پنج اقدام امام عسکری (ع)؛ از تشویق نویسندگان تا گسترش تألیفات
تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۹۷۲۶۰۵
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، امام حسن عسکری (علیه السلام) در هشتم ربیع الثانی (یا ۲۴ ربیع الاول) سال ۲۳۲ ه. ق دیده به جهان گشود. پدر آن بزرگوار امام هادی (ع) و مادر با عظمتش «حُدَیْثه» بود که از او به عنوان «سوسن» و «سلیل» نیز یاد کرده اند. وی از بانوان نیکوکار و دارای بینش اسلامی بود و در فضیلت او همین بس که پس از شهادت آن حضرت، پناهگاه و نقطه اتکای شیعیان در آن دوران بحرانی و پر اضطراب بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خلفای عباسی از هر گونه اعمال فشار و محدودیت نسبت به امامان دریغ نمی‌کردند، و این فشار‌ها و سخت گیری‌ها در عصر امام جواد، امام هادی و امام عسکری در سامراء به اوج خود رسید. حضرت عسکری علیه السلام با وجود همه آن فشار‌ها و کنترل‌ها و مراقبت‌های بی وقفه حکومت عباسی، یک سری فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و علمی در جهت حفظ اسلام و تشیع و مبارزه با افکار ضد اسلامی و ضد شیعی انجام داد که اهم کوشش‌ها و تلاش‌های علمی ـ فرهنگی آن حضرت عبارت است از:
تربیت شاگردان
گرچه حضرت عسکری علیه السلام بر اثر نامساعد بودن زمان و محدودیت بسیار شدید که حکومت عباسی اعمال می‌کرد، موفق به گسترش دانش دامنه دار خود در سطح کل جامعه نشد، ولی در تربیت شاگردانی که هر کدام به سهم خود در نشر و گسترش معارف ناب تشیع و رفع شبهات دشمنان شیعه نقش مهم و به سزایی داشتند، موفق گشت.
شیخ طوسی تعداد شاگردان آن حضرت را بیش از صد نفر ثبت کرده است که در میان آنان چهره‌های برجسته و مردان وارسته ای، مانند: احمد بن اسحاق اشعری قمی، ابو هاشم داود بن قاسم جعفری، عبدالله بن جعفر حمیری، ابو عمرو عثمان بن سعید عَمْری (نائب خاص حضرت حجت)، علی بن جعفر، محمد بن حسن صفار و... به چشم می‌خورند.
تشویق نویسندگان
هر قلم به دست متعهد، نهایت تلاش خود را برای اطلاع رسانی، هدایت و... جامعه به کار می‌بندد؛ ولی تشویق از نویسنده و آثار او خستگی‌ها را از تن او دور می‌کند، و بر فعالیت او می‌افزاید، و این خود عامل توسعه علم و دانش و آگاهی در جامعه می‌شود.
حضرت عسکری در کنار تربیت شاگردان از تشویق نویسندگان غافل نبود؛ از جمله داود بن قاسم جعفری می‌گوید: کتاب «یوم و لیلة» از یونس آل یقطین را به حضرت عسکری علیه السلام عرضه داشتم. امام فرمود: «تَصْنیفُ مَنْ هذا؛ نوشته چه کسی است؟» گفتم: نوشته یونس است. آن گاه فرمود: «اَعْطاهُ اللّهُ بِکُلِّ حَرْفٍ نُورا یَوْمَ الْقِیامَةِ؛ خداوند در مقابل هر حرف، نوری به او در روز قیامت عطا فرماید.»
البته سیره تمام امامان شیعه بر این بوده که بر نویسندگی و کتابت ترغیب و نویسندگان و قلمزنان را تشویق کنند. حضرت صادق (ع) به مفضل بن عمر فرمود: «اُکْتُبْ وَ بُثَّ عِلْمَکَ فی اِخْوانِکَ، فَاِنْ مِتَّ فَوَرِّثْ کُتُبَکَ بَنیکَ، فَاِنَّهُ یَأْتی عَلَی النّاسِ زَمانُ هَرْجٍ ما یَأْنَسُونَ فیهِ اِلاّ بِکُتُبِهِم دانشت را بین برادرانت بنویس و نشر بده! اگر از دنیا رفتی، فرزندانت وارث کتابهایت می‌شوند. به حقیقت زمان هرج ومرجی فرا می‌رسد که مردم جز بر نوشته شان انس نمی‌گیرند [و توجه نمی‌کنند].»
و همچنین نقل شده است که برخی آثار را خدمت حضرت عسکری عرضه داشتند که درباره آن نظر دهد. حضرت فرمود: «صَحیحٌ فَاعْمَلُوا به؛ صحیح است بدان عمل کنید!»
