تجارت آزاد در ECO اعلام کردند.
۲۶- جناب آقای رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، همچنین در تاریخ ۲۳ تا ۲۴ آوریل ۲۰۲۴ از لاهور و کراچی بازدید کرد. ایشان در لاهور به زیارت مزار علامه محمد اقبال پرداخت و از مقبره ایشان بازدید نمود. جناب آقای رئیسی در کراچی در مراسم اهدای تاج گل در مزار قائد شرکت کرد. ایشان همچنین در نشستی با حضور گسترده تجار از هر دو طرف در کراچی سخنرانی نموده و در سخنرانی خود بخشهای خصوصی دو کشور را به توسعه ارتباطات نزدیکتر در چارچوب شورای تجاری مشترک و همچنین از طریق تبادل هیئتهای تجاری و برگزاری نمایشگاههای تجاری تشویق نمودند.
۲۷- رئیس جمهوری اسلامی ایران از میزبانی گرم و سخاوتمندانه نخست وزیر پاکستان از هیات ایرانی قدردانی نمودند.
۲۸- رئیس جمهوری اسلامی ایران همچنین از رئیس جمهور و نخست وزیر پاکستان برای سفر رسمی به ایران دعوت بهعمل آورد.
کد خبر 6087708