ساختار غلط تشکیلاتی آفت میراث فرهنگی
تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۷۸۹۷۱۱
"پس از اتصال گردشگری و صنایع دستی به میراث فرهنگی، سازمان مانند بازی شتر، گاو و پلنگ شد! مدیران این دستگاه نمی‌دانند که چه باید بکنند، معاونان هیچ درک درستی از وظیفه شان ندارند و همه چیز درهم است."
به گزارش خبرنگار ایمنا، بحث حفاظت از میراث ملی در تاریخ معاصر ایران یکی از مباحث مهم بوده، اما همواره در زیر سایه جدل‌های سیاسی و مشکلات اجتماعی و اقتصادی قرار گرفته.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بحث میراث فرهنگی از زمان قاجار در ایران مطرح شد، اما در آن زمان این حاکمان سرزمین فارس نبودند که دغدغه پدیده‌ای به نام میراث فرهنگی را داشتند؛ بلکه اروپایی‌ها و هیات‌های اعزامی آنان با فراهم دیدن شرایط بخشی از آثار تمدنی ایران را به تاراج بردند. تا زمان انقلاب مشروطیت بحثی به نام میراث فرهنگی برای افکار عمومی و زمامداران مطرح نبود، تا اینکه از انقلاب مشروطیت نام وزارت علوم به "وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه" تغییر یافت و مجلس شورا "قانون اداری وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه" را تصویب کرد.
سپس موزه‌های مختلف در ایران تاسیس و در زمان پهلوی اول هیات‌های باستان شناسی خارجی تحت نظر حکومت ایران دست به تحقیق و اکتشاف زدند. در سال ۱۳۳۴ وزارت جدیدی تحت عنوان "فرهنگ و هنر" تشکیل و عهده‌دار دستگاه‌های مختلفی در قلمرو میراث فرهنگی همچون اداره کل موزه‌ها، مرکز باستان‌شناسی ایران، دفتر آثار تاریخی، اداره کل موزه‌های سنتی، موزه ایران باستان، اداره کل بناهای تاریخی، سازمان حفاظت از آثار باستانی و غیره شد.
با پیروزی انقلاب اسلامی وزارت فرهنگ و هنر منحل و مسئولیت‌های این وزارت در حوزه میراث فرهنگی به دو وزارت "فرهنگ و آموزش عالی" و "وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی" واگذار شد. مشکلات در اداره حوزه میراث فرهنگی و موازی کاری‌ها باعث شد تا سازمان میراث فرهنگی کشور به همت مهدی حجت در دهم بهمن‌ماه ۱۳۶۴ تشکیل شود. براساس این قانون به وزارت فرهنگ و آموزش عالی اجازه داده شد تا از ادغام ۱۱ واحد پراکنده در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز وزارت فرهنگ و آموزش عالی، سازمان میراث فرهنگی را به صورت سازمانی وابسته به خود تشکیل دهد.
در نهایت این سازمان در طی دوران جمهوری اسلامی راه درازی طی کرد و با دو بخش صنایع دستی و گردشگری ادغام شد. آخرین تغییرات این تشکیلات در ۱۴ مرداد رغم خورد که مجلس شورای اسلامی رای به وزارت میراث فرهنگی داد و ایران اولین وزیر گردشگری و میراثی خود را شناخت. با تمام این تغییرات یک گزاره درباره میراث فرهنگی ایران ثابت مانده و آن ناتوانی مدیران و دستگاه‌ها در حفظ میراث چند هزار ساله است.
اوایل انقلاب وزارت‌های فرهنگی تعطیل بودند"مدیریت محافظت از میراث فرهنگی در ایران: گذشته، حال و آینده"، عنوان برنامه‌ای بود که عصر روز _چهارشنبه ۲۲ آبان‌ماه_ به همت معاونت پژوهشی دانشکده حفاظت و مرمت دانشگاه هنر اصفهان با سخنرانی مهدی حجت برگزار شد. بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی کشور و رئیس کمیته ملی ایکوموس ایران در این نشست اظهار کرد: در مدیریت دو مفهوم وجود دارد، اول فهم و ذهنیت مدیر درباره موضوع و دوم اختیاراتی که در اختیار دارد.
وی با اشاره به پیشینه سازمان میراث فرهنگی، گفت: میراث فرهنگی پیش از انقلاب چند سازمان مختلف داشت که بیشتر به حفاظت از بناها می پرداخت. سازمان حفاظت از آثار باستانی که در آن زمان فعال بود، بدنه‌ای حرفه‌ای و سالم داشت. حتی کسانی که پس از انقلاب نیز به میراث فرهنگی خدمت کردند از افرادی بودند که پیش از انقلاب در سازمان حفاظت از آثار باستانی مشغول بودند.
حجت درباره چگونگی تشکیل "سازمان میراث فرهنگی کشور" تصریح کرد: در ابتدای انقلاب گرفتاری‌های اجتماعی و سیاسی زیاد و وزارت‌های فرهنگی تقریبا تعطیل بودند. در اواخر سال ۱۳۶۰ من و بیژن زنگنه مامور شدیم تا از ادغام سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلف، وزارت فرهنگ و ارشاد ملی و وزارت فرهنگ و آموزش عالی را تشکیل دهیم. در آن زمان با آقای زنگنه تصمیم گرفتیم تا تمام بخش‌های مرتبط با تحقیقات میراث فرهنگی را در وزارت فرهنگ و آموزش عالی و بخش‌های مرتبط با معرفی را در وزارت دیگر قرار دهیم.
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی ادامه داد: پس از چند ماه از تصویب این قانون در مجلس، پیشنهاد تشکیل سازمان میراث فرهنگی با ادغام تمام ۱۴ سازمان مرتبط را دادم. در آن زمان هرکسی با یک گنجنامه آثار میراثی را تخریب می کردند و بی نظمی عجیبی در این حوزه ایجاد شده بود. در شرایط جنگ و نابسامانی مملکت، تصور اینکه پیشنهادی برای میراث فرهنگی ارائه شود سخت است.
پس از ادغام میراث فرهنگی و گردشگری مصیبت آغاز شدوی در ادامه سه رکن اساسی سازمان میراث فرهنگی کشور را حفظ و احیا، پژوهش و معرفی اعلام و تاکید کرد: این سازمان بر این سه اساس شکل گرفت و یکی از بدترین لطمه‌ها به میراث فرهنگی جدا شدن پژوهشگاه از سازمان بود. دلایل این جدایی نیز بسیار احمقانه بود، چرا که برخی برای افزایش حقوق در صورت استقلال پژوهشگاه در سازمان دست به این اقدام زدند.
حجت سازمان میراث فرهنگی کشور را مانند بچه خود دانست که ۱۰ سال برای تربیت آن زحمت کشیده و توضیح داد: یک نامه ۱۲ صفحه‌ای وزیر ارشاد و رئیس مجلس به رییس جمهور وقت (علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی) زدند و در آن نامه از توریسم و درآمدزایی کشورهایی مانند مصر از این پدیده گفتند. سپس پیشنهاد ادغام گردشگری و میراث فرهنگی مطرح شد، اتفاقی که کمر میراث فرهنگی کشور را شکست. با تمام افراد از رئیس جمهور تا رئیس مجلس صحبت کردم و فریاد زدم، اما فایده نداشت و سازمان میراث فرهنگی با گردشگری ادغام و مصیبت‌ها آغاز شد.
رئیس کمیته ملی ایکوموس ایران افزود: پس از وصل کردن گردشگری و صنایع دستی به میراث فرهنگی، سازمان مانند بازی شتر، گاو و پلنگ شد! مدیران این دستگاه نمی‌دانند که چه باید بکنند، معاونان هیچ درک درستی از وظیفه شان ندارند و همه چیز درهم است.
دغدغه مدیران کسب درآمد از میراث فرهنگی استوی با بیان اینکه "در دوره‌ای بسیاری از کاربلدان از سازمان کنار گذاشته شدند و مدیران به دنبال درآمدزایی از میراث فرهنگی افتادند" خاطرنشان کرد: جنبه‌های تمدنی و ارزشی میراث فرهنگی در این زمان کمرنگ شد و این درحالی است که شعار ما "نه شرقی، نه غربی" بود. ما می‌خواستیم شکل خود باشیم و شکل ما در میراث فرهنگی نهفته است.
حجت ادامه داد: احساس تنزل امروز ما، به دلیل محرومیت در دانستن میراث فرهنگی است. انسان مادر خود را دوست دارد چراکه از روز اول او را می‌شناسد و با او مانوس است؛ میراث فرهنگی نیز مانند مادر است و باید آن را بشناسیم. امروز دغدغه مدیران ما پول درآوردن از میراث فرهنگی است.
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی کشور در مورد مفهوم میراث فرهنگی گفت: عبارت "میراث فرهنگی ردپای حرکت انسان در طول تاریخ است که از آن عبرت می‌گیرد" مد نظر ما بود. میراث فرهنگی سند هویت ما است و باید آن را شناخت. قابلیت‌های ما به عنوان یک ملت در میراث فرهنگی نهفته است. مدیران شناختی از روان شناسی درست پیشینه ملت ایران ندارند. میراث فرهنگی یعنی بفهمیم با چه کسی طرف هستیم و در گذشته چه بودیم. این اصل‌ها را رها کردیم ما هیچ شناختی از هویت خود نداریم.
گنبد شیخ لطف الله را خراب کردندرئیس کمیته ملی ایکوموس ایران گفت: بودجه امروز میراث فرهنگی هزار برابر آن چیزی است که ما می‌گرفتیم. ولی پسرفت کرده‌ایم و اوضاع‌مان در میراث فرهنگی علی‌رغم توسعه بسیار در زمینه تربیت نیروی انسانی و پژوهش، بدتر شده است. دلیل آن‌نیز نمایشی شدن میراث فرهنگی برای گردشگری است. باید انقدر خوب باشیم که همه دنیا به ایران بیایند، نه اینکه آن‌ها به کشور بیاوریم.
وی افزود: با این اوضاع، شرایط روزبه روزبدتر می‌شود. باید با اتکا به گذشته فردا را ساخت. آنچه که امروز اتفاق می‌افتد هیچ سنخیتی با گذشته ما ندارد. امروز فرصت شد و به میدان تقش جهان رفتم، گنبد شیخ لطف الله را با مرمت خراب کردند، رنگ و لچک کاملا اشتباه و جا نیافتاده است. به عنوان کسی که سازمان میراث فرهنگی را تاسیس کردم، اصلا از عملکرد امروز آن راضی نیستم.
حجتی درباره دست‌درازی مدیران شهری و استانی به میراث فرهنگی نیز توضیح داد:زمانی که حمام خسروآقا خراب شد، مچ میراث فرهنگی را به خاک زدند. جدل‌های میراثی درون شهر و استان یک نوع مچ‌اندازی بین مدیران میراثی با شهری و استانی است که همواره زور مدیران استانی وشهری می‌چربد.
گردشگری وزارت شود، میراث فرهنگی سازمانمشکلات حوزه مدیریتی میراث فرهنگی کشور بسیار زیاد بوده و از آن‌جا که بسیاری از اشتباهات در این حوزه قابل جبران نیست همچنان داغ برخی از این خطاها تازه است. در اوضاع حاضر ایران هیچکدام از ذینفعان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در هر سه حوزه از عملکرد این سازمان راضی نیستند.
پس از بیان تمام مشکلات باید راهکاری نیز ارائه شود. حجت این راهکار را اینگونه بیان می‌کند: تشکیلات وزارتی در حال حاضر هیچ کمکی به میراث فرهنگی یا گردشگری و حتی صنایع دستی نخواهد کرد. پیشنهاد من برای اینکه نمایندگان مجلس هم راضی باشند تشکیل وزارت گردشگری بود که صنایع دستی و میراث فرهنگی هم در قالب یک سازمان و به دور از همسر نامناسب خود (گردشگری) فعالیت کنند!
کد خبر 396754منبع: ایمنا
کلیدواژه: ميراث فرهنگي سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری سمن های میراث فرهنگی رییس سازمان میراث فرهنگی کشور وزیر میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری اصفهان مسجد شیخ لطف الله گردشگری جاذبه های گردشگری جذب گردشگر صنایع دستی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۷۸۹۷۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اجرای طرح احیا باغات و بافت تاریخی شهر شاهدیه
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز یزد، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد در بازدید از طرح‌های عمرانی شهرداری شهر شاهدیه در حوزه میراث فرهنگی گفت: شهر شاهدیه با توجه به ویژگی‌های منحصر بفردی که از نظر میراث فرهنگی، ابنیه تاریخی تپه‌های بسیار زیبا باغات انار ویژه‌ای دارد که، یک مجموعه کاملی از جاذبه‌های میراث فرهنگی و گردشگری است.
رستگاری با اشاره به نیاز شاهدیه در معرفی بیشتر به هموطنان برای توسعه پایدار گردشگری گفت: در این راستا در چند سال گذشته مجموعه شهردای و شورای اسلامی شهر شاهدیه همت کرده و برای بازسازی معابر به شکل سنتی، احیای بافت تاریخی و باغات گام‌های بسیار موثری را برداشته اند.
وی در ادامه افزود: در سال جاری نیز چهار طرح ارزشمند در محدوده مرکزی بافت تاریخی شاهدیه توسط شهرداری با اعتبار بیش از صد وبیست میلیار ریال در حال اجرا است.
رستگاری گفت: کارگاه خشت زنی کف و بدنه سازی و احیای باغات از جمله این اقدامات است که قطعا برای توسعه پایدار گردشگری شهر شاهدیه موثر است.
خودکشی یک پزشک دیگر؟/ جزئیاتی بیشتر از درگذشت متخصص بیمارستان شریعتی