به نقل از «تسنیم»

گزارش تسنیم| برنامه سپاه برای حراست از خلیج فارس با شناورهای بدون سرنشین/ نسل آینده شناورهای ندسا چگونه خواهد بود؟

تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۸۰۵۸۳

نیروی دریایی سپاه در کنار افزایش سرعت شناورهای رزمی خود در خلیج فارس، طی یک برنامه ریزی بلند مدت به سمت طراحی و ساخت شناورهای بدون سرنشینی رفته است که از قابلیت‌های بالای رادارگریزی نیز بهره خواهند بود. ۰۴ آبان ۱۳۹۸ - ۱۰:۲۰ سیاسی نظامی | دفاعی | امنیتی نظرات - اخبار سیاسی -

گروه دفاعی خبرگزاری تسنیم- چندی پیش سردار سرلشکر حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طی سخنانی از برنامه ریزی نیروی دریایی سپاه برای دستیابی به نسل جدید شناورهای تندروی رزمی سخن گفت و اظهار داشت که مهمترین ویژگی‌های این شناورها، پنهانکاری راداری (رادارگریزی) و بدون سرنشین بودن آنهاست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نیروی دریایی سپاه از حدود یک دهه قبل و پس از تفکیک وظایف با نیروی دریایی ارتش، مسئولیت حراست از خلیج فارس و تنگه هرمز را برعهده گرفت و در این مسیر از انواع تجهیزات هوایی، دریایی، راداری، موشکی و هواپیماهای بدون سرنشین بهره می‌برد.

در این گزارش با توجه به اظهارات اخیر سرلشکر سلامی، به بررسی بیشتر، تبیین خصوصیات و گمانه زنی درباره شناورهای تندروی سپاه در آینده خواهیم پرداخت.

بیشتر بخوانید:

نگاهی به پدافند ارتفاع پست ایران/ گام بلند ارتش برای ساخت سامانه پدافندی مشابه پانتسیراز هویزه و طلائیه تا براق و رخش؛ با نفربرهای زرهی ایرانی آشنا شویدزره‌پوش‌های ایرانی چقدر در حفاظت از جان نیروها مؤثر هستند؟

شاید هیچ استراتژیست نظامی در دنیا در دهه 80 میلادی تصور نمی‌کرد که قایق‌های پرسرعتی که ایرانیان به عنوان بازیگر جدید در منطقه خلیج فارس وارد کارزار کرده اند، روزی صاحب افتخاری تحت عناوین "تغییر دهنده معادلات نبرد" و "تغییر دهنده راهبرد آمریکا" شود اما واقعیت این است که این شناورهای تندرو موفق شدند آمریکایی ها را وادار به تبعیت از راهبرد ایران کرده و سبب ایجاد هزینه های سنگین نظامی برای ارتش این کشور در منطقه خلیج فارس شوند؛ شناورهای تندرویی که در رده های وزنی و سرعتی و با تسلیحات مختلف به طور کامل ساخت داخل کشور بوده و به تعداد کافی ساخته شده و در حال خدمت هستند.

شناور سوئدی ساخت شرکت باگهامر، اولین قایق تندروی سپاه بود که در سال 1362 وارد خدمت شد/ سردار رحیم صفوی در مرکز تصویر مشاهده می‌شود

به علاوه با توجه به اینکه ابتکار عمل در حوزه شناورهای پرسرعت با یک پشتوانه دانشی و فناورانه بومی در اختیار ایران است، همواره نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک گام از دشمن جلوتر بوده و برای آینده نیز به دنبال حفظ این برتری است.

ایجاد قابلیت‌های پنهانکاری خصوصاً در زمینه راداری و حرکت گسترده به سمت شناورهای بدون سرنشین، از مؤلفه‌های حفظ برتری سپاه بر دشمنان در منطقه خلیج فارس است. البته در زمینه شناورهای بی سرنشین، سپاه قبلاً یک شناور راکت انداز به نام «یا مهدی» را توسعه داده و عملیاتی کرده است. بنابراین تجارب اولیه کافی برای شروع یک حرکت جهشی در این زمینه وجود دارد.

