به نقل از «تابناک»

ایران به سمت تولید 17 نوع ایزوتوپ پایدار می‌رود/ کابرد تکنولوژی پیشرفته «ایزوتوپ‌های پایدار» چست؟

تاریخ انتشار: ۲۴ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۰۳۲۱۲

در میان عناصر موجود در طبیعت، 80 عنصر دارای یک یا چند ایزوتوپ‌ هستند. از نظر پایداری، ایزوتوپ‌ها به دو دسته پایدار و ناپایدار طبقه‌بندی می‌شوند. ایزوتوپ‌های پایدار "Stable isotope" ایزوتوپ‌های شیمیایی غیرپرتوزا هستند. از 80 عنصر موجود در طبیعت، حدود 254 ایزوتوپ پایدار شناخته شده وجود دارد. از این میان، 26 عنصر تنها یک ایزوتوپ پایدار دارند که به آن‌ها مونوایزوتوپ می‌گویند و بقیه بیش از یک ایزوتوپ دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برای تولید ایزوتوپ‌ها به تکنولوژی بالایی نیاز است، اما متخصصان و دانشمندان ایرانی در کنار انجام غنی‌سازی اورانیوم، توانایی و علم جداسازی ایزوتوپ‌ها را به دست آورده‌اند.

به گزارش «تابناک»، پیش از این دانش و توان تولید ایزوتوپ‌های پایدار تنها در انحصار چند کشور در جهان نظیر روسیه، آمریکا و آلمان بود. روس‌ها با تولید بیش از 150 نوع ایزوتوپ پایدار جزو کشورهایی هستند که بیشترین تولید ایزوتوپ‌های پایدار را دارند. روسیه همچنین به ایران کمک کرده است تا بتواند به دانش آبشارهای تولید ایزوتوپ‌های پایدار دست پیدا کند.

ایران چه اقداماتی برای تولید ایزوتوپ‌های پایدار انجام داده است؟

در سال 95، سازمان انرژی اتمی واحد نیمه صنعتی تولید مواد اولیه بعضی از ایزوتوپ‌های پایدار را در مرکز یو سی اف (UCF) اصفهان پیش راه ‌اندازی کرد و همچنین نسبت به انجام تحقیقات پیرامون تولید ایزوتوپ‌های پایدار در فردو (سایت شهید دکتر مسعود علیمحمدی) پرداخت که بنا به تاکید سخنگوی سازمان انرژی اتمی، از 3 مرحله تحقیقاتی برای تولید ایزوتوپ‌های پایدار تاکنون 2 مرحله را پشت سر گذاشته‌ایم و از حیث فنی به توان تولید توسط متخصصان داخلی دست پیدا کرده‌ایم.

تولید ایزوتوپ‌های پایدار با قابلیت استفاده در حوزه‌های پزشکی و صنعتی اتفاق مهمی است که در تاسیسات هسته‌ای فردو پیگیری می‌شود. اگرچه امروزه برای تولید ایزوتوپ‌ها به تکنولوژی بالایی نیاز است، اما متخصصان ایرانی در کنار انجام غنی‌سازی اورانیوم، توانایی و علم جداسازی ایزوتوپ‌ها را به دست آورده‌اند. تقریباً 80 عنصر پایدار در طبیعت وجود دارد، اما تعداد ایزوتوپ‌های پایدار به حدود 254 می‌رسد. اینکه ایران توانسته با کمک جوانان توانمند خود به چنین دانشی برسد جای تامل دارد.

دستیابی به تکنولوژی جداسازی ایزوتوپ‌ها قسمت نادیده شده در فعالیت متخصصان ایرانی سازمان انرژی اتمی است که بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا هم از رسیدن به آن باز مانده‌اند. اکنون روس‌ها که همکاری بسیار نزدیکی با ایران پیرامون این موضوع داشته‌اند، به دلیل شروع دوباره غنی‌سازی در فردو اعلام کرده‌اند که همکاری خود درباره تولید ایزوتوپ‌های پایدار با ایران را تعلیق کرده‌اند. موضوعی که مذاکرات پیرامون آن ادامه دارد.

چرا روس‌ها با ایران قطع همکاری کردند؟

بهانه روس‌ها برای قطع همکاری "غیرممکن خواندن" انجام همزمان غنی‌سازی اورانیوم و انجام کار تحقیقاتی برای تولید ایزوتوپ‌های پایدار عنوان شده است. آنها گفته‌اند: "غنی‌سازی اورانیوم و تولید ایزوتوپ‌های پایدار نمی‌تواند همزمان در یک اتاق انجام گیرد، چرا که ذراتی از اورانیوم خواه ناخواه در هوا و روی تجهیزات پراکنده می‌شود که این با تولید ایزوتوپ با اهداف درمانی ناهمخوان است".

با این حال ایران از دو جهت فنی و سیاسی اصرار بر انجام همکاری با روس‌ها در پروژه تولید ایزوتوپ‌های پایدار دارد. از حیث سیاسی، ایران معتقد است که روس‌ها به جهت حمایت‌های بسیاری که از ادامه برجام و اقدامات ایران در این موضوع داشته‌اند، باید همکاری را با این کشور ادامه بدهد. از نظر فنی هم با توجه به اینکه اکنون بیش از 150 نوع ایزوتوپ پایدار در روسیه تولید می‌شود، ترجیح ایران این است که همکاری‌های فی‌ مابین با روس‌ها را یک پروژه ادامه‌دار ببیند.

اگر مذاکرات ادامه‌داری که سازمان انرژی اتمی کشورمان به آن اشاره کرده که با روس‌ها خواهد داشت به سرانجام مثبتی برسد، همانطور که پیش‌تر هم عنوان شد ایران از جهت فنی و سیاسی تاکید بر ادامه راه دارد، اما به هر دلیلی اگر مذاکرات نتیجه‌ بخش نباشد، توان فنی لازم برای تولید ایزوتوپ‌های پایدار در بین دانشمندان و متخصصان داخلی وجود دارد و هم اکنون ایران می‌تواند برنامه‌ریزی برای تولید 17 نوع ایزوتوپ پایدار را شروع کند.

ایزوتوپ‌های پایدار چه کاربردی در علوم مختلف دارند؟

از آنجا که بسیاری از مردم اطلاعی درباره این تکنولوژی پیشرفته که در بخش‌های مختلف کارایی و کاربرد تعیین کننده می‌تواند داشته باشد را ندارند، باید اشاره کنیم که ایزوتوپ‌های پایدار نقش بسیار تعیین کننده‌ای در تولید رادیو ایزوتوپ‌ها دارند. در حقیقت، ایزوتوپ‌های پایدار کاربرد بسیار وسیعی در صنعت، پزشکی، علوم هسته‌ای، زمین‌شناسی، کشاورزی، داروسازی و تحقیقات علمی دارند.

از نظر تاریخی استفاده از ایزوتوپ‌های پایدار با رویکرد کاربری صلح آمیز فناوری اتمی از دهه 1960 برای تولید رادیو ایزوتوپ‌های صنعتی و پزشکی آغاز شد. در دهه‌های اخیر با پیشرفت فناوری‌های تشخیص و درمان بیماری‌ها با استفاده‌ از ایزوتوپ‌ها، بعد پزشکی کاربرد ایزوتوپ‌های پایدار بسیار حائز اهمیت شده است. در این ارتباط شاید به جرأت بتوان گفت که نقش ایزوتوپ‌ها در بخش سلامت شامل تشخیص دقیق بیماری‌ها و درمان بیماری‌های بسیار خطرناک مانند انواع سرطان‌ها، بسیار پررنگ و غیر قابل اغماض است.

موارد کاربرد ایزتوپ‌های پایدار چیست؟؛ تشخیص و درمان به موقع سرطان

کاربردهای ایزوتوپ های پایدار را می توان اینگونه بیان کرد. تشخیص و درمان بیماری ها: ایزوتوپ های پایدار به عنوان ماده اصلی و یا ماده خام جهت تولید رادیو داروهای مختلف کاربردهای وسیعی در علوم دارویی دارند. برخی از این کاربردها عبارتند از: تصویربرداری هسته ای، تصویربرداری PET و SPET ، تشخیص های رادیودارویی، درمان های رادیو دارویی، رادیو تراپی خارجی، آنالیزهای بیوشیمی. هر یک از این روش های فوق جهت تشخیص و یا درمان برخی از بیماری های صعب العلاج کاربردهای وسیعی دارند.

در حوزه صنایع: از جمله کاربردهای ایزوتوپ های پایدار در صنایع مختلف را می توان در عکس برداری گاما، سیستم های اندازه گیری و ابزار دقیق، سیستم های تشخیص گاز و دود، آنالیزها و فرآیندهای معدنی مشاهده کرد.در حوزه علوم زیست محیطی: از جمله کاربردهای ایزوتوپ های پایدار را می توان در تشخیص منبع آلودگی، نظارت بر گازهای اتمسفری جهت تشخیص منابع طبیعی و یا غیرطبیعی، مطالعات جوی و بررسی های چرخه آب شاهد بود.

در حوزه علوم زیستی: از جمله کاربردهای ایزوتوپ های پایدار در بوم شناسی ، مسیرفتوسنتز، شبکه غذایی، چرخه مواد غذایی در داخل بدن، زادگاه های بشری، مطالعات متابولیک، طب ورزشی و سم شناسی است. علاوه بر موارد فوق ایزوتوپ های پایدار در بسیاری علوم دیگر از جمله زمین شناسی و، باستان شناسی کاربردهای وسیعی دارند.

منبع: تابناک

کلیدواژه: انتخابات مجلس یازدهم آنفلوانزا شهاب باران محسن پورسیدآقایی پست پلاس طرح ملی مسکن مجید بهرامی بوریس جانسون ایزوتوپ های پایدار توافق روس ها ایران شروع تولید کاربرد تکنولوژی پیشرفته ایزوتوپ های پایدار موارد مصرف صنایع پزشکی کشاورزی محیط زیست تشخیص درمان سرطان انتخابات مجلس یازدهم آنفلوانزا شهاب باران محسن پورسیدآقایی پست پلاس طرح ملی مسکن مجید بهرامی بوریس جانسون

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۰۳۲۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خاش به پیشرفته ترین دستگاه ام.آر.آی ایران مجهز است

 نبی بامریان اظهار کرد: هزار و ۱۰۹ نفر از مراجعان بیمارستان امام خمینی(ره) خاش، در ۸ماه گذشته از خدمات مرکز ام آر آی این بیمارستان بهره‌مند شده‌اند.

وی بیان کرد: این دستگاه، پیشرفته ترین دستگاه تولید شده در دنیا است که با راه اندازی آن علاوه بر ارتقاء سطح کیفی خدمات تشخیصی، از اعزام بیماران به سایر نقاط استان جلوگیری شده است.

رئیس بیمارستان امام خمینی (ره) خاش افزود: از ویژگی های منحصر به فرد این دستگاه ام آر آی، مجهز بودن به هوش مصنوعی و همچنین امکان ارائه خدمات به بیماران تا وزن ۲۵۰ کیلوگرم است.

وی گفت: ارزش تقریبی این دستگاه ام آر آی در حال حاضر بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان و در خدمت مردم خاش است.

بامریان ادامه داد؛ به‌ منظور کاهش مراجعات حضوری و ایجاد سهولت در دریافت نوبت، سامانه نوبت‌دهی از طریق مراجعه به آدرس اینترنتی https://nobat.zaums.ac.ir/ نیز برای بیمارستان امام خمینی (ره) خاش فعال است.

 
 

باشگاه خبرنگاران جوان سیستان و بلوچستان زاهدان