به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

«سوت زنی» مقدم بر شفافیت

تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۶۵۸۴۶۳

عده‌ای از کارشناسان معتقدند حمایت از گزارش‌دهندگان فساد یا سوت‌زنان دربرگیرنده دیگر مباحث مرتبط با سالم‌سازی دستگاه‌های اجرایی کشور از فساد از جمله مقوله شفافیت است. به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، حمایت از گزارش دهندگان فساد که سالهاست در غرب به‌عنوان یکی از کارآمدترین و کم‌هزینه‌ترین راهکار‌ها برای برخورد با مفسدان ارائه شده، بیش از آنکه به ساختار‌های رسمی و دستگاه‌های بزرگ دولتی منوط باشد، امر مبارزه با فساد را به مردم می‌سپارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این ایده اجزایی دارد که می‌تواند هم نسبت به اصل مبارزه با فساد و هم به تعدیل و اصلاح «احساس فساد» در مردم ایران کمک کند. در همین راستا عده‌ای از کارشناسان معتقدند حمایت از گزارش‌دهندگان فساد یا سوت‌زنان دربرگیرنده دیگر مباحث مرتبط با سالم‌سازی دستگاه‌های اجرایی کشور از فساد از جمله مقوله شفافیت است.
در همین راستا مهدی غیرتمند کارشناس اندیشکده سیاست گذاری امیرکبیر طی یادداشتی به مسئله تقدم «سوت‌زنی» بر شفافیت پرداخته است. متن این یادداشت را در ادامه می‌خوانید:
شفافیت و تئوری اتاق شیشه‌ای لازمه‌ی هر حکومت مردم سالار است. وقتی این مردم سالاری به نوع دینی آن تکامل می‌یابد و مردم سالاری دینی شکل می‌گیرد لزوم وجود شفافیت دوچندان می‌شود. در واقع این شفافیت است که موجب افزایش اعتماد عمومی به حاکمیت می‌شود.
مطرح شدن این مقوله که شفافیت باعث تحت فشار قرار گرفتن مسئولان از جمله نمایندگان مجلس می‌شود، خود اعتراف به برکات مسئله شفافیت است. زیرا تنها فشاری که شفافیت می‌تواند به مسئولان وارد کند اصل پاسخگویی است. در واقع مسئولی که نتواند پاسخگوی تصمیماتش باشد مخالف شفافیت است، اما خطر بزرگ‌تر برای این افراد به رسمیت شناختن نظارت مردمی و همگانی است که مقدم زمانی و مکمل شفافیت است.
شاید عجیب به نظر برسد که چرا و چگونه به رسمیت شناختن نظارت همگانی و بدون مرز آسیب بیشتری به سوءاستفاده کنندگان از بیت المال خواهد زد، اما باید توجه کرد که با تغییر ساختار‌ها و مدرن شدن رویه‌های حکومتی توانایی مفسدان در دور زدن قوانین افزایش یافته و حتی در برخی موارد بدون انجام عمل مجرمانه‌ای فساد رخ می‌دهد. در چنین فضایی طبیعی است که هر چه بند و تبصره‌ها پیچیده‌تر شود دایره‌ی افراد متخصص در آن هم کمتر می‌شود تا جایی که ممکن است یک موضوع با آن که شفاف است به نفع یک عده و به ضرر منافع عمومی باشد.
پر واضح است که یکی دیگر از محدودیت‌های شفافیت در جلوگیری از فساد، محدود بودن دامنه‌ی آن است، به طور مثال هیچ کشوری اجازه‌ی شفافیت در حوزه‌ی نظامی و امنیتی خود را نمی‌دهد که جمهوری اسلامی ایران هم طبق منطقی روشن از این مورد مستثنی نخواهد بود.
اما چگونه به رسمیت شناختن نظارت همگانی و حمایت و تشویق گزارشگران فساد می‌تواند مقدم بر شفافیت باشد و محدودیت‌های آن را رفع نماید؟ بر اساس قانون سوت‌زنی که در کشور‌های پیشرو در حال پیاد‌ه‌سازی است، به وضوح به همه افراد (اعم از کارمندان و مردم عادی) مصونیت داده می‌شود تا اگر تخلفی مشاهده کردند با خیال راحت به مراجع ذی‌صلاح گزارش دهند و مراجع نظارتی متعهد می‌شوند که گزارشگران را در جریان روند پیگیری قرار دهند و رسانه‌ها نیز به عنوان آگاهی دهنده به مردم از چگونگی برخورد سازمان‌های نظارتی با مفسدان به جامعه امید تزریق می‌کنند.
همچنین بال تشویقی قانون سوت‌زنی باعث می‌شود که مفسدان، خود اولین اقدام کننده علیه اقدام مفسده آمیز و خلاف قانون باشند و به تعبیری سرطان فساد حتی در خانه‌ی امن خود نیز احساس ناامنی کند. از آنجا که قانون سوت‌زنی هیچ‌گونه محدودیتی ندارد و تمام کارمندان و معاونان یک مدیر می‌توانند ناظر او باشند، در نتیجه انجام فساد تبدیل به عملی به شدت ریسک پذیر خواهد شد.
ایالات متحده آمریکا در سال ۱۷۷۸ تنها دو سال پس از استقلال خود، اولین قانون سوت‌زنی را تصویب و حدود ۲۰۰ سال بعد یعنی در سال ۱۹۷۸ نیز اولین قانون شفافیت که مبتنی بر اعلام اموال رئیس‌جمهور بود را تبدیل به قانونی لازم‌الاجرا کرد که این فاصله‌ی ۲۰۰ ساله میان تصویب قانون سوت‌زنی و شفافیت گویای تقدم زمانی قانون حمایت از گزارش‌دهندگان فاسد (سوت‌زنی) بر شفافیت است. یکی از دلایل این موضوع این است که با بهانه‌های مختلفی می‌شود در برابر شفافیت مقاومت کرد و اجازه‌ی اجرایی شدن آن را نداد، همانگونه که امروز در کشور خودمان شاهد این مسئله هستیم که با وجود برخی قوانین شفافیت عملا دستگاه‌ها حاضر به اجرای این قوانین نیستند. در مقابل موج گزارشگری فساد و برخورد با متخلفان این نوید را می‌دهد که با ساختارمند کردن این گزارشگری‌ها و همچنین همراهی رسانه‌ها دیگر هیچ مسئولی نتواند جلوی آن بایستد، همانگونه امروز در کشور آمریکا شاهد هستیم که ترامپ نتوانسته مانع اقدام افشاگرانه کارمند خود در کاخ سفید شود و ماجرای تماس تلفنی وی با رئیس‌جمهور اوکراین تبدیل به یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری‌اش شود.
شفافیت و سوت زنی در کنار یکدیگر و به عنوان مکمل می‌توانند تا حد بسیار بالایی از مفاسد اقتصادی و سیاسی جلوگیری کنند و زمینه‌ساز روش‌های نوینی در پیشگیری و مقابله با فساد باشند. منبع: خبرگزاری تسنیم

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: سوت زنی سوت زن ها مبارزه با فساد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۶۵۸۴۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مجلس، مقدم‌ترین لبه تماس حاکمیت با مردم است | توجه به تبیین خدمات دولت در مجلس

به‌ گزارش جام جم آنلاین از روابط عمومی رسانه ملی، سازمان صداوسیما میزبان جمعی از منتخبان مجلس شورای اسلامی‌ بود که ساعاتی را در بخش‌های مختلف سازمان صداوسیما گذراندند و در خاتمه این بازدید، در نشستی با رئیس سازمان صداوسیما دغدغه‌ها و دیدگاه‌هایشان را پیرامون رسانه ملی بیان کردند.

پیمان جبلی در جریان این نشست، با اشاره بدان‌که دوران جدید رسانه در سپهر جهانی عصر رقابت و خارج شدن از تک‌صدایی رسانه‌های رسمی است، گفت: دوره مدیریتی اخیر رسانه ملی کارش را با اتکا به سندی تحولی آغاز کرد که مورد تقدیر، تحسین و تأیید رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفت.

وی افزود: برمبنای این سند، با رهبری و مردم در راستای دو سرفصل اساسی «هویت‌محوری» و «عدالت‌گستری» برای رسیدن به پیشرفت عهد بسته‌ایم و تحول برای رسیدن به این اهداف کلان را در سه حوزه «محتوا»، «رویکرد» و «سازوکار» تعریف کرده‌ایم.

رئیس رسانه ملی با بیان اینکه در ایام برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم، صداوسیما با به دست گرفتن ابتکار عمل، ۲۰۰ کانال انتخاباتی را برای تبلیغات نامزد‌های مجلس اختصاص داد که در همه اقصا‌نقاط کشور به‌دور از ریخت‌وپاش‌های رایج تبلیغات، در فضایی عادلانه و آرام برنامه‌های خودشان را اعلام کنند، اظهار کرد: این یک اتفاق نیست، بلکه برپایه عمل به سند تحول و توجه به سرفصل عدالت‌گستری انجام و پایه‌های آن از ابتدای دوره تحول نهاده شد.

