سپردههای مردم در بانکها چگونه هزینه میشود؟ /تاملی بر مال سازی نهادهای پولی
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۲۴۵۶۴
اقتصاد ایران اقتصادی است که وابستگی به بانک در آن بسیار بالا است و از همین رو بسیاری از کارشناسان،اقتصاد ایران را به اقتصاد بانکی تشبیه و تعریف می کنند،اما سئوال اصلی ناظر یر این امر است که در چنین اقتصادی، سپرده های مردم در بانک ها چگونه و کجا هزینه می شوند.
به گزارش شریان نیوز، در صورت کارکرد صحیح بانک ها، روند توسعه اقتصادی ایران با سرعت و شتاب افزون تری همراه خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تبیین این موضوع که بانک ها،سپرده های مردم را صرف چه اموری می کنند بیش از پیش نقش و کارکرد بانک ها را در اقتصاد کشور شفاف و هویدا می سازد.
در واقع امر،در صورت کارکرد صحیح بانک ها،اقتصاد ایران با طراوت و پویا خواهد بود.
چندی پیش،طهماسب مظاهری،رئیس اسبق بانک مرکزی در گفت و گویی با رسانه ها در خصوص نقش بانک مرکزی و بانک های عامل در توسعه و رشد اقتصادی کشور گفت: در قانون پولی و بانکی بانک مرکزی مسئولیت سیاست گذاری پولی، سیاست های ارزی، انتشار و تنظیم اسکناس و سکه و نظارت بر عملکرد بانک ها را عهده دار است.
وی در ادامه می افزاید: به واقع بانک مرکزی مسئولیت جلوگیری از ایجاد تورم ناشی از افزایش بی رویه نقدینگی و همچنین حفظ ارزش دارایی و نقدینگی مردم در نظام بانکی را بر دوش دارد.
مظاهری معتقد است: هیات مدیریه بانک ها و مدیران بانک های تجاری و تخصصی،سپرده هایی را از مردم در قالب قانون بانک داری اسلامی و بدون ربا و قرار داد،قرض دریافت می کنند تا بدینوسیله اعتبارت و تسهیلات لازم را برای فعالان اقتصادی فراهم کنند فلذا بانک مرکزی می باید به اجرای صحیح این فرآیند نظارت لازم را لحاظ کنند.
اینکه روند ارائه تسهیلات بانکی به متقاضیان تحت چه ساز و کاری انجام می پذیرد و یا اینکه اساسا این تسهیلات و وام ها تا چه میزان در گشایش مشکلات فعالان اقتصادی موثر است امری سخت و دشوار به نظر نمی رسد.
قطعا در صورت ایفای نقش صحیح بانک ها در امر مذکور، حمایت از تولید داخلی و کالای ایرانی به نحو شایسته و مطلوبی محقق خواهد شد و در نقطه مقابل عدم کارکرد صحیح بانک ها در این عرصه، نتیجه ای جز بدهکار تر شدن فعالان اقتصادی و تولیدی در پی نخواهد داشت.
پیش از این در قالب گزارشات متعدد و مصاحبه هایی که خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، از فعالان تولیدی و صنعتی گرفته شده این وجه مشترک در بیان و اظهارات بخش قابل توجهی از فعالان این عرصه نمود و بروز داشته که نرخ سود تسهیلات بانکی به میزانی بالا است که صرفا به عنوان نوعی مسکن کارکرد دارد و در نهایت متقاضیان تسهیلات بانکی را بدهکارتر می کنند.
البته انصاف حکم می کند تا با لحاظ کردن نگاهی خاکستری،تمامی تسهیلات بانکی در این قالب تعریف و تفسیر نشود و به هر حال در لا به لای این وام ها و تسهیلات،مواردی از اعتبارات تعریف شده نیز در کارآفرینی و رفع نارسایی های مالی فعالان اقتصادی و تولیدی مثمر ثمر بوده و هست اما متاسفانه نمای کلی وام های بانکی چنین استنباطی را به ذهن متبادر نمی کند و اعمال برخی اصلاحات در این حوزه ضروری به نظر می رسد.
