نقد رویکرد گزارهای به وحی قرآنی در فصلنامه «قبسات»
تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۷۱۱۴۵۲
گروه اندیشه ـ نود و سومین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «قبسات» شامل 8 مقاله منتشر شد.
به گزارش ایکنا؛ نود و سومین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «قبسات» به صاحبامتیازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد.
عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «تحلیل و نقد رویکرد گزارهای به وحی قرآنی»، «پدیدارشناسی؛ تنها روش هرمنوتیک فلسفی و نقد آن»، «بررسی روششناسی بنیادین و کاربردی علم اقتصاد اسلامی در مقایسه با نامگرایی روششناختی اقتصاد متعارف»، «جایگاه توان اندیشهورزی و برابری ذاتی انسانها در عدالت اجتماعی»، «حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی»، «بررسی انقطاع وحی و انفتاح باب الهام در اندیشه امامیه»، «عصمت انبیا و مراتب آن از نظرگاه تفسیری آیتالله معرفت»، «غرض؛ عامل انسجام سورههای قرآن (نقدی بر نظریه وحدت موضوعی سورهها)».
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نقد رویکرد گزارهای به وحی قرآنی
در چکیده مقاله «تحلیل و نقد رویکرد گزارهای به وحی قرآنی» میخوانیم: «رویکرد گزارهای یکی از مهمترین رویکردهای غیرزبانی به وحی قرآنی است. در این رویکرد مراد از «گزاره» که کلیدیترین کلمه در آن است، معانی و حقایقی است که مستقل از زبانهای طبیعیاند. بر پایه رویکرد گزارهای این حقایق بیصورتاند و پیامبر به آنها صورت و لباس زبان خاصّی میپوشاند. در گذشته افرادی همچون زرکشی و سیوطی بدون اینکه ذکری از قائل یا قائلان این رویکرد داشته باشند، نامی از این قول بردهاند. در دوران معاصر این رویکرد را برخی به بعضی از دانشمندان و فیلسوفان مسلمان نسبت دادهاند. نوآوری جُستار حاضر این است که این نسبتها را به مثابۀ مسئلۀ خود واکاوی کرده و نادرستی آن را نشان میدهد؛ همچنین دلیل این رویکرد را به نقد گرفته و به پیامدها و لوازم آن که از اهمّیت وحی قرآنی میکاهند، اشاره میکند. افزون بر همه به ادلۀ درون و برونمتنی زبانیبودن وحی قرآنی میپردازد که اینها رویکرد گزارهای را نفی و رویکرد زبانی را تأیید میکنند. تحقیق حاضر با استفاده از منابع مکتوب، بر شیوۀ تحلیلی- توصیفی و انتقادی سامان یافته است.»
حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی
در طلیعه مقاله «حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی» آمده است: «قبل از میلاد مسیح در یونان باستان امام حکما سقراط خود را فیلسوف نامید. هدف او از تعقلورزی، یافتن واقعیت و راهبر رفتار بود. ارسطو غایت حکمت را معرفت محض و آن را برتر از حکمت عملی میدانست. با ظهور اسلام و طرح حکمت در قرآن، بهخصوص در عصر نهضت ترجمه با توجه به تأثیر فلسفه ارسطویی در فیلسوفان مسلمان، این سؤال به وجود آمد که بین حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا حکمت عملی قرآن، همانند فلسفه ارسطویی اَخَسّ است؟ فرضیۀ ما در این تحقیق، تفاوت بنیادین بین آن دو است؛ لذا با بررسی تطبیقی در این تحقیق مشخص گردید حکمت قرآنی و فلسفی در معنای واژه و تعالیم نوع حکمت، مسائل و غایت حکمت، مربّی و متربی حکمت، تنوع ارائه و روش کسب حکمت، مخاطبان حکمت و... از هم دیگر متمایزند. همچنین معلوم گشت که حکمت عملی قرآن گرچه از حیث ارتباط با امور اعتباری اخَسّ است، از حیث صائب و نافعبودن حکمت نظری، حکمت عملی معیار آن محسوب میشود و اَخَسّ نیست.»
عامل انسجام سورههای قرآن
در آغاز مقاله «غرض؛ عامل انسجام سورههای قرآن (نقدی بر نظریه وحدت موضوعی سورهها)» میخوانیم: «مقاله حاضر با گرتهبرداری از دانشهای مرتبط، در پی تبیین شواهدی است تا نقش یگانه غرض را در انسجامبخشی سورهها تأیید نماید؛ بدین صورت که عامل تکوین متن از لحاظ نظریههای ادبی معاصر، وجود غرض است. از نظر علم نحو نیز تکوین کلام وابسته به فایده و هدف میباشد. همچنین تکوین سیاق مشروط به وجود غرضی کلان در پس متن است و در علم بلاغت هم تصریح شده است که اتصاف کلام به بلاغت مشروط به وجود غرض ثانوی (غیر از معنای ظاهری الفاظ) است. به علاوه در مباحث روش تحقیق ثابت شده است که انسجام متون تحقیقی، در صورت تعیین مسئله و هدف، محقق شده و متون موضوع محور سودمند نخواهند بود. در فلسفه علوم نیز گفته میشود عامل وحدت و تمایز علوم از یکدیگر، دستکم در علوم ارتباطی، غرض آن علم است. در این مقاله همچنین اشاره میشود که موضوع سوره، توانایی انسجامبخشی به سوره را ندارد؛ چراکه در روش تحقیق گفته میشود متون موضوعمحور ازهمگسیخته و غیرمنسجماند. در فلسفه علوم نیز ثابت شده است که نمیتوان به وسیله موضوع، علوم را از یکدیگر متمایز نمود. به علاوه در مقام عمل نیز مشخص شده است ارائه موضوعی که جامع تمامی مسائل سوره و مانع از مسائل دیگر سورهها باشد، ناممکن است و درنهایت محققان نیز تعریفی از وحدت موضوعی ارائه دادهاند که عملاً بازگشت به وحدت غرضی دارد.»
انتهای پیاممنبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا فصلنامه قبسات وحی قرآن وحدت موضوعی حکمت عملی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۷۱۱۴۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دهه سرآمدی آموزش در دانشگاهها از امروز آغاز شد
به گزارش خبرگزاری مهر، قاسم عمو عابدینی معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در پیام تبریکی به مناسبت دهه سرآمدی آموزش، این دهه را فرصت مغتنمی دانست تا به ساحت آموزش که ساحت تولید و نشر معرفت و حکمت است، ادای احترام کنیم و تلاشهای پیشگامان این عرصه را قدر بنهیم.
متن پیام تبریک قاسم عموعابدینی به شرح زیر است:
خدمترسانی به جامعه، فرهنگسازی و توسعۀ حرفهای تدریس از جمله اهداف راهبردی دانشگاههای موفق دنیاست. جایگاه والای ایران در کسب دستاوردهای علمی، مرهون تلاشهای عالمانه و متعهدانه اعضای هیات علمی و یاوران علمی است که روشنیبخش مسیر اعتلای دانایی و فرهیختگیاند. بخش اعظم این تلاشها در کلاسهای درس که سنگر اصلی خدمترسانی اساتید است، در تعامل اثربخش با دانشجویان رقم میخورد.
دهه سرآمدی آموزش فرصت مغتنمی است تا به ساحت آموزش که ساحت تولید و نشر معرفت و حکمت است، ادای احترام کنیم و تلاشهای پیشگامان این عرصه را قدر بنهیم. توجه به کیفیت در آموزش عالی از لوازم نقشآفرینی دانشگاهها در شکلگیری تمدن نوین اسلامی است و همت ستودنی و کوشش خستگیناپذیر بزرگمردان و زنانی که طلایهداران علمآموزی و معرفتافزایی هستند، در تحقق دانشگاه حکمتبنیان و تمدنآفرین نقشی مهم و غیر قابل انکار دارد.
در دانشگاه ها، اساتید نه تنها از آثار علمِ آموزش، بهرهمند هستند، بلکه در تولید آن مشارکت دارند و تولید این دانش منحصر به متخصصان آموزش نیست. تحقق دانشگاه تمدنساز و حکمتبنیان و تحقق مرجعیت علمی و سرآمدی جهانی آموزش، نیازمند توجه جدی به مقولۀ آموزش است و بر این اساس رویکرد برنامهمحوری، استادمحوری، شاگردپروری و اخلاقمداری در کانون توجه نظام آموزش عالی کشور بر اساس برنامه هفتم توسعه قرار دارد.
معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، با تأکید بر نقش مهم اساتید در این مسیر، انتخاب سرآمدان آموزشی را مورد توجه قرار داده است. دهه سرآمدی آموزش در سال ۱۴۰۳ با شعار «سرآمدی آموزشی، هدفمندی و مردمیسازی آموزش» از هشتم تا هفدهم اردیبهشت ماه در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور با هدف تبیین جایگاه والای آموزش و تقدیر و تجلیل از سرآمدان آموزشی در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور برگزار می شود.
در پایان، با تبریک دهۀ سرآمدی به همه تلاشگران عرصه آموزش در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور، بر عهد خود، که حمایت همهجانبه از توسعه کیفی، نیازمحوری و مبتنی بر دانایی فرایند آموزشی است، تأکید میکنم و از همه دستاندرکاران برای برگزاری هر چه با شکوهتر این مراسم دعوت مینمایم.
کد خبر 6089608