به نقل از «اقتصاد آنلاین»

بازار رو به افول سازندگان چاقو در راسته بازار مولوی

تاریخ انتشار: ۱۱ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۳۲۹۲۷۱

 حالا  نفس، نفس‌دهندگان کوره‌ها از رمق افتاده و از چاقوهای صیقلی در کوره‌های سیاه از آتش خبری نیست و چاقوهای خوش‌تراش وارداتی از چین و آلمان جای چاقوهای تیز اما نه‌چندان خوش قیافه ساخت چاقوسازهای وطنی را گرفته و مشتری کمی سراغی از چاقوهای چاقو‌سازان ایرانی می‌گیرد.  سری زده به برخی از کارگاه‌های چاقوسازی قلب تهران و با قدیمی‌های این صنعت که کم‌کم رخت کار از تن در می‌آورند به گفت‌وگو نشسته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، بازار پر از  مغازه چاقو‌فروشی است و کمتر می‌توان چاقو‌سازی‌ را در آن پیدا کرد. گذر از گذرهای بازار و دید‌زدن ویترین فروشگاه‌هایی که چاقوهایی با دسته‌های رنگارنگ دارند، واقعاً دیدنی است؛ چاقوهایی تراش‌خورده و چنان تیز و زیبا که دل هر خریداری را شرحه‌شرحه می‌کند و هوس خریدشان را به سر می‌اندازد. چاقوها چنان زیرنور ویترین‌ها خودنمایی می‌کنند که اگرهم عیب و ایرادی داشته باشند، نمی‌شود به این راحتی‌ها ایرادشان را فهمید. فقط آنهایی که چاقو می‌شناسند و می‌دانند چاقو باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد، دستشان هست که هر چاقویی ولو زیبا هم که باشد، نخرند. اگر تا دیروز می‌شد، برای هر چاقویی مهر و نشان ساخت تا نام سازنده‌اش بشود ضمانت خرید، این روزها چاقوهای تقلبی هم در بازار کم نیست و خریداران زیادی با خرید این نوع از چاقوها، نقره‌داغ شده‌اند. هرچه هست بازار چاقو و چاقوسازها مانند بسیاری دیگر از کسب و کارهای وطنی، حال و روز خوبی ندارد و خیلی‌هایشان با خاموش‌کردن کوره‌ها، از تولید‌کننده به فروشنده چاقوهای وارداتی نه چندان ارزان قیمت تبدیل شده‌اند. در بهترین حالت تک و توک چاقوسازی را می‌توان پیدا کرد که چاقو بسازد و بیشترشان به تعمیر چاقوهای ساخته‌شده قدیمی رو آورده‌اند و با این روش، چراغ دکان‌های خود را روشن نگه داشته‌اند.

