هر ۲۵ سال یک ابرطوفان خطرناک خورشیدی!
تاریخ انتشار: ۱۲ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۷۳۳۳۰۹
دانشمندان میگویند ابرطوفانهای خورشیدی که توانایی مختل کردن همه ماهوارهها و فضاپیماها و اختلال جدی در شبکه برق و مخابرات و اینترنت را دارند، هر ۲۵ سال یک بار از سطح خورشید تولید میشوند.
به گزارش ایسنا و به نقل از نیو اطلس، براساس یک مطالعه تازه منتشر شده، یک ابرطوفان خورشیدی که میتواند به طور جدی فناوری مدرن را مختل کند، به طور متوسط هر ۲۵ سال یک بار از خورشید ما بیرون میزند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اگر پرتوهای خورشید نبودند، زندگی هرگز بر روی زمین پدیدار نمیشد. البته سیاره ما خیلی خوش شانس است که در فاصلهای از خورشید قرار گرفته که نه آنقدر نزدیک است که سطح آن بسوزد نه آنقدر دور است که یخ بزند و تا آنجا که میدانیم یک سیاره بینظیر است.
اخترشناسان تاکنون کمتر جایی را مشاهده کردهاند که از شر تابش اشعههای پرانرژی ستارههای میزبان خود در امان مانده باشند.
خوشبختانه خورشید ما که یک کوتوله زرد است که ۹۹.۸ درصد از جرم کل منظومه شمسی را تشکیل میدهد، در حال حاضر در یک مرحله نسبتاً پایدار از چرخه زندگی تقریبا ۱۰ میلیارد ساله خود قرار دارد. با این حال هنوز توانایی ایجاد هرج و مرج بر روی زمین را دارد.
در عصر مدرن، بشریت به سیستمهای الکترونیکی بیشماری وابسته است که بدون آنها زندگی برایش بسیار سخت میشود. از بانکداری الکترونیکی گرفته تا سفر با هواپیما و استفاده از فناوری ماهوارهای برای برقراری ارتباط با اقصی نقاط دنیا، همگی از ملزومات امروزه بشر هستند که ابرطوفانهای خورشیدی میتوانند همه آنها را مختل کنند.
طوفانهای خورشیدی که از خورشید سرچشمه میگیرند، توانایی مداخله جدی را در زیرساختهای فنی ما از جمله سیستم موقعیت یابی جهانی(GPS) دارند.
این طوفانهای قدرتمند، نادر هستند و پیشبینی آنها دشوار است. قدرتمندترین این طوفانها که در این مطالعه به عنوان "ابرطوفانها" یاد شدهاند، توانایی از کار انداختن سیستمهای GPS، ارتباطات رادیویی، ماهوارهها، متوقف کردن حمل و نقل هوایی و آسیب رسانی به شبکههای برق را دارند. به طور خلاصه آنها میتوانند باعث ایجاد هرج و مرج در مقیاس گسترده در سراسر کره زمین شوند.
خورشید ما الگوهای فعالیت ۱۱ ساله را تجربه میکند که ستاره شناسان آنها را چرخههای خورشیدی مینامند. خورشید در حال حاضر در چرخه فعلی خود در نقطه حداقل قرار دارد که طی آن نسبتاً غیرفعال است.
این مطالعه تازه منتشر شده که توسط دانشمندان دانشگاه وارویک(Warwick) انجام شده است، از سوابق میدان مغناطیسی جمع آوری شده توسط ایستگاههای واقع در انگلستان و استرالیا استفاده کرده است.
بسیاری از مطالعات مربوط به فعالیت خورشیدی به آغاز عصر فضا در سال ۱۹۵۷ باز میگردند، بنابراین تنها پنج چرخه خورشیدی آخر را در نظر میگیرند. دادههای میدان مغناطیسی مورد استفاده در مطالعه جدید از شاخص "aa" که یک شاخص فعالیت جهانی ژئومغناطیسی است که ۱۵۰ سال گذشته را پوشش میدهد، گرفته شده است و شامل ۱۴ چرخه خورشیدی گذشته است.
محققان این دادهها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند و تخمین زدند که طوفانهای شدید در شش سال از این ۱۵۰ سال یا به طور متوسط هر ۲۵ سال یک بار رخ دادهاند.
زمین از یک طوفان خورشیدی خطرناک در سال ۲۰۱۲ نجات یافت، هنگامی که یک خروج جرم از تاج خورشیدی(CME) از سطح خورشید فوران کرد، اما خوشبختانه سیاره ما را تحت تاثیر قرار نداد و به سمت دیگری رفت.
پروفسور "ریچارد هوم" سرپرست این مطالعه میگوید: تحقیقات ما نشان میدهد که یک ابرطوفان میتواند بیشتر و در فاصله کمتری از آنچه تصور میکردیم، اتفاق بیفتد. با آمار اشتباه گمراه نشوید، این اتفاق هر زمان ممکن است رخ دهد و ما نمیدانیم که چه زمان رخ میدهد و در حال حاضر نمیتوانیم زمان وقوع آن را پیش بینی کنیم.
طوفان خورشیدی ممکن است به یکی از موارد "شراره خورشیدی"، "خروج جرم از تاج خورشیدی" و "طوفان ژئومغناطیسی" اشاره داشته باشد.
شراره خورشیدی از انفجار بزرگ در اتمسفر خورشید به وجود میآید و باعث آزاد شدن انرژی در حد ۶ ضرب در ۱۰ به توان ۲۵ ژول میشود که در حدود یک ششم انرژی خروجی از سطح خورشید در هر دقیقه است. این پدیده در سایر ستارگان هم دیده میشود که به آنها نیز شراره ستارهای گفته میشود.
یک خروج جرم از تاج خورشیدی(coronal mass ejection) یا به صورت مخفف "CME" یک فوران پر جرم از باد خورشیدی و افزایش میدانهای مغناطیسی است که تاج خورشید بیرون میآید و در فضا منتشر میشود. خروج جرم از تاج خورشیدی معمولا با دیگر پدیدههای خورشیدی مانند شراره خورشیدی همراه است.
طوفان ژئومغناطیسی(Geomagnetic Storm) یک اختلال موقتی مگنتوسفر زمین است که از لرزش موج باد خورشیدی یا ابرمیدان مغناطیسی است که با میدان مغناطیسی زمین تعامل دارد.
ابرهای گاز داغی که در فورانهای تاج خورشیدی از خورشید خارج میشوند، طوفانی از ذرات یونیزه پرانرژی را تشکیل میدهند که میتواند ماهوارهها را بسوزاند، شبکههای انتقال برق و مخابرات را با اختلال روبرو کند و فضانوردان را به کام مرگ بفرستد. پیشبینی این طوفانها کار آسانی نیست، زیرا هر فورانی در تاج خورشیدی به وقوع طوفان ذرات منجر نمیشود. ستارهشناسان حدس میزنند چاشنی وقوع این طوفان، جهتگیری میدان مغناطیسی ابر فوران یافته باشد.
مطالعه محققان دانشگاه وارویک در مجله Geophysical Journal Letters منتشر شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: طوفان خورشیدی خروج جرم از تاج خورشیدی طوفان های خورشیدی میدان مغناطیسی طوفان خورشیدی شراره خورشیدی سطح خورشید طوفان ها حال حاضر ماهواره ها خورشید ما منتشر شده داده ها ۱۵۰ سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۷۳۳۳۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آرامگاه «گهوارهگر» یکی از زیباترین بناهای بهجا مانده در دشت توس
ایسنا/خراسان رضوی یک پژوهشگر و باستانشناس خراسانی گفت: آرامگاه گهوارهگر یکی از زیباترین بناهای به جای مانده در دشت توس است و وجود قناتی پر آب و درختان سرو در جوار آن نشان از جایگاه ویژه این آرامگاه دارد.
رجبعلی لباف خانیکی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: آرامگاه عبدالرحمن گهوارهگر در فاصله ۷۲ کیلومتری شمال غرب مشهد، شهر گلمکان واقع شده که علاوه بر وجهه ییلاقی و گردشگری، به لحاظ تاریخی، اعتقادی و عرفانی جایگاه بالایی داشته و بزرگانی از اهل طریقت در این منطقه حضور داشتهاند که ابوالقاسم علی عبدالرحمن گهوارهگر از جمله آنها است.
وی افزود: آرامگاه ابوالقاسم علی عبدالرحمن گهوارهگر بر فراز تپهای مشرف بر روستای نوزاد واقع در ۲ کیلومتری گلمکان یادآور شأن آن شخصیت قرن هشتم هجری قمری است. عبدالرحمن گهوارهگر که خود صوفی وارسته و مورد احترام مردم بود، با عارفان دیگر ولایت توس مانند مولانا رضیالدین مایانی، شیخ حافظ بهاءالدینی، عمر ابردهی از تربیت یافتگان عارف بزرگ شیخ عبدالله غرجستانی معاصر بود و به آنها ارادت داشت.
این پژوهشگر و باستانشناس خراسانی با بیان اینکه آرامگاه گهوارهگر یکی از زیباترین بناهای به جای مانده در دشت توس است، تصریح کرد: این بنا در ابعاد ۱۶ در ۱۶ متر مجموعهای مشتمل بر یک فضای آرامگاهی محقر مخروط مانند در میانه مجموعه، ۴ رواق مسقف آجری با پهنا و ارتفاع ۵ متر که هر یک با ۳ دهنه طاق بلند و گشاده به بیرون ارتباط پیدا میکنند و گنبدی آجری و متوازن به بلندای ۵.۱۴ متر برافراشته بر ساقهای استوانه به ارتفاع ۵ متر از بام که همه بر روی سکویی در میان گورستانی محصور استقرار یافتهاند.
لباف خانیکی عنوان کرد: بعید نیست که هسته اولیه آرامگاه عبدالرحمن گهوارهگر همان بنای دخمه مانند محقر بوده که مانند صومعه عارفان متواضعانه و اندکی پایینتر از سطح زمین در سال ۷۷۱ هجری قمری بر فراز گور او ساخته شده است، اما جذبه عرفانی و شخصیت محبوب او موجب شده که بعدها علاوه بر تجدید اندود گچ و آرایش رویه دیوارها، رواقها ساخته شده و بر فراز آنها گنبدی زیبا استقرار پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: شواهد موجود حاکی از آن است که بنا در ۲ مرحله ساخته شده است؛ مرحله اول سال ۷۷۱ هجری قمری و مرحله دوم سال ۱۳۰۰ هجری قمری توسط آل جلایر که از کلات نادر به روستای نوزاد مهاجرت کرده بودند و دلیل آن مهاجرت وصلتی بوده که میان حاکم چناران و خان جلایر صورت گرفته است. گفته میشود که اولاد خان، روستای نوزاد را به عنوان مهریه به دختر خان جلایرها داده و این امر دلیل حضور آن خاندان در آن روستا شده که سنگ قبرهای جلایریان در جوار آرامگاه گهوارهگر شاهد حضور آنها در نوزاد است.
این پژوهشگر و باستانشناس خراسانی گفت: در سال ۱۳۰۰ هجری قمری گویا جلایریان مهاجر از کلات و ارادتمند عبدالرحمن گهوارهگر تصمیم میگیرند آرامگاهی در خور شخصیت آن عارف بسازند و تصمیم خود را مانند عمارت خورشید، آرامگاه نادرشاه در کلات نادر اجرا میکنند. مطالعات باستانشناسی پیرامون عمارت خورشید به وضوح نشان داده است که یک آرامگاه متعلق به دوران ایلخانی در عصر افشاریه بوده و با نوسازی به صورت کنونی درآمده است. باید گفت که این اقدام دقیقا در نوزاد نیز تکرار شده، به این ترتیب که به شیوه آرامگاه نادر در کلات، آرامگاه اولیه گهوارهگر دست نخورده باقی مانده و بر اطرافش رواقها و بر فرازش گنبدی بلند ساخته شده است.
وی اظهار کرد: به عبارت دیگر نقشه عمارت خورشید در آرامگاه گهوارهگر اجرا شده با این تفاوت که عمارت خورشید ناتمام مانده و گنبد بر فراز ساقه استوانهای شکل اجرا نشده در حالی که گنبد آجری آرامگاه گهوارهگر ساخته شده است؛ البته در نمای بنا نیز تفاوتهای دیگری وجود دارد.
لباف خانیکی بیان کرد: نمای بیرونی عمارت خورشید سنگهای حکاکی شده است در حالی که نمای دیوارهای آرامگاه گهوارهگر آجری و ساده است، تنها آرایههای ساده نما لایههای اندود گچ بوده که بر روی برخی لایهها آثار نقاشی مشاهده میشود. از جمله بر بالای دیوارهای انتهایی رواقها ردیفی از قابهای به هم پیوسته با رنگ سرخ یا شنگرف ایجاد و درون آنها با موضوعات گیاهی نقاشی شده است.
تهدید بنای کمنظیر گهوارهگر در صورت عدم رسیدگی و استحکامبخشی
وی اضافه کرد: در جای جای آرامگاه نشانههای فرسایش مشاهده میشود که در صورت عدم رسیدگی و استحکام بخشی، موجودیت آن بنای زیبا و کم نظیر تهدید میشود. وجود قنات پر آب نوزاد در جنوب غرب آرامگاه و درختان سرو جبهه شرقی، حکایت از جایگاه ویژه و قابل اعتنای آرامگاه دارد به گونهای که یک سازه دیگر در مجاورت بنا و سمت شمال شرقی آن معروف به «غلور خانه» میتوانسته است پاسخگوی نیازهای معنوی و غذایی بسیاری در مجاورت آرامگاه باشد. آرامگاه گهوارهگر در ۱۵ آذر ۱۳۷۹ به شماره ۱۸۱۲ در فهرست آثار ملی ثبت شد.
انتهای پیام