بر اثر همین تشویق‌ها بود که شانزده تن از شاگردان حضرت، دست به تألیف زدند و ۱۱۸ عنوان کتاب، ثمره آن شد. از میان آن‌ها علی بن حسن فضّال ۳۶ کتاب، محمد بن حسن صفار ۳۵ کتاب، عبدالله بن جعفر حمیری ۱۹ کتاب، احمد بن ابراهیم ۷ کتاب و هارون بن مسلم ۶ کتاب دارد؛ و همین طور تعداد راویانی که از آن حضرت حدیث نقل نموده اند، به ۱۰۶ نفر می‌رسد.
گسترش تألیفات
حضرت عسکری علاوه بر تربیت شاگردان و تشویق نویسندگان، خود نیز دست به قلم برده و کتب و نامه‌های فراوانی را برای توسعه علم و دانش و هدایت و راهنمایی جامعه از خود به یادگار گذاشته است که به نمونه‌هایی اشاره می‌شود:
یک:. تفسیر القرآن که حسن بن خالد برادر محمد بن خالد آن را نقل کرده است. قابل یادآوری است که امروزه کتابی با عنوان «تفسیر الامام العسکری علیه السلام» موجود است که عالمان رجال و حدیث بر آن نقد‌ها دارند و آن را غیر از نوشته اصلی می‌دانند.
دو: کتاب «المنقبة» که مشتمل بر بسیاری از احکام و مسائل حلال و حرام است. به جز این‌ها کتب دیگری نیز به آن حضرت منسوب است.
سه: نامه‌های فراوان. در زمان امام حسن عسکری تشیع در مناطق مختلف و شهرهای متعددی گسترش یافته بود و شیعیان در نقاط فراوانی متمرکز شده بودند؛ شهر‌ها و مناطقی، مانند: کوفه، بغداد، نیشابور، قم، آبه (آوه)، مدائن، خراسان، یمن، ری، آذربایجان، سامراء، جرجان و بصره که از پایگاه‌های شیعیان به شمار می‌رفتند. در میان این مناطق، به دلائلی سامراء، کوفه، بغداد، قم و نیشابور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند.
حضرت برای گسترش فرهنگ تشیع، توسعه علم و دانش، و هدایت و سازندگی، نامه‌های فراوانی به آن شهر‌ها نوشته است، مانند: نامه آن حضرت به شیعیان قم و آوه که متن آن در کتاب‌ها مضبوط است، و نامه‌های فراوان حضرت به مردم مدینه، و نامه‌ای که امام به «ابن بابویه» نوشته، و نامه مفصلی که حضرت خطاب به «اسحاق بن اسماعیل» و شیعیان نیشابور نوشته است. در این نامه آن حضرت پس از توضیح درباره نقش امامت در هدایت امت اسلامی و تشریح ضرورت و اهمیت پیروی از امامان و هشدار از سرپیچی از فرمان امام، نوشته اند: «.ای اسحاق! تو فرستاده من نزد ابراهیم بن عبده هستی تا وی به آنچه من در نامه‌ای که توسط محمد موسی نیشابوری فرستاده ام، عمل کند. تو و همه کسانی که در شهر تو هستند، موظفید بر اساس نامه مزبور عمل کنید.»
پاسخ به شبهات
وجود پرسش و طرح شبهه می‌تواند باعث بالندگی و رشد جامعه شود، به شرطی که به آن پاسخ صحیح و هدایتگر داده شود. گاه ممکن است در جامعه شبهات ویرانگری به وجود آید که اگر درست جواب داده نشود، کل جامعه اسلامی را می‌تواند با خطر مواجه کند. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های علمی حضرت عسکری شبهه زدایی بود.
برخورد با انحرافات و تحریفات
از دیگر فعالیت‌های علمی و فرهنگی امام عسکری برخورد با بدعتها، تحریفات و انحرافاتی بود که در جامعه پیش می‌آمد؛ مخصوصا اگر این انحرافات از ناحیه اهل قلم و دانشمندان و علما سر می‌زد، حضرت نسبت به آن خیلی حساس بود، و این خود درس بزرگی است برای علما که در مقابل انحرافات و تحریفات و بدعت‌هایی که در جامعه ایجاد می‌شود، سکوت اختیار نکنند.
منبع: خبرآنلاین
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: اخبار مذهبی امام حسن عسکری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۷۲۶۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۲۳۳ پایان‌نامه مرتبط با کنگره اندیشه‌های قرآنی آیت الله خامنه‌ای در حال تدوین است
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز قم، حجت الاسلام والمسلمین محمدعلی رضایی اصفهانی استاد جامعة المصطفی العالمیه در کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی حضرت آیت الله خامنه‌ای و اجلاسیه اساتید معارف اسلامی سراسر کشور که در دانشگاه معارف اسلامی قم برگزار شد، اظهار داشت: حضرت آیت الله خامنه‌ای از محضر پدر بزرگوار بهره گرفتند و بحث قرآنی را تحت تاثیر سیدهاشم میردامادی پدربزرگ مادری خود که در مسجد گوهرشاد تفسیر می‌گفتند و بحث انس با قرآن را تحت تاثیر مادر فرا گرفتند.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی افزود: حضرت آیت الله خامنه‌ای ۶ سال محضر علامه طباطبایی را درک کردند و در تفسیر قرآن تحت تاثیر استاد خود بودند.