ممنوعیت‌ها پدرمان را درآورده 

خیلی از چاقوسازها حالا چاقوی خود را غلاف کرده‌اند و کسب و پیشه دیگری راه انداخته‌اند. برخی‌هایشان دکان‌ها را به دیگران اجاره داده‌اند و از اجاره‌ای که می‌گیرند روزگار می‌گذرانند یا آنهایی که هنوز حال و حوصله ‌بودن در بازار را دارند و نمی‌توانند از شلوغی بازار دل بکنند، طرحی دیگر در انداخته‌اند و دنبال کسب دیگری رفته‌اند تا چرخ زندگی‌شان لنگ نزند. پرس و جو برای یافتن قدیمی‌های بازار چاقوسازی، پایمان را به مغازه‌ای باز می‌کند که رنگ و بوی چاقوسازی ندارد. گفته‌اند صاحب مغازه از قدیمی‌های چاقو‌سازی‌ است. حاج محمد، دل‌پری از روزگار و کم‌لطفی برخی‌ها دارد و می‌گوید: «یه زمانی تو همین بازار، داشتن یک چاقو سر شال کمر رسم بود. پدرای ما هم سرو کارشون با آدم اهل بود و از این خبرا نبود که هر کی بیاد و چاقو دستش بگیره». حاج محمد، روزگاری برای خودش برو و بیایی داشته و اما دلش به حال روزگار گذشته تنگ نشده است. می‌گوید زمان بی‌رحم و مروت است و هرکس که ضعیف‌تر باشد از بین می‌رود. او از بلاهایی که سر چاقوسازها در گذر زمان آمده به تلخی یاد می‌کند؛ «ما چیزی می‌ساختیم که خیلی‌ها بهش حساس بودن. یکی می‌اومد چاقو می‌خریدو می‌رفت باهاش مردم رو خفت می‌کرد. وقتی ازش می‌پرسیدن چاقو رو از کی گرفتی، آدرس ما رو می‌داد و ما هی از این ژاندارمری می‌رفتیم به اون ژاندارمری. بعدش هم شد کلانتری. داستانی داشتیم ما. الانم می‌دونم که چاقوسازهایی که تو بازارن کم مشکل ندارن و خیلی‌هاشون می‌خوان تعطیل‌کنن برن». گیر و گور اداری که محمد از آن حرف می‌زند گویا، آفت دیگری هم دارد. بازار پاخور خارجی‌ها هم هست و چون کیفیت چاقوهایی که در بازار ساخته می‌شود، تنه می‌زند به کالاهای خارجی، مشتری سفارش ساخت چاقو به بازاری‌های چاقوساز می‌دهد؛ «آقا خارجی می‌آد سفارش چاقو می‌ده. بعد ما چطوری چاقو رو برسونیم دستش. پست قبول نمی‌کنه که بفرسته. می‌گه ممنوعه. اینطوری مشتری خارجی می‌پره و کار می‌شه ضرر اندر ضرر. کسی هم نیس بگه چرا؟ برای همین جمع کردم. جنس چینی و آلمانی هم تا دلت بخواد هست و مردم هم خارجی‌دوست، زود می‌رن می‌خرن».

امضای چاقوسازی 

چاقوهای تولیدکننده‌های داخلی، شکل و شمایل خاص خودش را دارد؛ چاقوهایی بزرگ و ساطوری‌شکل تا چاقوهای نه‌چندان زمخت و قلمی. هر کدامشان را برای هر کاری ساخته‌اند و به قول یکی از قدیمی‌های چاقوساز بازار، تیغه هر چاقو برای هماوردش ساخته شده است و نمی‌شود کارد میوه‌خوری را برای قصابی استفاده کرد؛ هر چند که تیغش تیز باشد. اصغر زرکش، یکی ازچاقوسازهای قدیمی و کهنه‌کار بازار است. پدر اصغر هم چاقوساز بوده و حالا که پا به سن گذاشته است، کمتر به دکان چاقوسازی می‌آید و کارها را دست پسرش اصغر سپرده است. اصغر از شغلی که پدرش از استاد خودش و حالا او از پدرش یاد گرفته می‌گوید و از روشن‌بودن چراغ مغازه‌اش از حدود 100سال قبل به این سو حرف می‌زند؛ «پدرم پیش اوستاش کار یاد گرفت. اون زمان مث الان هر چاقوسازی برا خودش یه مهر داشت که امضای پای کارش بود». بعد از اینکه این حرف را می‌زند، فلزی را نشان می‌دهد که سر آن نامی نه چندان واضح حکاکی شده است؛ فلزی که می‌گوید 100سال عمر دارد و به‌دلیل شدت بالای استفاده از آن، اسمی که رویش حکاکی شده در حال محوشدن است؛ «با اینکه نوشته روی مهر خیلی معلوم نیس اما وقتی پای چاقویی که درست کردیم می‌زنیم همه می‌دونن که چاقو، چاقوییه که ما ساختیم؛ یه جورایی امضای پا کارمونه و اصلاً نمی‌شه چاقویی از دکان بیرون بره و دست مشتری برسه که این مهر رو نداشته باشه».

دیروز و امروز چاقوسازی قدیمی

«بازار پر از چاقوساز بود. دور و بر ما چاقوسازی زیاد بود و مشتری هم زیادتر از امروز.»؛ زرکش، با دست به داخل دکان نه‌چندان عریض و طویل سر نبش بازار سیداسماعیل اشاره می‌کند و از گذر زمان که تغییراتی هم در کارشان گذاشته و هم در ظاهر دکان، حرف به میان می‌آورد؛ «قبلاً وسط دکان یه زیرزمین بود که کوره توش بود. چن تا پله داشت ‌و پدربزرگم می‌رفت پایین و کوره رو روشن می‌کردو کار چاقو‌سازی‌ رو انجام می‌داد. بعد که گذشت، پدرم کوره‌رو از زیر‌زمین آورد بالا و اون ته دکان کوره ساخت. فکرکنم 66- 65ساله که جای کوره همون جاست و تغییر نکرده».کوره‌ای که از آن حرف می‌زند را چندبار تعمیر کرده‌اند. حرارت بالا، کوره را زود خراب می‌کند و باید هر از گاهی دستی به سر و رویش کشید و تعمیرش کرد. اصغر که پسرش هم کنار دستش است اما خیلی مایل به هم‌آوایی با شغل پدر نیست از اینکه روزگاری کوره با هیزم داغ می‌شد حرف به میان می‌آورد و از گازکشی کوره در سال‌های گذشته می‌گوید: «کار چاقو‌سازی‌ قبلاً خیلی سخت بود. چاقوساز هم برا اینکه چاقویی که می‌سازه خوب باشه و اسمش تو بازار بد در نره، پای کار چاقو وقت می‌ذاشت. کوره هیزمی به این سادگی حرارتی که بتونه آهن رو گداخته کنه درس نمی‌کرد و باید خیلی زور می‌زدی که حرارت اونقد  بالا بره که بشه باهاش کار کرد. بعداً که گازکشی رونق گرفت و بازار هم گازکشی شد، ما هم کوره رو گازی کردیم. اینطوری سرعت تولید هم بیشتر شد. الان روزی حداقل 10تا چاقو می‌تونیم درس کنیم».

داخل دکان چاقوسازی، مدل‌های مختلفی از چاقو گذاشته شده است؛ چاقوهایی با دسته‌های زردرنگ و نارنجی‌رنگ که هر کدامشان طول و عرض خاص خود را دارد. در میانه گفت‌وگو با زرکش، مشتری هم می‌آید. یکی برای تعمیرکردن تیغ چاقو و دیگری برای خرید. تیغ چاقوهایی که بعضی‌هایشان لب‌پر شده‌اند و زرکش با دیدنشان به مشتری می‌گوید چرا از این نوع چاقو برای خرد‌کردن استخوان گوشت استفاده کرده است؟ مشتری می‌گوید نمی‌دانسته با این چاقو نباید استخوان از گوشت جدا می‌کرده است. زرکش، چاقوی  لب پر شده را به مرد سن و سال دیگری که می‌فهمم 40سال است همکار اوست می‌دهد و مرد، با دستگاهی که گوشه مغازه است شروع به صیقل‌دادن آن می‌کند. براده‌های سرخ‌آهن صیقل داده شده، فضای دکان را پر می‌کند و سرو صدا مانع از ادامه گفت‌وگو می‌شود. یکی دو دقیقه بیشتر طول نمی‌کشد که کارصیقل چاقوی آسیب‌دیده تمام می‌شود. چاقو با اینکه به نسبت قبل نازک‌تر شده اما تیز مانند روز اولش است و اثری از لب‌پری در آن نیست. مشتری خوشحال از تازه‌شدن چاقو، قیمت می‌گیرد و از چند برابرشدن قیمت چاقویش خبردار می‌شود. زرکش می‌گوید: «خیلیا نمی‌تونن چاقوی نو بخرن یا دنبال چاقوهای بی‌کیفیت خارجی‌ان. کار ما شده صیقل‌دادن چاقو و کمتر کسی برای خرید می‌آد».

