به نقل از «ایسنا»

کنشگران داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی در پیشبرد صلح افغانستان چه نقشی دارند؟

تاریخ انتشار: ۱۳ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۹۵۶۷۱۵

پس از این که ترامپ توافق‌نامه آماده شده با طالبان را امضا نکرد، شرایط برای دستیابی به صلح در هاله‌ای از ابهام ماند، در این مدت نمایندگانی از طالبان سفرهایی به روسیه، پاکستان و ... داشتند و مجددا بحث مذاکرات صلح به میان آمد، اما طی روزهای اخیر رئیس جمهور ‌آمریکا در سفر غیر منتظره خود به افغانستان مجدد تمایل آمریکا برای پیشبرد مذاکرات صلح را مطرح کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جعفر حق‌پناه، استاد مدعو دانشگاه تهران در این زمینه معتقد است در سطح منطقه همه کنشگران نگاه یکپارچه‌ای به موضوع مذاکرات صلح ندارند.

این استاد دانشگاه در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر این‌که در حاضر مساله افغانستان یکی از بین‌المللی‌ترین مسائل در دنیا شناخته می‌شود و بازیگران بزرگ بین‌المللی و منطقه‌ای در آن ذی نفع هستند، اظهار کرد: البته بعد بین‌المللی و منطقه‌ای این مساله نباید ما را از این غافل کند که بدانیم چقدر این مساله ابعاد داخلی بسیار جدی دارد و نهایتا باید در داخل افغانستان تعیین تکلیف شود.

وی با بیان این‌که کنشگران داخلی نقش بسیار موثر و تعیین کننده‌ای در این ارتباط دارند، گفت: هیچ‌گونه توافقی خارج از افغانستان بدون درنظر داشتن واقعیات و شرایط اجتماعی، سیاسی و داخلی افغانستان و نقش و نفوذ گروه‌های مختلف قومی -مذهبی و زبانی و اقشار مختلف به نتیجه نمی‌رسد، البته که راه حل را باید در مذاکرات بین‌الافغانی دانست.

مسئول میز مطالعات افغانستان انجمن علوم سیاسی ایران همچنین بیان کرد: اکنون این مساله به قدری  دچار پیچیدگی و دشواری شده که با وجود اهمیت و فوریت آن به آخرین گام تبدیل شده است، یعنی در همین مذاکرات صلح هم ابتدا صحبت از توافق آمریکا و طالبان برای این بود که عملیات علیه آمریکا و متحدانش را به حداقل برسانند و همچنین مساله خروج نیروهای خارجی مطرح شد و موضوع آتش بس و مذاکرات بین‌الافغانی گام آخر برای مطرح شدن است.

حق پناه خاطرنشان کرد: تمام این مسائل ناشی از پیچیدگی بسیار زیاد موضوع و فاصله فوق‌العاده عمیق که بین دو طرف منازعه یعنی طالبان با دولت مرکزی در کابل وجود دارد، می‌باشد، لذا بعید به نظر می‌رسد که به این زودی‌ها امکان آشتی و نزدیک کردن این دو وجود داشته باشد و علیرغم تلاش‌هایی که صورت گرفته بعید است و نهایتا در صورتی که دو گام اولیه برداشته شود و نیروهای خارجی از این کشور بیرون روند، باز هم اتفاق ویژه‌ای رخ نمی‌دهد چون شکاف عمیق سیاسی در افغانستان وجود دارد.

وی در ادامه گفت:‌ به دنبال انتخابات مبهم در افغانستان، همچنان مساله آینده ساختار سیاسی این کشور را نامعلوم نگه داشته و جناح‌های درون قدرت را بیشتر از هم دور کرده است، فکر می‌کنم در این شرایط بعید است به این راحتی، حتی کنشگری مانند آمریکا بتواند این فاصله‌ها را از بین ببرد و اجماع و وحدت در کابل ایجاد کند و مهم تر این‌که دو طرف را مجاب کند که پای میز مذاکره بنشینند، به خصوص این مساله که از ناحیه طالبان بسیار دور از ذهن‌ می‌رسد.

این استاد دانشگاه در مورد نقش کشورهای همسایه در پیشبرد صلح در افغانستان و همچنین پی‌گیری این مساله در سطح بین‌المللی گفت: تصور می‌کنم همان شبه بن‌بستی که در سطح داخلی وجود دارد عملا در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی نیز به همان شکل است یعنی در سطح منطقه همه کنشگران نگاه یکپارچه‌ای به موضوع مذاکرات صلح ندارند مثلا از طرفی پاکستان و چین یک نگاه نزدیک‌تر به طالبان دارند، در مقابل ایران، هند و روسیه قائل به جایگاه دولت مرکزی هستند و اساسا مذاکرات را بین‌الافغانی تعریف می‌کنند.

مسئول میز مطالعات افغانستان انجمن علوم سیاسی ایران ادامه داد: در سطح بین‌المللی نیز همین مشکل وجود دارد، یعنی آمریکا به تنهایی و بدون در نظر داشتن ملاحظات بقیه کنشگران دنبال پیشبرد پروسه صلح است، در نتیجه علاوه بر این‌که مشکلات قبلی وجود دارد، چالش دیگری هم می‌توان به آن اضافه کرد که بین رویکردهای منطقه و بین‌المللی در افغانستان شاهد اجماع و هماهنگی نیستیم، شاید علت این همه سرمایه‌گذاری‌های پر هزینه در افغانستان طی سال‌های بعد از 2002 که تاکنون به نتیجه نرسیده این بود که نوعی رویکرد یکجانبه‌گرایی از جانب آمریکا دنبال شده و ملاحظات بازیگران منطقه عملا نادیده انگاشته شده است.

