به نقل از «ایرنا»

دریاچه بزنگان، نگین طبیعت خراسان رضوی

تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۸۰۲۲۵۳

پژوهشگران زمین شناسی معتقدند ساختار این دریاچه متعلق به دوران دوم و سوم زمین شناسی است که بر اثر  عوامل کوه زایی به وجود آمده است.
طبیعت گردان و طبیعت دوستان علاقه فراوان به پدیده های طبیعی مانند بزنگان دارند به همین دلیل این دریاچه طبیعی سالانه میزبان هزاران بازدیدکننده و طبیعت دوست است.
دریاچه بزنگان در بلندی های کپه داغ و در ۱۳۰ کیلومتری جاده مشهد به سرخس در جنوب کوه های هزار مسجد واقع شده و وسعت آن حدود ۸۰ هکتار و بیشترین عمق آن ۱۲ متر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آب این دریاچه از بارندگیهای سالانه و چشمه های کوچک حاشیه و کف دریاچه تامین می شود و تاکنون ۳۳ گونه فیتوپلانگتون جلبکی در آن شناسایی شده است.
دریاچه بزنگان در فصول مختلف سال محل تجمع پرندگان مهاجر است و همه ساله در پاییز و زمستان و نیز اوایل بهار، زیستگاه فوق العاده ای برای گذراندن فصل سرمای پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی است  و از معروف ترین پرندگانی که به این منطقه سفر می کنند می توان از فلامینگو نام برد.
سازمان حفاظت محیط زیست در جهت حفظ و بهره‌وری معقول از این پدیده طبیعی و نگهداری اصالت و تعادل اکولوژیکی آن، ‌برنامه‌هایی طی یک سال گذشته اجرا کرد که موجب بهبود وضعیت این اثر ملی طبیعی شد.

بازندگی امسال و حیات دوباره بزنگان

معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با اشاره به اینکه بارندگیهای امسال موجب جان بخشی دوباره به 'دریاچه بزنگان' تنها اثر ملی طبیعی در این استان و افزایش سطح آب آن شده است افزود:وضعیت دریاچه بزنگان تا پیش از بارشهای بهاری امسال بسیار نگران کننده و همراه با دغدغه فراوان بود.

جواد دامن‌پاک به فقدان امکان اندازه گیری میزان افزایش دبی آب ورودی به دریاچه بزنگان اشاره و بیان کرد: بالا آمدن سطح آب و نیز افزایش پوشش گیاهی حومه دریاچه اتفاقات خوشایند و دلگرم کننده‌ای است که برای این اثر طبیعی قابل مشاهده است.
وی افزود: بر این اساس امسال بزنگان از وضعیت با ثباتی برخوردار خواهد بود و به معنای واقعی می‌توان گفت این دریاچه با بارشهای اخیر جان گرفته است.
پاک دامن به تاثیر بارندگیهای امسال بر دیگر مناطق محیط زیست خراسان رضوی هم اشاره و بیان کرد: امسال وضعیت بارش در کل استان بسیار خوب بوده و همه مناطق از نظر پوشش گیاهی و پرآب شدن چشمه ها و آبگیرها وضعیت خوبی دارند. به ویژه در شهرستانهای جنوبی خراسان رضوی مانند گناباد و بجستان هر سال با مشکلات ناشی از خشکی مناطق و بی آبی برای وحوش مواجه بودیم اما به نظر می رسد این مشکل  امسال رفع شده است.
وی افزود: همچنین بارندگیهای خوب اخیر میزان تهدید کانونهای گرد و غبار را کاهش داده زیرا افزایش پوشش گیاهی امکان برپایی گرد و غبار را کم می کند همچنین بهبود پوشش گیاهی و آب فراوان موجب افزایش جمعیت گونه های مختلف نیز خواهد شد.

بزنگان همچنان پرآب و یگانه

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز در این زمینه گفت: با توجه به پایش انجام شده در خصوص وضعیت دریاچه که توسط کارشناسان خبره در زمینه تغییرات سطح دریاچه طی یک سال گذشته انجام و با بررسی تصاویر ماهواره‌ای دریاچه همراه بوده است شاهد وضعیت خوب دریاچه هستیم.

تورج همتی افزود: خوشبختانه به لحاظ اقدامات اجرایی خوبی که طی یک سال اخیر در حوزه دریاچه بزنگان از جمله اصلاح راههای تامین آب به دریاچه اتفاق افتاده و نیز  افزایش چشمگیر حجم بارشها تغییرات سطح آب این اثر ملی روند مثبتی داشته است که در مقایسه تصاویر ماهواره‌ای سالهای گذشته این روند به وضوح قابل مشاهده است.

وی اضافه کرد: تغییرات نشان‌دهنده این است که سطح آب بزنگان نسبت به گذشته هم از نظر عمق و هم از لحاظ سطح افزایش قابل توجهی داشته است به نحوی که در حال حاضر بیش از ۶۰درصد حجم نهایی دریاچه آبگیری شده است.

او ادامه داد: حجم نهایی آب همان حجمی است که به تشخیص وزارت نیرو در افق ۲۵ ساله پیش‌بینی شده است.

مدیرکل محیط زیست خراسان رضوی گفت:امیدواریم در صورت نزول بارشهای مناسب از نظر زمانی در سال آبی آینده و نیز اجرای طرحهای مدیریت آب با هماهنگی شرکت آب منطقه ای و مشارکت دستگاه‌های ذی نفع از جمله جهاد کشاورزی  و منابع طبیعی شاهد شکوفایی هر چه بیشتر حیات اکولوژیک بزنگان باشیم که تنها پهنه آبی خراسان رضوی محسوب می‌شود.

درآمدزایی ۱۴ هزار دلاری هر هکتار تالاب

معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز با اشاره به ارزش تالاب‌ها و پهنه های آبی در حوزه محیط زیست و تنوع زیستی گفت: تالاب‌ها به عنوان یک اکوسیستم به دلیل نقش مولدگونه ای که دارند در حکم گهواره‌های تنوع زیستی بوده و نقش مهمی در بقای انواع گونه‌های گیاهان و جانوری وابسته به خود ایفا می کنند.
عرفانی با بیان اینکه تالاب‌ها و دریاچه‌ها از زیست گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی حمایت می‌کنند ادامه داد: این پهنه‌های آبی، ذخیره گاه بسیار مهمی از مواد ژنتیکی (وراثتی) گیاهی هم محسوب می‌شوند بنابراین حفاظت و صیانت از آنها آثار و فواید متعدد و فراوانی را دارد.
وی با اشاره به اینکه جایگاه تالاب‌ها و دریاچه‌ها از نظر گردشگری با وجود جاذبه پرندگان مهاجر و همچنین به لحاظ تفرجگاهی اهمیت بالایی دارد افزود: تالاب‌ها ارزشهای متعددی دارند و هر هکتار تالاب قابلیت ایجاد ۱۴ هزار دلار درآمد را دارد.
او تاکید کرد: برای حفظ محیط زیست، تنوع زیستی و البته درآمدزایی باید نسبت به حفاظت و صیانت از پهنه های آبی کوشید.
 

برچسب‌ها سازمان حفاظت محیط زیست سرخس اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی روز جهانی تالاب وزارت نیرو

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سازمان حفاظت محیط زیست سرخس اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی روز جهانی تالاب وزارت نیرو سازمان حفاظت محیط زیست سرخس اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی روز جهانی تالاب وزارت نیرو اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی پرندگان مهاجر دریاچه بزنگان پهنه های آبی پوشش گیاهی تنوع زیستی تالاب ها طی یک سال اثر ملی سطح آب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۸۰۲۲۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شکست مرز‌ها در مناطق چهارگانه محیط‌زیست

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مناطق چهارگانه محیط زیست قسمت‌هایی از کره زمین هستند که دست‌نخورده باقی مانده‌اند و هرکدام شرایط ویژه به خود را دارند.

نرگس آذری (دکتری جامعه‌شناسی سیاسی) در مقاله‌ای با عنوان «در باب ضرورت یک انقلاب شناختی در جامعه‌شناسی ایرانی» به این موضوع اشاره می‌کند که تصویب قانون حفاظت و تشکیل کانون شکار ایران در سال 1335، اولین اقدام تالیف شده در راستای حفظ جمعیت و تنوع حیوانات در ایران است.

