چیستان هدردهی آب در کویر
تاریخ انتشار: ۶ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۹۰۸۷۳۶
در گزیده ای از سرمقاله روزنامه شرق به قلم علی شمس‌اردکانی،آمده است: واژه بیابان- بی‌آبان- گویای طبیعت بی‌آبی در زبان فارسی و در پهنه‌های سرزمین‌های ایرانی از کردستان سوریه تا کاشغر در غرب چین است؛ چنانکه
امیرالشعرای دوره سلجوقی، معزی فرموده:
«از حلب تا کاشغر میدان سلطان سنجر است»
همه می‌دانیم که آب در کویر (بیابان) کمیاب و نایاب است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قنات‌های خشکیده در سراسر ایران‌زمین و به‌ویژه در یزد، بهترین گواه ناکارآمدی و نادرستی سیاست‌ها و رویکردهای نسل حاضر درباره آب زندگی‌آفرین بوده است. البته بوروکرات‌ها کماکان خود را مالک این مهم می‌دانند؛ بدون آنکه مفاهیم توسعه و آمایش را آموخته باشند(۱)؟! اکنون وزیر محترم نیرو با دید علمی، در پی جست‌وجوی راه عاقلانه و اقتصادی برای کاهش مصرف آب در استان کویری یزد هستند. این وظیفه همگان است که برای پاسخ دادن به پرسش وزیر محترم بکوشیم.
باید اطلاع‌رسانی و آموزش را به گونه‌های مختلف در محافل، جراید و رسانه‌ها مرور و پیگیری کنیم تا بتوانیم کارایی اقتصادی آب، انرژی و سرمایه را افزایش داده و به اشتغال‌زایی و افزایش تولید ملی کمک کنیم. مبادا شتابزدگی و بی‌برنامگی موجب شود که مانند اصلاح ضروری قیمت بنزین در ورطه پوپولیسم افتد.
پیشنهاد حاضر بر دو اصل بنا شده است:
۱. جانشین‌کردن کولرهای آبی با بازگشت به سیستم سردابی و بادگیری معکوس به کمک کمپرسور یخچالی روی اصل کارنو (Carnot) در انتقال سرما و گرما
۲. به کارگیری هوای سردابی و قناتی با هوای آزاد محیط به‌عنوان منبع برودت در فصل گرما و منبع گرمایش در فصل سرما، با کمک پمپ حرارتی (Heat Pump).
ویژگی پمپ حرارتی که نمونه آن در همه یخچال‌های برقی خانگی وجود دارد، در این است که می‌تواند برودت را با فشار کمپرسور از محیط گرم‌تر به محیط سردتر مجاور منتقل کند. البته اگر هوای محیط تأمین‌کننده برودت (مثل هوای داخل سرداب‌های یزد) یا در هر مکان که از عمق هشت‌متری زمین بتواند مبادله هوا کند، از درجه هوای مطلوب کمتر باشد، کارایی برق مصرفی در پمپ حرارتی برای خنک‌کردن فضای کار و نشیمن بسیار بالاتر می‌رود.
فرض کنید در یک روز گرم تابستانی درجه حرارت در یزد بالای ۴۰ درجه سانتیگراد و گرمای مطلوب در محل کار و نشیمن ۲۵ درجه باشد. می‌دانیم در این حالت هوای سرداب بیش از ۱۰ درجه از هوای محیط سردتر است. بنابراین باید مکنده هوا برای پمپ حرارتی را از سرداب یا چاه قنات گذاشت و با هزینه کم در گرمای قلب‌الاسد یزد فضاهای زیستی را خنک کرد و در حد مطلوب نگه داشت. خانه‌های قدیمی در مناطق گرمسیری هوا را از سرداب‌ها می‌گذراندند و حتی بدون نیاز به بادبزن هوای طبقه همکف را تا حدی خنک می‌کردند. در شهرستان اردکان یزد قناتی وجود داشت که در ۱۰متری عمق خانه‌ها گردش می‌کرد که دمای هوا و آب موجود در دهلیز و پایاب‌های آن در طول سال ثابت و ۲۰ درجه بود. این دهلیزها پناهگاه ساکنان خانه در روزهای گرم سال بود. این سرمایه ملی با سازه‌های آجری و راه‌پله‌های وسیع در زیرزمین به یک حوض خانه و پایاب منتهی می‌شد. هرچند آن قنات را نسل ما خشکانده ولی هوای خنک کماکان در ۱۰متری پایین وجود دارد که با یک هواساز به‌سادگی قابل‌انتقال به سطح زمین است. جالب اینکه همین هوا در روزهای سرد سال همان درجه حرارت حدود ۲۰ درجه سانتیگراد را دارد که می‌تواند با یک پمپ حرارت با مصرف برق بسیار کم، منبع حرارت خوبی برای ساختمان‌ها باشد بدون اینکه سوخت مستقیما صرف ایجاد گرما و تولید گازهای گلخانه‌ای شود. البته پمپ‌های حرارتی چند فصلی با یک والو برگشت‌پذیر می‌توانند در طول سال سرما و گرمای مطلوب را تأمین کنند؛ بدون اینکه ذره‌ای آب مصرف کنند.
[۱]کتاب «فهم توسعه» اثری جاودان از استادم پروفسور داگلاس نورث خواندنی است.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: بیابان زایی کویر مرنجاب ایران سرانه مصرف آب بیابان زایی کویر مرنجاب ایران سرانه مصرف آب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۰۸۷۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیش‌بینی آب و هوای اصفهان در ۲۴ ساعت آینده؛ امروز جمعه ۷ اردیبهشت
سازمان هواشناسی کشور وضعیت هوای تعدادی از شهرهای استان اصفهان در هفتم اردیبهشت تا ۲۴ ساعت آینده را اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، اداره کل هواشناسی استان اصفهان، وضعیت هوای بعضی از شهرهای استان را تا ۲۴ ساعت آینده به شرح زیر اعلام کرد:
اصفهان: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی وزش باد / بیشینه دما: ۲۵ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۱۱ درجه سانتیگراد
شرق اصفهان: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی وزش باد / بیشینه دما: ۲۴ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۶ درجه سانتیگراد
نجف‌آباد: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی وزش باد شدید / بیشینه دما: ۲۳ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۱۱ درجه سانتیگراد
کاشان: آسمان صاف کمی ابری گاهی وزش باد / بیشینه دما: ۲۸ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۱۴ درجه سانتیگراد
سمیرم: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی وزش باد / بیشینه دما: ۱۸ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۸ درجه سانتیگراد
اردستان: آسمان صاف کمی ابری گاهی وزش باد / بیشینه دما: ۲۶ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۱۱ سانتیگراد
خوانسار: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی وزش باد / بیشینه دما: ۱۸ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۸ سانتیگراد
مبارکه: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی وزش باد / بیشینه: ۲۳ درجه سانتیگراد / کمینه: ۱۰ درجه سانتیگراد
شهرضا: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی رشد ابر در ارتفاعات / بیشینه دما: ۲۰ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۷ درجه سانتی گراد
دولت‌آباد: آسمان صاف قسمتی ابری گاهی وزش باد شدید / بیشینه دما: ۲۵ درجه سانتیگراد / کمینه دما: ۱۰ درجه سانتیگراد
کد خبر 748119
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد