به نقل از «فارس»

وقتی چینی‌ها برایمان پاپوش می‌دوزند/ کفش‌های جفت شده درپای مشکلات

تاریخ انتشار: ۲ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۲۰۸۳۱۱

واحدهای تولید کننده چرم و کفش تبریز در حالی که می‌توانستند هر کدام سفیر ایرانیان در جای جای دنیا باشند اما رفته رفته به کما می‌روند تا دیگر جز نام و نشان و خاطره‌ای در آلبوم صنعت این خطه، چیز دیگری به یادگار نگذارند و این یعنی پای کفش تبریز می لنگد.

خبرگزاری فارس از تبریز_ کتایون حمیدی: حتماً بارها این جمله را شنیده‌اید که پا قلب دوم انسان است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همان‌طور که درد ِ قلب نشانه‌ای از بیماری‌هایی است، پا نیز اگر در سلامت نباشد، می‌تواند مشکلاتی را برای انسان ایجاد کند.

کفش ایرانی به ویژه تبریز از جمله کالاهایی است که در سلامت جامعه و کاهش هزینه‌های درمانی نقش به‌سزایی دارد و می‌توان گفت که صنعت کفش جزو صنایع استراتژیک در کشور به شمار می‌رود. صنعت کفش مقام چهارم در اشتغال کشور را دارد و قطب‌های فعال و مهمی در شهرهای مختلف از جمله تهران، تبریز، کرمانشاه، زنجان، قزوین، قم و مشهد در این صنعت مشغول به فعالیت هستند.

صنعت کفش را از پا نیاندازیم

طبق آمار، ایران در زمینه تولید کفش، جایگاه دوازدهم را در جهان به خود اختصاص داده و سالانه ۱۷۷ میلیون جفت کفش در این کشور تولید می‌شود، به طوریکه سهم ایران از تولید جهانی ۰/۸ درصد است و در این میان میزان مصرف کفش در ایران ۲۲۷ میلیون جفت در سال برآورد شده که سهم ایران از مصرف جهانی ۱/۱ درصد بوده و سهم واردات از مصرف نیز ۲۲/۴ درصد است.

خیابان طالقانی، یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین خیابان‌های تبریز است که بخشی از تاریخ کهن این شهر در آن نهفته است. در این خیابان کفاش‌هایی وجود دارد که بیش از نیم قرن در آنجا فعالیت می‌کنند.

آقای تبریزی که نیم قرنی می‌شود کارش تولید کفش‌های تبریزی است، ۵۸ سال دارد. او دقیقا زمانی که هنوز قدش به پدال چرخ نمی‌رسید، پا به پای پدر کفاشی کرده است.

حاج احد دو فرزند دارد که به گفته خودش هیچ‌کدام از آنها علاقه‌ای به ادامه شغل پدرشان ندارند و به کارهای دیگر مشغول هستند. آنها می‌گویند، هیچ سودی در کفاشی نیست.

او می‌گوید: قبلا، سفارش دوخت و فروش کفش زیاد بود، ولی اکنون موقعیت خیابان و وضعیت جامعه به گونه‌ای شده که دیگر در کنار دوخت، کار تعمیر کفش را هم انجام می‌دهم.

بوی چرم طبیعی و چسب کفش، در مغازه ۱۲ متری‌اش در هم آمیخته و کوهی از کفش نیز دیده می شود. در این حین آقای تبریزی یکی از کفش‌ها را برمی دارد و تعدادی از کفش‌ها به پایین سرازیر می شوند، او با خنده این ریزش را بهمن کفش‌ها تشبیه می کند.

از او می‌پرسم، این همه کفش تعمیری اینجا است، حتما خیلی از کفش‌ها گم شده و یا به فراموشی سپرده می‌شود که می‌گوید: اینکه کفشی را به اشتباه به یک نفر بدهم، امکان ندارد، چون زیر کفش برچسب می زنم و نام و شماره تلفن صاحب کفش را می‌نویسم ولی احتمال اینکه یک جفت کفش، زیر میزی یا کمدی بیافتد و پیدا نشود وجود دارد که بعد از یکی دو ساعت گشتن، آنها را هم پیدا می‌کنم.

زن میان سالی وارد مغازه می شود، یک جفت کفش برای تعمیر آورده است؛ کفش‌ها تقریبا نو به نظر می‌رسند اما به دلیل تنگی قرار می‌شود تا حاج احد آنها را قالب‌گیری کند.

آقای تبریزی با خنده می‌گوید: اکثر مشتری‌های من خانم هستند، زیرا خانم‌ها به لباس و کفش خود اهمیت می‌دهند و اگر یک بند کفش‌شان خراب شود، بلافاصله آن را برای تعمیر می‌آورند ولی آقایان اینطور نیستند؛ تا از کفش‌هایشان اعتراف نگیرند، جسد آنها را تحویل ما کفاش‌ها هم نمی‌دهند.

حاج احد ادامه می‌دهد: البته من ۴۰ سال فقط کفش نو دوخته‌ام که اکثرا مردانه بودند؛ بسیاری از مشتری‌هایم سابقه ۳۰ ساله دارند؛ حتی برای چند نفرشان ۱۱ سال پیش کفش دوخته‌ام که الان نیز همان کفش را پا می‌کنند.

از او تعداد کفش‌هایی که هر روز تعمیر می‌کند را می‌پرسم که می‌گوید: من آدم وسواسی هستم و به کاری که انجام می‌دهم، حساسیت زیادی دارم از این‌رو شاید تعداد دوخت هر روز من کم باشد ولی کاری که تحویل می‌دهم، فرق چندانی با کفش نو ندارد.

او می‌افزاید: الان ۶۳ کفش‌فروش در خیابان‌های تبریز و از محلات اعیان‌نشین به علت یک نقص کوچک در کفش، نمی‌توانند آن را بفروشند و برای تعمیر به اینجا می‌آورند، زیرا می‌دانند که آن کفش را بدون عیب تحویل خواهم داد.

در مورد دوخت کفش برای چهره‌های معروف سوال می کنم که در پاسخ می‌گوید: برای افراد شاخص زیادی در عرصه سیاست، دانشگاه و پزشکی، کفش دوخته‌ام ولی واقعا برای من، شخصیت افراد مهم نیست بلکه جنسی که تحویل می‌دهم و کیفیت آن، مهم است.

پای رکود در بازار بی‌رمق کفش

آقای تبریزی دل پُری از کفش‌های ترکیه و چینی دارد و معتقد است که این کفش‌ها، بازار داخلی را خراب کرده است.

او ادامه می‌دهد: این همه حرف از گرانی می‌زنیم ولی به خدا قسم که قیمت کفش ایرانی تغییری نکرده است و من همیشه به مشتری‌های خود تاکید می‌کنم تا کفش ایرانی بخرند زیرا با هر خرید آنها، یک چرخ کفش‌دوزی می‌چرخد و یک خانه، نان در سفره‌اش خواهد داشت.

 

 کفش از پای صنعت درآمده است

آقای تبریزی به افزایش تعداد کفش‌‌های تعمیری بعد از تورم و گرانی در کشور هم اشاره می کند و می‌گوید: همان‌طور که گفتم، کفش های ایرانی افرایش قیمت آنچنانی نداشتند ولی کفش‌های خارجی که مردم را با برند خود فریب داده‌اند بیشتر برای تعمیر می‌آیند زیرا کفش مارک‌‌دار خارجی با افزایش قیمت ۲ و یا حتی ۳ برابری روبرو شده است.

او خلاء حمایت از کفاشان ایرانی را عامل اصلی مشکلات موجود در صنعت کفش می‌داند و در این خصوص می‌گوید: میزان تولیدات و صادرات ما بسیار کم است و اگر بتوان با حمایت، انواع مدل‌های کفش را تولید کرد دیگر بازار بر کفش‌های ترکیه و چینی تنگ خواهد شد ولی چنین حمایتی نمی شود.

این کفاش تبریزی از غیرفعال بودن اتحادیه و تعاونی هم گلایه دارد و می‌گوید: چرا باید کارخانه‌هایی مانند تراکتورسازی و یا ماشین‌سازی تعاونی و اتحادیه خوبی داشته باشند و کارگرهایش بتوانند به راحتی از آنجا خانه بخرند و از تسهیلات آنها استفاده کنند ولی چنین شرایطی برای تعاونی و اتحادیه کفش وجود نداشته باشد.

او اضافه می‌کند: به قدری حمایت نشده‌ایم که الان کفاشانی داریم که ۶۰ سال سن دارند ولی هنوز مستاجر هستند.

از نظر آقای تبریزی، یک کفش خوب، کفشی است که سبک، راحت و انعطاف‌پذیر باشد و مهم‌ترین عامل در نگهداری کفش، نحوه پوشیدن و درآوردن آن است ک حتما باید کفش را بعد از اینکه از پا درآورده شد در قالب گذاشته شود تا آن نمِ پا، کفش را دچار شکستگی نکند.

