به نقل از «تابناک»

استعفای «سعد حریری» و چند سناریو پیش روی دولت لبنان!

تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۶۳۶۴۷۲

بعد از دو هفته اعتراضات گسترده و کم‌سابقه در لبنان، سعد حریری بعدازظهر روز سه شنبه اعلام کرد که از مقام خود کناره‌گیری می‌کند و بدین ترتیب معترضان به یکی از مهم‌ترین خواسته‌های خود می‌رسند.

به گزارش تابناک، حریری در یک سخنرانی تلویزیونی گفت که به آخر خط رسیده و استعفای خود را تقدیم میشل عون، رئیس‌جمهوری این کشور می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او همچنین از مردم لبنان خواست که آرامش خود را حفظ کنند.

حریری که باوجود حمایت از سوی برخی احزاب لبنانی از جمله حزب‌الله، در طول ۱۳ روز گذشته برای کناره‌گیری از سمت خود تحت فشار مردمی قرار گرفته بود، در سخنرانی روز گذشته خود گفت: سمت‌ها می‌آیند و می‌روند ولی کرامت و امنیت مملکت مهم‌تر است.

میشل عون پس از دریافت این استعفا باید کمیته‌ای برای جایگزینی دولت انتخاب کند. به نظر می‌رسد که ابتدایی‌ترین کاری که عون می‌تواند انجام بدهد این است که اعضای این کابینه را از میان افرادی که مورد انتقاد معترضان هستند، انتخاب نکند تا شاید اندکی از آتش خشم عمومی کاسته شود. هرچند که مردم لبنان می‌گویند فساد دولتمردان در چند دهه گذشته کشورشان را به این نقطه از ورشکستگی اقتصادی رسانده اما مشخص نیست که آیا چهره‌های جدید می‌توانند اقتصاد رو به سقوط لبنان را نجات بدهند یا خیر؟ 

با استعفای حریری لبنان در برابر سناریوهایی قرار گرفته است؛ نخست، سوق دادن لبنان به سوی هرج و مرج. دوم، اینکه چه کسی مامور تشکیل کابینه جدید خواهد شد خود حریری یا افرادی مانند نجیب میقاتی، فواد المخزومی، عبدالرحیم مراد یا تمام سلام؟ به نظر می رسد که پس از حرکتی که حریری انجام داد و بر خلاف انتظار عون استعفا کرد دیگر رئیس جمهور لبنان وی را مامور تشکیل کابینه نکند و برخی تحلیلگران لبنانی از احتمال شانس مخزومی خبر داده اند و آنرا به مثابه توازن می دانند. سناریوی سوم اینکه دستان پشت پرده خارجی در کار باشد، چهارم، اوضاع مالی و اقتصادی لبنان تحمل انتظار طولانی عدم راهکار یا عدم دولت را ندارد به ویژه که به گفته تحلیلگران لبنانی یکی از عواملی که حریری را به استعفا سوق داد اوضاع سخت اقتصادی و نبود افق و حمایت بین المللی بوده است.

عبدالباری عطوان در مطلبی در رای الیوم درباره تحولات لبنان آورده است:

 دیدگاه ها در لبنان و جهان عرب درباره استعفای ناگهانی سعد الحریری متفاوت است، برخی آن را فرار از مسؤولیت می‌دانند که به عمیق شدن بحران منجر می‌شود، اما دیگران باور دارند اقدامی شجاعانه است که برای پاسخ گویی به خواسته های تظاهر‌کنندگان و جلوگیری از جنگ داخلی با توجه به افزایش تنش‌های فرقه ای در لبنان اتخاذ آن ضرروی بود.

هشدارهای سید حسن نصرالله در سخنان چهار روز پیش او و مخالفت با استعفای دولت به منظور پرهیز از شکاف سیاسی که ممکن است به جنگ داخلی بینجامد در حال محقق شدن است و استعفای دولت و تعرض به تظاهرکنندگان در خیابان ها از سوی افراد ناشناسی که برخی باور دارند به دو جنبش امل و حزب الله وابسته هستند اما با تکذیب دو طرف روبرو شد و بازگشایی راه ها از طریق زور احتمال جنگی داخلی را تقویت کرد.

لبنان پس از این استعفا در آستانه فوران آتش‌فشان قرار گرفته به ویژه اینکه جریان های متعدد داخلی، خارجی، منطقه‌ای و بین‌المللی نمی‌خواهند این کشور امنیت و ثبات داشته باشد و مشخصا حزب‌الله را هدف قرار داده‌اند، جنبشی که به یک نیروی سیاسی و نظامی تاثیرگذار و تعیین‌کننده در مسائل جهان عرب تبدیل شده و تهدید موجودیتی برای دولت اشغالگر اسرائیل و طرح آمریکا در منطقه به شمار می‌رود.

باور نداریم معترضان پس از کسب این پیروزی بزرگ به این امر بسنده کرده و خیابان ها را خالی کنند و به خانه های خود بازگردند زیرا فهرست بلندی از خواسته ها دارند که برجسته ترین آن ها ریشه کن کردن این نظام حاکمیتی فرقه گرا، اصلاح قانون انتخابات و نابودی فساد و محاکمه فاسدان و بازگردادن میلیاردها دلار به سرقت رفته و اصلاح سیستم قضائی است.

سه سناریوی اصلی در خصوص چگونگی برخورد با بحران وزراتخانه ها و شکاف اجرایی وجود دارد: نخست ماموریت دوباره دادن به حریری برای تشکیل کابینه و بیرون کردن وزرای متهم به فساد از جمله جبران باسیل داماد رئیس جمهور عون، حسن خلیل وزیر امور مالی که نزدیک ترین شخص به نبیه بری است و رئیس بانک مرکزی و غیره...

دوم تشکیل دولت تکنوکرات متشکل از کارشناسان و افراد پاک دست به ریاست سعد الحریری یا شخصی دیگر که ماموریت آن بیرون آوردن کشور از بحران اقتصادی و جلوگیری از فروپاشی مالی است.

سوم تشکیل دولت متشکل از جریان های صاحب اکثریت در پارلمان یعنی حزب الله و جریان عون و جنبش امل و برخی طرف های سنی متحد مقاومت به ریاست شخصیتی سنی مورد قبول این طرف ها که به پاکدستی مشهور است.

از سوی دیگر، روزنامه «الجمهوریه» به نقل از منابع آگاه موضع قوای سیاسی مختلف در لبنان پیرامون تشکیل دولت جدید را تشریح کرد.

سعد الحریری

در این گزارش آمده، سعد الحریری سه گزینه دارد: اول: تشکیل دولت تکنوکرات به ریاست خودش. دوم: تشکیل دولت سیاسی واکسینه شده با (شخصیت‌های) تکنوکرات به ریاست خودش و سوم: تشکیل دولت سیاسی بی‌طرف و متوازن که خودش ریاست آن را بر عهده نداشته باشد و رئیسش از جریان المستقبل باشد.

میشل عون

الجمهوریه در ادامه نوشت، استعفای الحریری شوک بزرگی برای «میشل عون» رئیس‌جمهور و حزب متبوعش «التیار الوطنی الحر» بود، الحریری بدون مشورت با رئیس‌جمهور این اقدام را انجام داد و جریان «العهد» (وابسته به میشل عون) را سرنگون کرد.

جریان رئیس‌جمهور علنا اعلام نکرده‌اند که سعد الحریری مأمور تشکیل دولت خواهد شد یا خیر و این موضوع را به نتایج مشورت با دیگر طرف‌های سیاسی بویژه قوای متحد مرتبط می‌دانند. اما این تیم دیگر ملزم به مأمور کردن الحریری برای تشکیل دولت مانند زمان حصول «تسویه» میان طرف‌های لبنانی (در سال 2016) یا پس از انتخابات پارلمانی در سال 2018 نیست.

 نبیه بری

الجمهوریه سپس نوشت، «نبیه بری» رئیس پارلمان نیز از این تصمیم الحریری شوکه شد و حتی چند دقیقه قبل از استعفا نیز سعی کرد او را از انجام این کار منصرف کند.

محافل نزدیک به «عین التینه» (مقر رئیس پارلمان لبنان) از ناراحتی رئیس پارلمان خبر دادند و به نقل از بری اعلام کرده‌اند: «این استعفا به صورت ما پرت شد»

اما درباره تشکیل دولت مشخص است که بری همیشه پیشتاز مأمور کردن الحریری برای تشکیل دولت بوده اما در برهه کنونی دیگر اینگونه نیست. او چهارشنبه (دیروز) در برابر نمایندگان پارلمان گفت: کشور دیگر تحمل رنج و سختی‌های اقتصادی و مالی را ندارد و وحدت و گفت‌وگوی ما لبنانی‌ها باید در صدر مرحله پیش رو باشد.

وی در ادامه خواستار تشکیل دولت و بازگشایی مسیرها شد و درباره از دست رفتن امید برای تأمین امنیت در لبنان هشدار داد.

حزب‌الله

در ادامه این گزارش آمده، حزب‌الله اساسا اعلام نکرده که با بازگشت الحریری برای تشکیل دولت مخالفت خواهد کرد یا خیر اما مشخص است که در مشورت‌های لازم (درباره تشکیل دولت) نظرش بر روی الحریری نیست.

به نظر می‌رسد حزب‌الله، تشکیل دولت تکنوکرات هم نخواهد پذیرفت، خواه رئیس یا سایر اعضای این دولت «بی‌طرف» باشند یا اینکه الحریری در رأس آن باشد؛ «این دولت چگونه دولت تکنوکرات نامیده می‌شود که رئیس آن رئیس یک جریان سیاسی است؟».

جنبلاط

الجمهوریه درباره موضع «ولید جنبلاط» رئیس حزب «التقدمی الاشتراکی» (سوسیالیت ترقی خواه) نوشت، وی خواستار تشکیل دولت جدید به دور از جریان‌های سیاسی و حزبی شده است؛ اما تعدادی از قوای سیاسی اشاره‌هایی ازجنبلاط دریافت کرده‌اند مبنی بر اینکه او در دولتی که سعد الحریری یا حزب‌الله در آن حضور نداشته باشند، مشارکت نخواهد کرد.

جعجع

آخرین مورد در این گزارش «سمیر جعجع» رئیس جریان «القوات السیاسیه» است. منابع نزدیک به القوات به الجمهوریه گفتند، استعفای سعد الحریری گامی درست بود و امروز باید هر چه زودتر دولت جدید به دور از قوای سیاسی فعلی تشکیل شود، دولتی که شامل افراد شایسته باشد و بتواند با چالش‌های مالی و اقتصادی مقابله کند.  

روزنامه فرامنطقه‌ای «القدس العربی» در این زمینه اعلام کرد، از جمله جانشین‌های احتمالی الحریری، «تمام سلام» نخست‌وزیر سابق معرفی شده است اما به نظر نمی‌رسد وی آنچه را که الحریری نپذیرفته، بپذیرد بنابراین انتظار می‌رود به چهره‌های معتدل‌تر مانند «فواد المخزومی» نماینده سابق بیروت که روابط بین‌المللی خوبی دارد، یا «محمد الصفدی» وزیر سابق فکر شود قبل از اینکه به سراغ شخصیت‌های وابسته به 14 مارس مانند وزیر سابق «عبدالرحیم مراد» بروند که شانس کمتری دارد.

منبع: تابناک

کلیدواژه: سعد حریری اعظم طالقانی فیلم مطرب گام چهارم قیصر امین پور خانه پدری کشمیر دانشگاه افسری امام علی سعد حریری استعفا دولت میشل عون سناریو سعد حریری اعظم طالقانی فیلم مطرب گام چهارم قیصر امین پور خانه پدری کشمیر دانشگاه افسری امام علی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۶۳۶۴۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معامله ریاض – واشنگتن به مویی بند است/ عربستان نمی تواند از شرط تشکیل کشور مستقل فلسطین بگذرد/ غنی سازی بومی اورانیوم در عربستان؛ خط قرمز قانونگذاران آمریکایی

به گزارش جماران، سایت خبری – تحلیلی المانیتور در تازه ترین گزارش درباره  معامله بزرگ جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده بین عربستان سعودی و اسرائیل نوشت:

پس از جلوگیری از درگیری منطقه ای با جمهوری اسلامی ایران، دولت بایدن اکنون خود را وابسته به توافق آتش بس بین حماس و اسرائیل برای نجات استراتژی خود در خاورمیانه می بیند.