وی گفت: حضرت آیت الله خامنه‌ای را می‌توان محصول سه مکتب شیعی حوزه مشهد، نجف و قم دانست، و سیره حوزوی ایشان هم اشرابی از تعبد حوزه مشهد، عقلانیت حوزه قم و ولایت مداری حوزه نجف است.
دبیر علمی همایش بین المللی حضرت آیت الله خامنه‌ای گفت: تفسیره سوره برائت ایشان در ۷۰۰ صفحه ارائه شده که حاصل زحمت آقای ربانی است.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی به سابقه تفسیر آیت الله خامنه‌ای اشاره کرد و افزود: ایشان سال ۱۳۵۸ هفته‌ای یکبار به قم آمده و تفسیر می‌گفتند همچنین رهبر انقلاب سال ۶۰ تا ۶۱ برای پاسداران تفسیر سوره‌های حشر و جمعه، ممتحنه، مجادله را می‌گفتند و سال ۶۹ -۷۰ تفسیر حمد را برای دانشجویان می‌گفته است.
وی بر اهمیت و جایگاه مرجعیت علمی قرآن در اندیشه حضرت آیت الله خامنه‌ای اشاره نمود و اظهار داشت: رهبر انقلاب تصریح دارند که «مساله قرآن و مرجعیت قرآن و رجوع به قرآن و استفهام از قرآن در مسائل گوناگون فکری، عملی، اجتماعی، سیاسی، حکومتی و ... خیلی چیز مهمی است. ما واقعا در این زمینه‌ها کم کاریم».
دبیر کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی رهبر معظم انقلاب بر موضوع جهت دهی به علوم انسانی بر اساس مبانی قرآنی تأکید نمود و با بیان این که علوم انسانی فعلی باید تحولات عمیق و پایداری داشته باشد، یادآور شد: رهبر انقلاب علوم انسانی فعلی را ترجمه قبل و شکل گرفته مبانی اومانیستی و سکولاریستی دانسته‌اند، از طرفی هدایت قرآن را عام و شامل تمام علوم می‌دانند که در مبانی و اهداف تاثیرات بسزایی دارد؛ ایشان ضمن تصریح بر اهمیت بازشناسی علوم انسانی بر اساس قرآن به تولید علوم انسانی قرآن بنیاد تاکید دارند.
حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی سپس به تاثیر این کنگره بر فضای دانشگاهی اشاره کرد و گفت: تاکنون ۲۳۳ پایان نامه ارشد و دکتری در مراکز مختلف تحت تاثیر این کنگره گرفته شده است.
وی با اشاره به تاکید رهبر انقلاب بر مرجعیت علمی قرآن کریم گفت: براساس تاکیدات رهبر انقلاب دو واحد درس مرجعیت قرآن در برخی دانشگاه‌ها و جامعة المصطفی العالمیه ارائه می‌شود.
حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی در بخش پایانی سخنان خود به اهداف و رویکرد‌های کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی حضرت آیت الله خامنه‌ای اشاره کرد و اظهار داشت: بیش از ۱۸۰ مرکز علمی، حوزوی و دانشگاهی در این کار عظیم مشارکت کردند و ۱۶ کارگروه علمی در راستای برگزاری این کنگره هم شکل گرفته است.
وی معرفی کتاب ها، مقالات، پایان نامه‌ها و سایت‌ها مبتنی بر ۷۰۰ ریز موضوع را از جمله دستاورد‌های دبیرخانه این کنگره دانست و اظهار داشت: در این کنگره بیش از ۵۳ نشریه و ۲۲ ملی علمی پژوهشی مقالات برگزیده را چاپ خواهند کرد.
دبیر علمی کنگره بین المللی اندیشه‌های قرآنی رهبر معظم انقلاب یادآور شد: ۲۱۱ پیش نشست و ۷۸ کارگاه آموزشی، ۱۵ کرسی مرتبط با کرسی‌های ترویجی نظریه پردازانه در ۳۰ شهر و ۱۵ استان برگزار و ۲ هزار و ۵۰۰ چکیده و حدود هزار و ۹۰۰ مقاله هم دریافت شده است.
حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی به دریافت مقالات همایش به ۲۱ زبان زنده دنیا اشاره کرد و گفت: در تلاشیم تا این کنگره در شهرهای متعدد ایران برگزار شود، لذا در داخل کشور شهرهای تهران، قم، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز انتخاب و در خارج از کشور نیز در کشور‌های لبنان و سوریه، هند، افغانستان، پاکستان، اندونزی و برخی از کشور‌های آفریقایی اعلام آمادگی کردند.
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت