به نقل از «ایرنا»

شتاب کاهشی سطح تراز آب دریای خزر سه برابر شد

تاریخ انتشار: ۲۱ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۷۶۴۱۶۳

همایون خوشروان روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: بر اساس خبر منتشر شده از مرکز ملی مطالعات دریای خزر در رابطه با تغییر سطح تراز آب دریای خزر در سال آبی ۹۷ - ۹۸ مشخص شد که سطح تراز آب دریای خزر ۱۲ سانتیمتر نسبت به سال آبی گذشته یعنی ۹۶ - ۹۷ دچار کاهش سطح شده است که اینجا دو نکته مد نظر است؛ یکی اینکه در سال آبی گذشته یعنی ۹۶ - ۹۷ بر اساس مطالعاتی که این مرکز انجام داد تقریبا کاهش چهار سانتیمتری را متذکر شده بود اما اکنون که یک سال از آن گذشته کاهش تراز ۱۲ سانتیمتری را اعلام کرده، یعنی سرعت کاهش سطح تراز آب دربای خزر سه برابر افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی تاکید کرد: این روند کاهش تراز از لحاظ هیدرولوژیک نکته بسیار مهمی است و مساله مهم این است که چه عاملی باعث شد این اتفاق بیفتد آن‌هم در شرایطی که احساس می‌کردیم سطح تراز آب دریای خزر در حال رسیدن به یک سطح متعادل است و یا حتی سرعت کاهش آن دارد شتاب خیلی کمی را به خود می‌گیرد اما اینجا می‌بینیم که عکس این واقعیت اتفاق افتاده است.

مدیر سابق مرکز ملی مطالعات و تحقیقات آب دریای خزر وزارت نیرو گفت: بنابراین سوال اول اینجا مطرح می‌شود که چه اتفاقی در حوضه آبی دریای خزر افتاده که ما کاهش سطح تراز آب را سه برابر سال گذشته داریم اگر به رژیم بارندگی در حوضه جنوبی خزر توجه کنیم می‌بینیم که به نسبت بهاری پربارش و سیلابی داشتیم و الان هم که پاییز است بارندگی‌ها وضعیت نرمال نشان می‌دهد یعنی بارندگی‌ها خوب بوده البته اطلاعاتی درباره رژیم بارندگی دریای خزر و شمال دریای خزر که حوضه آبریز رودخانه ولگا است نداریم که بدانیم آیا وضعیت بارندگی در آنجا به این شکل بوده یا خیر، اما مسلم است که دو عامل بسیار مهم می‌تواند در بروز این اتفاق موثر باشد؛ اول برداشت آب دریای خزر برای استفاده آب شرب و کشاورزی که اکنون کشورهای حاشیه دریای خزر در حال سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی روی این مساله هستند و از سال ۱۹۷۵ در این زمینه بسترسازی‌های گسترده‌ای داشتند.

وی ادامه داد: دوم روند خشکسالی است یعنی اگر ما همگام با تغییرات اقلیم جهانی، شرایط دریای خزر را بسنجیم می‌بینیم که میزان تبخیر در آن افزایش یافته است و همین باعث می‌شود سرعت کاهش سطح تراز آب دریای خزر افزایش یابد، بنابراین اینجا دو عامل مهم یعنی هم عامل انسانی و هم طبیعی دخیل هستند.

خوشروان گفت: موضوع دوم این است که تغییرات سطح آب دریای خزر به صورت سالانه در یک منحنی نرمال قرار می‌گیرد، منحنی نرمال یک نقطه شروع و یک نقطه پایان دارند، اگر روی این منحنی‌ها دقت کنیم نقطه شروع افزایش سطح تراز آب دریای خزر معمولا در آغاز ماه ژانویه اتفاق می‌افتد و نقطه پایانی آن در دسامبر است یعنی در چهار کشور حاشیه دریای خزر مبنای زمانی بررسی تغییرات سطح تراز آب نوسانات بر اساس سال میلادی است اما در کشور ما تغییرات سطح آب دریای خزر بر اساس سال زراعی یا آبی سنجیده می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود منحنی تغییرات سطح تراز آب دریای خزر تبدیل به یک منحنی S شکل شود در این حالت منحنی از حالت نرمال خارج و باعث می‌شود نتایج محاسبات آماری با فاز زمانی تغییرات طبیعی دریای خزر هم‌خوانی نداشته باشد.

وی افزود: اکنون در گزارش نوسانات آب دریای خزر مرکز مطالعات دریای خزر رقم منهای ۲۷.۱۳ متر به عنوان متوسط تراز سال آبی ۹۷- ۹۸ دریای خزر قید شده در حالیکه این رقم در چهار کشور دیگر منهای ۲۸.۱۲ است یعنی ما تقریبا یک متر اختلاف ارتفاع داریم که باز نیاز به یک هماهنگ‌سازی در این مقیاس کمی دارد تا این اختلاف را از بین ببریم و مبنای مقایسه‌ای خود را به جای سال آبی بر اساس سال میلادی قرار دهیم که این سال هماهنگ با تغییرات زمانی است که در ماه‌های میلادی اتفاق می‌افتد یعنی از اول ژانویه هر سال تا پایان دسامبر سال بعد که معیار چهار کشور دیگر حاشیه دریای خزر است.

 رئیس گروه پژوهشی مدیریت محیط‌زیست وزارت علوم تحقیقات و فناوری ادامه داد: نکته مهم‌تر از تمام اینها این است حالا که دریای خزر با این سرعت سه برابری که اکنون دچار کاهش شده چه اتفاقی برای خلیج های مهمی مانند خلیج گرگان، تالاب گمیشان و منطقه پارک ملی بوجاق می‌افتد؟ تا زمانی که سطح تراز آب دریای خزر با سرعت ملایم کاهش می‌یافت یعنی در حد چهار سانتیمتر می‌شد ما نگران خشک شدن خلیج گرگان بودیم اما امسال نسبت به سال گذشته این سرعت سه برابر شده است یعنی اگر قرار بود خلیج گرگان طی ۵ سال آینده خشک شود این کاهش سطح تراز باعث می‌شود سرعت خشک‌زایی خلیج گرگان نیز سه برابر شود. 

وی اظهار داشت: حال این سوال مطرح می‌شود که اگر بیاییم با توجه به این روند کاهشی سطح آب دریای خزر خلیج‌های کناره‌ای را رها کنیم و زیستگاه‌های واجد ارزش بین‌المللی را نادیده بگیریم چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اتفاقی که می‌افتد این است که این اکوسیستم‌های ارزشمند دچار خشک‌زایی وسیع خواهند شد، از بین می‌روند، کارکرد خود را از دست می‌دهند و در نهایت دیگر نمی‌توانند خدمات اکوسیستمی خود را داشته باشند، این برای تمام کشور، منطقه و حتی دنیا یک نقصان و ضرر اقتصادی کلان است چون ذخیره‌گاه‌های زیستی ارزش بین‌المللی دارند بنابراین یکی از اقداماتی که ما الان باید روی آن سرمایه‌گذاری کنیم و از دولت بخواهیم بر روی آن تمرکز داشته باشد، همگام‌سازی تعادل زیست محیطی تالاب‌های حاشیه دریای خزر با سرعت نوسانات آب دریای خزر و همسو نگری با کشورهای حاشیه دریای خزر برای ممانعت از برداشت بی‌رویه آب دریا جهت اینکه بتوانیم جلوی خشک شدن سریع تالاب‌های حاشیه‌ای را بگیریم، است.

خوشروان گفت: یکی از نگرانی‌ها ما هم در بحث انتقال آب دریای خزر به سمنان همین موضوع است که اگر قرار باشد دریای خزر با همین سرعت روند کاهنده خود را ادامه دهد هم زیرساخت‌های اقتصادی که در مکان تولید منابع آب شیرین در حال سرمایه‌گذاری است دچار نقصان خواهد شد و هم برداشت بی‌رویه از آب دریا شرایط ناگواری را برای مناطق زیست محیطی بسیار مهم اطراف دریا رقم خواهد زد بنابراین اجرای این گونه طرح‌ها در این شرایطی فعلی دریای خزر که به شدت دچار کاهش شده یک اقدام عجولانه است که باید برای آن یک برنامه‌ریزی صحیح و یک تجدیدنظر کلی صورت گیرد. 

برچسب‌ها وزارت علوم تحقیقات و فناوری محیط زیست کاهش تراز آب دریای خزر مرکز ملی مطالعات دریای خزر

منبع: ایرنا

کلیدواژه: وزارت علوم تحقیقات و فناوری محیط زیست کاهش تراز آب دریای خزر مرکز ملی مطالعات دریای خزر وزارت علوم تحقیقات و فناوری محیط زیست کاهش تراز آب دریای خزر مرکز ملی مطالعات دریای خزر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۷۶۴۱۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کاخ سفید مدعی شتاب تازه ای در مذاکرات غزه شد

مشاور امنیت ملی کاخ سفید در پی هفته ها بن بست در مذاکرات سیاسی میان اسرائیل و حماس برای برقراری آتش بس اعلام کرد که او شتاب تازه‌ای در مذاکرات برای توقف جنگ در غزه و بازگرداندن اسرا می‌بیند.

به گزارش مشرق، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن روز جمعه به وقت محلی در گفتگو با شبکه تلویزیونی ام‌اس‌ان‌بی‌سی آمریکا گفت: «من معتقدم که تلاش‌های جدیدی در جریان است که قطر و مصر و همچنین اسرائیل را برای یافتن راهی به پیش می‌برد.»

وی ادامه داد:« فکر می کنم آزادی گروگان ها، شتاب و زندگی تازه‌ای وجود دارد.»

تاکنون مذاکرات میان حماس و اسرائیل با میانجیگری مصر و قطر و مشارکت آمریکا برای برقراری آتش بس در غزه و تبادل اسرا میان دو طرف به هیچ نتیجه ای نرسیده است.