جبلی در ادامه، تحقق سیاست‌های دیگری در رسانه ملی، ازجمله توجه به مناطق مختلف کشور را در قالب نمایش راهپیمایی تراکتوری ۲۲ بهمن سال ۱۴۰۰ از یک روستا، به دست گرفتن روایت اول در وقایعی، چون بحران آب اصفهان و نمایش دستاورد‌ها و پیشرفت‌های اقصا‌نقاط کشور از دریچه شبکه خبر٢ نتیجه تلاش و پایبندی به سند تحول دانست و گفت: در همین حال است که نماد خلاقیت و ابتکار در برنامه‌سازی‌ها می‌شود برنامه «محفل» که با نوآوری تحسین‌برانگیزی، معارف قرآنی، دینی و اعتقادی را در قالبی جذاب ارائه داده و به پرمخاطب‌ترین برنامه مناسبتی تبدیل شده است.

وی از تلاش برای دیده شدن هویت ایرانی و فرهنگی در قالب اقوام، لهجه‌ها، زبان‌ها و پاره‌فرهنگ‌ها در قاب رسانه نیز سخن به میان آورد و گفت: در فصل پنجم مجموعه نمایشی «نون‌خ» دو هویت در جنوب شرق و غرب یعنی هویت کردی و بلوچی را به یکدیگر گره زدیم که امری هدفمند است و برنامه‌سازان ما را به لزوم تولید کار‌های جذاب براساس هویت و عدالت توجه می‌دهد.

رئیس سازمان صداوسیما متذکر شد: هویت ایرانی، هویت تهرانی نیست و هویت تهرانی هم فقط از میدان ونک به‌بالا نیست. تمرکز ما بر ساخت مجموعه‌های نمایشی استانی به‌جای تولید در پایتخت است و در این دوره، استان‌ها نقش پررنگی در مجموعه‌های نمایشی خواهند داشت.

جبلی با اشاره به کم‌رنگ بودن تولیدات استانی روی آنتن شبکه‌های ملی در گذشته گفت: عمدتاً نگاه به استان‌ها در آنتن ملی، گردشگرانه بود؛ درحالی‌که هرکدام از استان‌ها دارای تاریخ، فرهنگ، تمدن، ادبیات و قهرمانان ملی‌اند که باید به آن‌ها توجه کنیم.

وی تمرکز ویژه بر عدالت‌ گستری را که مصداق بدیهی آن توجه به همه مناطق است، در اولویت دانست و اظهار کرد: در همین راستا ۱۰ ساعت از آنتن ملی را به برنامه‌های منتخب شبکه‌های استانی اختصاص دادیم.

رئیس رسانه ملی در بخش دیگری از سخنانش ضمن بیان این نکته مهم که به‌هیچ‌عنوان نگاه تشریفاتی به مجلس شورای اسلامی نداریم، این نهاد را مقدم‌ترین لبه تماس حاکمیت با مردم دانست و گفت: مجلس مصداق و نماد جمهوریت نظام و نهادی افتخارآمیز است و همین امر، مسئولیت ما را در برابر نهاد مهم مجلس که خانه مردم است، بسیار سنگین می‌کند.

جبلی ادامه داد: در این دوره مدیریتی، رسانه ملی برای نخستین بار پخش زنده مذاکرات مجلس را از تلویزیون آغاز کردیم. به‌درستی اعتقاد داریم که باید وظایف و خدمات مجلس بیان شود که در همین راستا بیش از ۲۰۰ گزارش با نام «تصویب شد» تهیه و پخش کردیم که به تبیین خدمات مجلس از اول انقلاب تاکنون اختصاص داشت.

وی به تحول در معاونت سیاسی برمبنای سندمحوری و تشکیل بیش از ۴۰ گروه تخصصی در خبرگزاری صداوسیما اشاره کرد و گفت: بسیاری از قوانین برزمین‌مانده در دوره‌های قبلی مجلس، در دستورکار قرارگرفت که آزادسازی سواحل، صدور مجوز کسب‌وکار‌ها و... ازآن‌جمله است و همین مسیر را دنبال خواهیم کرد.

