«پدر جامعه‌شناسی ارتباطات ایران» میهمان شوکرانِ بیست‌وچهار
تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۳۶۳۶۰
قسمت بیست‌وچهار برنامه تلویزیونی «شوکران» با حضور باقر ساروخانی «پدر جامعه‌شناسی ارتباطات در ایران» دوشنبه ۲۵ آذر ساعت ۲۱ روی آنتن شبکه چهار سیما می‌رود.
به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگی و هنری گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، باقر ساروخانی ملقب به «پدر جامعه‌شناسی ارتباطات در ایران»، دانش‌آموخته علوم اجتماعی دانشگاه تهران و فارغ‌التحصیل دکترای دولتی جامعه‌شناسی دانشگاه سوربن پاریس، پژوهشگر و استاد تمامِ بازنشسته دانشگاه تهران، در شوکران بیست‌وچهارم به ارزیابی شرایط اجتماعی امروز ایران پرداخته و پیرامون مباحثی چون «قدرت مردم برای بازسازی جامعه و اینکه آیا اساساً انرژی‌ای برای مردم باقی‌مانده تا جامعه را بازسازی کنند؟!»، «چگونگی ایستادگی در برابر انحطاط کشور» و «نسبت سرطان سرمایه‌داری رانتی با به حاشیه رانده شدن محرومان از کردستان تا سیستان و بلوچستان» با پیام فضلی نژاد سردبیر شوکران به گفت‌وگو نشسته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همچنین سؤالاتی همچون «آیا چنانکه برخی فیلسوفان می‌گویند، جامعه ایرانی احمق شده است؟»، «آیا فروپاشی اجتماعی، قابل‌ترمیم است یا انحطاط ایران، سرنوشتی اجتناب‌ناپذیر است؟» از دیگر محورهای مورد پرسش فضلی نژاد از پدر جامعه‌شناسی ارتباطات ایران خواهد بود.
«جامعه‌شناسی ارتباطات (اصول و مبانی)»، «جامعه‌شناسی نوین ارتباطات (رسانه‌ها در جهان امروز)»، «کودکان و رسانه‌های جمعی (پژوهشی در آسیب‌شناسی برنامه‌های کودک تلویزیون)»، «مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده»، «اینترنت، جهانی‌شدن و هویت فرهنگی جوانان در ایران: چالش‌ها و فرصت‌ها، با همکاری اسدالله بابایی فرد»، «جامعه‌شناسی خانواده»، «گفتمان رسانه‌ای و کودکان، ازدواج در ایران مسائل و تنگناها»، «خشونت در سینمای ایران»، «دریوزگان، پژوهشی در باب تکدی در تهران»، «اندیشه‌های بنیادین در دانش ارتباطات»، «مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده»، «دایره المعارف علوم اجتماعی»، «جامعه‌شناسی و مسائل ارتباط‌جمعی»، «جامعه‌شناسی ارتباطات» و «طلاق (پژوهشی در شناخت واقعیت و عوامل آن)» تنها بخشی از دستاوردهای یک‌عمر فعالیت علمی و فرهنگی دکتر ساروخانی در آستانه ۸۰ سالگی است.
در فصل جدید برنامه «شوکران» که از آبان ۹۸ روی آنتن شبکه چهار سیما رفته است، اندیشمندان برجسته داخلی و خارجی ازجمله سید حسین نصر، احمد مهدوی دامغانی، شیرین هانتر، منصوره اتحادیه، آیت‌الله سید محمدمهدی میرباقری، کریم مجتهدی، حاتم قادری، مهدی محسنیان‌راد، باقر ساروخانی، لوریس چکناواریان، ابوالحسن تنهایی به همراه دیگر دانشوران برجسته ایرانی حضور دارند.
«شوکران» که به اساسی‌ترین مسائل فکری کشور می‌پردازد، به تهیه‌کنندگی و سردبیری پیام فضلی‌نژاد، محصول مشترک شبکه چهار سیما و حوزه هنری است. بازپخش «شوکران» روزهای سه‌شنبه ۱۰ صبح، جمعه ۱۴ ظهر، شنبه ۱ بامداد است.
انتهای پیام/4084/
منبع: آنا
کلیدواژه: باقر ساروخانی شوکران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۳۶۳۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تأملاتی درباب بومی نبودن نظریه‌ها در میدان جامعه‌شناسی کشور
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، بیشتر پژوهش‌هایی که در اجتماع علمی ایران صورت گرفته و می‌گیرد، مبتنی بردستاورد‌های دانشمندان غربی است و این دست‌آورد‌ها چه در نظریه‌ها و چه در روش‌ها و فنون پژوهش‌های تجربی، دارای دقت و اعتبار بالایی هستند.
سیدحسین نبوی (استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی) در مقاله‌ای به عنوان «بومی نبودن نظریه‌های غربی و مدرن‌نبودن تفکرات اجتماعی ایرانی و اسلامی» به این موضوع می‌پردازد که تئوری‌ها و روش‌ها با دقت تقریباً وسواس‌گونه‌ای توسط دانشمندان و پژوهشگران غربی، ابداع و ساخته و برخی از آنها به وفور در جامعۀ خودشان به کار گرفته می‌شوند.
