آشنایی با تشتک و کوزه (کوزک و تال)
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۵۸۷۸۷۴
همشهری آنلاین: خودصداها یا «سازهای کوبهای، ضربهای و سایشیِ بدون پوست» سازهایی هستند که خود به خود قابلیت تولید صدا دارند و مادۀ سازندۀ آنها سخت، انعطافناپذیر و در عین حال، قابل ارتعاش است. در این ردهبندی، تشتک در یک گروه و کوزهها در گروهی دیگر قرار میگیرند.
تشتک (تال) بشقابی توگود از جنس برنج یا آلیاژهای مشابه است که اندازۀ مشخصی ندارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کوزه در واقع همان کوزههای متداول بلوچی است که برای حمل و نگهداری آب از آن استفاده میشود. این کوزه شکمی برآمده و ته و دهانهای نسبتاً باریک دارد. در ترکیب این دو خودصدا از دو کوزه و یک تشتک استفاده میشود.
تشتک و کوزهها با هم نواخته میشوند. تشتکْ وارونه بین دو کوزه روی زمین و مقابل نوازنده قرار میگیرد. داخل هر کوزه مقداری آب ریخته میشود و کوزۀ پرآبتر صدایش زیرتر و کوزۀ کمآبتر صدایش بمتر است. نوازنده با کف دستها بهتناوب بر دهانۀ کوزهها و پشت تشتک ضربه میزند. صدای کوزهها بم و گرفته و در تضاد با صدای تشتک است و بهتناوب شنیده میشوند.
تشتک و کوزه هیچوقت بهتنهایی و جدا از هم نواخته نمیشود. تشتک و کوزه معمولاً هنگام اجرای سَوت (ترانههای شاد بلوچی) در مجالس عروسی و شادی نواخته میشود و در دیگر نمونههای موسیقی بلوچستان و بلوچستان کاربردی ندارد. در قدیم، زمانی که تشتکی خوشصدا و دارای طنینی خالص بود، نوازندۀ قیچک سازش را با صدای آن کوک میکرد. با انتخاب تشتک مناسب از نظر زیر و بمی صدا و با کم و زیاد کردنِ آب داخل کوزهها میتوان خودصدای ترکیبی تشتک و کوزه را به طور نسبی با سایر سازهای بلوچی کوک کرد.
تشتک و کوزه امروزه در معرض فراموشی است و غالباً به جای آن از دُهُلَک یا دهلکِ نال استفاده میشود.
منبع: سازشناسی ایرانی، ارفع اطرایی و محمدرضا درویشی، ماهور، چاپ سوم: ۱۳۹۶
کد خبر 478496 برچسبها مجله سازهاي نواحي ايران مجله سفر به سيستان و بلوچستانمنبع: همشهری آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۵۸۷۸۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آشنایی با یک تاثیر منفی کم خوابی
به گزارش خبرآنلاین، به طور دقیقتر، محققان به کمک آمار، نشان دادند که میانگین کمکهای مالی به یک سازمان خیریه مستقر در ایالات متحده در مقایسه با چهار هفته قبل و بعد از تغییر در هفته کاری حدود ۱۰ درصد کاهش یافته است. در آریزونا و هاوایی، ایالتهایی که محاسبهی ساعات کاری را طبق ساعت تابستانی رعایت نمیکنند، کمکهای مالی بدون تغییر باقی ماندند.
به گفته محققان، بیش از نیمی از افراد، که در بخشهایی از کشورهای توسعهیافته زندگی میکنند، گزارش دادهاند که در طول هفته به اندازه کافی نمیخوابند.
اتی بن سیمون، عصبشناس از دانشگاه کالیفرنیا، میگوید: «کمبود خواب، تجربیات اجتماعی ما و نوع جامعهای که در آن زندگی می کنیم را شکل میدهد».
بن سایمون و تیمش برای بررسی ارتباط میان کمخوابی و مهربانی، ۲۳ جوان بزرگسال را به مدت دو شب به آزمایشگاه آوردند. شرکت کنندگان یک شب خوابیدند و یک شب دیگر بیدار ماندند.
صبحها، شرکتکنندگان یک پرسشنامهی استانداردشده با موضوع نوعدوستی را تکمیل کردند [که احتمال کمک به غریبهها یا آشنایان را در سناریوهای مختلف ارزیابی میکند]. به عنوان مثال، شرکتکنندگان پاسخشان را به سؤالی با محوریت اینکه «آیا صندلی خود را در اتوبوس به یک غریبه یا به یک فرد مسن واگذار میکنند؟» در مقیاسی از ۱ تا ۵ (۱ برای کمترین احتمال و ۵ برای بیشترین احتمال) رتبهبندی کردند.
تقریباً ۸۰ درصد از شرکت کنندگان در روزی که کمخواب بودند نسبت به زمانی که استراحت کافی داشتند، احتمال کمتری برای کمک به دیگران نشان دادند!
سپس محققان فعالیت مغزی شرکتکنندگان را در یک دستگاه MRI عملکردی مشاهده کردند و فعالیت عصبی هر شرکتکننده را در حالت استراحت و کمخوابی مقایسه کردند. این آزمایش نشان داد که محرومیت از خواب باعث کاهش فعالیت در شبکهای از مناطق مغز میشود که با توانایی همدلی با دیگران مرتبط است.
منبع: sciencenews
233233
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1898792