به نقل از «ایکنا»

روحیه اخلاقی لازمه پدید آمدن علم است

تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۰۹۲۶۵۹

گروه دانشگاه ــ رئیس فرهنگستان علوم با بیان اینکه روحیه اخلاقی لازمه پدید آمدن علم است و اگر این روحیه نباشد و علم را برای مصرف و شهرت بخواهیم این علم ثمری نخواهد داشت، گفت: اگر وجود اخلاق و علم را بررسی کنیم می‌بینم هر کدام نباشد، دیگری به وجود نمی‌آید. دانشمندانی که در خدمت دانش بودند، دارای اخلاق علم بودند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایکنا؛ رضا داوری‌اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم، امروز ۲۳ آذرماه، در آیین گرامیداشت هفته پژوهش که در پژوهشگاه علوم‌ انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، با طرح موضوع اخلاق و علم و رابطه این دو مقوله، اظهار کرد: ۲۰ سال است درباره اخلاق می‌نویسم و حرف می‌زنم، اما هیچ‌گاه مانند حالا برایم دشوار نبوده است. وضع اخلاق کنونی، بر کشور ما عارض شده است. اخلاق ایرانیان آن‌ طور نبوده که نویسنده‌های اروپایی گفته‌اند. اخلاق در جریان تاریخ تغییر می‌کند. زمان‌ها، استعداد‌هایی دارند و تغییرات را می‌پذیرند. کما اینکه در دهه ۱۹۷۰ میلادی تحولی در فکر و روح اروپا به وجود می‌آید. از آن زمان دانشگاه‌ها تغییر کردند. دانشگاه دیگر مسئول نبود، دانشگاه به فرهنگ کاری نداشت و نماینده روح جامعه نبود. دانشگاه مدرک تولید می‌کرد و محل تولید انبوه مدارک شد.

داوری در ادامه با بیان اینکه اخلاق‌های متفاوتی داریم و همه به موعظه و نصیحت نیازمندیم، افزود: صورت‌های پرداخت به موضوع اخلاق متعدد است، یک وجه آن، وصف اخلاق و گزارش آن است. تا زمانی که وصف اخلاق نباشد نمی‌توان اخلاق را درک کرد.

وی با بیان اینکه همه چیز با اخلاق به وجود می‌آید، گفت: اخلاق؛ احساس مسئولیت، درد و تعلق خاطر است، بایدی است که مردمان احساس می‌کنند و اگر این احساس نباشد، علم پیشرفت نمی‌کند. اگر علم صرف بهره‌برداری هم باشد، نمی‌تواند سودمند نباشد، اما دانشمند علم را برای سود نمی‌خواهد. اخلاق این است و در این صورت به وجود می‌آید. دانشمندانی که علم را به وجود آوردند، عینیت اخلاق بودند.

این استاد فلسفه با بیان اینکه وقتی از نسبت اخلاق و علم صحبت می‌کنیم، از مقوله‌ای روشن و در عین حال پیچیده سخن می‌گوییم، اظهار کرد: فضیلت و تربیت اخلاقی اهمیت دارد. هر مردمی که با فضیلت‌تر است، اخلاق بیشتری دارد و این مردمان تبعاً به علم هم توجه می‌کنند. برخی تصور می‌کنند بین اخلاق و علم ارتباطی وجود ندارد، اگر چه نسبت علم و اخلاق نسبت استخراج و نتیجه‌گیری نیست، نسبت علم با اخلاق نسبتی است که در جان دانشمند شکل می‌گیرد. اگر وجود اخلاق و علم را بررسی کنیم می‌بینم هر کدام نباشد، دیگری به وجود نمی‌آید. دانشمندانی که در خدمت دانش بودند، دارای اخلاق علم بودند.

به گفته رئیس فرهنگستان علوم؛ اخلاق علم، علم‌دوستی است و جایی که دوستی نیست، اخلاق وجود ندارد. اگر دوستی نباشد، هیچ بنایی پایدار نمی‌ماند. مبنای همه چیز و همه بنیاد‌ها دوستی است. دوستی رکن مهم اخلاق است؛ بنابراین علم دوستی، اخلاق است.