* دلایل خطای شناختی در پژوهش‌های تجربی جامعه‌شناختی
به زعم این پژوهشگر مفاهیم و تبیین‌ها و اِسناد‌های آن نظریه‌ها، برای جامعه‌شناسی و پژوهش‌های تجربی جامعه‌شناختی در جامعۀ ایران ممکن است نوعی خطای شناختی شکل بدهد و احتمالا داده است، از آنجا که جامعۀ آمریکا، آلمان، فرانسه و دیگر جوامع غربی که نظریه‌پردازان در آن زمینه و مبتنی بر آن جوامع، به برساختن نظریه‌های خود اقدام کرده‌اند و می‌کنند.
این استاد جامعه‌شناسی در ادامه می‌نویسد؛ به رغم شباهت‌های انسانی ما آدمیان، از نظر دین و اعتقادات، از نظر ارزش‌ها و هنجار‌ها و رمزگان تفسیر معنا، از نظر شیوه توزیع قدرت، از نظر کمّوکیف وقایع و رویداد‌هایی که در دوره‌های تاریخی گذشته در جوامع آنها روی داده و اثرات و پیامد‌های آن باقی است، از نظر رشد و توسعۀ اقتصادی، از نظر محیط طبیعی و جغرافیایی و نیز از نظر برخی عوامل دیگر، با جامعۀ ایران بطور معناداری متفاوت است واین خطای شناختی شکل می‌گیرد.
نظریه‌های برساخته‌شده در جوامع مدرن غربی برای جامعه‌ای که در برخی بخش‌ها کاملا و اساساً متفاوت است، موجب فهم و تبیین اشتباه می‌شود* عواقب حل مسائل با مفاهیم عاریتی
این پژوهش توضیح می‌دهد که کاربست نظریه‌های برساخته‌شده در جوامع مدرن غربی برای جامعه‌ای که در برخی بخش‌ها کاملا و اساساً متفاوت است، موجب فهم و تبیین اشتباه می‌شود. گرچه به عنوان جامعه‌شناس موظف هستیم - به قول گیدنز- به فرازبان جامعه‌شناسی سخن بگوییم، اما نگرانی این است که اطمینانی نیست که مفاهیم عاریتی، بتوانند شناخت دقیق و صحیحی را برای ما شکل دهند و ما را در حل برخی از مسائلمان، اجتماعی یا فرهنگی به‌طور مؤثری یاری دهند.
نبوی ادامه می‌دهد که احتمالا بسیاری از پژوهشگران مفاهیم و نظریه‌ها را فقط برای هدفی کارفرماپسند یا داورپسند، به کار می‌گیرند، و به ژرف‌اندیشی و بازاندیشی در مفاهیم و نظریه‌های رایج نمی‌پردازند. تعداد بیشتری از پژوهشگران نیز به علت آشنایی ضعیف با نظریه‌ها، اساساً در موقعیتی نیستند که بتوانند به نقد و بازاندیشی در نظریه‌ها بپردازند.
* زمینه‌مند نبودن نظریه‌های جامعه‌شناختی
به زعم این پژوهشگر خطای شناختی به باور و یقین درستی و صحّت پژوهش انجام گرفته می‌انجامد و مانع از نقد و بازاندیشی و ساخت نظریه‌ای جدید می‌شود. بماند از اینکه برخی از پژوهشگران بنا به دلایل اجرایی، فرهنگی یا بخش اقتصادی، حتی همان اصول علمی را در نقدنشده‌های مختلف پژوهش خود رعایت نمی‌کنند.
خطای شناختی به باور و یقین درستی و صحّت پژوهش انجام گرفته می‌انجامد و مانع از نقد و بازاندیشی و ساخت نظریه‌ای جدید میشودنبوی بیان می‌کند که زمینه‌مند نبودن نظریه‌های جامعه‌شناختی از دو سو مبدل به مسأله شده است:
نظریه‌های برساخته‌شده در جوامع غربی برای کاربست در پژوهش‌های بومی، مناسبت کمتری دارند و ممکن است ما را دچار خطای شناختی کنند، اما ما از آن آگاه نیستیم یا اگر آگاه باشیم تلاش جدی برای اصلاح نظریه‌ها و بومی‌سازی آن آنجام نمی‌دهیم. نظر‌های ساخته وپرداخته شده توسط اندیشمندان بومی به علت ناآشنایی با فرازبان جامعه‌شناسی، دارای ماهیت جامعه‌شناختی نیستند و در اجتماع علمی جامعه‌شناختی به رسمیت شناخته نمی‌شوند.این پژوهشگر در نهایت اینگونه جمع‌بندی می‌کند که در میدان مطالعات جامعه‌شناسی کشور ما با مسأله و چالشی به نام مفاهیم و نظریه‌هایی که برساختۀ پژوهشگران و جامعه‌شناسان بومی نیست مواجه‌ایم و این وضعیت، آنقدر عادی و طبیعی شده است که مسأله‌بودن آن را درنمی‌یابیم. چه بسا بخش قابل ملاحظه‌ای از بحران‌ها و ابربحران‌ها، ناشی از سوءمدیریت نباشد و در اثر تشخیص نادرست یا نادقیق که به علت خطای شناختی روی می‌دهد، شکل گرفته باشد.
انتهای پیام/
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان