عملیات ترکیه به دور باطل خشونت در منطقه دامن میزند/ احیای مجدد جریانات تکفیری تروریستی؛ نگرانی درست ایران
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۵۲۰۳۴
حملات ترکیه به مناطق کردنشین در شمال شرق سوریه که از اواخر هفته گذشته آغاز شده، با واکنشهای منفی بینالمللی مواجه شده است اما ترکیه همچنان بر ادامه این عملیات با هدف به زعم خود پاکسازی گروههای تروریستی در مرز با سوریه، پافشاری میکند.
لذا ایکنا در راستای بررسی اهدف این حمله و تأثیر آن بر تحولات آتی منطقه گفتوگویی با سیداحمد موثقی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و کارشناس مسائل ترکیه، انجام داده است که متن ان به شرح ذیل است:
ایکنا ــ ترکیه چه اهدافی را با این حملات دنبال میکند و چه تبعاتی برای کشورهای منطقه در آینده خواهد داشت؟
ــ ترکیه قبل از سال 2011 به دنبال مصالحه با کردها بود تا ثباتی در آن منطقه برقرار شود اما پس از آن این سیاست ترکیه تغییر جهت پیدا کرد و در پیوند با حزب حرکت ملی که یک جریان ناسیونالیسم افراطی است به سمت سرکوب کردها چرخش پیدا کردند و اولویت اول امنیتی ترکیه مسئله کردها شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما سرخوردگی ترکیه از اقدامات اروپا به ویژه در مسئله مهاجران و عدم تأمین هزینه آنها از سوی اروپا و افزایش زاویه ترکیه با امریکا با روی کارآمدن ترامپ، موجب نزدیکی دولت اردوغان با ایران و روسیه شد هرچند در جریان نشستهای رهبران این سه کشور مسئله کردها و ادلب مورد اختلاف آنها بود. حال ترکیه استدلالش این است که یگان مدافع خلق و نیروهای کرد، متحد «پ. ک. ک» هستند و پیوند سازمانی با هم دارند و نیروی ترویستی محسوب میشوند و امنیت ملی ترکیه با تقویت و خودمختاری آنها در کنار حمایت آمریکا از این گروه و تسلیحاتی که در اختیار دارند، آسیب دیده است.
البته مدتی ترکیه در حال صحبت با آمریکا و حتی اروپا مبنی بر تشکیل یک منطقه حمایتشده در مرز خود با سوریه بود تا هم محلی برای اسکان سوریهای مهاجر به ترکیه باشد و هم به طور نانوشته نظر ترکیه این بود که کردها را از مرزهای خودش دور کند، اما این صحبتها با آمریکا و اروپا به نتیجه نرسید خود ترکیه برای مقابله با کردها وارد خاک سوریه شده تا خودمختاری و قدرت کردها را در این منطقه در هم بشکند و هم اینکه فضایی ایجاد شود تا حدود 3 میلیون پناهجوی سوری ساکن در ترکیه در این منطقه اسکان داده شوند، اما این عملیات گسترده ترکیه در عمل نتایج معکوسی برجای خواهد گذاشت و دور باطل خشونت و جنگ را به دنبال خواهد داشت و کشتارهای انجام شده ناامنی را در منطقه و حتی در داخل ترکیه افزایش میدهد.
این عملیات با مخالفت ایران، سوریه و حتی مخالفت ضمنی روسیه مواجه شده و آنها معتقدند این عملیات باعث تقویت داعش شده و کردهای سوریه را به دولت اسد نزدیکتر خواهد کرد. باید گفت این مسئله مهم با حمله سنگین نظامی به این سادگی حل و فصل نمیشود و باید طرفین به سمت دیپلماسی و مذاکره روی بیاورند و ترکیه با دریافت تضمینهایی عقبنشینی کند، وگرنه ادامه این حملات در کنار افزایش تخریب، و ناامنی و کشتار، گروههای سلفی را تقویت میکند. ضمن اینکه الان به غیراز خانواده داعشیها، چندهزار زندانی داعشی اسیر کردها در این مطنقه هستند که این مسئله مایه نگرانی کشورهای منطقه و حتی اروپاییهاست، زیرا بسیاری از این داعشیها ملیتی اروپایی دارند.
ایکنا ــ آیا حملات ترکیه و ادامه آن روند آستانه را زیر سؤال نمیبرد و با شکست مواجه نمیسازد؟
ــ این امر ممکن است اتفاق بیفتد، اما ترکیه بیان میکند که قصد اشغال ندارد و عقبنشینی میکند اما شواهد دال بر پیشروی ترکیه در مناطق کردنشین است. اما در نهایت همین نشست سهجانبه میتواند به حل و فصل این بحران کمک کند، زیرا تهدیدات آمریکا و و موضعگیریهای اروپا ثبات لازم را ندارد و نمیتواند نقش بازدارنده داشته باشد.
اما نکته مهم این است که این اقدام در وهله اول به اقتصاد خود ترکیه ضربه میزند و در دنیای امروز نمیتوان مسائل امنیتی را بدون توجه به تأثیرات اقتصادی آن پیش برد و به همین دلیل با فشاری که آمریکا و و اروپا میآورند اگر ترکیه میخواهد اقتصادش آسیبی نبیند چارهای ندارد جز اینکه به مذاکره و دیپلماسی تن دهد. در این مذاکرات سهجانبه میتوانه اروپا را وارد کرد چون عوارض منفی این حملات به طور مستقیم دامنگیر اروپا میشود. اما آمریکا با اینکه رسماً گفته مجوزی برای حمله به ترکیه نداده، ولی روز قبل از شروع این عملیات، اردوغان مجوزهایی از ترامپ دریافت کرد و عقبنشینی نیروهای آمریکایی از این مناطق نیز براساس این هماهنگیها بود. چون این منطقه اولویت امنیتی برای آمریکا ندارد و به نفت و گار این منطقه جز در موارد محدود احتیاج چندانی ندارد و به طور عمده مایل است به مانند سابق در منطقه خاورمیانه درگیر نشود.
براین مبنا خود کشورهای منطقه باید در جهت تأمین منافع و امنیت مشترک از طریق دیپلماسی تلاش کنند منتهی وجود اختلافات زیاد بین کشورهای منطقه باعث این تکرویها شده است. در نهایت ترکیه در مقابل فشارهای جهانی و تأثیرات منفی آن بر اقتصاد داخلی مجبور به عقبنشینی خواهد شد. دولت اردوغان و حزب متبوع وی اگر به این روند ادامه دهد ممکن است حتی قدرت را در انتخابات آینده از دست بدهد. البته اکنون نیز نارضایتی در «آ.ک.پ» (حزب اردوغان) رو به گسترش است و این حزب دچار چندپارگی شده و این میتواند زمینه شکست این حزب را با پافشاری بر ادامه این حملات فراهم کند.
ایکنا ــ موضعگیری جمهوری اسلامی ایران را در قبال حملات ترکیه را چگونه ارزیابی میکنید؟ آیا ایران نگران توسعه تجاوزگریهای ترکیه به سمت مناطقی ماند کردستان عراق پس از این عملیات است؟
ـــ ترکیه به لحاظ تاریخی ادعاهای ارضی نسبت به مناطقی از سوریه و عراق دارد و آنها را هم دنبال میکند، اما ورود ایران به این معادله پرهزینه است و مسئله کردها را پیچیده میکند. امکان این هست که ناسارگازیهایی بین ایران و ترکیه به لحاظ اولویتهای امنیتی در منطقه و حمایت از جریان مقاومت شکل بگیرد. ترکها نشان دادند که بسیار عملگرا و تاجرمسلک هستند و هیچ اصول ثابتی جز منافع کوتاهمدت خود ندارند و نمیتوان زیاد روی آنها حساب کرد.
