ایرانشناسی نوین در روسیه
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۴۳۶۸۸
در این برنامه پس از آنکه قدرت‌الله علیزاده، معاون بین‌الملل بنیاد ایرانشناسی، داریوش بوربور، مدیر پژوهشکده و کتابخانه مطالعات ایرانشناسی و محمد بهرام‌زاده، مشاور بنیاد ایرانشناسی، نکات مقدماتی بیان کردند، پنج تن از ایرانشناسان روس که برای سفر پژوهشی به ایران سفر کرده‌اند، به ایراد سخن پرداختند.
نسخ خطی ایرانی میانه موجود در انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم روسیه
ابتدا، «الگا چناکوا» (Olga Chunakova)، استاد زبان‌شناسی دانشکده شرق‌شناسی دانشگاه ایالتی سن‌پترزبورگ و پژوهشگر انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم روسیه، برای حاضران سخن گفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او ادامه داد: از سین کیانگ چین که زمانی حوزه نفوذ ایران بود، آثاری توسط هیات‌های اعزامی اروپایی ازجمله روسیه به اروپا برده شده‌اند که بخشی از آنها هم در روسیه است که به حدود ۴۰۰ نسخه می‌رسد و همه به فارسی میانه، پارتی و سُغدی است و غالبا به مانوی‌ها برمی‌گردد زیرا زبان مذهب مانی، فارسی میانه بود اما تلاش بسیار شد تا آثار مانی به زبان‌های دیگر نیز ترجمه شود که شامل سروودها و دعاهای او می‌شود. در انستیتو نسخ خطی روسیه، همچنین چهار نسخه به سُغدی وجود دارد و جز این، به زبان‌های خُتَنی و خوارزمی هم آثار معدودی وجود دارد و در این راه از آثار بدرالزمان قریب و زهره زرشناس بسیار بهره برده‌ایم و این پژوهش‌ها برای فهم زبان و تاریخ و فرهنگ و دین ایران و آسیای مرکزی ادامه دارد.
نتایجی چند درباره ایرانِ هزاره اول قبل از میلاد
در ادامه، «اینا مدودسکایا» (Inna Medvedskaya)، استاد باستان‌شناسی دانشکده باستان‌شناسی دانشگاه ایالتی لنینگراد و از پژوهشگرانِ انستیتو نسخ خطی آکادمی علوم روسیه صحبت کرد. او تحقیقات قابل‌توجهی درباره سکاها، مادها و اورارتوها و همچنین بناهای تدفینی هزاره اول پیش از میلاد انجام داده و کتاب «ایران در عصر آهنِ» او نیز به فارسی ترجمه شده است که درباره ایرانِ هزاره اول پیش از میلاد گفت: ایرانِ کهن مانند یک موزاییک از طوایف کهن بود که هر گوشه آن برای کسب قدرت به جنگ می‌پرداختند. در این میان اورارتویی‌ها از قرن نهم تا سال ۷۱۴ پیش از میلاد در غرب دریاچه ارومیه ساکن بودند تا آنکه با حمله آشوری‌ها به سرکردگی سارگُن دوم پایگاه‌شان از بین رفت و حدودشان تا سکونتگاه مادها کنار رفت.
او درباره کاوش درباره اورارتویی‌ها گفت: از سال ۱۹۵۰ باستان‌شناسان به کاوش در منطقه اورارتویی‌ها پرداختند. سال‌ها این تصور وجود داشت که سارگن دوم به جای غرب دریاچه ارومیه که مقر اورارتویی‌ها بوده به شرق لشکر کشیده اما در سال ۱۹۸۹ و با بررسی یافته‌های تپه حسنلو معلوم شد که آشوری‌ها همه قلعه‌های اورارتویی‌ها را ویران کردند.
این پژوهشگر همچنین نکاتی درباره پلاک‌های عاج‌کاری شده در تپه حنسلو که مختص اورارتویی‌ها بوده است، مطرح کرد.
گزارشی درباره مسکوکات بیلار در تاتارستان
سپس، «علی کلسنیکوف» (Ali Kolesnikov) سخنرانی کرد. او که در تاریخ و سکه‌شناسی تخصص دارد، از پژوهشگران موزه آرمیتاژ روسیه است و به‌ویژه به مسکوکات اشکانی و ساسانی پرداخته و کتاب «ایران در آستانه سقوط ساسانیان‌ِ» او در ایران منتشر شده است. او در مطالب خود، درباره مجموعه‌ای از سکه‌های اسلامی که در سال ۲۰۰۲ در جنوب تاتارستان در منطقه‌ای به نام بیلار کشف شده است، گفت: این سکه‌ها گنجی برای متخصصان سکه در موزه آرمیتاژ (Hermitage Museum) بود. پس از آن مطالعه روی این سکه ازسوی مدیر شعبه سکه‌شناسی موزه به من سپرده شد تا روی آن مطالعه شود.
او اضافه کرد: بیشتر این مجموعه که حدود ۱۹۱۶ سکه را در برداشت، به دوره خوارزمشاهیان مربوط بود و بقیه از دوره آل‌بویه، سامانیان، قراختاییان، آل‌اینجو و... بودند. با مطالعه رو و پشت سکه‌ها می‌توان فهمید آنها که نامی از خلیفه عباسی آورده‌اند، تابع او بودند و در نماز جمعه به نام او خطبه می‌خواندند و جز این، به گردن‌کشی در برابرش مشغول بوده‌اند.
اشیای منحصربه‌فرد کشف شده در نسا نو در ترکمنستان
و بعد، «والری نیکونوروف» (Valery Nikonorov)، پژوهشگر انستیتو تاریخ و فرهنگ آکادمی علوم روسیه سخنانی چند ایراد کرد. او که متخصص دوره اشکانی است، مدیر انجمن باستان‌شناسی شرقی روسیه و سردبیر مجله آن نیز هست، درباره نتایج کاوش‌های باستان‌شناسی در شهر نسا در ترکمنستان که از معدود شهرهای بازمانده از دوره اشکانی است صحبت کرد: شهر نسا که در ۸۰ کیلومتری عشق‌آباد(پایتخت ترکمنستان) قرار دارد، به دو دوره کهنه و نو تقسیم می‌شود. نسا کهنه که پایتخت اشکانی بوده، دوران اوجش از قرن دوم پیش از میلاد تا قرن نخست پس از میلاد بوده است و بررسی آن از سال ۱۹۴۸ آغاز شد اما توجه به نسا نو از سال‌های پیش از جنگ جهانی دوم شروع شد.
او ادامه داد: در نسا نو خاک پر از فسفات است و این نشان می‌دهد در آن زمان این منطقه، محل رونق کشاورزی بوده است. جالب آنکه برخی مکشوفات آن نیز نشان می‌دهد که شباهتی با آثار تخت جمشید دارد. همچنین کاوش‌های باستان‌شناسی حکایت از کشف قبرستان پارتی در باروی نسا نو دارد و البته حفریات باستان‌شناسی در نسا نو ادامه خواهد یافت چون هنوز بررسی کاملا دقیقی از این محوطه نداشته‌ایم.
مدارک جدید تصویری از حماسه رستم در دیوارنگاره‌های سُغدی
آخرین سخنران، «پاول لوریه»، باستان‌شناس و مدیر بخش مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز موزه آرمیتاژ روسیه بود. او که مدیریت انجمن ایرانشناسان اوراسیا را هم برعهده دارد و در فوریه ۲۰۱۹ نخستین کنگره انجمن ایرانشناسان اوراسیا را برگزار کرد، مطالعات خود روی دوره سُغدیان و خوارزمیان و زبان و فرهنگ آنان متمرکز ساخته است. او درباره پژوهش‌های خود در منطقه پنجکنتِ کهن در شمال تاجیکستان که پیشینه سُغدی دارد، گفت: این ناحیه که در ۶۰ کیلومتری سمرقند قرار دارد و وسعت آن به ۱۷ هکتار می‌رسد. حفریات آن از سال ۱۹۴۶ آغاز شده و تا اکنون، هر سال در فصل تابستان ادامه پیدا می‌کند اما با این وجود این، تنها نیمی از آن کاوش شده است. یکی از مکشوفه‌ها دیوارنگاره‌ای است به ارتفاع سه متر و طول یازده متر که طولانی‌ترین دیوارنگاره موزه آرمیتاژ است.
او افزود: قهرمان این دیوارنگاره رستم سوار بر رخش است و نشان می‌دهد اگرچه رستم پهلوان سیستانی بوده اما در فرهنگ سُغدی نیز قهرمان ان بوده است. افزون بر این، رستم به متون سغدی هم راه یافته است و این اثر ازجمله مهم‌ترین آثار به‌دست آمده در پنجکنت است. البته چون نمی‌توان برای مدت طولانی آن را در آرمیتاژ در معرض قرار داد، فعلا چند ماه روی دیواری در موزه قرار داده شده است تا بعد به گنجینه منتقل شود. تیم کاوش در پنجکنت بیش از بیست نفر هستند و بررسی‌هایشان در این منطقه در سال‌های بعد ادامه خواهد یافت.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: روسیه آسیای مرکزی ایران شناسی ایران بنیاد ایرانشناسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۴۳۶۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پشت‌پرده ماجرای یک ترور توسط موساد؛ رامین یکتاپرست کیست؟
طی دو روز گذشته پس از انتشار اخبار ادعایی از سوی رسانه‌های خارج کشور مبنی بر ترور شخصی به نام رامین یکتاپرست اسم او بر سر زبان‌ها افتاده است.
به گزارش «زیسان»، به نقل از تسنیم، برخی رسانه‌های اسرائیلی از جمله جروزالم پست و برخی از رسانه‌های فارسی زبان وابسته به آنها یعنی ایران اینترنشنال در خبری مدعی شدند که رامین یکتاپرست توسط اسرائیل کشته شده است. این رسانه‌ها او را نیروی وابسته به سپاه معرفی میکنند.
رامین یکتاپرست یک فرد دوتابعیتی است که سابقه چندان مثبتی هم ندارد. همچنین برخی اطلاعات حاکی است که او در یک درگیری شخصی کشته شده است.
رسانه‌های اسرائیلی و به ویژه فارسی‌زبان‌هایی مانند ایران اینترنشنال، پس از شکست این رژیم در عملیات تنبیهی وعده صادق، در چند نوبت سعی کرده‌اند دستاورد‌های خیالی برای آنها بسازند.
رسانه‌های آلمانی هم پیش‌تر نوشته بودند که طبق ادعای پلیس آلمان، یکتاپرست در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ یک فاحشه‌خانه در لورکوزن آلمان را اداره می‌کرد و پس از آن به کلوب‌های موتورسواری که به بزهکاری شهرت داشتند، ملحق می‌شود.
در فوریه سال ۲۰۱۴ یکی از اعضای کلوب یاد شده‌به نام کای ام به قتل می‌رسد. به او اتهام جاسوسی و خبرچینی زده بودند. در همین رابطه پلیس آلمان به رامین یکتاپرست مشکوک می‌شود و در روز ۲۸ ژوئیه سال ۲۰۱۶ او را در منزلش بازداشت می‌کند.
اما چندی پس از بازداشت به علت کافی نبودن مدراک، پلیس او را مجددا آزاد می‌کند. پس از آزادی به ایران برگشته و تاکنون ساکن ایران بود.
اسفندماه ۱۴۰۱ بود که روزنامه واشینگتن پست به نقل از پنج مقام امنیتی آلمان و دو مقام اطلاعاتی غربی، رامین یکتاپرست، از رهبران گروه موتورسیکلت‌سواری «فرشته‌های جهنم» را به عنوان مظنون اصلی سازماندهی حمله‌ای در ماه نوامبر به یک مرکز فرهنگی یهودیان در اسن آلمان معرفی کرد.
خبرگزاری تسنیم و روزنامه جوان نیز در واکنش به خبر کشته شدن رامین یکتاپرست، این اخبار صرفاً یک دستاوردسازی خیالی برای رژیم تروریستی اسرائیل معرفی و تاکید کرده‌اند که فردی به نام رامین یکتاپرست هیچ ارتباطی با سپاه ندارد.
tags # اسرائیل ، موساد سایر اخبار
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت