نرخ رشد جمعیت کشور تا سال ۱۴۲۵ صفر خواهد شد
تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۷۷۰۲۲۵
صالح قاسمی امروز دوشنبه در نخستین نشست تخصصی جمعیت که به همت مرکز اندیشه و همفکری راهبردی بسیج و با حضور کارشناسان و مسئولین از قوای سه گانه برگزار شد، افزود: امروز در شرایط هشدار و یک بحران در جمعیت قرار داریم.
وی ادامه داد: در حال حاضر جمعیت ما بیش از ۸۳ میلیون نفر است، اما برای قضاوت و بررسی تحولات جمعیتی باید از شاخصهایی در روند تحول جمعیت اطلاع داشته باشیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این پژوهشگر جمعیت تصریح کرد: مهمترین شاخص، نرخ رشد جمعیت است یعنی در طول سال تغییرات جمعیتی مثبت است یا منفی؛ این شاخص در سال ۱۳۶۵، ۳.۹ درصد بوده که در سال ۱۳۹۵ به ۱.۲۴ درصد رسیده است.
به گفته قاسمی، براساس تحقیقات ما در سال ۹۸، این مقدار باید به یک درصد برسد. بر این اساس روند رشد جمعیت رو به کاهش است و پیشبینی میکنیم در حوالی سال ۱۴۲۵ نرخ رشد جمعیت صفر خواهد شد و بعد از آن شاهد کاهش جمعیت کشورمان خواهیم بود.
نرخ باروری در ایران به ۱.۸ رسیده است
دبیر کارگروه جمعیت مرکز ماهر بسیج با بیان این موضوع که شاخص نرخ باروری یا "TFR" مربوط به میانگین فرزندانی است که یک خانم به دنیا میآورد؛ یادآور شد: در سال ۶۵ این نرخ بالای ۶ فرزنده بوده و امروز در سال ۹۸ به کمتر از ۱.۸ فرزند رسیده است، یعنی هر ۱۰ خانم، میانگین ۱.۸ فرزند به دنیا میآورند با این حساب نرخ جانشینی محقق نمیشود؛ این نرخ در سطح بینالملل ۲.۱ است یعنی هر زوج به طور میانگین صاحب دو فرزند میشوند.
صالحی با اشاره به اینکه مهمترین شاخص در تحولات جمعیت شاخص نرخ باروری است، اضافه کرد: شاهدیم که برخی شاخصها به اشتباه برجسته میشوند در حالی که شاخص نرخ باروری از همه مهمتر است، در دومین شاخص نیز تحولات خوبی را شاهد نیستیم؛ یک پژوهشگر بینالمللی میگوید اینکه کشوری در بازه زمانی ۳۰ ساله از TFR" ۶" به زیر ۲ سقوط کند در طول تاریخ بشریت بیسابقه است. زیرا این کاهش به طور طبیعی برای برخی از کشورها بین ۸۰ تا ۱۰۰ سال به طول انجامیده است.
۱۰ درصد جمعیت ما بالای ۶۰ سال و سالمند هستند
وی افزود: شاخص دیگر، نرخ سالمندی است؛ در برنامه تلویزیونی، خانمی تعریف سالمندی را جابهجا کرد و گفت که به افراد بالای ۶۵ سال سالمند اطلاق میشود در حالی که این اشتباه است و درست آن سن بالای ۶۰ سال است؛ در حال حاضر ۱۰ درصد جمعیت ما بالای ۶۰ سال و سالمند هستند اما در دو دهه آینده در افزایش سالمندان کشور نیز رکورد خواهیم زد؛ این آمار در سه دهه آینده به ۳۰ درصد افزایش پیدا میکند به این معنی که در ۳۰ سال آینده از یک جامعه ۹۴ میلیونی، ۳۰ میلیون نفر بالای ۶۰ سال خواهند بود.
دبیر کارگروه جمعیت مرکز ماهر بسیج در ادامه یادآور شد: اگر چه تامین اجتماعی در حال حاضر یکی از بدهکارترین ارگانهاست اما با افزایش نرخ سالمندی در سه دهه آینده، قطعا ورشکست خواهد شد! از طرفی ضریب امنیت ملی و نیروی کار ما به طور محسوسی کاهش پیدا میکند، در میان کشورهای مسلمان، پایینترین نرخ باروری مربوط به ایران است؛ با ادامه این روند، در سه دهه آینده نقش امالقرای جهان اسلام را از دست خواهیم داد مگر اینکه با یک کار جهادی چارهای برای آن بیندیشیم.
وی، نمودار نرخ سالمندی را به یک سونامی تشبیه کرد و توضیح داد: زیرا پیامدهای آن همچون سونامی جامعه را به هم خواهد ریخت؛ امروز جمعیت بالای ۶۰ سال ۳ برابر نرخ رشد جمعیت، نرخ رشد دارد، این میزان در دهههای آینده ۱۶ برابر خواهد شد که این یک رکورد است و پیامدهای جدی آن در حوزه اقتصاد اجتماعی و امنیتی مشهود خواهد بود.
صالحی خاطرنشان کرد: میخواهم رسانهها روی این مقوله تمرکز کنند که در ۴ سال اخیر تعداد تولدهای کشور از یک میلیون و ۵۷۰ هزار تولد تا سال ۹۴، ۱۲۰ هزار تولد کاهش داشته است و از سال ۹۷ تا ۹۸ بیش از ۱۶۰ هزار تولد کاهش خواهیم داشت؛ پیشبینی ما این بوده است که قبل از سال ۱۴۲۵ نرخ رشد جمعیت صفر خواهد شد. ضمن اینکه نرخ ناباروری در کشور بالاست، نهادهای مسئول باید در این زمینه کاری اساسی انجام دهند بعضیها وقتی صحبت از جمعیت میشود به بحث ازدواج فکر میکنند اما مسئله جمعیت از ازدواج جداست حتی اگر بیش از ۳ میلیون زوج نابارور کشور را بارور کنیم، مسئله رشد جمعیت حل نخواهد شد؛ امروزه ۲۰ درصد زوجها ناباورند یعنی از هر ۵ زوج، یک زوج از چرخه باروری خارج است و باید پروسههای درمانی مربوطه را طی کند.
وی افزود: ما هماکنون در پنجره جمعیت قرار داریم و دو دهه فرصت داریم تا از آن خارج شویم در غیر این صورت امکان اصلاح هرم سنی وجود نخواهد داشت؛ ما ۱۵ تا ۲۰ سال فرصت داریم تا الگوی فرزندآوری و نسبت آن با سالمندی را تغییر دهیم؛ میتوانیم این پدیده را عقب بیندازیم و برای این کار باید فرصت را غنیمت بشماریم.
قاسمی با اشاره به این که تنها کشوری هستیم که یک بازه زمانی ۳۰ ساله از نرخ ۶ فرزند به زیر ۲ فرزند رسیده ایم گفت: رکوردی که در کشور طی ۳۰سال زده شده و در طول تاریخ بشریت بی سابقه بوده نرخ تولد از ۶ فرزند به زیر ۲ فرزند است و تا دو دهه آینده با روند فعلی؛ رکورد سالمندی نیز زده می شود و جمعیت سالمندی ۳۰درصد افزایش می یابد.
دلیل بحران کاهش نرخ جمعیت چیست؟
این پژوهشگر جمعیت تصریح کرد: اما چرا این بحران به وجود آمده است؟ دلایل آن به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم میشود؛ دلیل خارجی این است که ما در یک پروژه جهانی کنترل جمعیت قرار گرفتهایم. ۱۰۵ سال پیش روزولت، رئیس جمهور آمریکا به یک بیولوژیست نامهای نوشت و از او خواست که از علم بیولوژی برای اصلاح نژادی استفاده شود، در آن نامه میگوید باید جلوی زاد و ولد انسانهای نامطلوب را بگیریم، این تئوری در سال ۱۹۷۴ به سند تبدیل شده است و امروز در دانشگاههای آمریکا مسائل مربوط به امنیت ملی بر پایه تحولات جمعیت تدریس میشود، باید بگویم که متاسفانه ما نیز در این پروژه قرار گرفتهایم.
وی افزود: اما بحث داخلی آن مربوط به غفلت برخی از مسئولان است؛ بنا نبود که ما در سال ۱۳۶۵ کار ۵ ساله کنترل جمعیت را ۲۵ سال ادامه دهیم! برخی انگار ماموریت دارند که مانع از تحقق سیاستهای کلی جمعیت در کشور شوند.
ضرورت استفاده از تجربه سایر کشورها در افزایش جمعیت
وی با بیان این که سه راهبرد در زمینه افزایش نرخ جمعیت وجود دارد که عبارت است از پرداخت مشوقهای مالی، حمایت از مهاجرت و کارهای فرهنگی افزود: روسیه یک سیاست جامع برای فرزندآوری دارد که از لحظه اعلام بارداری تا ۱۸ سالگی فرزندان را تحت پوشش قرار میدهد مثلا برای خانوادههای ۷ فرزندی جوایز ویژهای به عنوان "شکوه مادرانه" اعطا میکند و بیش از یک سوم بودجه اجتماعی روسیه متمرکز بر خانواده و فرزندآوری است.
دبیر کارگروه جمعیت مرکز ماهر بسیج افزود: آقای پوتین ماهی یک بار خانوادههای پرجمعیت را به کاخ کرملین دعوت میکند، به آنها جایزه میدهد و با آنها عکس میگیرد؛ وی کاری کرده که روسیه که در سال ۱۹۹۱ نرخ منفی رشد جمعیت داشت بعد از ۷ سال، نرخ رشد جمعیت مثبتی داشته باشد؛ این یک الگو است.
به گفته قاسمی، نمونه دیگر فرانسه است که بیش از ۵ درصد بودجه تولید ناخالص خود را صرف خانواده و فرزندآوری کرده است؛ در سنگاپور نیز یک مناسبت ملی وجود دارد که آن را به "شب فرزندآوری" نامگذاری کردهاند، سنگاپور هم با اینکه یک کشور شرقی است اما در این حوزه موفق عمل کرده است؛ در دانمارک نیز پویش "به خاطر دانمارک این کار را بکن" راه افتاده است، آنها مطالعه کردند که ۳۰ درصد بارداریهای دانمارک در سفر اتفاق میافتد از این رو، کمکهزینههایی برای سفر به زوجین اختصاص دادند، این نمونه یک کار دقیق فرهنگی و مطالعاتی است.
صالحی خاطرنشان کرد: ما باید از همه ظرفیتها از دورهمیهای فامیلی گرفته تا کلاسهای دانشگاهی و جلسات تخصصی استفاده کنیم وگرنه باید در پیشگاه خداوند متعال جوابگو باشیم؛ باید از همه ظرفیتهایمان استفاده کنیم.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: انجمن جمعیت شناسی ایران باروری زنان قاسمي دانمارک انجمن جمعیت شناسی ایران باروری زنان قاسمي دانمارک شاخص نرخ باروری سه دهه آینده نرخ رشد جمعیت تحولات جمعیت صفر خواهد شد بالای ۶۰ سال نرخ سالمندی حال حاضر جمعیت قرار هزار تولد جمعیت ما سال ۱۴۲۵ بالای ۶ ۶ فرزند ۳۰ سال دو دهه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۷۷۰۲۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ارتقای ۱۱۳۱ پلهای رتبه جهانی و ۶۰ پلهای رتبه ملی دانشگاه بیرجند
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان جنوبی، این رتبهبندی بر اساس شاخصهایی همچون تعداد مقالات پراستناد، تعداد ارجاعات به مقالات پژوهشگران در پایگاه Google Schoolar و تعداد لینکهای دریافتی منتشر میشود.
رتبهبندی وبومتریکس شاخصی برای رتبهبندی وب سایتهای دانشگاهها و مراکز علمی، آموزشی و تحقیقاتی دنیا است، که توسط مؤسسه تحقیقاتی (CSIC) Consejo Superior de Investigaciones Cientificas در کشور اسپانیا از سال ۲۰۰۴ مشغول به فعالیت است.
این مؤسسه، هر شش ماه یکبار وب سایتهای بیش از ۳۲ هزار دانشگاه و مراکز علمی، آموزشی و تحقیقاتی را از بین ۲۰۰ کشور جهان مورد بررسی و ارزیابی قرار میدهد.
سه شاخص مهم و تأثیرگذار در این رتبهبندی وجود دارد، شاخص اول قابلیت مشاهده دیگران (Visibility) با وزن ۵۰ درصد که شامل مجموع تعداد لینکها و دامنههای ارجاع شده مربوط به این لینکها از یک وب سایت خارجی به وب سایت دانشگاه، مراکز علمی، آموزشی و تحقیقاتی است، و اطلاعات مربوط به این شاخص از دو پایگاه اطلاعاتی Majestic و Ahrefs استخراج میشود.
شاخص دوم برتری (Excellence) با وزن ۴۰ درصد نیز به معنای تعداد مقالات برتری است، که جزء ۱۰ درصد مقالات با بیشترین میزان ارجاعات در رشتههای متفاوت است و این اطلاعات نیز از پایگاه سایماگو جمع آوری میشود.
شاخص سوم فایلهای قابل دسترسی (Openness) با وزن ۱۰ درصد است، که شامل تعداد استنادها به نویسندگان برتر است و مرجع دریافت اطلاعات مورد نظر، موتور جستجوی Google Scholar Citations میباشد.
بر اساس اعلام معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه بیرجند، در جدیدترین نتایج رتبه بندی وبومتریکس (نسخه ژانویه ۲۰۲۴)، دانشگاه بیرجند رتبه ۲۷۳۸ را در بین ۳۱۷۰۲ دانشگاه و موسسه جهانی و رتبه ۵۰ ملی را در میان ۴۵۷ موسسه و دانشگاه ایرانی کسب کرد.
از جمله اهداف این رتبه بندی، تشویق و ترغیب دانشگاهها و موسسات آموزشی به تولید و انتشار فعالیتهای خود به صورت الکترونیکی در راستای ارتقای دسترس پذیری عمومی جامعه و ارتقای کیفیت تحقیقات پژوهشگران در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی است.
شایان ذکر است یکی از مهمترین تغییراتی که در سال ۱۴۰۲ در این خصوص اعمال شد، تغییر وبسایت دانشگاه با هدف ارتقای فعالیتهای الکترونیکی، دسترسپذیری، بهبود مخاطب پذیری و برجسته نمودن ماژولهای پژوهشی در وبگاه بود که تاثیر ملموس آن در ارتقای رتبه وبومتریک دانشگاه مشهود است.