ترکیه به هر حال همچنان عضو ناتو و متحد استراتژیک آمریکا است و به خاطر پیوندی که با اقتصاد آمریکا و اروپا دارد به واسطه همین ضرورتهای اقتصادی ناچار به همسویی با آنهاست و این میتواند هماهنگیهایی که میرفت میان ترکیه با روسیه و ایران برای حل مسئله سوریه و تثبیت حکومت اسد شکل بگیرد به چالش بکشد و این فرآیند را دشوارتر کند و علاوه بر ادلب این مناطق نیز زمینهای برای گسترش فعالیت جریانات سلفی شود.
این مسئله قطعاً هزینههای ایران را در سوریه بیشتر خواهد کرد و لذا نگرانیهای ایران نسبت به این حملات به جاست. ایران هم باید با گفتوگو و مذاکره با دولت ترکیه و همکاری روسیه و سایر کشورهای منطقه به یک نتیجه مشترک برسند تا در نهایت هم حاکمیت ملی سوریه تأمین شود و تروریسم و افراطیگری از طریق ثبات ایجاد شده و رونق روابط اقتصادی میان کشورهای این منطقه ریشهکن شود.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیاممنبع: ایکنا
کلیدواژه: ترکیه عملیات چشمه صلح کردها سوریه داعش ایران دیپلماسی ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۵۲۰۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تنها راه امنیت در منطقه، پایان دادن به فعالیتهای اسراییل است
به گزارش خبرگزاری مهر، امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد روز پنجشنبه به وقت محلی در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد پیرامون: «وضعیت خاورمیانه: (سوریه)» گفت: وضعیت انسانی در سوریه همچنان وخیم است. مردم سوریه از چالشهای اقتصادی عمیقی رنج میبرند. بر اساس آخرین گزارش سازمان ملل متحد، ۱۶.۷ میلیون نفر، یعنی نزدیک به ۷۰ درصد جمعیت سوریه، به کمکهای بشردوستانه فوری نیاز دارند. سطح بودجه فعلی تخصیصیافته برای رسیدگی به بحران انسانی در سوریه نگرانکننده است.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل تصریح کرد: گزارش سازمان ملل تاکید میکند که برای اجرای کامل طرح واکنش بشردوستانه سوریه در مجموع ۴.۰۷ میلیارد دلار نیاز است. این مبلغ جهت برآوردهسازی نیازهای فوری ۱۰.۸ میلیون فرد آسیبپذیر از میان این ۱۶.۷ میلیون نفر، مورد نیاز است.
وی گفت: ارائه کمکهای فوری بسیار مهم است، با این حال، این یک راه حل پایدار در دراز مدت نیست. تلاشها باید بر بازسازی زیرساختهای حیاتی، ایجاد شرایط برای بازگشت امن پناهندگان و آوارگان داخلی و پیشبرد روند سیاسی متمرکز شود.
ایروانی تاکید کرد: متأسفانه ایالات متحده و متحدانش تصمیم گرفتهاند چشمان خود را بر وضعیت انسانی ببندند و به برنامه سیاسی خود در سوریه ادامه دهند. آنها از تحریمها بهعنوان ابزاری برای دستیابی به اهدافی استفاده میکنند که از طریق مجاری نظامی یا دیپلماتیک نتوانستهاند به آن دست یابند.
سفیر ایران در سازمان ملل ادامه داد: همچنین، آنها تلاشهای مذبوحانهای مانند سیاسی کردن کمکهای بشردوستانه و ممانعت از بازگشت آوارگان انجام دادند. چنین اقدامات غیرقانونی تنها میتواند به طولانیتر شدن بحران و تشدید رنجی که مردم سوریه متحمل شدهاند کمک کند.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد افزود: جمهوری اسلامی ایران خواستار لغو فوری تحریمهای یکجانبه است. تداوم چنین اقدامات غیرانسانی حقوق اولیه بشری مردم سوریه را نقض میکند، کل جمعیت سوریه را مجازات میکند و وضعیت اسفبار آسیبپذیرترین اقشار جامعه را تشدید میکند.