شناور بدون سرنشین و پرسرعت «یا مهدی» در حال شلیک راکت سنگین فلق-1

یکی از هزینه‌هایی که شناورهای پرسرعت به دشمن تحمیل کرد در زمینه تسلیحات بود. با توجه به سرعت بالای این شناورها، امکان مورد اصابت قرار دادن آنها توسط توپخانه حتی توپ‌های چند لوله چرخشی معروف به گتلینگ، پائین است.

چند ویدئو معروف در این زمینه در فضای مجازی قابل دسترس است که یک شناور نه چندان پرسرعت در آزمایشی در حال نزدیک شدن به ناو آمریکایی بوده و سلاح گتلینگ ناو از مورد اصابت قرار دادن آن عاجز است. در همین زمینه تلاش های گسترده ای صورت گرفته تا با پایدارسازی بهتر سلاح و ردگیری دقیقتر با پیش بینی حرکات شناور، دقت تیراندازی افزایش یابد.

استفاده از توپ‌های لیزری راهکار دیگری بود که آزمایش‌های متعددی نیز روی آن انجام گرفت اما لیزرهای فعلی در هوای نامساعد و شرایط رطوبت بالا دچار مشکل شده و امکان آسیب‌زنی به هدف توسط آنها کاهش می یابد. در نتیجه در این زمینه نیز شرکتهای بزرگ تسلیحاتی دست به دامن دانشمندان فیزیک شدند تا شاید لیزری با توان بالا که کمترین تأثیرپذیری را از شرایط جوی داشته باشد، به دست آورند.

حوزه تسلیحاتی دیگر، توسعه های مختلف روی موشک های برد کوتاه مانند میسترال، هلفایر و بریمستون و نیز بمب‌های کم قطر یا SDB بود. دو موشک هلفایر و بریمستون که از بهترین تسلیحات ضد زره کوتاه برد هوا به سطح ناتو محسوب می شوند سوابق عملیاتی درخشانی علیه اهداف ثابت یا با سرعت بسیار کم مانند تانک ها و زره پوش ها داشته اند اما اولین آزمایش این سلاح ها علیه قایق های سریع ناامید کننده بود.

شلیک موشک هلفایر به صورت عمودپرتاب از شناور دریایی آمریکایی

پس از سالها تلاش، هم اکنون این موشک ها موفق شدند قایق هایی با سرعت 20 نات را مورد اصابت قرار دهند که تقریباً یک سوم سرعت قایق های پرسرعت سپاه است. البته وجه شاخص میزان موفقیت فعلی دشمن در این زمینه، امکان درگیر شدن همزمان با تعدادی قایق مثلاً 4 فروند است. نکته مهم اینجاست که هر چند سطح کنونی توان موشک‌های ضدزره فوق برای درگیری با شناورهای تندرو پائین است اما احتمال دارد بالاخره این توان افزایش یابد که باید از امروز به فکر چاره برای آن بود.

در زمینه بمب‌های کم قطر ساخت آمریکا که سلاحی نوآورانه برای نبردهای مدرن بودند، پس از نسل اول آنها که محصول شرکت بوئینگ بوده و GBU-39 نام داشت و برای انهدام اهداف ثابت توسعه یافته بود، شرکت مشهور ریتئون برنده قرارداد نسل جدید این نوع تسلیحات شد که از ابتدا به منظور ایجاد قابلیت درگیر شدن با اهداف متحرک و سریع در دست توسعه بود.

همین هدف مد نظر قرار گرفته در پروژه فوق سبب افزایش هزینه ها شد زیرا سامانه های هدفگیری و هدایت مورد نیاز برای درگیر شدن با اهداف متحرک بسیار پیچیده تر از نمونه مورد نیاز برای انهدام اهداف ثابت بود. به همین منظور در نسل دوم بمب های کم قطر یا SDB-2 که به نام GBU-53 معرفی شده گفته می شود که از سه حسگر مختلف شامل لیزری، رادار موج میلیمتری و دوربین تصویرساز حرارتی بهره برداری شده است.

