شهر سوخته؛ پاسخگوی پرسش‌هایی بشری

بهروز عمرانی در همایش «هنر و تمدن جنوب شرق ایران با محوریت شهر سوخته»، گفت: پژوهش های باستان شناسی یکصد سال اخیر در جنوب شرقی ایران بویژه سیستان و بلوچستان و کشف آثار چشمگیر از محوطه های باستانی نظیر شهر سوخته، جیرفت و تپه علی آباد بردسیر، همگی بر اهمیت این منطقه از حیث مطالعات باستان شناسی دلالت دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: با مرور فعالیت های باستان شناختی حوزه جنوب شرق ایران به ویژه از نیمه دوم قرن بیستم و ورود هیئت های ایتالیایی در سیستان، آغاز دور جدید کاوش های شهر سوخته از سال  ۱۳۷۶ و نیز بررسی ها و کاوش های دهه گذشته، هم اینک حجم گسترده ای از اطلاعات درباره جریان روند فرهنگی این حوزه در اختیار است و این بدین معناست که می توان درخصوص بعضی از مباحث بنیادین باستان شناسی منطقه اظهار نظر دقیقتری کرد.

عمرانی با اشاره به  تکمیل و بازنگری گاه نگاری جنوب شرق با نگاه به مطالعات آسیای مرکزی و کشورهای همسایه شرقی که بعضا واحدهای جغرافیای یکپارچه قلمداد شده اند اظهار داشت: ضروری به نظر می رسد که در برخی از موارد بتوان با همپوشانی مطالعات، نسبت به درک تسلسل فرهنگی منطقه اقدام کرد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگریوی گفت: این درحالی است که در دوره های بویژه دوره نوسنگی پس تا حدود ۱۰ سال پیش، تمام ارجاعات مربوط به دوره نوسنگی در حوزه جنوب شرق ایران و  سرزمین های هند و ایران به محوطه باستانی مهرگر داده می شد و این نکته اکنون دچار تغییر و تحول اساسی شده است.

وی خاطرنشان کرد: کاوش های باستان شناسی در محوطه گاوکشی در دشت اسفندقه، اکنون اطلاعات تازه ای را در این زمینه در اختیار قرار می دهد و همین امر را می‌توان درباره تل  آتشین در دارستان بم که مربوط به دوره نوسنگی است مطرح کرد.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تصریح کرد: این نشان می دهد که کانون های نوسنگی در حوزه جنوب شرق ایران نه تنها در سرزمین های شرقی قرار دارد، بلکه سرزمین‌های غربی نیز نقش قابل ملاحظه ای در روند تکامل فرهنگی در دوره نوسنگی داشته است.

وی اظهار داشت: پس این ارتباط با فلات مرکزی همچون کرمان و فارس قابل درک بوده و درخصوص دیگر مناطق از جمله جنوب خراسان نیز علیرغم کمبود فعالیت های باستان شناختی شاید بتوان شبکه ارتباطی جوامع پیش از تاریخ، فی مابین آسیای مرکزی و جنوب شرق را در این برهه زمانی ترسیم کرد.

عمرانی گفت: در زمینه تکمیل مطالعات می‌بایست مقوله مطالعات دیرین اقلیم شناسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد چرا که بطور مثال وقفه‌های در روند تاریخی منطقه بویژه در خلال اواخر هزاره سوم پیش از میلاد مشاهده و غالبا از آن دوران به عنوان تاثیر شرایط اقلیمی و اوضاع طبیعی یاد شده است.

او با بیان اینکه به هر حال هم اینک مدارک کافی قابل استناد و مشخصی در این باره در دسترس نیست، خاطرنشان کرد: این ابهام در فهم اوضاع اقلیمی در محوطه های شناخته شده مناطق همجوار نیز کم و بیش وجوهی یکسان دارد؛ به عنوان مثال دریاچه هامون و جازموریان به عنوان اندوخته ای گرانقدر در افزایش اطلاعات دیرین اقلیم شناختی ما را یاری خواهند کرد.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه تصریح کرد: بی تردید با تعمیق و گسترش اطلاعات دیرین اقلیم شناسی در محوطه شهر سوخته و کاربرد علوم میان رشته ای با همکاری متخصصان دانشگاه های ایتالیایی بسیاری از پرسش های بی پاسخ در چرایی تشکیل گسترش و فروپاشی جوامع پیش از تاریخ جنوب شرق ایران پاسخ داده شده و همپوشانی این مطالعات با دیگر مطالعات در مناطق  فلات مرکزی ایران، افق روشن تری را پیش روی ایجاد کند.

عمرانی در پایان با اشاره به خدمات برجسته سیدمنصور سیدسجادی در انجام مطالعات در جنوب شرق ایران و بویژه شهر سوخته و انتشارات گسترده ایشان در این حوزه، گفت: انتظار می رود که با تمرکز مطالعات در بخش مسکونی و کارگاهی شهر سوخته، تکمیل بانک اطلاعاتی زیست باستان شناختی جنوب شرق، دیرین اقلیم شناختی و به روز رسانی مطالعات مناطق همجوار و بهره مندی از فرهیختگان علمی دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی ایتالیایی بتوان زوایای پنهان و تاریک روند جریان فرهنگی منطقه را ترسیم کرد.

در این همایش که با اجرای موسیقی محلی و نمایش فیلم مستند شهر سوخته همراه بود  از کتاب دو جلدی «شهر سوخته، هنر و باستان شناسی حوزه دلتای رودخانه هیرمند» رونمایی و از خدمات سید منصور سید سجادی سرپرست گروه کاوش های شهر سوخته قدردانی شد.

در ادامه این مراسم، دو نشست تخصصی در قالب ۱۰ ارایه با موضوعات؛ «معماری و شهر نشینی در شهر سوخته»، «معنای تاریخی شهر سوخته در دوران مفرغ»، «نشانه شناسی حرکت در نقوش شهر سوخته»، «ظروف مرمری»، «درآمدی بر ماهیت و حقیقت نمونه های هنری بازیافته شهر سوخته»، «مطالعات انسان شناسی در شهر سوخته»، «بهداشت در جامعه شهر سوخته»، «پژوهش های جدید باستان شناسی زیستی در شهر سوخته»، «تلاش هنرمندانه معماران و شهر سازان سیستان در طراحی و ساخت شهر تاریخی زاهدان کهنه» و «بررسی باستان شناسی در جنوب مکران و سواحل آن»  برگزار شد.

برچسب‌ها شهر سوخته میراث فرهنگی ریاست پژوهشکده باستان شناسی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: شهر سوخته میراث فرهنگی شهر سوخته میراث فرهنگی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۸۳۰۱۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کشف یک سنگ که در دوران روم باستان بیشتر از طلا ارزش داشته است

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، 

در جریان حفاری‌های باستان‌شناسی در در بریتانیا، یک «توده مرموز» ارغوانی‌رنگ کشف شد که برای مدتی ماهیت آن نامشخص مانده بود. حالا اما دانشمندان می‌گویند دریافته‌اند این قطعه بسیار کمیاب ماده‌ای است که زمانی از طلا هم بیشتر ارزش داشته است.

باستان‌شناسان در زمین باشگاه کریکت کارلایل در شمال انگلیس در حال کاوش برای یافتن بقایای یک حمام تاریخی متعلق به عصر سپتیمیوس سوروس، امپراتور روم در قرن ۳ پس از میلاد، بودند که به یک قطعه نرم غیرعادی از مواد با رنگ ارغوانی متمایز برخوردند.

آنها این شیء را برای دانشمندان دانشگاه نیوکاسل فرستادند. در آزمایشگاه بود که مشخص شد این توده نرم حاوی رنگدانه‌های آلی برم و موم زنبور عسل است؛ نشانه‌ای مطمئن که ثابت می‌کرد این جسم در واقع ماده رنگین «ارغوانی امپراطوری» یا «ارغوانی شاهی» است.

امروزه رنگ‌ها ارزان هستند و به راحتی در کارگاه‌ها ساخته می‌شوند. با این حال در دوران باستان، تهیه آنها به تلاش و تخصص زیادی نیاز داشت. در این میان ارغوانی، رنگی نسبتا کمیاب در طبیعت، از طریق خرد کردن هزاران حلزون دریایی صید شده در دریای مدیترانه ساخته می‌شد.

برای ساختن این رنگ، به اندازه‌ای که بتوان با آن یک لباس یا یک شیء تزئینی را رنگ‌آمیزی کرد، به ده‌ها هزار حلزون خاردار و مقدار قابل توجهی کارگر نیاز بود. به همین خاطر تولید آن بسیار گران درمی‌آمد و تنها امپراطوران رومی با ثروت بالای خود می‌توانستند هزینه‌های تولید آن را تقبل کنند.

برای هزاران سال، رنگ ارغوانی گران‌ترین و پرطرفدارترین رنگ جهان محسوب می‌شد.

دانشمندان می‌گویند هرچند تا کنون بسیاری از نمونه‌های ارغوانی امپراطوری در اطراف مدیترانه یافت شده است، با این وجود یافتن این ماده در بریتانیا در شمالی‌ترین بخش امپراطوری روم بسیار نادر بوده است.

فرانک گیکو، مدیر فنی شرکت حفاری واردل آرمسترانگ، در این باره گفت: «این تنها نمونه‌ای است که ما در اروپای شمالی می‌شناسیم و احتمالاً تنها نمونه یک‌تکه و جامد در کل امپراطوری روم از رنگدانه‌ای که هنوز مورد استفاده قرار نگرفته است.»

وی اضافه کرد: «نمونه‌هایی از این رنگ در نقاشی‌های دیواری در شهر باستانی پمپئی و برخی از تابوت‌های نقاشی شده در استان روم مصر یافت شده است.»

انتهای پیام/