به چند مغازه‌ بالاتر در خیابان تاریخی طالقانی می‌روم؛ مغازه‌ های فروش کفش چرم مردانه که همه کفش‌ها جزو تولیدات خودشان است.

بوی چرم همه جای مغازه را فرا گرفته است؛ آقای حسن تقی‌زاده حقیقی، پیشکسوت کفش‌دوزی( کفش دست دوز چرم) در تبریز است، متولد ۱۳۲۴ و از ۶ سالگی وارد این کار شده است.

حسن آقا می گوید: ۱۲ ساله بودم که سرپرست خانواده شدم و راهی جز کار کردن سخت نداشتم، مدت‌ها در کارگا‌‌ه‌های مختلف در بازار به عنوان شاگرد کار کردم.

او ادامه می دهد: ولی یک روز با خودم گفتم که وقتی چرخه کفاشی کوتاه است چرا من برای یکی دیگر کار کنم؟ وقتی ۱۹ سال داشتم تصمیم گرفتم چرم بخرم و خودم بدوزم و از طریق فروش آن امرار معاش کنم‌.

آقای تقی‌زاده اضافه می‌کند: الان هم سال‌هاست که یک کارگاه دارم و با کمک برادرهایم آن را می‌چرخانیم و اینجا نیز مغازه فروش تولیداتمان است.

 به او می‌گویم، اگر به گذشته برگردید باز هم این کار را انتخاب می‌کنید که می‌‌گوید: هر کسی جای من بود، راهی جز کار کردن نداشت و من اگر باز در آن شرایط باشم باید فقط کار کنم.

 

ماشین میلیاردی زیر پایش است ولی کفش خوب در پایش نیست

در گذشته کفاشی یکی از شغل‌‌های خوبی محسوب می‌شد ولی الان بازارشان خراب شده است. آقای تقی زاده این را می گوید و ادامه می دهد: قدیمی ها می‌گویند که دوست به سر آدم نگاه می کند و دشمن به پای آدم! از این‌رو باید کفش درست و حسابی پوشید ولی دیگر نسل جدید به این موضوع توجه نمی‌کنند و حتی در چند مورد من دیده‌ام که فردی با ماشین میلیاردی اینجا نگه داشته ولی کفش خوبی به پا نداشته و این همان تناقضی است که در مردم ایجاد شده است.

دندان و کفش دو شاخص مهم انسان

حسن آقا حتی به دوست فرانسوی‌اش هم اشاره می‌کند و می‌گوید: روزی دوستم بهم گفت که در اروپا هر جور لباس بپوشی، فرقی نمی‌کند، ولی دندان و کفش دو شاخص اصلی هستند که به آن توجه زیادی دارند.

او خاطره‌ای از روزهای سربازی‌اش در سنندج هم تعریف کرد: وقتی سربازی رفتم، من را به بخش خدماتی فرستادند، وقتی افسر ارشد از ما پرسید که چه کاری از دستمان بر می‌آید، من به شوخی گفتم که برای شاه کفش می‌دوزم و او هم باور نکرد و فرمانده را صدا زد که از شانسم، آن فرمانده هم به کفش علاقه زیادی داشت؛ از من چند سوال در مورد کفش پرسید بعد از آن مرخصی ۱۰ روزه به من داد تا به تبریز بیایم و وسایل کفش‌دوزی خود را هم با خود ببرم و این شد که من آنجا کفش سربازان و فرماندهان را تعمیر می‌کردم.

پاپوش برای کفش تبریزی

آقای تقی زاده می‌گوید: دیگر صنعت کفش‌دوزی چرم، نفس‌های آخرش را می‌کشد و اگر حمایتی نشود، تا ۱۵ سال آینده، اثری از آن باقی نخواهد ماند زیرا وقتی به یک جوان کفش را نشان می‌دهم و توضیح می‌دهم که زیره آن هم از چرم است، باور نمی‌کند و حتی بارها از من پرسیده‌اند که پاشنه کفش از چوب است؟

حسن آقا معتقد است که کفش تبریز رقیبی در دنیا ندارد و در حد کیفیت ایتالیا و حتی بهتر از آن است.

او با اشاره بر اینکه یک کفش دست‌دوز چرمی از ۵ مرحله عبور می‌کند تا به پای ما برسد، می‌افزاید: متاسفانه گرانی در چرم اثر گذاشته است و روز به روز  تعداد افرادی که در کار چرم و کفش دست‌دوز هستند، کمتر می‌شود.

این کفاش قدیمی تبریز، افرادی چون اصل‌نژاد و غفاری را افتخار صنعت کفش ایران می‌داند.

او می‌گوید: جوانان ما دنبال مهارت نیستند و علاقه‌ای به مهارت‌آموزی ندارند و البته روسای اتحادیه‌ای هم که بر سر این کار آمده‌اند هم هیچ اطلاعی از کفش ندارند و اگر از آنها سوال کنید که یک کفش از چند پا چرم ساخته می‌شود، مطمئن باشید نمی‌داند.

تولید  ۹۵ درصد کفش‌های تمام چرم کشور در تبریز

رئیس اتحادیه کفاشان تبریز می گوید: هم‌اکنون ۴ هزار و ۵۸۰ واحد تولیدی در صنعت کفش در تبریز فعالیت می‌کنند و اتحادیه کفاشان تبریز به عنوان بزرگ‌ترین اتحادیه تولیدی کشور شناخته می‌شود که در سال ۹۵ به عنوان اتحادیه برتر و نمونه کشور انتخاب شده است.

به گفته جباریان فام، ۴۰ هزار نفر در تبریز به صورت مستقیم در صنعت کفش فعالیت می‌کنند و بیش از ۱۱۰ هزار نفر نیز در این شهر از این صنعت ارتزاق می‌کنند.

او می گوید: کفش دست دوز چرم تبریز در سال گذشته ثبت ملی شده که تلاش داریم تا امسال یا حداکثر سال آینده آن را ثبت جهانی کنیم که در این رابطه نیازمند حمایت مسوولان ملی و محلی هستیم.

آنطور که رئیس اتحادیه کفاشان تبریز می گوید، ۹۵ درصد کفش‌های تمام چرم کشور در تبریز تولید می‌شود و بیش از ۶۰ درصد تولید کفش کشور در تبریز اتفاق می‌افتد.

 

کفش‌های جفت شده درپای مشکلات

جباریان متذکر می شود: در سال‌های گذشته حدود ۶۰۰ نفر در تبریز در تولید کفش دست‌دوز فعالیت داشتند که اکنون این تعداد به کمتر از ۵۰ نفر رسیده و اگر نتوانیم این صنعت را به نسل آینده انتقال دهیم دیگر فقط خاطره‌ای از آن باقی خواهد ماند.

میزان واردات کفش در کشورهای جهان در سال ۲۰۱۸، معادل ۱۱ میلیارد جفت برآورد شده و میزان صادرات نیز ۱۲/۸ میلیارد جفت بوده است. ایتالیا با ۴۸/۱۵ دلار بالاترین متوسط قیمت کفش صادراتی را داراست و کنیا با ۰/۸۶ دلار پایین ترین نرخ را دارد. متوسط قیمت کفش صادراتی ایران نیز ۶/۰۶ دلار است. آمریکا، آلمان، بریتانیا، ژاپن و فرانسه در صدر فهرست برترین واردکنندگان کفش در جهان قرار دارند. چین با تولید ۱۳هزار و ۵۲۳ میلیون جفت کفش در سال مقام نخست تولیدکنندگان را به خود اختصاص داده و سهم آن از تولید جهانی ۵۷ درصد است این درحالی است که به عقیده کارشناسان کشور ایران توانایی فراوانی برای رقابت با این کشورها و گسترش صادرات کفش دارد.

واحدهای تولید کننده چرم و کفش تبریز در حالی که می‌توانستند هر کدام سفیر ایرانیان در جای جای دنیا باشند اما رفته رفته به کما می‌روند تا دیگر جز نام و نشان و خاطره‌ای در آلبوم صنعت این خطه، چیز دیگری به یادگار نگذارند و این یعنی پای کفش تبریز می لنگد.

صنعت کفش تبریز در حدود یک قرن فعالیت پرفراز و نشیب خود، رونق بخش اقتصاد غیر نفتی ایران بوده است اما اکنون با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند که به نظر می‌رسد نجات آن از مرگ حتی با میلیاردها تومان ممکن نباشد.

نام‌های آشنای جای مانده در صنعت کفش همچون اصل نژاد، مرغوب و غفاری هر کدام حکایت مردانی است که کارگاه‌هایشان می‌توانست پرچمی از سرافرازی و نمادی از توانمندی باشد اما این مراکز به جای اینکه تبدیل به برندهای جهانی شوند روز به روز بی‌نام و نشان تر می‌شوند.