وی با بیان اینکه روحیه اخلاقی لازمه پدید آمدن علم است و اگر این روحیه نباشد و علم را برای مصرف و شهرت بخواهیم این علم ثمری نخواهد داشت، گفت: علم هیچ دستوری را نمی‌پذیرد. ما مسلمان‌ها صفات الهی را عین ذات خداوند می‌دانیم و علم اولین صفتی است که به خدا نسبت می‌دهیم. عالمان هم متصف به این صفت هستند.

داوری‌اردکانی در ادامه با تأکید بر اینکه نمی‌توانم به آینده این جهان خوش‌بین باشم، به قرائت بیتی از حافظ پرداخت که می‌گوید: «جهان پیر است و بی‌بنیاد از این فرهادکش فریاد/ که کرد افسون و نیرنگش ملول از جان شیرینم»، و افزود: جهان ما صفت ندارد، همین است که هست. این همان دگرگون شدن علم و روح ماست. ما خیال می‌کنیم علم امری ثابت است؛ در حالی که «چون که در جان رفت، جان دیگر شد».

داوری‌اردکانی گفت: من همواره از اخلاق ایران در برابر دیدگاه خارجی‌ها دفاع کرده‌ام و معتقدم آن‌ها با نگاه شرق‌شناسانه به اخلاق ایرانیان توجه کرده‌اند.

وی با تأکید بر لزوم پرداخت به شعر، گفت: متأسفم که در مدارس ما کتاب کلیله و دمنه دیگر تدریس نمی‌شود. این کتاب از هند آمده، از زبان سانسکریت به زبان فارسی و پهلوی ساسانی ترجمه شده و از این زبان به عربی و از عربی به فارسی ترجمه و سپس به نظم درآمده است.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: ایکنا قرآن پژوهش اخلاق علم داوری اردکانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۰۹۲۶۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امنیت لازمه توسعه است/لزوم رسیدگی به مسکن محرومان در کردستان

به گزارش خبرنگار مهر، ماموستا فایق رستمی ظهر جمعه در خطبه‌های این هفته مسجد جامع سنندج اظهار کرد: امروزه چند مؤلفه در توسعه جامعه و پیشبرد اهداف مؤثر است که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی خاطر نشان کرد: امنیت کشور، امنیت زندگی مردم، اجرای عدالت در همه عرصه‌ها، رسیدگی به مسکن محرومان و ایجاد اشتغال برای جوانان منجر به توسعه جامعه می‌شود و باید مسؤولان این موارد را مورد توجه قرار دهند.

وی با بیان اینکه امروز مردم در سرنوشت جامعه اثرگذارند، افزود: شعار امسال مبنی بر «جهش تولید با مشارکت مردم» نیاز به همراهی مردم دارد و مردم باید در این زمینه همراه مسؤولان باشند.

امام جمعه سنندج همچنین به جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین و مردم غزه اشاره کرد و گفت: تمامی اقدامات رژیم غاصب با به شهادت رساندن ۳۴ هزار و ۱۸۳ نفر در زمان ۲۰۰ روز شهید و زخمی کردن تعداد زیادی مردم، زن و کودک، کادر درمانی خوی وحشیگری و حیوانی آنها را نشان می‌دهد.

ماموستا رستمی همچنین ویران شدن مساجد، بیمارستان، بهداشت و مسکن در غزه را از دیگر اقدامات وحشیانه رژیم جنایتکار صهیونیست برشمرد و بیان کرد: تمامی اقدامات این رژیم علیه مردم فلسطین و غزه محکوم است و سازمان ملل نیز باید سکوت خود را بشکند و به حمایت از این مردم مظلوم بپردازد.

وی از دین مبین اسلام به عنوان کامل‌ترین دین نام برد و گفت: خداوند حافظ دین اسلام بوده و هیچ دشمنی نمی‌تواند آن را از بین ببرد و روزی ریشه‌های ظلم خشک می‌شود.

امام جمعه سنندج با تبریک هفته کار و کارگر، تصریح کرد: کارگران تلاشگران به حرکت درآوردن چرخ‌های تولید هستند.

ماموستا رستمی اضافه کرد: پیامبر مکرم اسلام در مورد کارگران می‌فرمایند، قبل از خشک شدن عرق کارگران حق و حقوق‌شان را پرداخت کنید، و این توجه پیامبر مکرم اسلام به افرادی که نقش مهمی در به حرکت درآوردن چرخ‌های توسعه و تولید دارند نشان از جایگاه ویژه است.

کد خبر 6089037