ایروانی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران از دولت سوریه به دلیل همکاری با سازمان ملل متحد و سایر نهادهای بینالمللی، که تسهیلات ضروری برای امدادرسانی و کمک به مناطق آسیبدیده از بحران را فراهم میکند، قدردانی میکند. هر مکانیسم کمکی باید با هماهنگی نزدیک با دولت سوریه اجرا شود و نهایت احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه را تضمین کند.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل گفت: جمهوری اسلامی ایران بار دیگر حملات تروریستی بزدلانه رژیم اسرائیل در ۱ آوریل ۲۰۲۴ علیه اماکن دیپلماتیک ما در دمشق را به شدت محکوم میکند.
ایروانی افزود: رژیم اسرائیل مرتکب نقض آشکار منشور ملل متحد، بهویژه ماده ۲ (۴) منشور سازمان ملل متحد، قوانین بینالمللی، حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه شد. این نقض فاحش نیز نقض مصونیت نمایندگان و اماکن دیپلماتیک و کنسولی بود. ما همچنین اقدامات تجاوزکارانه رژیم تروریستی اسرائیل علیه حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه را که با مصونیت کامل و بدون هیچ واکنشی از سوی شورای امنیت ادامه دارد، به شدت محکوم میکنیم.
وی گفت: جمهوری اسلامی ایران متعهد به حل این بحران از طریق راه حل سیاسی است. ایران به حمایت از یک فرآیند سیاسی که بهصورت واقعی تحت رهبری و مالکیت سوریه و با تسهیل سازمان ملل، و همچنین کمک به مردم و دولت سوریه برای بازگرداندن وحدت و تمامیت ارضی کشورشان، قرار دارد ادامه خواهد داد.
ایروانی تاکید کرد: ما به حمایت خود از تلاشهای آقای پدرسون، فرستاده ویژه، برای از سرگیری جلسات کمیته قانون اساسی به عنوان مکانیزمی موثر برای پیشبرد روند سیاسی ادامه میدهیم.
سفیر ایران در سازمان ملل اضافه کرد: احیای تمامیت ارضی سوریه مستلزم تلاشهای بیوقفه برای مبارزه مداوم با تمامی گروههای تروریستی است. در این زمینه، جمهوری اسلامی ایران بهطور کامل از دولت سوریه در تلاشهای ضد تروریسم حمایت و کمک میکند.
وی تاکید کرد: با این حال، ضروری است که حفاظت از غیرنظامیان در طول تلاشهای ضد تروریسم مورد توجه ویژه قرار گیرد.
ایروانی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران بار دیگر درخواست خود را برای خروج فوری تمامی نیروهای نظامی آمریکا از سوریه که بخشهایی از خاک این کشور را اشغال کردهاند، تکرار میکند. ادامه حضور غیرقانونی نیروهای آمریکایی در سوریه نه تنها حاکمیت و خاک سوریه را نقض میکند، بلکه منشأ اصلی بیثباتی و ناامنی در این کشور است و تنها فضا را برای گروههای تروریستی فراهم میکند تا موقعیت خود را مستحکم نموده و جنایات بیشتری مرتکب شوند.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل اضافه کرد: همراه با شرکای خود در فرایند آستانه، جمهوری اسلامی ایران متعهد به کار در جهت عادیسازی شرایط به صورت طولانیمدت و پایدار در داخل و اطراف سوریه است. همچنین بسیار مهم است که تمام تلاش ممکن را برای تسهیل بازگشت امن و شرافتمندانه آوارگان سوری به وطن خود و رفع نیازهای بشردوستانه آنها انجام دهیم.
سفیر ایران در سازمان ملل تاکید کرد: در پایان، تنها راه عملی برای بازگرداندن صلح و امنیت به منطقه این است که شورای امنیت رژیم سرکش اسرائیل را مجبور کند تا فوراً جنگ و نسلکشی در غزه را متوقف نموده، آتشبس فوری و دائمی برقرار کند و به فعالیتهای بیثبات کنندهاش در منطقه پایان دهد.
کد خبر 6088744 هادی رضایی