تصویری تبلیغاتی از GBU-53 مربوط به نزدیک به یک دهه پیش که قایق‌های پرسرعت سپاه در شیشه حسگر آن نقش بسته است

بنابراین رویکرد گسترده دشمن به توسعه تسلیحات مختلف برای انهدام قایق های پرسرعت که تا کنون نیز هزینه‌های هنگفتی به آنها تحمیل کرده سبب می شود تا سپاه به طور جدی به فکر افزایش حداکثری قابلیت های پنهان کاری شناورها خصوصاً پنهانکاری راداری باشد.

برای این منظور دو روش اصلی استفاده از مواد جاذب امواج رادار و طراحی شکل وسیله مطابق اصول پنهانکاری راداری است. در نتیجه باید انتظار داشت که نسل جدید شناورهای تندروی سپاه از ظاهری بسیار متفاوت با نمونه های فعلی بهره مند باشند.

شناور بدون سرنشین پرسرعت سراج ساخت وزارت دفاع و در اختیار نیروی دریایی سپاه؛ بدنه کامپوزیتی آن نشان می دهد که ایران در ساخت شکل های پیچیده و از جنس‌های غیر فلزی گلوگاهی ندارد

البته تا امروز بسیاری از قایق‌های پرسرعت سپاه از مواد مرکب غیرفلزی ساخته شده است که به خودی خود قابلیت‌هایی در جذب انرژی امواج رادار دارند اما برای افزایش هرچه بیشتر این قابلیت نیاز به استفاده از مواد مرکب متناسب‌تر و همچنین رنگ‌های جاذب امواج است.

در مورد قایق‌های تندروی فلزی نیز امکان استفاده از مواد مرکب مدرن با توانایی تحمل تنش بالا به جای فلز در نمونه های نوساز و هم استفاده از رنگ‌های جاذب چند لایه برای فرکانس های راداری مختلف برای پوشش دهی شناورهای فعلی راهکارهای در دسترس و قابل بررسی است.

شکل ظاهری تعدادی از شناورهای آزمایشی و عملیاتی که با اصول پنهانکاری راداری ساخته شده اند

شناور چینی عملیاتی تایپ-22 تا حدودی از اصول پنهانکاری راداری بهره برده است

اما ویژگی محوری دوم شناورهای پرسرعت آینده سپاه، بدون سرنشین بودن آنهاست. رویکرد استفاده از شناورهای بدون سرنشین به دلایلی تا به امروز همانند هواپیماهای بدون سرنشین گسترش نیافته است. شاید یکی از دلایل آن، محیط بسیار پیچیده دریا باشد؛ پیچیدگی‌ای که حتی سبب شده تا پهپادهای مورد استفاده در نیروهای دریایی دنیا نیز غالباً از انواع دوزیست یعنی با قابلیت فرود روی آب نباشند اما پیشرفت های چشمگیر جمهوری اسلامی ایران در عرصه هواپیماهای بدون سرنشین که برخی از آنها مداومت پروازی بالای یک روز و برد 3000 کیلومتر دارند بالاخره برای حوزه دریایی نیز راهگشا خواهد بود.

از جلوه‌های مهم توانمندی بسیار بالای کشور در حوزه تجهیزات بدون سرنشین، نهاجم موفق نیروی هوافضای سپاه با رویکرد حمله گروهی چندین پهپاد به مواضع داعش در شرق سوریه در مهر 1397 بود. این رویکرد که به آن SWARM گفته می شود نیازمند مسائل فنی و تکنیکی خاص خود در زمینه هدایت گروهی پهپادها، هدفیابی و توزیع اهداف بین آنها و بازگشت ایمن به منطقه خودی است.