تبعات عدم استفاده صحیح از سپرده های مردم در بانک ها چه خواهد بود؟بصورت طبیعی، مردم علاقه مند هستند ارزش نقدینگی خود را حفظ کنند و در صورت حاکم شدن سایه سنگین تورم بر اقتصاد کشور، این دغدغه جدی تر و عمیق تر خواهد شد.
اساسا ورود به برخی از حوزه های دلالی یا سرمایه گذاری در بازار ارز و سکه ریشه در این دغدغه دارد و قطعا در صورت کارکرد صحیح بانک ها و برنامه ریزی اصولی برای حفظ ارزش پولی سپرده گذاران شاهد ظهور و بروز چنین پدیده هایی نخواهیم بود، پدیده هایی که در کلیت امر و در سطح کلان اقتصادی کشور، حاوی خسارات و ضررهای بسیاری خواهد بود.
مظاهری (مدیرکل اسبق بانک مرکزی) در ادامه گفت و گوی خویش با رسانهها میگوید: در صورت کوچکترین اشتباه و بی دقتی بانک مرکزی و مدیران بانکهای عامل این خطر بصورت بالقوه وجود دارد تا به جای اینکه منابع پول موجود در جامعه با گردش در چرخه اقتصادی عامل رشد، توسعه و پویایی تولید و اشتغال شود و در حوزههای دیگر مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرد و بانکها صرفا به ابزاری برای ایجاد پول بدون پشتوانه و در نهایت رشد نقدینگی مبدل میشوند.بیشتر بخوانید: تامین بیش از ۲۰ میلیارد دلار ارز برای کالای اساسی/بازگشت ۷۱ درصد از ارزهای صادراتی به کشوروی در ادامه بیان میکند: در طول قریب به ۱۳ سال گذشته، به دلیل اینکه دولت بیش از درآمدهایی که کسب کرده نیازمند منابع مالی بوده، این نیاز را از منابع بانکی تامین نموده و همین امر باعث شده تا نقدینگی جامعه به جای اینکه عامل گردش اقتصادی شود در اختیار دولت قرار گیرد و متاسفانه به موازات این نیاز و تبعات شرایط موجود، مدیران بانکی و بانک مرکزی نیز نظارتهای لازم و کافی را اعمال نکرده است.
مظاهری میافزاید: در نتیجه این ۱۳ سال، (فاصله سالهای ۸۴ تا ۹۷) نقدینگی از ۷۰ هزار میلیارد تومان به ۱۸۰۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده و در واقع امر با رشد ۲۰ درصدی سالیانه همراه بوده و این در حالی است که در سال میزان رشد تولید ناخالص داخلی حدود ۳ تا ۴ درصد برآورد شده است که همین امر به تورم افسار گسیخته منتهی شده است.
به زعم وی بانک مرکزی میباید هیات مدیره بانکها را موظف کند تا با ابزارهای قانونی که در اختیار دارند نقدینگی را که در سایه سپردههای عمومی مردم به دست میآورند در گردش فعالیتهای اقتصادی به کار گیرند و در رشد تولید ناخالص سرمایه گذاری کنند. بانکها پول و سپردههای مردم را چگونه و کجا هزینه میکنند؟ آنچنان که گزارشات موجود و مطالعات انجام شده نشان میدهد تا پایان سال ۱۳۹۴ بانکهای ایرانی تنها حدود ۴۲ درصد از کل داراییهای خود را صرف ارائه تسهیلات کرده اند و مابقی را در دست خود نگه داشته یا در سرمایه گذاریهای مستقل صرف کرده اند.
یکی از مباحثی که در خصوص سرمایه گذاری بانکها مطرح شده، معطوف به مال سازی یا برج سازی آنها میشود، به واقع سپردههایی که در حال طبیعی میباید صرف ارائه تسهیلات شود در امور برج سازیهای اشرافی هزینه شده است.
البته شاید توجیح این ساخت و سازها در قالب سرمایه گذاری با هدف حفظ ارزش پولی مطرح شود، اما اولویت فعلی و اصلی کشور باید در سرمایه گذاری در عرصه سیاستهای اقتصاد مقاومتی و اشتغالزایی استوار شود.