* مالکیت مناطق چهارگانه

آذری در این مقاله می‌نویسد: وظیفه اصلی کانون شکار به عنوان یک نهاد مستقل، حفظ نسل حیوانات قابل شکار و نظارت بر اجرای مقررات آن بود و نخستین تجربه‌های حاصل از قانون یاد شده روشن ساخت که حفظ جانوران وحشی تنها از راه حفاظت از زیست‌گاه‌های آنها میسر است.

آذری ادامه می‌دهد؛ مرز‌هایی که در پهنه‌های چهارگانه تعریف شد در هفتاد سال گذشته با تغییرات و دست‌اندازی‌های زیادی مواجه بوده است که بخشی از آنها به ماهیت نااستوار خود مرز‌ها باز می‌گردد. یکی از مهمترین مسائل بنیادین آن‌ها مسألە مالکیت است. پهنه‌هایی که به عنوان یکی از مناطق چهارگانه تعیین می‌شد به لحاظ مالکیت در زمره مالکیت‌های عمومی مالکیت‌های اموال غیرمنقول دولتی و یا مالکیت‌های خصوصی و یا ترکیبی از آنها قرار می‌گرفت و تا پیش از تعیین آنها به عنوان مناطق چهارگانه، کاربری‌های متفاوتی داشت؛ برای مثال به عنوان مرتع، زمین کشاورزی و یا حتی بخشی از روستا مورد استفاده بود.

در این پژوهش آمده است که پس از تعیین محدوده‌ها کاربری‌ آنها در حالی ادامه می‌یافت که از نظر مالکیت اکنون در اختیار دولت بوده و هرگونه بهره‌برداری از آن مجرمانه تلقی می‌شد. از سوی دیگر وضعیت مالکیت‌ها نیز با ابهامات فراوانی روبه‌رو می‌شد.

* حکم ملک خصوصی در محدوده مناطق چهارگانه

از دیدگاه نویسنده این پژوهش اگرچه اصل ۴ قانون اساسی، برخی از مهمترین منابع طبیعی را به عنوان انفال و مشترکات و ثروت عمومی قلم‌داد نموده است، اما مسألە مالکیت خصوصی برخی از این عرصه‌ها، موجب پیچیده شدن مختصات حقوقی آن شده است چنآن چه برخی حقوقدان‌ها معتقدند این که مایملک افراد می‌تواند در محدوده مناطق چهارگانه قرارگیرد یا نه هم دارای ابهام است و با استناد به مواد قانونی نمی‌توان حکم قطعی برای آن بازشناخت.

اگرثابت شود ملک افراد در محدوده مناطق چهارگانه قرار دارد، این امر به معنای از میان رفتن یا نفی حق بهره‌برداری و مالکیت افراد نیست

این پژوهش بیان می‌کند که حتی اگرثابت شود ملک افراد در محدوده هریک از این مناطق قرار دارد هم این امر به معنای از میان رفتن یا نفی حق بهره‌برداری و مالکیت افراد نیست.  در قوانین اسلامی جاری بر کشور، تنها مالکیت است که می‌تواند در مقابل مالکیت ادعای حق نماید و این نیز در حالی است که به دلیل برخی پیچیدگی‌های حقوقی، منابع طبیعی کشور دارای سند مالکیت به نام دولت یا نماینده آن یعنی سازمان محیط‌زیست نیستند و همین امر باعث می‌شود که در دادگاه‌های موردی، امکان طرح دعوی نیز پیدا نکنند.

* معنای مستثنیات در اصطلاح حقوقی

به زعم این پژوهشگر وجود ابهامات حقوقی در مورد زمین‌های واقع در مناطق چهارگانه به تولد مفهوم و معنای مهمی به نام مستثنیات منجر شد. مستثنیات جمع استثنا به معنای جدا شده یا تفکیک شده است و در اصطلاح حقوقی به معنای جدا کردن یا تفکیک چیزی است از اصل است و در فرهنگ عمومی به معنای پیروز شدن در دعوای مالکیت خصوصی و مالکیت عمومی است که سازمان منابع طبیعی آن را نمایندگی می‌کند، این پیروزی با جداکردن زمین مورد نظر از قوانین حفاظتی اتفاق می‌افتد.

مستثنیات جمع استثنا به معنای جدا شده یا تفکیک شده است و در اصطلاح حقوقی به معنای جدا کردن یا تفکیک چیزی است از اصل است

آذری توضیح می‌دهد که بدین‌ترتیب زمین مورد دعوی استثنا شده، دیگر در زمره منابع طبیعی نیست و مالکیت خصوصی می‌یابد. این مفهوم حقوقی که جزء اولین معانی حقوقی است که شهروندان روستایی در ایران می‌آموزند، دال بر وجود جدالی است که بر سر مالکیت و بهره‌برداری از منابع طبیعی با وجود ممنوعیت‌های ایجاد شده در مناطق چهارگانه وجود دارد.

* نقش دولت در حفظ هرچه بیشتر محیط‌زیست

این پژوهشگر می‌نویسد: مسألە دیگری که این مرز‌ها را بحرانی می‌سازد، بهره‌برداری از سوی دولت‌ها است. دولت‌ها برای تأمین مالی کشور و تأمین مواد اولیۀ ارزان برای تولید و توسعه به منابع طبیعی وابسته هستند و این واقعیت باعث می‌شود که بزرگترین دست‌اندازی‌ها به منابع طبیعی از سوی خود دولت صورت گیرد.

آذری ادامه می‌دهد؛ طرح‌های توسعه‌ای و عمرانی و نیز اعطای مجوز‌های بهره‌بردای از منابع طبیعی برای مصارف صنایع و معادن در حجمی گسترده، مرز‌های حفاظت را به صورت قانونی زیر پا می‌گذارد و این امر در پیش روی چشمان جامعه‌ای روی می‌دهد که برای هرگونه بهره‌برداری از زمین‌ها به غیرقانونی بودن متهم می‌شوند.

* تعارضات در استفاده از مناطق حفاظت‌شده

این پژوهش به این مهم اشاره می‌کند که فهمِ سیاسی بودن مرز‌هایی که از بالا و به صورت یک‌جانبه میان طبیعت محافظت‌شده و ساکنان و بهره‌وران پیرامونش در جامعه‌ روستایی کشیده شد برای مردم به وضوح روشن بود. از آنجا که تعارضات بین استفاده سنتی مردم با موجودیت مناطق، هیچ‌گاه به‌طور ریشه‌ا‌ی حل نشد و همواره بر پایە توان نیروی اجرایی خاتمه داده می‌شد، به محض شکستن حصار حفاظتی مردم تعارض خود را با موجودیت این مناطق از طریق تخریب آنها تسویه حساب می‌کنند.

آذری می‌نویسد این وضعیت هم چنان نیز بر عرصه‌های منابع طبیعی کشور حاکم است و این تنها انتظار زمان و امکان تعرض هم نیست و هر خلاء قانونی یا مربوط به وضعیت حقوقی و جغرافیایی زمین را نیز شامل می‌شود. بدین‌ترتیب، مسألە مالکیت زمین و امکان بهره‌برداری از آن موجب شد تا موضوع محیط‌زیست در بدوِ پیدایش به دوگانۀ بهره‌برداری و محافظت از حیثِ منافع شخصی و گروهی گره بخورد.

این نویسنده در جمع‌بندی نهایی این پژوهش به این موضوع اشاره می‌کند که مرز‌ها قادر نبوده و نیستند که محیط‌زیست را از اقتصاد، سیاست و جامعە انسانی جدا ساخته و در ساحتی محافظت‌شده  حتی برای منافع جمعی قرار دهند. آن‌چه در پس مفهوم مستثنیات نهفته است، سازوکاری اجتماعی و سیاسی است که مرز‌ها را کمرنگ ساخته یا نادیده می‌گیرد.

در پایان باید گفت در این سازوکار، جنگی درکار است که منابع طبیعی را تبدیل به عرصۀ قدرت و مقاومت می‌کند و در این میان محیط‌زیست را به صورت فرایند‌های تخریب می‌کند.  

انتهای پیام/