سیدتقی سهرابی، معاون حقوقی و امور مجلس رسانه ملی نیز به بازدید چندساعته گروهی از نمایندگان منتخب مردم در دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی و آشنایی آن‌ها با بخش‌ها و ظرفیت‌های مختلف سازمان گفت: مدیران صداوسیمای استان‌ها نیز برنامه‌ریزی لازم را برای حضور منتخبان مردم در شبکه‌های خود انجام خواهند داد. این حضور و توجه، نویدبخش ارتباط وثیق‌تر مجلس و سازمان صداوسیما در دوره دوازدهم است.

دغدغه‌ها و انتظارات منتخبان مجلس دوازدهم

در ادامه، مهرداد بائوج لاهوتی، نماینده منتخب مردم لنگرود در مجلس دوازدهم نیز از ابتکار عمل رسانه ملی در راه‌اندازی ۲۰۰ کانال انتخاباتی در دور اول انتخابات و ترتیب دادن مناظره میان نامزد‌ها قدردانی کرد و گفت: امسال سال جهش تولید با مشارکت مردم است. صداوسیما باید در این زمینه مطالبه داشته باشد. صداوسیما حلقه واسط حاکمیت و مردم است و باید توجه داشت اگر واقعیات را نگوییم دشمنان نظام علیه نظام تبلیغ و آسیب وارد می‌کنند.

رمضان رحیمی، نماینده فلاورجان اصفهان، با بیان اینکه ماهیت صداوسیما ماهیت ملی است و انتفاعش باید به توده مردم برسد، گفت: لازم است به مقوله سلامت مردم بیش از پیش توجه شود و در پرداختن به موضوعات در ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نگاه عدالت‌طلبانه وجود داشته باشد.

حمیدرضا عزیزی فارسانی، منتخب مردم شهرستان‌های اردل، فارسان، کوهرنگ و کیار در مجلس دوازدهم با بیان اینکه نگاه نمایندگان مجلس دوازدهم حمایت از سازمان صداوسیما به‌عنوان رسانه ملی و هویت‌ساز است، گفت: باور داریم به‌طور قطعی، رسانه ملی در بازگشت بخشی از فرهنگ و هویت ازدست‌رفته ما که از تبلیغات سوء دشمن ناشی می‌شود، مؤثر است.

عبدالوحید فیاضی، منتخب مردم نور و محمودآباد در مجلس شورای اسلامی تأکید کرد که رسانه ملی باید هم زبان حاکمیت و هم مردم باشد و بهره‌گیری از منابع سرشار هنرمندان متنوع و متکثر در سطح کشور نیز ضروری است. همچنین صداوسیما باید جایگاه و دستاورد‌های مجلس شورای اسلامی را هرچه بیشتر معرفی کند.

محمدقسیم عثمانی، نماینده مردم بوکان در مجلس دوازدهم هم بااشاره به رقبای داخلی و خارجی صداوسیما، برضرورت بهره‌گیری از نگاه نوآورانه در تولیدات رسانه ملی به‌منظور افزایش و ماندگاری مخاطبان تأکید کرد.

محمد نصیری، نماینده منتخب مردم فردوس، طبس، سرایان و بشرویه در مجلس دوازدهم نیز راه‌اندازی ۲۰۰ کانال انتخاباتی و مناظره‌های میان نامزد‌ها را اقدامی خوب توصیف کرد و گفت: صداوسیما در سطح جامعه اثرگذار است. شایسته است در سال جهش تولید، اقدامات زیربنایی و فرهنگ‌ساز بیشتری در این راستا در رسانه ملی انجام شود.

فرامرز شهسواری، منتخب مردم هشترود و چاراویماق در مجلس دوازدهم با بیان اینکه درصد مشارکت مردم این شهرستان ۷۶ درصد بوده است، گفت: مردم روستایی ما با مشکل و محدودیت دریافت سیگنال روبه‌رو هستند که شایسته است با تلاش همکاران صداوسیما برطرف و سیگنال‌دهی توسعه یابد. در تولید برنامه و خبر نیز باید از ظرفیت منطقه استفاده شود.

نمایندگان متتخب مجلس دوازدهم در برنامه‌ای که به همت معاونت حقوقی و امور مجلس ترتیب داده شده بود بازدیدی شش ساعته در روز یازدهم اردیبهشت ماه از بخش‌های مختلف سازمان صداوسیما در حوزه‌های فنی، سیاسی، پخش رادیو و سیما داشتند و با حضور در ساختمان ۹ دی، دیتاسنتر، خبرگزاری صداوسیما و استودیو‌های تپه صبا در جریان فعالیت‌ها و اقدامات واحد‌های مختلف قرار گرفتند.