اجزای لازم برای یک پیمان دفاعی تاریخی ایالات متحده با عربستان سعودی تقریبا فراهم شده است؛ توافقی که به عادی سازی روابط ریاض با دولت یهود کمک می کند و بنابراین، امکان جریان متقابل سرمایه و همکاری نظامی را فراهم می کند که می تواند ایران را بیشتر منزوی کند.

فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی روز دوشنبه در نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض گفت: «در مورد توافقات دوجانبه بین پادشاهی سعودی و ایالات متحده، ما بسیار بسیار به پایان نزدیک هستیم و بیشتر کارها قبلا انجام شده است.» آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز آن را تکرار کرد.

جزییات پیمان مورد نظر آمریکا و عربستان سعودی علنی نشده است. آنچه که از طریق منابع دیپلماتیک به رسانه ها درز داده شده نشان می دهد که این توافق  چیزی شبیه ماده 5 معاهده 1960 ایالات متحده با ژاپن که ایالات متحده را متعهد می کند در صورت حمله به ژاپن از این کشور دفاع کند را در دل خود ندارد . اما احتمالاً فراتر از متن توافق های موجود میان واشنگتن و کشورهای عربی خلیج فارس است که برخی از آنها متحد اصلی غیرناتو واشنگتن محسوب می شوند است. در توافق های فعلی صرفا بندی درباره ضرورت مشورت در مورد گام های دفاعی به چشم می خورد.

با این حال، سنگ بنای مورد نیاز برای دستیابی به موافقت کنگره برای توافق پیشنهادی، عادی سازی عربستان با اسرائیل است که همچنان مبهم باقی مانده است. یکی از خواسته های کلیدی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی،  تعهد رهبران اسرائیل به برداشتن گام های برگشت ناپذیر به سوی تشکیل کشور فلسطین – است که هنوز برآورده نشده است. مقامات آمریکایی می گویند رسیدن به این هدف، مستلزم پایان جنگ در غزه است.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، که با فشار داخلی شدید مواجه است، بیش از آنکه به فلسطینی ها امتیاز بزرگی بدهد، به دنبال پایان دادن به حیات حماس است. نتانیاهو این هفته وعده خود را برای اعزام  ارتش اسرائیل به رفح "با یا بدون" توافق آتش بس تکرار کرد.

دولت بایدن همه راه‌ها را برای جلوگیری از آن انجام می‌دهد، در حالی که فشار بر حماس برای پذیرش فوری آخرین پیشنهاد آتش‌بس را مضاعف می‌کند.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز سه شنبه در پاسخ به این سوال که آیا دولت برنامه B دارد یا خیر، به خبرنگاران گفت: «فقط باید یک توافق وجود داشته باشد. اگر بتوانیم آتش‌بس به دست آوریم، می‌توانیم چیزی پایدارتر به دست آوریم، سپس شاید به درگیری پایان دهیم و با پروژه عادی‌سازی پیش برویم. اما همه این پروسه باید با یک معامله شروع شود.»

به نظر می رسد که دولت بایدن برای به نتیجه رساندن مذاکرات جاری و رسیدن به سنگ بنای معامله مدنظر، از هر گونه اقدام تنش آفرین و تحریک کننده اسرائیل خودداری می کند.  اوایل این هفته، وزارت امور خارجه از تحریم چهار واحد امنیتی اسرائیل که به نظر می‌رسید قوانین بشردوستانه بین‌المللی را به شدت نقض کرده‌اند، خودداری کرد، چیزی که برخی آن را آخرین ژست آشتی‌جویانه در قبال دولت نتانیاهو تعبیر کردند.

بلینکن روز سه‌شنبه برای نزدیک به سه ساعت با نتانیاهو دیدار کرد تا برای  ارسال کمک‌های بشردوستانه بیشتر به غزه و پرهیز از تهاجم ره رفح که رئیس پنتاگون می گوید اسرائیل به اندازه کافی برای آن آماده نیست به او هشدار داده باشد.  یک منبع مطلع در مورد این دیدار گفت که این دیدار برای طرف آمریکایی خوب پیش نرفت، اما جزئیاتی ارائه نکرد.