 

صنعت کفش تبریز زیر پای واردات

واحدهای چرم و کفش تبریز در حالی یک به یک و در مقابل چشم دولت مردان و نمایندگان متعهد و دلسوز به رکود می روند که کشورهای دیگری همچون چین، ترکیه و حتی پاکستان توانمندسازی واحدهای مشابه را در دستور کار خود قرار داده اند و امروز و در روزهایی که رهبری به اقتصاد مقاومتی فرمان می دهند، همه نشسته اند و ناله می کنند و توپ را در زمین دیگری می اندازند.
کفش تبریز که همواره به‌عنوان برند در بازارهای کشور و همچنین جهان مطرح بوده است این روزها به دلیل وضعیت نا به سامان بازار و واردات بی رویه رو به نابودی است.

کمبود مواد اولیه و مشکلات گمرکی و امور مالیاتی مواردی است که تولیدکنندگان از آن ناراضی بوده و از سوی دیگر نیز ورود کفش‌های چینی و ترکیه‌ای وضعیت این بازار را با آشفتگی‌هایی مواجه کرده است.

انتهای پیام/۶۰۰۲۷

 

 

منبع: فارس

کلیدواژه: کفش تبریز کفاش چرم دوز کفش ایرانی تعمیر کفش صنعت کفش اتحادیه تعاونی کالای ایرانی خبرگزاری فارس فارس تبریز فارس آذربایجان شرقی چین ترکیه خانواده طالقانی چرم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۲۰۸۳۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

میثم تیموری: محرم نویدکیا جنتلمن است

به گزارش ورزش سه، میثم تیموری درباره پیروزی مس رفسنجان مقابل پیکان در مرحله یک هشتم نهایی جام حذفی به خبرنگار ما گفت: بازی خیلی خوبی بود. توانستیم باکیفیت بازی کنیم و فوتبالی که مدنظر آقای نویدکیا بود، ارائه بدهیم و موقعیت‌های زیادی ایجاد کردیم. درست است که پیکان با تیم جوانش مقابل ما بازی کرد اما من این تیم را تیم خیلی خوبی دیدم و به آقای عنایتی بابت بازی دادن به جوان‌ها تبریک می‌گویم. با این شرایط ما شناخت کاملی روی بازیکنان پیکان نداشتیم و همین موضوع کار را برایمان سخت کرده بود. موقعیت‌های زیادی روی دروازه پیکان ایجاد کردیم اما توپ‌هایمان وارد دروازه نشد و روز خوب گلر پیکان بود.

او ادامه داد: این بازی برایمان تمام شده و توانستیم از این مرحله عبور کنیم و به مرحله بعد برویم. در جام حذفی هر تیمی که از تک موقعیت‌ها استفاده کند، به دور بعد می‌رود. خدا را شکر ما هم توانستیم در ضربات پنالتی با تمرکز کامل پنالتی‌هایمان را بزنیم تا به مرحله بعدی صعود کنیم. الان هم فعلا جام حذفی برایمان تمام شده و تمرکزمان را برای لیگ گذاشته‌ایم. روز چهارشنبه یک بازی سنگین با گل‌گهر داریم که یکی از تیم‌های باکیفیت لیگ است. بازی خیلی سختی داریم و امیدوارم روز چهارشنبه بتوانیم سه امتیاز بازی را بگیریم و همین کیفیتی که در حال حاضر داریم، روز به رور بالاتر ببریم.

تیموری در خصوص شرایط مس در نیم فصل دوم توضیح داد: نیم فصل دوم شرایط‌مان بهتر شده و توانستیم فوتبالی را که آقای نویدکیا دوست دارند، در زمین اجرا کنیم. ما واقعا یک تیم کامل بودیم و هستیم و بازیکنان خوبی هم به ما اضافه شدند که توانستند خیلی خوب به ما کمک کنند. ما بازیکنان زیادی از دست دادیم اما بازیکنان باکیفیتی جذب کردیم که خدا را شکر کمک کردند. شرایط خیلی بهتر شده و مدیران قول‌هایی داده‌اند که امیدواریم زودتر انجام شود. تمام دلخوشی مردم رفسنجان همین تیم است و انشالله بتوانیم دل‌شان را شاد کنیم.

او در پایان درباره تاثیر محرم نویدکیا بر روی مس گفت: آقای نویدکیا توانستند از لحاظ روحی و روانی به ما کمک کنند تا شرایط تیم به روزهای خوب برگردد. ایشان یک آدم جنتلمن و باشخصیت هستند و نیاز به تعریف من نیست. خدا را شکر خیلی خوب توانستیم خودمان را با تاکتیک آقای نویدکیا هماهنگ کنیم تا مشکلی در بازی‌هایمان پیش نیاید. روز به روز در حال پیشرفت هستیم و فوتبال خوبی بازی می‌کنیم که این برایمان امیدوارکننده است.