لازم به ذکر است که یکی از وجوه ایجاد کننده برتری برای راهبرد قایق های پرسرعت سپاه در برابر آمریکا در دهه های گذشته همین رویکرد حمله گروهی آنها به شناور دشمن است. بنابراین حمله گروهی باید در شناورهای بدون سرنشین آینده سپاه نیز توسعه یابد که مقدمات آن پیشتر در پهپادها به صورت عملیاتی به کار گرفته شده است.

قایق بدون سرنشین ساخت انگلیس(تصویر بالا)، رژیم صهیونیستی و آمریکا

با استفاده از شناورهای بدون سرنشین که قابلیت حمله گروهی داشته باشند، عملاً ضمن حذف خطر از بین رفتن تعدادی از نیروهای انسانی در پاسخ متقابل سامانه های دفاعی دشمن، می توان با اتونوموس یا خودکارسازی شناورها در یک گروه شناور یا با استفاده از روش پیرو-رهبر (یک قایق رهبر و سایر قایق ها پیرو) با تعداد نیروی انسانی کمتر، یک عملیات تهاجمی به شناور دشمن را به انجام رساند. این امر به نوبه خود باعث کاهش احتمال بروز خطای انسانی نیز می شود.

یکی دیگر از جنبه‌های مفید بدون سرنشین کردن شناورهای پرسرعت، امکان استقرار آنها در عوارض طبیعی ساحلی یا تونل های زیرزمینی بدون نیاز یا با کمترین نیاز به توسعه امکانات استقرار نیروی انسانی است. به این ترتیب با هزینه و ریسک بسیار کمتر، شناورها در نقاط مختلفی مخفی شده و در روز واقعه به صورت کنترل از راه دور عملیات های از پیش طراحی شده را به اجرا در می‌آورند.

به احتمال بسیار زیاد در آینده شاهد نسل جدیدی از تسلیحات راکتی و موشکی و البته تیربارها و توپ های کالیبر پائین پایدار شده و کنترل از راه دور و شاید سامانه های دفاع فعال برای انهدام موشک های دشمن روی شناورهای سپاه خواهیم بود.

امروزه برد دورایستایی موشک‌های پرتاب شونده از شناورها و بالگردهای دشمن عمدتاً بین 6 تا 8 کیلومتر است بنابراین بدیهی است که افزایش هرچه بیشتر برد دورایستایی تسلیحات به در امان ماندن از سامانه های دفاعی دشمن می انجامد.

نکته دیگر استفاده از مجموعه‌ای از تسلیحات مختلف با قابلیت‌های مختلف در یک عملیات تهاجمی برای از کار انداختن هرچه سریعتر ماشین جنگی دشمن است. این تسلیحات که شامل نمونه‌های اصلی و فریب است هر یک برای مأموریتی مشخص به سمت شناورهای دشمن رهسپار می‌شوند که می‌تواند شامل موشک‌های کروز ضدکشتی، موشک‌های کوچک نقطه زن برای انهدام تجهیزات خاصی روی شناور دشمن و اژدرهای حمله کننده از عمق و البته شلیک پرتعداد راکت‌های ارزان قیمت با دقت نسبی باشد.

تصویری از حرکت تهاجمی گروهی شناورهای پرسرعت سپاه

در کنار رویکردهای پنهانکاری راداری (رادارگریزی)، بدون سرنشین سازی شناورها، استفاده از تسلیحات جدیدتر و هوشمند و توسعه رویکرد حملات گروهی، سپاه همچنان به دنبال افزایش سرعت پایدار شناورهای خود است زیرا وجه اصلی برتری این راهبرد یعنی استفاده از قایق های تندرو، سرعت بسیار بالاتر آنها نسبت به شناورهای دشمن بوده و همچنان نیز به افزایش این سرعت نیاز وجود دارد. همین افزایش سرعت، کار موشک ها و سامانه های توپخانه ای دشمن را برای درگیری مؤثر با قایق های سپاه دشوارتر می‌کند.