گروه‌های مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه ۱۴۰۲برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات غافلگیرکننده‌ای با نام «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم اسرائیل آغاز کردند که پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ برابر با ۲۴ نوامبر ۲۰۲۳، میان اسرائیل و حماس آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل برقرار شد. این وقفه یا آتش بس موقت هفت روز طول کشید و سرانجام ۱۰ آذر برابر با اول دسامبر ۲۰۲۳ به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت.

عملیات طوفان الاقصی که پس از سالها جنایات رژیم اسرائیل علیه مردم مظلوم فلسطین صورت گرفت، منجر به کشته شدن ۱۱۳۹ اسرائیلی شد. براساس اعلام وزارت بهداشت فلسطین، از هفتم اکتبر۲۰۲۳ (۱۵ مهرماه ۱۴۰۲) و همزمان با آغاز عملیات طوفان الاقصی تاکنون ۳۴ هزار و ۱۸۳ فلسطینی در غزه شهید و ۷۷ هزار و ۱۴۳ نفر دیگر مجروح شده اند و تقریباً تمام جمعیت ۲.۳ میلیونی غزه را آواره کرده است؛ رویدادهایی که منجر به طرح موضوع نسل کشی فلسطینی ها شده است اما اسرائیل آن را رد می کند.

پس از نزدیک به ۶ ماه از جنگ اسرائیل در غزه، اعضای شورای امنیت سازمان ملل ۶ فروردین ماه ۱۴۰۳ برابر با ۲۵ مارس ۲۰۲۴ با ۱۴ رای مثبت این شورا و نیز رای ممتنع آمریکا و عدم وتوی این کشور، با قطعنامه‌ ۲۷۲۸ را برای برقراری آتش‌بس فوری در غزه موافقت کردند تا در ۱۵ روز باقیمانده در ماه مبارک رمضان ( از زمان تصویب قطعنامه) آتش بس میان اسرائیل و حماس برقرار شود.

قطعنامه ۲۷۲۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد به دلیل تصمیم دولت بایدن مبنی بر عدم استفاده از حق وتوی خود به تصویب رسید.آمریکا پیش‌تر سه قطعنامه آتش‌بس را وتو کرده بود، اما این بار به این قطعنامه رای ممتنع داد و به این ترتیب، بدلیل عدم مخالفت اعضای دائم شورای امنیت و بدون هیچ مخالفتی این قطعنامه به تصویب رسید. این قطعنامه را ۱۰ عضو غیردائمی شورای امنیت تنطیم کرده بودند.

این قطعنامه که همچون دیگر قطعنامه های سازمان ملل علیه اسرائیل اجرا نشد، خواستار اجرای آتش بس فوری در غزه در ماه رمضان شده و گفته بود: آتش بس فوری در ماه رمضان توسط همه طرف ها رعایت شود که منجر به آتش بس پایدار می شود.

این قطعنامه همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط همه گروگان ها و تضمین دسترسی بشردوستانه برای رفع نیازهای پزشکی و سایر نیازهای بشردوستانه آنها شده بود و از طرفین می خواهد به تعهدات خود تحت قوانین بین المللی در رابطه با تمام افراد بازداشتی، عمل کنند.

آمریکا همچنین برغم همه شعارهایش در حمایت از مردم مظلوم فلسطین، با حمایت همه جانبه از اسرائیل، حتی به قطعنامه عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل رای نداد و این قطعنامه را وتو کرد.

قطعنامه پیشنهادی الجزایر برای عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل ۳۰ فروردین ماه ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ آوریل ۲۰۲۴ در نشست شورای امنیت سازمان ملل به رای گذاشته شد که با مخالفت آمریکا و وتوی این کشور به تصویب نرسید.

این قطعنامه ۱۲ رای مثبت، دو رای ممتنع و یک رای مخالف از شورای امنیت ۱۵ عضوی کسب کرد. تصویب یک قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل مستلزم آن است که حداقل ۹ رأی مثبت را بدون مخالفت یا همان وتوی پنج عضو دائم شورای امنیت یعنی آمریکا، انگلیس، روسیه، فرانسه و چین به دست آورد .

وزارت خارجه آمریکا همان روز پیش از رای گیری اعلام کرد که واشنگتن به این قطعنامه رای مثبت نخواهد داد.فلسطین اکنون ناظر دائمی در سازمان ملل است. در سال ۲۰۱۱، فلسطین برای عضویت دائمی در سازمان ملل درخواست داده بود، اما بعداً تصمیم گرفت برای مدتی به عنوان ناظر دائمی باقی بماند.

در ماه آوریل، فلسطین نامه ای به شورای امنیت سازمان ملل ارسال و درخواست کرد که پیوستن آن به سازمان ملل متحد به عنوان یک عضو دائمی را دوباره بررسی کند.کشورهای دارای این وضعیت می توانند در اکثر جلسات شرکت کنند و تقریباً به تمام اسناد مربوطه دسترسی داشته باشند، اما حق رای ندارند. به جز فلسطین، واتیکان نیز دارای وضعیت ناظر دائمی در سازمان ملل است. کشورها با تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل بنا به توصیه شورای امنیت در این نهاد بین المللی پذیرفته می شوند.

منبع: ایرنا