به نقل از «ایسنا»

گنجینه تن‌پوش‌های ایل سنگسر و تمدنی در میانه جنگل و کویر

تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۵۲۵۹۳

هر ملتی برای ادامه حیات خود و حل نشدن در سایر تمدن‌ها نیازمند تولید علم است، علمی که ریشه در فرهنگ و تمدن آن سرزمین دارد.

بی شک کشور و ملت بزرگی چون ایران که ریشه در عمق تاریخ و تمدن بشر دارد، برای تامین نیاز و ارضای سلایق مردم خود به اندازه کافی طرح، سبک و مدل‌های زیبا دارد که طراحان و تولیدکنندگان برای پاسخ به سلایق گوناگون و به روزکردن طرح، سبک و مُد پوشاک و لباس‌های تولیدی خود از آنها بهره گیرند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کافی است از این دست میراث‌های معنوی به جا مانده در جای جای ایران شناخته شده و از طریق رسانه‌های مختلف به صورت فراگیر معرفی گردند تا اهل فن، نخبگان و بنگاه های تولیدی با این پتانسیل عظیم آشنا گردیده، ایده بگیرند و با تکیه برآن، نه تنها نیاز کشور خود را برآورده ساخته بلکه با معرفی آن به دنیا، مردم سایرکشورها را نیز به فرهنگ و تولیدات این سرزمین متمایل کنند.

پوشاک هر قوم در اصل معرف شخصیت و هویت فرهنگی آن ملت بوده و نشانگر علاقه به آداب و رسوم و نهایتاً استقلال سیاسی و اقتصادی آن جامعه است. پوشاک سنتی که در مجموعه ای از کفش، لباس، کلاه و همچنین زیورآلات و جواهرات محلی خلاصه می‌شود، گنجینه پر ارزشی است که هر ملتی وظیفه دارد در نگهداری و حفظ و سپردن تام و تمام آن به نسل های بعدی تمامی سعی و اهتمام خویش را به کار ببندد.

مهمترین ویژگی های پوشاک سنتی را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

نخست: داشتن تجانس و قرابت فوق العاده با فرهنگ جامعه، به ویژه با فرهنگ بومی محل مورد نظر خود.

دوم: راحتی لباس یعنی آن که این لباس‌ها در عین این که از اجزای متعدد تشکیل شده است از راحتی خاصی برخوردار بوده و برای اعمال روزمره انسان مناسب باشد.

سوم :پوشاک سنتی باید از جهات مختلف کامل و تامین کننده باشد، چرا که پوشاک سنتی شامل کفش مناسب و راحت، البسه زیر و روی متناسب، پوشش سر و در صورت لزوم زیورآلات، شال و کمربند با رعایت خصوصیات فرهنگی جامعه و شرایط طبیعی منطقه ایجاد شده است.

چهارم: پوشاک سنتی معمولاً از زیبایی و شایستگی برخوردار است. لباسهای محلی مجموعه ای متناسب و هماهنگ است که بر اساس سلیقه از رنگ بندی و زیبایی خاصی بهره برده است.

پنجم: در تولید پوشاک سنتی از مواد اولیه بومی موجود در منطقه استفاده شده و نیازی به الیاف وارداتی نیست.

ششم: لباس‌های سنتی با توجه به ویژگی های اقلیمی منطقه مورد استفاده خود ارایه می‌شود. لذا این گونه تن پوشه‌ها برای مناطق گرم دارای پوشش‌دهی کمتری بوده و از موادی است که در برابر گرما به انسان تحمل بیشتری می‌دهند. در مقابل در مناطق سردسیر دارای پوشش دهی بیشتر و اثرات محافظتی بهتری در مقابل سرما می‌باشند.

هفتم: در طراحی و دوخت لباس‌های سنتی به طرح‌ها، نقش‌ها، و رودوزی‌های سنتی که ویژه هر منطقه است نیز توجه کامل می‌شود. به گونه ای که پوشاک سنتی از این نظر هم دارای ارزش و اعتبار اجتماعی ویژه ای خواهد بود.

