مستندها و تغییر چهره سینما
تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۶۵۰۶۸
فیلم مستند «دلبند» به کارگردانی یاسر طالبی و تهیهکنندگی الهه نوبخت، در ادامه موفقیتهای بینالمللی خود، در ماه میلادی گذشته شش جایزه از جشنوارههای جهانی کسب کرد. «دلبند» قصه زندگی دشوار اما شیرین یک مادر تنهای هشتاد و سه ساله به نام «فیروزه» را روایت میکند که زندگی منحصر به فردی در دل رشته کوههای البرز دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حضور موفق سینمای مستند ایران در فستیوالهای بینالمللی در شرایطی ادامه دارد که سینمای داستانی کشورمان در یک سال گذشته توفیق چندانی در مجامع بینالمللی نداشته است.
بر هیچکس پوشیده نیست که امروز سینمای مستند در عرصه جهانی پیشروتر از سینمای داستانی است. هر سال در بخش مسابقه جشنوارههای رده اول، یک مستند از ایران حضور دارد و عمده دلیلش به اعتقاد من این است که سینمای مستند ما دغدغه ثبت و ضبط زندگی معمول و مرسوم جامعه ایرانی را دارد و در صدد آگاهیبخشی به مخاطب است. سینمای مستند به لحاظ امکانات فنی سینمای شخصیتری به حساب میآید و یک فیلمساز دغدغهمند با یک دوربین میتواند با واقعیت پیرامونش به گونهای برخورد و آن را ثبت و ضبط کند که برای مخاطب جهانی جالب و جذاب باشد اما سینمای داستانی ما بیشتر به تلهفیلم شبیه شده است. زبان سینمای داستانیمان داخلی و درون سرزمینی است، مخاطب فراگیر ندارد و از حیث ایده و سناریو همچنان حول یک محور و داستانهای تکراری میچرخد. به عنوان مثال در یک دوره روی موضوعاتی اجتماعی متمرکز میشود که از نظر تماتیک شبیه هم هستند و بالطبع برای آنها جذابیتی ندارد. امرز مخاطبان خارجی به دنبال شنیدن داستانهای تازه از ایران هستند. شاید در یک دوره ساخت فیلمهای منتقدانه در فستیوالهای بینالمللی خریدار داشت ولی امروز این نوع دیدگاهها برای آنها کلیشه شده و دوست دارند داستانهای تازهتری از سرزمین ایران که پر از رنگ و آیین و سنت و مردمانی صمیمی و باتمدن است، ببینند. من این جمله را به نقل از یکی از برنامهریزان ایدفای هلند (معتبرترین فستیوال مستند در دنیا) نقل میکنم که در زمان نمایش مستند «دلبند» خطاب به حاضران در سالن گفت «شما امروز قرار است داستانی تازه از سینمای ایران ببینید» همین نگاه نشان میدهد که مخاطبان خارجی مشتاق هستند که داستانهای تازه از سینمای ایران ببینند و بشنوند.
از نگاه من سازنده، دلیل اصلی ارتباط مخاطب و اقبال جشنوارههای جهانی به این مستند همذاتپنداری و باورپذیری شخصیت اصلی است. در مرحله اجرا بارها به این فرآیند فکر کردیم که باید زبان سینمایی انتخاب کنیم تا اثر به یک بیان جهانی بدل شود و مخاطب با دیدن فیلم به کشف و شهود تازهتری از شخصیت برسد. تمرکزمان بر این بود که به دور از داستانسرایی و دخل و تصرف فیلم را به شکلی باورپذیر روایت کنیم. این دیدگاه مستندگونه و تصاویر چشمنواز و روایت شاعرانه باعث شد مخاطبان با قهرمانان قصه که آدمی معمولی است ولی در موقعیت ویژه قرار گرفته همراه شوند و با آن همذاتپنداری کنند. بعد از نمایش فیلم بسیاری از مخاطبان در جلسه پرسش و پاسخ سؤالات متعددی راجع به قهرمان قصه و نوع ارتباط فیلمساز با او میپرسیدند و پس از آن به طرق مختلف پیامهای زیادی برای قهرمان قصه میفرستادند و حتی برخی از هلند برای دیدن «فیروزه» به ایران آمدند. داستان فیروزه برای مخاطبان خارجی داستانی شبیه مادربزگهای خودشان است که هنوز برایشان جالب است. آنها در این فیلم به دنبال کشف راز و رمز زندگی این شخصیت هستند. فیروزه گذشته را در حال زندگی میکند و به دور از تکنولوژی و برق و حتی تلفن تنها در دل ارتفاعات البرز مرکزی با 40 گاوش روزگار میگذراند و قصه طبیعت گرا و شاعرانه این زن برای مخاطب خارجی جالب و جذاب بود. در نهایت برگ برنده «دلبند» به زعم من مخاطبشناسی صحیح آن است.