شرعیات در چاقو‌سازی‌ از بین رفته است

چاقوسازهای قدیمی مقید به این بودند که بدانند خریدار چاقو از چه صنفی است و این برایشان اهمیت داشته است. برخی مشتری‌ها، از صنف قصابان بودند و به این دلیل، چاقوسازهای قدیمی وقت بسیار بیشتری برای ساخت چاقوی قصابی در مقایسه با چاقوی خانگی و میوه‌خوری صرف می‌کردند. قدیمی‌های بازار چاقوسازها دلیل واضحی برای دقت بیشترشان در ساخت چاقوی قصابی می‌آورند؛ دلیلی که به گفته زرکش این روزها خریدار چندانی ندارد: «چاقوی قصابی باید با یه ضرب حیوون رو تلف کنه؛ یعنی تا چاقورو زیر گلوی قربونی می‌ذاری با یک ضرب رگ و پوست و استخوان و گردن رو ببره و کاررو تموم کنه. اگه اینطوری نباشه، ذبح درست نیست و حیوون زجرکش می‌شه. الان ما برای یه چاقوی قصابی کلی وقت می‌ذاریم. چاقوهای خارجی اینطوری نیستن و خیلی وقت‌ها می‌بینیم قصابه داره بالا و پایین می‌پره که سر قربونی رو ببره. این رسمش نیست و چاقوی قصابی نباید اینطوری باشه اما کیه که حواسش باشه و رعایت کنه. الان قصاب می‌آد و وقتی قیمت چاقویی که برای کارش ساختیم رو می‌شنوه نمی‌خره و می‌ره جنس چینی می‌خره. بعد یه مدت می‌آد و می‌گه اشتباه کرده و چاقوی قصابی ایرانی می‌خواد؛ چاقویی که فولادیه و استیل نیست که حلال و حروم توش قاطی بشه.»

چاقو را بهر کاری ساختند

داخل دکان چاقوسازی، مدل‌های مختلفی از چاقو گذاشته شده است؛ چاقوهایی با دسته‌های زردرنگ و نارنجی‌رنگ که هر کدامشان طول و عرض خاص خود را دارد. در میانه گفت‌وگو با زرکش، مشتری هم می‌آید. یکی برای تعمیرکردن تیغ چاقو و دیگری برای خرید. تیغ چاقوهایی که بعضی‌هایشان لب‌پر شده‌اند و زرکش با دیدنشان به مشتری می‌گوید چرا از این نوع چاقو برای خرد‌کردن استخوان گوشت استفاده کرده است؟ مشتری می‌گوید نمی‌دانسته با این چاقو نباید استخوان از گوشت جدا می‌کرده است

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: بازار مولوی تولیدکننده های داخلی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۳۲۹۲۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکاوی ریشه‌های اعتراضات ضداسرائیلی در دانشگاه‌های آمریکا

فرارو- در روز‌های گذشته دانشگاه‌های آمریکایی نظیر: کلمبیا، ماساچوست، نیویورک، براون، و ده‌ها دانشگاه دیگر در ایالت‌های مختلف آمریکا، صحنه برگزاری اعتراضات و همچنین تحصن از سوی دانشجویان و اساتید دانشگاهی بوده است.

به گزارش فرارو؛ این طیف‌ها به طور خاص خواستار پایان فوری جنگ غزه و همچنین خاتمه دادن به حمایت‌های مالی و تسلیحاتی آمریکا و نهاد‌های دانشگاهی و شرکت‌های تسلیحاتی از رژیم اشغالگر قدس شده اند و در عین حال، این خواسته را نیز مطرح کرده اند که آن دسته از دانشجویان و اساتیدی که به دلیل حمایت از ملت فلسطین و انتقاد از اسرائیل هدفِ اقدامات تنبیهی قرار گرفته اند نیز بایستی عفو شوند.

با این همه، نکته قابل تامل اینکه اعتراضات در دانشگاه‌های مختلف آمریکا با واکنش سنگین و قهری نیرو‌های امنیتی این کشور رو به رو شده است. تصاویر و ویدئو‌های فراوانی از بازداشت دانشجویان، اساتید و خبرنگاران، در فضای مجازی و رسانه‌های مختلف جهان منتشر و پخش شده است.

دامنه اعتراضات به آمریکا محدود نمانده و در مدت اخیر اعتراضات به کشور‌هایی نظیر ایتالیا، استرالیا و فرانسه نیز کشیده شده است. بسیاری از تحلیلگران سعی داشته اند تا به واکاوی ریشه‌های این اعتراضات بپردازند. به بیان ساده تر، سعی داشته اند این سوال را پاسخ دهند که عمده محرک‌های انفجار اعتراضات جاری در دانشگاه‌های آمریکا چیست؟

به نظر می‌رسد در پاسخ به این پرسش، می‌توان به ۲ مولفه عمده و محوری اشاره کرد.

۱. شکاف نسلی در آمریکا

یکی از محرک‌های عمده و محوری که اغلب جامعه شناسان در ریشه شناسی اعتراضات به آن معطوف بوده اند، مساله و چالش "شکاف نسلی" بوده است. به این ترتیب که میان ارزش‌های مقام‌های ارشد و نخبگان سیاسی و به طور کلی طبقه حاکمه در آمریکا و قشر جوان و تحصیلکرده در این کشور، شکاف و گسست ایجاد شده و همین مساله موجب شده تا در بسیاری از موضوعات سیاست داخلی و خارجی آمریکا، انفجار نوعی منازعه و تقابل میان  دولتمردان و تصمیم سازان و قشر جوان و نسلِ Z رخ دهد.

در این رابطه، تحلیل‌های مختلف در خودِ آمریکا حاکی از این هستند که مساله شکاف نسلی در ارتباط میان حامیان هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات و احزاب برقرار است با این حال، این شکاف به نحو جدی‌تر و عمیق تری در حزب دموکرات و شیوه حکمرانی آن قابل مشاهده است.

نسل‌های جوان و دانشگاهی در آمریکا، بر این باورند که حاکمان این کشور دچار نوعی تاخر از نظر تاریخی هستند و به واقعیت‌های روز، متناسب با مقتضیات جهان کنونی را نمی‌نگرند و همچنان اسیر بینش و رویکرد‌هایی هستند که آمریکا را قدرت برتر و هژمون جهان می‌دانند. قدرتی که می‌تواند هرکاری انجام دهد و از تبعات و پیامد‌های آن نیز فرار کند.

۲. افول هژمونیک

یکی از محرک‌های دیگری که برخی تحلیلگران مسائل راهبردی در توضیح ریشه‌های اصلی اعتراضاتدانشگاهی به آن اشاره می‌کنند، این مساله است که این رویداد را باید نقطه‌ای از یک روند کلی دانست که از مدت‌ها قبل آغاز شده و اشاره به افول هژمونیک موقعیت بین المللی آمریکا دارد.

جهان در دوره‌های زمانی مختلف، از وجود یک یا چند قدرت هژمونیک بهره برده است. قدرت یا قدرت‌هایی که نظام بین الملل را سامان داده و نوعی نظم را در آن برقرار می‌کنند.

در هر سیکل تاریخی، قدرت‌های هژمونیک، فراز‌ها و در نهایت فرود را تجربه می‌کنند و در نهایت با سقوط هژمونی خود و یا کم فروغ شدن آن، با خیزش قدرت‌های رقیب مواجه می‌شوند و نظمی تازه در جهان شکل می‌گیرد و تقویت می‌شود.

در سال‌های گذشته نشانه‌های متعددی از افول هژمونیک آمریکا نیز در جهان قابل مشاهده بوده است. افولی که هم ناشی از سستی بنیاد‌های ایدئولوژیک و فکری نظام سیاسی آمریکا بوده و از جذابیت جهانی آن کاسته و هم متاثر از شکست‌های میدانی آمریکا در جبهه‌های مختلف در مواجهه با رقبایش در مناطقی نظیر شرق و غرب آسیا، قاره آفریقا و یا حتی اروپا بوده است.

حال در این بحبوحه، عرصه سیاست داخلی آمریکا نیز همچون حوزه سیاست خارجی این کشور، متاثر از این شکست‌ها، جلوه‌هایی از افول هژمونیک آمریکا را به نمایش گذاشته است. جلوه‌هایی که علاوه بر نمایش کاستی و ضعف‌های نظام حکمرانی آمریکا، از عدم توانایی حل و فصل مسائل و مشکلات حکایت دارند. از این منظر، اعتراضات جاری در آمریکا، یک نقطه و ایستگاه از روندی کلی است که در ادامه راه نیز بایستی انتظار نمود‌های عینی تری از آن را داشته باشیم.

این رویداد‌هادر نهایت بسیاری از معادلات و جایگاه جهانی آمریکا را دگرگون می‌کنند. برخی تحلیلگران در آمریکا به این نکته اشاره می‌کنند که هیچ بعید نیست حتی آمریکا در اواخر دهه ۲۰۲۰ میلادی، از حیث حکمرانی سیاسی، به سمت یک کشور اقتدارگرا و دیکتاتوری تغییر جهت بدهد.