اگر در طرح لباسهای عشایری دقت کنیم نوعی هماهنگی با طبیعت، سرزندگی و نشاط در این آثار دیده می‌شود. در بافته‌هایی که برای پوشش طراحی شده است سازگاری با محیط، نوع آب وهوا، حتی تناسب طرح و رنگ با طبیعت دیده می شود. طوری که ایمنی- زیبایی و آرامش توأمان درآن مستتراست.

 جشنواره ملی ایل سنگسر و دلایل و علل قراردادن پوشاک در محوریت موضوع جشنواره:

شناسایی، ثبت و توصیف پوشاک سنتی مردم ایل سنگسری و ارایه یک الگوی پژوهشی به محققان محلی و ملی.

حفظ و انتقال میراث فرهنگی ایل سنگسری به نسل های آینده.

تطبیق فرهنگ ملی و سنتی با الزامات زندگی امروز.

بازشناسی، نگهداری و اشاعه فرهنگ های بومی و فرهنگ ملی در کشور.

کشف، جایگزینی و کاربردی کردن پوشاک سنتی ایل سنگسری جهت استفاده و غنی سازی آرشیو فرهنگ ملی.

معرفی و مطرح نمودن پوشاک سنتی ایل سنگسری مورد استفاده در نواحی مختلف البرز، در سطح ملی و بین المللی.

کمک به بررسی های جامع تر در زمینه پوشاک سنتی ایرانی.

بی شک محیط زندگی و موضوعاتی که در پیرامون هر جامعه ای وجود دارد تاثیر مستقیمی بر روش زندگی، شکل گیری باورها و اعتقادات مذهبی، رفتار ها، سرپناه و لباس و چگونگی آثار بجا مانده از آن جامعه دارد.

در یک جامعه کهن که به درازای تاریخ دارای پس زمینه و پیشینه مذهبی، فرهنگی و هنری است می توان به وفور در آن از تاثیرات محیطی نشانه جُست.

عشایر ایل سنگسری(که دارای قلمرو بسیار گسترده در بیش از یازده استان کشور است) دارای تنوع طرح و تعدد موضوع در هنر بوده و تاثیر پذیری متعدد و گاهی متناقضی را از چند گونه اقلیم شاهد هستیم که بیانگر تاثیر عمیق آن بر طرح وسبک‌های مختلف تن پوشه ها و انواع فرش و منسوجات است.

عشایر ایل سنگسری در مدت زمان حضور خود در مناطق ییلاقی که عمدتاً دامنه‌های شمالی و جنوبی رشته کوه البرز را شامل می‌شود، بر روی جامه‌ها و لوازم پارچه ای مورد نیاز در زندگی خویش آثاری متاثر از موضوعات آب، رودخانه، درخت، گل، ماهی و... را خلق نموده و در عوض در طول فصولی که در چراگاه‌های زمستانی و در مناطق شمالی کویر مرکزی ایران( دشت کویر نمک) حضور داشته هنرشان تحت تاثیر عواملی چون خانه‌های گنبدی حاشیه کویر، موج‌های سطح ماسه بادی‌های دشت کویر، کاروان شتر و... قرار می‌گیرد.

یاداشت از حسن پاکزادیان

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: عشایر سنگسر استان سمنان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۵۲۵۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا فلسفه کانت در میانه جنگ‌های امروزین هنوز کار می‌کند؟

اگر می‌خواهید دنیا را درک کنید لزوما مجبور نیستید در آن سفر کنید. نگاهی به امانوئل کانت (۱۷۲۴-۱۸۰۴) بیاندازید. در تاریخ ۲۲ آوریل جهان سیصدمین سالگرد تولد او را جشن می‌گیرد.

آن فیلسوف آلمانی هرگز خانه خود در پروس شرقی یعنی کونیگزبرگ یا کالینینگراد کنونی که امروزه بخشی از روسیه محسوب می‌شود ترک نکرد. با این وجود، این موضوع او را از تلاش برای درک جهان باز نداشت. عقاید او انقلابی در فلسفه ایجاد نموده و او را به پیشگام عصر روشنگری تبدیل کرده است.

معروف‌ترین اثر او تحت عنوان "نقد عقل محض" به عنوان نقطه عطفی در تاریخ تفکر تلقی می‌شود. امروزه کانت یکی از مهم‌ترین متفکران تمام اعصار محسوب می‌شود. بخش عمده‌ای از بینش او امروزه در جهان مواجه با تغییرات اقلیمی، جنگ‌ها و بحران‌ها هنوز معتبر هستند.

به گزارش فرارو به نقل از دویچه وله، برای مثال، چه چیزی می‌تواند به "صلح پایدار" بین دولت‌ها منجر شود؟ کانت در مقاله خود در سال ۱۷۹۵ میلادی "درباره صلح دائمی" ایده تشکیل "لیگ ملل" را به عنوان جامعه فدرال جمهوری خواهانه توصیه کرد.

از نظر کانت کنش سیاسی همواره باید بر اساس قانون اخلاق هدایت شود. کار او به طرحی برای تاسیس جامعه ملل پس از جنگ جهانی اول تبدیل شد که نهادی پیشگام در تاسیس سازمان ملل متحد در سالیان بعد بود و اثر خود را در اساسنامه آن نهاد بر جای گذاشت. 

کانت علاوه بر حقوق بین الملل، قانون شهروندی جهانی را نیز تدوین کرد. او با این کار استعمار و امپریالیسم را رد می‌کند و ایده‌هایی را برای رفتار انسانی با پناهجویان تدوین کرده بود. به گفته کانت هر فردی حق بازدید از هر کشوری را دارد، اما لزوما این موضوع او را واجد حق مورد مهمان نوازی قرار گرفتن نمی‌سازد.

به نفع عقل و استدلال

کانت کرامت انسانی و حقوق بشر را از منظر الهیاتی توجیه نمی‌کند بلکه از نظر فلسفی با عقل توجیه کرده است. او به مردم ایمان زیادی داشت. او معتقد بود که آنان خود می‌توانند بار مسئولیت اعمال شان را برعهده گیرند. کانت بر این باور بود که با عقل و برهان می‌توان بر زندگی مسلط شد و برای این امر قاعده‌ای اساسی بیان کرد: "به گونه‌ای عمل کن که حداکثر اراده خود را در هر زمان به عنوان اصل قانونگذاری عمومی در نظر بگیریم". او این امر را "ضرورت قاطع" نامید. امروز ما آن را این گونه فرموله می‌کنیم: شما فقط باید کاری را انجام دهید که برای همگان بهترین است.

کانت در سال ۱۷۸۱ میلادی آن چه را که احتمالا مهم‌ترین اثرش می‌باشد منتشر کرد. او در "نقد عقل محض" چهار پرسش اساسی فلسفه را مطرح می‌کند: چه چیزی می‌توانم بدانم؟ باید چکار کنم؟ به چه چیزی می‌توانم امیدوار باشم؟ و انسان چیست؟

جستجوی او برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها به اپیستمولوژی یا معرفت شناسی معروف است. او بر خلاف بسیاری از فیلسوفان پیش از خود توضیح می‌دهد که ذهن انسان نمی‌تواند به پرسش‌هایی مانند وجود خدا، روح یا آغاز جهان پاسخ دهد.

"ژان پل" رمان نویس آلمانی (۱۷۶۳-۱۸۲۵) درباره کانت می‌گوید: "کانت نور جهان نیست بلکه یک منظومه شمسی تابناک است".با این وجود، دیگر بزرگان روشنفکر هضم نوشته‌های کانت را دشوار قلمداد می‌کردند. "موسى مندلسون" فیلسوف گلایه داشت خوانش آثار کانت نیازمند به کار بردن "شیره اعصاب" است! او گفته بود که خود نتوانست این کار را انجام دهد.

پیشگام عصر روشنگری

آموزه‌ها و نوشته‌های امانوئل کانت مبانی تفکر جدیدی را بنا نهادند. عبارت کانت با عنوان "جرات اندیشیدن داشته باش"! یا به لاتین Sapere aude معروف شد و به همین خاطر از کانت به عنوان پیشگام روشنگری یاد کرده اند. این جریان فکری عقل انسان (عقلانیت) و استفاده صحیح از آن را معیار همه اعمال اعلام کرد.

امروزه هنوز قضاوت‌ها و پیشداوری‌های متعددی در مورد کانت در جریان است. برای مثال، "اوتفرید هوفه" فیلسوف معاصر آلمانی و کانت شناس در کتاب تازه خود تحت عنوان "شهروند جهان از کونیگزبرگ" این پرسش را مطرح می‌کند که آیا کانت یک نژادپرست اروپا محور بود یا آن که آیا کانت به مجاز بودن تبعیض علیه زنان قائل بود. در هر دو مورد پاسخ هوفه مثبت است البته با قید شرط او می‌نویسد: "بله، اما ... ".

کانت به معنای امروزی نژادپرست نبود. برعکس او استعمار و برده داری را محکوم کرد. اگرچه کانت هرگز فراتر از کونیگزبرگ سفر نکرد پایتخت پروس شرقی در آن زمان یک شهر تجاری پر جنب و جوش بود و به نوعی "ونیز شمال اروپا" قلمداد می‌شد. علاوه بر این، کانت عملا سفرنامه‌های مرتبط با کشور‌های دیگر را بلعیده بود!

آیا کانت انسان گریز بود؟ علیرغم آن که او برنامه روزانه کاملا منظمی داشت، اما از صرف ناهار با دوستان و آشنایان لذت می‌برد، عاشق بازی بیلیارد و بازی با کارت بود، به تئاتر می‌رفت و در سالن‌های شهر به عنوان فردی سرگرم کننده و جذاب قلمداد می‌شد.

مراسم و رویداد‌ها زیادی در آلمان به یاد کانت و میراث او در سال ۲۰۲۴ میلادی به مناسبت سیصدمین سالگرد تولدش برگزار می‌شوند. برای مثال، موزه بوندس کونست هاله در شهر بن میزبان نمایشگاهی درباره کانت با عنوان "مسائل حل نشده" بوده است.

علاوه بر آن، یک کنفرانس بزرگ آکادمیک در ماه ژوئن(خرداد) در برلین برگزار خواهد شد و پس از آن کنگره بین المللی کانت در بن در اواخر سال جاری میلادی برگزار خواهد شد که در ابتدا برای برگزار شدن در کالینینگراد برنامه ریزی شده بود، اما به دلیل جنگ روسیه با اوکراین امکان برگزار در آنجا وجود ندارد. قبر کانت در دیوار پشتی کلیسای جامع کونیگزبرگ واقع شده است. آن کلیسا یکی از معدود بنا‌های تاریخی باقی مانده پس از بمباران جنگ جهانی دوم و موج تخریب متعاقب آن در اتحاد جماهیر شوروی بود.

تاثیر کانت بر تاریخ حقوقی آلمان عمیق بوده، اما ظهور ناسیونالیسم مانع از آن شد که آثار او تا پس از جنگ جهانی دوم به نیروی غالب در اندیشه سیاسی آلمان تبدیل شود. اکنون سیصد سال از سالگرد تولد کانت می‌گذرد و او هنوز به مثابه متفکری برجسته شناخته می‌شود که تا به امروز می‌تواند الهام بخش جنبش‌های سیاسی باشد.

کانال عصر ایران در تلگرام