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۶۵۰۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«مست عشق» ، زمانی برای مستی سالن های سینما / روایت مولانا و شمس ، پدیده ای فراتر از اکران
عصر ایران - شاید کمتر از یکماه پیش که خبر اکران نزدیک مست عشق در رسانههای سینمایی مطرح شد، کمتر کسی پیشبینی چنین موفقیتی در گیشه سینمای ایران را برای این فیلم متصور میشد.
مست عشق، در اولین روز فروش رکورد بالاترین فروش روز اول سینمای ایران را شکست. پیش از این، بالاترین فروش روز اول سینما در روز تعطیل 2 میلیارد و 300 میلیون تومان بود و در روز غیر تعطیل یک میلیارد و 300 میلیون تومان. اما روایت زیبای شمس و مولانا در اولین روز اکرانش که در یک روز غیر تعطیل رخ داد، این دو رکورد را یکجا شکست و به عدد اعجاب انگیز و بی سابقه 3 میلیارد و 500 میلیون تومان در روز اول اکران رسید.
مست عشق در حالی توانست با 50 هزار مخاطب در روز نخست به این رکورد برسد که پیش از این، تنها فیلمهای کمدی توان صدر نشینی داشتند و حتی نزدیک شدن به این اعداد برای فیلمهای غیرکمدی بیشتر شبیه رویا بود.
در حالیکه از اوایل اسفندماه سال گذشته، شایعات پراکنده درباره اکران نوروزی این فیلم در محافل سینمایی مطرح می شد، به یکباره و به دلایل نامشخص (و البته مشخص!) از گردونه اکران نوروز کنار رفت و زمزمه این شایعات از اکران نوروز به اکران عید فطر تبدیل شد. اما عدم اکران این فیلم در عید فطر باز هم بر حواشی نه چندان کم این فیلم افزود تا آنکه عوامل تولید فیلم با رونمایی از موسیقی تیتراژ فیلم با صدای علیرضا قربانی خبر از اکران فیلم در هفته پس از عید فطر دادند اما این خبر نیز نقطه پایان حواشی تمام نشدنی این فیلم نبود چراکه در فاصله یک روز تا شروع اکران، روابط عمومی فیلم خبر از تعویق اکران فیلم به دلایل فنی و آماده نبودن فیلم داد که همین موضوع با توجه به زمان طولانی تولید فیلم، بر حواشی آن بیش از پیش افزود و گمانهزنیهای درخصوص فشار سازمان سینمایی برای انجام اصلاحات در فیلم و مقاومت گروه سازنده در مقابل این درخواست را رقم زد.
به هر روی این فیلم پس از یک هفته تأخیر اعلام شده از تاریخ پنجم اردیبهشت ماه در حالی وارد گردونه رقابت اکران شد که دو فیلم کمدی پر قدرت همچون سالهای اخیر سینمای ایران در این عرصه در حال یکهتازی بودند و کمتر کسی شانسی برای مست عشق در رقابت با این کمدیها قائل بود؛ تمساح خونی که به تازگی رکورد رسیدن به فروش یک میلیارد تومان در ۴۰ روز را از آن خود کرده بود و سال گربه که در اولین هفته اکران خود رکورد فروش اولین روز، سه روز اول و هفته اول فیلمهای سینمایی را بدست آورده بود.
اما پیشفروش پانصد میلیون تومانی در اولین روز آغاز پیش فروش و در فاصله سه روز مانده تا شروع اکران فیلم، زنگ خطری جدی برای فیلمهای رقیب بود که این بار با حریفی دست و پا بسته رو به رو نخواهند بود.
