ظرفیت فلسفه برای پاسخ به سوالات پیرامون زن و خانواده

گروه اندیشه ــ عضو هیئت علمی مرکز زن و تحقیقات خانواده، بر اهمیت فلسفه در تبیین مسائل و سؤال‌‌های حوزه زنان و خانواده تأکید کرد.

به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست علمی «نگرش‌های فلسفی به جنسیت و خانواده»، امروز سه‌‌شنبه، 19 آذرماه در مرکز تحقیقات زن و خانواده برگزار شد.   زهرا داورپناه، عضو هیئت علمی مرکز زن و تحقیقات خانواده در این نشست با موضوع «تطورات جنسیتی خودآیینی از کانت تا فمینیسم» به ایراد سخن پرداخت و بیان کرد: در مباحث فلسفه جنسیت، حوزه‌‌های مشترک زیادی در فضای غربی مطرح شده است که در این زمینه فمینیست‌‌ها نیز کارهایی را انجام داده‌‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند! آنها با بسیاری از مسائل فلسفی مواجهه زنانه داشته‌‌اند و به سوالات فلسفی خود پاسخ‌هایی از این زاویه داده‌‌اند. بنابراین اگر ما نیز دغدغه‌‌مند این حوزه هستیم باید کارهایی که فمینیست‌‌ها کرده‌‌اند را دنبال کنیم.   وی تصریح کرد: چیزی که واضح است اینکه «آتونومی» کلید واژه مهمی در حوزه اخلاق و فلسفه است و کانت، پدر «آتونومی» یا همان خودآیینی است. در اسناد بسیار عینی که در حوزه زنان داریم، کلمه خودآیینی را هم داریم که البته بحث خودآیینی، یک بحث بدنی است. یعنی به طور کلی این دغدغه مطرح است که زن‌‌ها، آیا به حد کفایت، خودآیین هستند یا خیر. «آتونومی»، به این معنا است که یک قانونی بر زندگی حاکم است که از خودش می‌‌آید. حرف کانت این بود که آدم‌‌ها عقلی دارند که می‌‌تواند خیر و شر را تشخیص دهد و بر همان مبنا حرکت کند. اما در مورد اینکه چرا انسان باید خودآیین باشد، باید گفت که، خودآیینی، یک نوع حالت واکنشی نسبت به سیطره تفکر قرون وسطایی است. اینکه انسان، قانونش را از بیرون می‌‌گیرد و حالا به نظر آمد که باید انسان قانونش را از عقل خودش بگیرد.   داورپناه در ادامه افزود: کانت می‌‌گفت، اخلاقی بودن اینطور محقق می‌‌شود و اگر بخواهید برای خدا کاری را انجام دهید، بردگی است و باید آن را هم، به مثابه شناخت و حکم عقل خود انتخاب کنید و اگر بر اساس عقل انتخاب کنید، در این صورت دیندار هستید و البته که این مسئله در دسترس همه نیست، بلکه در دسترس اعضای جامعه است. افراد جامعه دو دسته هستند، یک عده اعضا یا شهروند محسوب می‌‌شوند که می‌‌توانند خودآیین باشند، اما یک گروه شهروند منفعل و غیرواقعی هستند و برای گذران زندگی، به شهروندان واقعی وابسته هستند. یعنی زن‌‌ها و نیازمندان این طبقه را تشکیل می‌‌دهند. پس در واقع، مرد صاحب شغل و درآمد جزء کسانی است که خودآیین زندگی می‌‌کند و اگر کسی اینها را نداشته باشد، خودآیین زندگی نمی‌‌کند، اما در جامعه حضور دارد.   وی بیان کرد: این بحث در جریان تفکرات فمینیستی تبدیل شد به این سوال که انسان کیست و عقل و اراده چیست. آنها به این نتیجه رسیدند که گویی فلاسفه زنان را انسان نمی‌‌دانند و در ادامه خودآیین‌‌ها تطورات زیادی داشتند. علت اینکه فمینیست‌‌ها به این خودآیینی توجه کردند، این بود که مسئله واقعی بود و گویی مردها از زنان می‌‌خواهند که خودت را قربانی کن و می‌‌گویند که همسر و فرزندت مهم‌‌تر هستند و کسانی که می‌‌خواستند پاسخ دهند، می‌‌گفتند، خود زنان بودند که خودآیینی را انتخاب کردند، اما برخی دیگر معتقد بودند که دیگری، خودش را در وجود اینها قرار می‌‌دهد و این زن‌‌ها به دلیل ایدئولوژی مردسالار به این سمت می‌‌روند که خودشان را با آنها تطبیق دهند.   داورپناه تصریح کرد: در اینجا انواع و اقسام بحث‌‌ها مطرح شد و می‌‌توان گفت‌، فمینیست‌‌ها تقریباً دو مسیر کلی پیدا کردند؛ یک دسته گفتند زنان باید خودآیین شوند و این مسئله زمانی محقق می‌‌شود که مردسالاری کنار برود و اینکه این مسئله به مثابه یک ایدئولوژی باشد. ولی یک گروه دیگر می‌‌گویند که خودآیینی یک فرایند و آرمان و طیف است که در شرایط مردسالار نیز امکان تحقق دارد، اما در جامعه‌‌ای که حاکمیتش  دست داعش است، مقدار خودآیینی متفاوت با اندازه آن در جایی مانند ایران است.   وی در ادامه افزود: این فرایند، چند مرحله داشته است، در دهه 70، رویکرد مثبتی به خودآیینی وجود داشت، در دهه 80 منتقد آن شدند و می‌‌گفتند که عواطف برای ما مهم است نه خودآیینی و از دهه 90 به بعد، جمعی رخ داد و این حس به وجود آمد که خودآیینی، خوبی‌‌هایی دارد که زندگی زنان را از یک شرایطی تعدیل می‌‌کند و می‌‌گفتند، ما نمی‌‌خواهیم مانند مردها شویم.   داوپناه بیان کرد: فمینیست‌‌ها می‌‌گفتند این خودآیینی لیبرال که فلسفه غرب می‌‌دهد، بسیار فردگرایانه است و به جامعه ارزش نمی‌‌دهد و خانواده را ارزشمند نمی‌‌داند و در این صورت عواطف کمرنگ می‌‌شود. همچنین برای آنها این سوال پیش آمد که آیا خودآیینی برای همه ممکن است؟ و کدام انسان‌‌ها می‌‌توانند به آن روی آوردند؟ اینها باعث شد که از خودآیینی بازخوانی ارائه شود که گفتند خودآیینی ارتباطی مهم است، چه اینکه علت وجود ما نیز دیگران هستند. همچنین فهم خود را از دیگری می‌‌گیریم که می‌‌گویند ما پسر یا دختر هستیم و در کش‌‌مکش‌‌ها است که انتخاب معنا پیدا می‌‌کند.   وی تصریح کرد: ما خودمان نیز به مثابه زن مسلمان، مسائلی در این زمینه‌‌ها داریم، چه اینکه نسبت خود را با دین هم تنظیم می‌‌کنیم، مخصوصاً در جامعه مدرن و پسامدرن که می‌‌گویند تنوع دینداری را داریم، باید ببینیم که چطور، هر کدام از ما عبد خدا و دیندار هستیم. وقتی زن هستیم، مسائل ما چندین برابر است، به دلیل محدودیت‌‌هایی که شکل گرفته، حتی خیلی اوقات نمی‌‌توانیم صدای خود را به گوش دیگران برسانیم. بنابراین اینها سوالات و مسائلی است که ما نیز باید به آنها پاسخ دهیم و باید در این زمینه پژوهش‌‌هایی را داشته باشیم.   داورپناه در ادامه افزود: در مورد استقلال و جمهوریت صحبت‌‌هایی شده است، اما در مورد آزادی و آزادی زنان در جامعه آن قدر مطلب بیان نشده است و سوال‌‌هایی وجود دارد که نیاز داریم به صورت فلسفی به آنها پاسخ دهیم. انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری قرآن اندیشه فلسفه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۰۴۹۴۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ارزیابی ۱۵۷ طرح‏نامه رویداد «ریحان‌شهر»