دو سنگ نشانه یا Milestone بعدی سپاه در حوزه افزایش سرعت شناورهای خود دستیابی به سرعت 100 تا 110 نات و در مرحله بعدی، سرعت بالای 140 نات است که امید می رود با بهبود رویه های پژوهشی و به کارگیری هرچه بیشتر تمامی امکانات در زمان کوتاه تری نسبت به گام های قبلی، شناورهای بسیار پرسرعت جدید وارد رده عملیاتی شوند.

انتهای پیام/

R1542/P1542/S1,11/CT12

منبع: تسنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۸۰۵۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فرمانده ارشد سپاه : اسم خلیج فارس را با کسی قسمت نمی کنیم/ اگر نفتکشی از ایران ببرید جبران خواهیم کرد

دریادار تنگسیری گفت: امروز خلیج فارس اهمیت زیادی دارد. ذاتا خلیج فارس متعلق به ایران و کشورهای همسایه است، اما اسمش را با کسی تقسیم نخواهیم کرد.   به گزارش تسنیم، سردار علیرضا تنگسیری در آیین اختتامیه چهاردهمین جشنواره فرهنگی و هنری خلیج فارس با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای انقلاب اسلامی اظهار داشت: نام بزرگ خلیج فارس در تاریخ ثبت است و کسی نمی‌تواند این اسم را تغییر دهد، باید از دست‌اندرکاران راه‌اندازی این جشنواره تشکر کرد.   وی افزود: جوانان بدانند ۱۰ اردیبهشت افتخاری برای ایرانیان است، در سال ۱۶۲۲ میلادی دلاورمردان این سرزمین این منطقه مهم را آزاد کردند که افتخارش برای تمام ملت است، دلاورمردان ایرانی جرون را هرمز و گمبرون را بندرعباس کردند و نشان دادند ایران و ایرانی در برابر استکبار از هر نوعش ایستادگی می‌کنند.   فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: مردم هرمزگان و بوشهر افتخار دارند با سه دشمن در دهه‌های گذشته مبارزه کرده‌اند هم با امپریالیسم، هم با استکبار جهانی و هم با نوکر استکبار که به تمامیت ارضی حمله کرد مبارزه کردند و به پیروزی رسیدند.   وی تصریح کرد: مسئله فرهنگ مربوط به همه است و افتخار خلیج فارس و این مسئله که «خلیج فارس همیشه ماندن» برای همه ملت است و نمی‌توان آن را با گروه سیاسی و مباحث این چنینی گره زد اینجا مرقد بزرگان ماست ما اینجا هستیم و می‌میریم، پای ما در این سرزمین بند است.   دریادار تنگسیری گفت: امروز خلیج فارس اهمیت زیادی دارد. ذاتا خلیج فارس متعلق به ایران و کشورهای همسایه است اما اسمش را با کسی تقسیم نخواهیم کرد ما با ۱۳۵۵ کیلومتر مرز دریایی طولانی‌ترین ساحل را داریم و اگر جزایر را نیز محاسبه کنیم به ۵۸۰۰ کیلومتر ساحل می‌رسد.   وی تاکید کرد: ما عمیق‌ترین مسیر دریانوردی خلیج فارس را در آب‌های ایران داریم، آبراه بین‌المللی از بین جزایر ما عبور می‌کند، اهمیت خلیج فارس به سهم آن در صادرات نفت و گاز بر نمی‌گردد اهمیت آن بسیار بیشتر است که موجب شده پرتغالی‌ها ۱۱۷ سال اینجا بمانند و نشان می‌دهد خلیج فارس در اختیار ماست و باید از آن برای نسل‌های آینده حراست کنیم.   فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت: ما از همین مرزها دفاع می‌کنیم و محکم پایش ایستاده‌ایم، گذشت زمانی که کشتی نفتکش ما را در زمان طاغوت از می‌گرفتند، امروزه می‌دانند اگر نفتکشی از ما ببرند جبران خواهیم کرد، نفتکش ما را بردند به جایش نفتکش آن‌ها را گرفتیم و مجبور شدند آن نفتکش را آزاد کنند که این یعنی اقتدار ایران و ایرانی. کانال عصر ایران در تلگرام