استقبال از پیش فروش فیلم چنان زیاد بود که بسیاری از سینماهای کشور از بامداد روز چهارشنبه، اکران فیلم را با سانسهای فوقالعاده آغاز کردند. اتفاقی که سالها بود برای فیلمهای غیر کمدی در سینمای ایران تبدیل به رویا و آرزو شده بود.
مست عشق در زمان انتشار این گزارش، فروش 28 میلیارد تومان در فاصله تنها ۵ روز از شروع اکران را پشت سر گذاشته و تمامی رکوردهای سینمایی را از آن خود کرده است.
استقبال بسیار زیاد مخاطبان از فیلم، سالنهای پر از تماشاگر در تمامی سانسها از سانسهای اصطلاحاً مرده ساعت ۱۳ و ۱۵ عصر تا سانسهای فوقالعادهی بعد از نیمه شب، همگی نشان از علاقه بینندگان و به دست گرفتن نبض مخاطب توسط این فیلم دارد. موضوعی که برای نخستین بار در تاریخ سینمای ایران توسط یک فیلم آن هم با حال و هوای عشق و حول زندگی شاعران و اسطوره های ادبی ایران زمین شکل گرفته است.
تشویقهای مردم در انتهای فیلم در سالنهای سینما، همخوانی ترانه علیرضا قربانی با شروع تیتراژ پایان فیلم در سالنها، تقاضای بلیت برای نشستن بر روی زمین در حالی که ظرفیت سالنها تکمیل شده است و به اشتراک گذاشتن لحظاتی از فیلم با دیالوگهای شمس و مولانا در این فیلم در شبکههای اجتماعی توسط مخاطبان، همه و همه در حالی رخ میدهد که این اتفاقات را تنها و تنها در ایام رونق و شکوه جشنواره فیلم فجر سالهای دور شاهد بودیم.
از سوی دیگر اقبال منتقدان و اهالی سینما نسبت به این فیلم نیز در نوع خود جالب توجه و حائز اهمیت است. گویی برای اولین بار در تاریخ سینمای ایران، گروهی دست به تولید فیلمی زدهاند که توانسته توجه همزمان مخاطبان عام و منتقدان خاصاندیش و نکتهسنج سینما را جلب نموده و در یک نقطه مشترک به هم برساند؛ اینکه با فیلمی خاص، با قصهای جذاب و روایتی پر کشش همراه با تولید و پروداکشن قابل قبول مواجه هستیم.
بدون شک دستیابی به چنین ترکیبی از رضایت قاطبه مخاطبان در این فیلم میتواند، راهنمای سایر تهیهکنندگان و کاگردانان سینمای ایران برای تولید بیشتر آثاری از این دست و در نهایت، نیل به هدف اعتلای سینمای ایران باشد و در حالی که در سالهای اخیر، نگاه تجاری حرف نخست را در سینمای ایران زده و تفکر سنتی بر این اعتقاد بوده است که تنها فیلم های طنز قابلیت اقبال عمومی را دارد، مست عشق میتواند مسیر جدیدی را در تاریخ سینمای ایران باز نماید.
ادبیات کهن پارسی، سرشار از قصه های جذابی است که با بروز و ظهور پدیده هایی همچون مست عشق، فضای سرمایه گذاری برای تولید بیشتر آثاری از این دست که به نوعی ادای دین به فرهنگ و ادب و تاریخ و تمدن ایران و اعتلای آن است را بیش از پیش تسهیل خواهد نمود و البته باید این نکته را نیز بپذیریم که اقبال عمومی مخاطبان به آثار کهن ایرانی از جمله حکایت مولانا و شمس در مست عشق یک پیام روشن دارد و آن هم تغییر ذائقه مخاطب است.
اگرچه شاید برای پیشبینی سقف فروش مست عشق و حد نهایی اقبال مخاطبان به این فیلم کمی زود باشد، اما مسیر پیشرو و میزان فروش این فیلم تا این لحظه، نشان از تداوم این اشتیاق مردم نسبت به فیلم و شکلگیری عصر جدیدی در سینمایی ایران دارد که در آن عمق و اندیشه آثار سینمایی حرف اول را خواهد زد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: برای تماشای بازیگران ترکیهای یا قصۀ شمس و مولانا؟ «مست عشق» نیامده رکورد فروش روز اول سینمای ایران را شکست هستی تا سرمستی؛ به بهانه فیلم «مست عشق»