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ مریم اردبیلی مدیرکل امور زنان و خانواده شهرداری تهران  با اعلام این خبر اظهارکرد: سومین رویداد «ریحان شهر» به عنوان مهمترین رویداد کنشگری محله محور زنان پایتخت که به دنبال تقویت کنشگری و عاملیت زنان است، وارد مرحله ارزیابی و بررسی طرح‌نامه‌ها شده است.

وی با بیان اینکه این مرحله از رویداد با همکاری اساتید و صاحبنظران حوزه اجتماعی و با مشارکت تیم علمی و تخصصی پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در حال اجراست، خاطرنشان کرد: شاخص‌های ارزیابی و بررسی طرح‌نامه ها، بر اساس رویکرد شناخت دقیق مساله و موضوع در محله، تمرکز بر فعالیت محور بودن طرح‌ها، همسویی اهداف تعیین شده با فعالیت‌های اجرایی طرح و انطباق طرح با نیاز زنان و خانواده‌ها در محلات است، به گونه‌ای که منجر به تقویت مشارکت زنان و خانواده‌های آنان در محله شود.

مشاور شهردار تهران در امور زنان و خانواده با تاکید بر این موضوع که دبیرخانه ریحان شهر دایمی است خاطرنشان کرد: در سومین مرحله، ۱۵۷ طرح در سامانه کایپر بارگذاری شده است که پیش از این با نظر راهبران منطقه‌ای و در سطح مناطق ۲۲ گانه بررسی و ابعاد و ظرفیت‌های طرح‌ها طی جلسات حضوری و بازدید از آنها، مورد بررسی اولیه قرار گرفته است.

انتهای پیام/