چندی پیش در برنامه ثریا به بخشهایی از پروژههای مال سازی بانکها اشاره شد، پروژه اطلس مال بانک انصار، برج جام بانک ملت با ۶۴ هزار مترمربع، پروژههای تجاری اداری مادر، معین و سایت جیحون از نمونه مالهایی است که ساخت و احداث آن در دستور کار بانکها قرار گرفت.
به واقع طرح موضوع مال سازی از حیث فساد قابل بررسی نیست بلکه نکته تاسف آور به این امر، معطوف میشود که در شرایط اقتصاد مقاومتی که استراتژی اصلی کشور است و در بستری که شاهد جنگ اقتصادی دشمن با خود هستیم از اساس این شیوه (مال سازی) مصداق ریل گذاری غلط است و متاسفانه یک نوع رقابت منفی و غلط نیز شکل گرفته که در گذشته برخی از نهادهای انقلابی نیز در آن ورود داشته اند که با تذکر جدی مقام معظم رهبری مواجه شده اند.
چندی پیش رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای هیات دولت در خصوص بنگاه داری بانکها و تصاحب املاک از سوی برخی از این مراکز (بانک ها) فرمودند: چرا بانکها مشکل نقدینگی پیدا میکنند، برای اینکه شعبه زیاد میکنند، برای اینکه آسایشگاه برای افراد خودشان میسازند.
معظم له در ادامه فرمودند: بنده یک وقتی در تهران از جایی عبور میکردم، دیواری طولانی بود که هر چی میرفتیم ادامه داشت، پرسیدم این تشکیلات عظیم برای کیست؟ گفتند مال فلان بانک است، بانک غلط میکند که چنین کاری کند. بانکها بنگاه داری میکنند، جلوی بنگاه داری بانکها را بگیرید بانک برای بنگاه داری نیست.
گزارشات بررسی شده و مطالعات انجام شده در خصوص هزینه ایران مال بانک آینده ابعادی دیگر از این ریل گذاری غلط را به تصویر میکشد.
البته بانک آینده رقم دقیقی از هزینه کرد در پروژه ایران مال منتشر نکرده، اما بررسیهای خبرنگار نود اقتصادی از صورتهای مالی سالهای ۹۳، ۹۴ و سال ۹۵ به دست آورده نشان میدهد این بانک در سال ۹۳ قریب به ۴/۸ هزار میلیارد تومان و در سال ۹۴ نزدیک به ۱۴ هزار میلیارد تومان و در سال ۹۵ نیز حددود ۲/۱۴ هزار میلیارد تومان به این پروژه تسهیلات ارائه کرده است.
به واقع برای ساخت ایران مال، بر اساس آمارهای منتشر شده حداقل ۵/ ۳۶ هزار میلیارد تومان از منابع آینده برای ساخت ایران مال اختصاص پیدا کرده است.
با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری و واقعیت اقتصادی کشور نه این بانک و نه هیچ بانک دیگری حق چنین هزینه کردهایی برای مال سازی ندارد.
اگرچه در نگاه اول، بنابر گزارشات موجود، حجم کل دارایی بانک آینده با اقدامات تخریبی و غیر استاندارد در مدت ۲ سال با بیش از ۱۲۸ درصد افزایش از ۳۵ هزار میلیارد تومان به بیش از ۸۰ هزار میلیارد تومان رسیده (پدیدهای که در هیچیک از بانکها با این وسعت مشاهده نمیشود) اما یقینا آثار و تبعات تخریبی این میزان سرمایه گذاری برای ساخت مال آن هم در شرایط ویژه اقتصادی کشور و مخاطراتی که آن را تهدید میکند را نمیتوان نادیده انگاشت.
منبع: شریان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت shariyan.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شریان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۲۴۵۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بانکهایی که مقررات را رعایت نکنند منحل خواهند شد/ مطلقا به فساد و مفسد رحم نمیکنیم
آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در جمع مردم جنوب غرب تهران با اشاره به ساخت دو میلیونو ۴۰۰ هزار مسکن تصریح کرد: اگر سالی یکمیلیون مسکن در ادوار قبل ایجاد میشد امروز با مشکل مسکن در استانها مواجه نبودیم ولی این اتفاق رقم نخورد. طبق قانون و نیاز کشور اگر یک میلیون مسکن در سال ایجاد شود، نیازها در این زمینه برطرف میشود.
رئیس جمهور بیان کرد: میزان اراضی که در دولت سیزدهم به محدوده شهری در سراسر کشور متصل کردیم با گذشته قابل قیاس نیست. دومیلیونو ۴۰۰ هزار مسکن در حال ساخت است و شبانه روز وزارتخانهها و دستگاهها در این زمینه مشغول فعالیت هستند.
دولت از هدفگذاری ایجاد اشتغال به هیچ وجه عقب نیست
رییس جمهور خاطر نشان کرد: رفع تنش آبی ۱۰ هزار روستا از ضرورتهایی است که آغاز شده و نیمی از میزانی که هدف گذاری شده انجام شده است. در تهران خاموشیهای زیادی داشتیم و در مجموع ۲۲ هزار مگاوات کسری و ناترازی برق داشتیم امروز در خدمت شما خانواده معظم و معزز شهیدان این منطقه عرض میکنم که با تولید برق ۸۰۰۰ مگاوات ناترازی رفع شده است و مابقی نیز به سرعت در حال پیگیری است.
وی بیان کرد: از مشکلات این منطقه و بسیاری از مناطق و جوانان تهران، مشهد و سایر نقاط کشور بیکاری بود در برنامهریزی دولت اعلام کردیم که هر سال باید یک میلیون شغل ایجاد شود اگر پیش از این ایجاد میشد در حال حاضر با این مشکل مواجه نبودیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه از وعده ایجاد اشتغال به هیچ عنوان عقب نیستیم، اظهار کرد: در بسیاری از استانها آمار بیکاری کاهش جدی را نشان میدهد و بعضاً به ۵ درصد رسیده است. حتماً میتوان با اتکا به داشتههای کشور کاری کرد که خانوادههای عزیز ما دغدغه بیکاری فرزندان خود را نداشته باشند.
هرآنچه به نفع مردم باشد انجام میدهیم
رئیس جمهور در جمع مردم جنوب غرب تهران بیان کرد: اینطور نیست که ندانم در زندگیمردم چه میگذرد قبل از اینکه به جمع شما بیایم برای حل مسائل تشکیل جلسه دادیم و مسائل بهداشتی که از موضوعات این منطقه است برایش زمانبندی شد تا مشکلات مرتفع شود. بافت فرسوده از دیگر نکاتی بود که مطرح شد و باید بسته تشویقی در این زمینه قرار داد.
وی گفت:دولت از کنارچالهها نمیگذرد مگر اینکه برای آنها چاره اندیشی کند. هرآنچه به نفع مردم باشد انجام می دهیم.
همانطور که وعده دادیم، مطلقا به فساد و مفسد رحم نمیکنیم
رئیسجمهور بیان کرد:بنای بنده طلبه خدمتگزار صداقت با مردم است آنچه را تشخیص میدهیم اگر در جایی به هر دلیلی نشد، در کنار کارهای انجام شده، آن را نیز به مردم اعلام خواهیم کرد.
آیت الله رییسی تاکید کرد: ما وعدههای خود را از یاد نمیبریم این دولت بنا دارد که صادق الوعد باشد، بدانید و آگاه باشید که به همه مسئولان اعلام کردهام، نه فقط اعلام بلکه اقدام کردهام که مطلقا به فساد و مفسد رحم نخواهد شد. بدانید در این دولت همانطور که بارها اعلام کردیم در تمام استانها در تمام شوراهای اداری، ما مخالف هرگونه رابطه ناسالم، تبعیض، پارتیبازی و رشوه در تمام ادارات و سازمانهای کشور هستیم.
رئیسی بیان کرد: موسسات بانکی که اضافه برداشت از بانکدارند موجب تورممی شوند، در سال گذشته سه موسسه متخلف را بدلیل رعایت نکردن مقررات منحل کردیم. بانکهایی که مقررات را رعایت نکنند حتما منحل خواهند شد.
وی تاکید کرد: تمام توان دولت این است که با استفاده از ظرفیتهایی که در کشور وجود دارد نسبت به وضعیت اقتصادی اقداماتی انجام دهد تا شرایط اقتصادی برای زندگی مردم بهبود بخشیده شود.
رییس جمهور خاطر نشان کرد: نمیخواهم به گذشته نگاه کنم که چه کردند و نمیخواهم بگویم دولت چه چیزی را تحویل گرفت، چون این روش را در این جمع باصفای شما مردم نمیپسندم که بگویم، اما در جلسات کارشناسی ممکن است بگوییم که چه وضعیتی تحویل شد و ما کجا بودیم. شهریور ۱۴۰۰ که دولت آغاز شد با کسری بودجه مواجه بودیم یکی از نگرانیهای مردم تورم است که نگرانی درستی است و باید تورم را کاهشی کنیم.
وی تصریح کرد: با کمک مردم و فعالان اقتصادی در حال حاضر تورم کاهشی شده، اما بدانیم عامل تورم چیست؟ چون برخی موارد معلول است و باید علت را بررسی کرد و از بین برد. یکی از علتهای تورم کسری بودجه است به این معنا که دولت بیش از توان و درآمد، هزینه داشته باشد و هزینه بر دولت بار کنیم که فشار آن بر مردم میآید.
رییس جمهور گفت:دولت سیزدهم تلاش کرد اولا کسری بودجه باقی مانده از دولت قبل که قریب به ۴۸۰ هزار میلیارد تومان را بتواند به نحوی پشت سر بگذارد که روی زندگی مردم فشار نیاید. تنها راه آن افزایش تولید بود که با ایجاد درآمد، مسأله را حل کنیم وگرنه اگر قرار بود از بانک مرکزی استقراض شود یا پول چاپ کنیم، باز هم فشار نهایی بر مردم تحمیل میشد. نتیجه این شد که ۱۴۰۰ را پشت سر گذاشتیم و کسری بودجه با تولید و ایجاد درآمد حل شد. در ۱۴۰۱ تلاش شد که منابع و مصارف ما همخوانی داشه باشد که کار جدیدی بود.
وی خطاب به نمایندگان بیان کرد: بارها از دوستان مجلس خواسته ایم که به لایحه بودجهای که به مجلس داده میشود، هزینه جدید افزوده نشود و هزینهها را کاهش دهند نه افزایش. اول باید به منابعمان نگاه کنیم چه چه میزان پول داریم بعد به مصارفمان بنگریم که چه قدر هزینه داریم. همیشه قرارمان این بود که در لایحه بودجهای که ما تنظیم میکنیم کسری بودجه که به بیان رهبر انقلاب ام الخبائث است و مشکلات را ایجاد میکند، نباشد.
بنای ما تعامل با کشورهایی است که میخواهند با جمهوری اسلامی روابط سالم و سازنده داشته باشند
رئیس جمهور گفت:بنای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مقاومت و ایستادگی در برابر همه دشمنان است. به مردم پاکستان به نمایندگی از شما مردم گفتم که پیام ما به دشمنان ایستادگی ومقاومت است. همچنین پیامما برای دوستانمان همبستگی و پیوند اخوت است، بارها اعلامکردیم هرکس در دنیا دست به طرف ما دراز کند با محبت دستای اورا میفشاریم و بنای ما تعامل و همکاری با همه کشورهایی است که میخواهند با جمهوری اسلامی روابط سالم و سازنده داشته باشند.
رفتار با دانشجویان چهره واقعی آمریکا را به جهان نشان داد
آیت الله رئیسی افزود:غزه تابلویی در جلوی چشمجهان ترسیم کرده که در آن نورانیت، ایستادگی و مقاومت و جانفشانی در راه خدا به تصویر کشید همچنین کودککشی ونسل کشی وجنایت علیه بشریت هم در غزه به نمایش گذاشته شد. اینها جنایتکاران در تاریخ و بزرگترین ناقضان حقوق انسان هستند.
وی گفت: مگر تا دیروز نمیگفتند به دانش و دانشگاه احترام میگذاریم دیدیم که چگونه پلیس به مراکز دانشگاهی حمله کرد و دانشجویانی که از غزه و فلسطین حمایت کردند را مورد آزار و اذیت قرار دادند. رفتار با دانشجویان چهره واقعی آمریکا را به جهان نشان داد.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی دولت