وی افزود: بنابراین تا زمانی که این گسست‌ها در سطح منطقه و بین‌المللی  وجود داشته باشد، روند پروسه صلح طولانی‌ خواهد بود زیرا عملا به نوعی همه یکدیگر را خنثی می‌کنند و توان بر هم زدن نقشه حریف را دارند. البته تنها چیزی که باقی می‌ماند این است که هیچ کنشگری خواهان تشدید منازعه و هزینه‌کردن در افغانستان نیست. علاوه بر این هیچ کنشگری باور ندارد که می‌تواند به تنهایی مساله افغانستان را فیصله دهد، در واقع منطقه یارگیری بر همین اساس یعنی تا حدی جا خالی دادن و احاله هزینه‌ها به سایر کنشگران تعریف می‌شود.

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از این گفت‌وگو ابراز کرد: نکته مهم این است که موقعیت افغانستان به‌گونه‌ای است که بر خلاف عراق مداخله وهزینه در آن خیلی آورده ملموس اقتصادی و حتی ژئوپلیتیک پایداری نمی‌تواند داشته باشد و یا از منابع نفت آنچنانی یا سایر منابع زیر زمینی که خیلی سهل الوصول در اختیار قرار بگیرد برخوردار نیست که با منافع زیادی از آن‌ها بشود استفاده کرد. به نظر می‌رسد همین مساله بسیاری از کنشگران را بی‌میل می‌کند به این‌که بخواهند سرمایه‌گذاری انبوه و عمده‌ای داشته باشند، در نتیجه فکر می‌کنم که این دور باطل لااقل در میان مدت باقی خواهد بود و نباید انتظار داشت اتفاق ویژه‌ای در افغانستان رخ دهد.

وی یادآور شد: مبهم بودن نتیجه انتخابات تابع سایر ابهامات مطرح شده در این حوزه است، شاید منفعت خیلی از بازیگران چه در داخل یا خارج همین باشد که این اوضاع ادامه پیدا کند، زیرا به هر حال خیلی سخت است که بتوانیم از دولت ‌آینده توقع داشته باشیم کار بزرگی انجام دهد، شاید برخی از مسائل در این دوره گذار و ابهام بهتر به نقاط جدی و تعیین‌کننده ای برسد که در اجرا شاهد ساز و کار دیگری باشیم.

این استاد دانشگاه در پایان گفت: به همین دلیل شاهدیم که برخی خواهان تعلیق انتخابات بودند تا پروسه صلح به نتیجه برسد، اکنون هم برخی معتقدند انتخابات به دور دوم کشیده شود و همین وضعیت ادامه یابد تا بقیه موضوعات به نقاط روشن‌تری برسد که البته همه این‌ها دشواری‌ها و مخالفت‌های خودش را خواهد داشت.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: مذاکرات صلح افغانستان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۵۶۷۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بدهی خارجی ایران کمتر از ۲۶ کشور خاورمیانه و آسیای مرکزی شد

صندوق بین‌المللی پول از کاهش قابل توجه بدهی خارجی ایران در سال ۲۰۲۳ خبر داد و اعلام کرد ایران و الجزایر کمترین میزان بدهی خارجی را در منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی طی این سال داشته‌اند. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، صندوق بین‌المللی پول در گزارش جدید خود موسوم به چشم‌انداز اقتصاد منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی به بررسی میزان بدهی خارجی 28 کشور منطقه از جمله ایران پرداخته است.

بر اساس محاسبات این نهاد بین‌المللی ایران به همراه الجزایر کمترین نسبت بدهی خارجی به تولید ناخالص داخلی در سال 2023 را در مقایسه با سایر کشورهای منطقه داشته‌اند.

در این گزارش نسبت بدهی خارجی ایران به تولید ناخالص داخلی در سال 2023 تنها 1.7 درصد اعلام شده است که کمتر از همه کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی به‌جز الجزایر است.

بدهی خارجی ایران در سال 2023 کاهش قابل توجهی نسبت به سال قبل داشته است. در سال 2022 نسبت بدهی خارجی ایران به تولید ناخالص داخلی 2.2 درصد اعلام شده بود که بر این اساس این رقم در سال 2023 کاهش 22 درصدی داشته است.

میزان بدهی خارجی الجزایر به تولید ناخالص داخلی این کشور در سال گذشته میلادی 1.3 درصد گزارش شده است. بحرین با بدهی 201.4 درصدی بدهکارترین کشور خاورمیانه شناخته شده است.

متوسط بدهی کشورهای منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا و آسیای مرکزی به کل تولید ناخالص داخلی آن‌ها در سال 2023 برابر با 47.8 درصد برآورد شده است.

نسبت بدهی کشورهای صادرکننده نفت منطقه به تولید ناخالص داخلی‌شان در این سال نیز 42.9 درصد اعلام شده است. بر این اساس متوسط بدهی خارجی منطقه 28 برابر ایران بوده است .

صندوق بین‌المللی پول نسبت بدهی خارجی عربستان به تولید ناخالص داخلی این کشور در سال 2023 را 26.6 درصد محاسبه کرده است که 15 برابر بدهی خارجی ایران است. بدهی خارجی امارات متحده عربی نیز معادل 94.7 درصد تولید ناخالص داخلی آن در سال جاری برآورد شده که 55 برابر ایران است.

نسبت بدهی خارجی برخی کشورهای دیگر به تولید ناخالص داخلی‌شان در این سال عبارت است از: آذربایجان 9.8 درصد، عراق 22.8 درصد، کویت 35.8 درصد، عمان 60.3 درصد، مصر 50.1 درصد، گرجستان 71.8 درصد، اردن 84.1 درصد، مراکش 48.8 درصد، پاکستان 40.1 درصد، تاجیکستان 64.7 درصد.

انتهای پیام/