اکنون همه چیز به دستیابی حماس و اسراییل به یک توافق آتش بس بستگی دارد تا فشار بر دولت اسرائیل را به امید سازش در آینده کاهش دهند.

مقامات پیشین امنیت ملی آمریکا به المانیتور گفتند که به نظر می رسد پیشنهاد بلینکن در اوایل این هفته مبنی بر اینکه ایالات متحده و عربستان سعودی در حال آماده کردن توافقنامه دفاعی دوجانبه خود هستند، با هدف جلب نظر رهبران اسرائیلی بوده است، نه نشان‌دهنده هرگونه پیروزی قریب‌الوقوع برای واشنگتن.

عربستان سعودی مدتهاست که به دنبال دسترسی بیشتر به تسلیحات پیشرفته ایالات متحده، از جمله دفاع هوایی و موشکی، و کاهش کنترل صادرات ایالات متحده بر روی تراشه های پیشرفته مورد استفاده برای توسعه سیستم های هوش مصنوعی بوده است. ممکن است یک توافق دوجانبه موقت به عنوان یکی از راه‌های محدود کردن نفوذ استراتژیک چین بر ریاض تا زمانی که دولت آینده اسرائیل آماده ارائه امتیازاتی به فلسطینیان باشد، تلقی شود.

یکی از مقامات ارشد سابق آمریکایی می گوید که راه‌هایی وجود دارد که می‌توان چنین توافقی را بدون نیاز به تصویب سنا پیش برد.  دولت بایدن در سال 2021 به قطر موقعیت متحد اصلی غیر ناتو اعطا کرد و سال گذشته یک توافق راهبردی گسترده با بحرین امضا کرد که به منامه اجازه دسترسی ممتاز به اشتراک اطلاعات، دفاع موشکی و همکاری در زمینه هوش مصنوعی را داد. یکی از مقامات ارشد کاخ سفید در آن زمان از توافق اخیر به عنوان «الگو»یی برای منطقه یاد کرد.

اما دیگر مقامات سابق امنیت ملی در مورد این گزینه تردید دارند. هر پیمانی که متضمن تضمین‌های دفاعی ایالات متحده و انتقال تسلیحات عمده برای عربستان سعودی باشد، مستلزم کسب مجوز از جانب کنگره است. از سوی دیگر تحقق درخواست محمد بن سلمان برای برخورداری عربستان از پروسه غنی‌سازی کامل هسته‌ای، نگرانی های آمریکا در مورد اشاعه تسلیحات هسته ای را به همره دارد. در غیاب عادی سازی رابطه عربستان با اسرائیل، جمهوری خواهان سنا احتمالاً این توافق را برای ایالات متحده ناکافی می دانند.

جاناتان لرد، مدیر برنامه امنیتی خاورمیانه در مرکز امنیت جدید آمریکا در واشنگتن می گوید: بخش بزرگی از این توافق میان عربستان و آمریکا از  لحاظ سیاسی و استراتژیک مربوط به عادی سازی رابطه ریاض با اسرائیل بود. بدون آن، دولت بایدن احتمالاً باید عربستان سعودی را متقاعد کند که با واگذاری امتیازات اضافی موافقت کند تا شاید بایدن بتواند با دست پرتر اعضای کنگره را با خود همراه سازد. یکی از این امتیازها می تواند  محدودیت های گسترده تر بر همکاری امنیتی عربستان و چین و تعهد عمیق مقامات سعودی برای ادغام نظامی با دیگر شرکای آمریکایی در منطقه باشد.

مقامات سعودی حداقل به طور علنی هیچ نشانه ای مبنی بر اینکه ولیعهد مایل است به چیزی کمتر از تضمین های کامل دفاعی ایالات متحده و راهی برای تشکیل کشور مستقل برای فلسطینیان رضایت دهد، بروز نداده اند. یک مقام منطقه ای آشنا به مذاکرات به المانیتور گفت که پذیرش هر چیزی جز این «برای ریاض بسیار دشوار خواهد بود».