فرزند زمانه خویش

حاتمی‌کیا مرد شناخته شده سینمای ایران است و در این سن و سال و با همه فیلم‌هایی که ساخته زاویه شخصیتی یا هنری پنهانی ندارد. علاقه‌اش در سینما وسترن است.

خروج-ابراهیم حاتمی‌کیا

۱.      حاتمی‌کیا مرد شناخته شده سینمای ایران است و در این سن و سال و با همه فیلم‌هایی که ساخته زاویه شخصیتی یا هنری پنهانی ندارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علاقه‌اش در سینما وسترن است. قهرمان‌های تنها و حاتمی‌کیایی. اینجا درخروج هم رحمت تنهاست، اما نه‌ تنهای تنها به شکل عجیبی یک سگ با اوست و این پرسش که چرا سگ با رحمت است، اما در سفر همراه او نمی‌رود؟ حاتمی‌کیا سال‌هاست وسترن می‌سازد و  بیشتر قهرمان‌های آثارش از همین الگو پیروی می‌کنند. به این دلیل حاتمی‌کیا را نباید رئالیستی قضاوت کرد. قهرمان‌ها، قصه و درونمایه خروج سوررئال است. نوعی فراواقع‌گرایی به معنای گرایش به ماورای واقعیت یا در حقیقت یک واقعیت برتر؛ حتی اگر قصه متکی به واقعیت باشد. با چشم رئالیسم بسیاری سؤالات بی‌جواب درباره فیلم به وجود می‌آید. چرا رحمت تنهاست؟ پنبه از نظر جغرافیایی در کجای کشور کشت می‌شود؟ آیا تردد تراکتور در بزرگراه‌ها ممنوع نیست؟ چرا پلیس یا دیگر نهادهای امنیتی زودتر سراغ کاروان نمی‌روند؟ انتهای کار کشاورزان در ماجرای واقعی همین است که در خروج هست؟ و بسیاری سؤالات دیگر. اما با سوررئالیسم دیگر لازم نیست وارد حاشیه‌ها شویم. در این صورت نمادهای حاتمی‌کیایی هم آن‌طور که رفقا می‌گویند گل درشت معلوم نمی‌شود. رحمت، عدل‌آباد، ‌ پنبه، تلخ آب، ‌ مهربانو و ... همه در این جهان معنایی مورد پذیرش پیدا می‌کنند.

۲.      شاید بهترین جمله‌ای که بتوان به عنوان تم‌اصلی خروج نوشت این باشد – این سلیقه حقیر است - «مردم شهید داده، هنوز با انقلاب‌اند». خروج توانسته به طور نسبی این درونمایه را در یک قصه کلاسیک و ساده به تصویر بکشد. آن هم در این سال وانفسا که مجموعه‌ای از عوامل موجب سرخوردگی و واکنش‌های مردمی شد. البته شاید خروج این طور وانمود کند که حاتمی‌کیا از مسئولان ناامید است، اما نه به اندازه گزارش یک جشن و  این را قبول ندارم که حاتمی‌کیا از نظام ناامید است. نماد مسئولان در فیلم مشاور آشنای رئیس‌جمهور است. یک فربه دغل‌باز که از قضا این یکی کاملاً رئال است. اما دیگر نمادهای فیلم یعنی دفاع‌مقدس، شهید، زیارت و ... نشان از اعتقاد عمیق حاتمی‌کیا دارد.

۳.      خروج درباره یکی از پدیده‌های اجتماعی سال‌های اخیر کشور است. اعتراض‌های مردمی به مشکلات معیشتی. از این نظر خروج واکنشی به‌هنگام به تحولات روزجامعه است و مردم می‌توانند خود را آینه‌وار در آن ببینند. اگر سینما نتواند نسبت به دردهای مردم واکنش به موقع و متناسب داشته باشد، پس به چه درد می‌خورد؟ از این نظر هنوز حاتمی‌کیا به جمله «من فرزند زمانه خویش هستم» وفادار است.

۴.      شاید مسئله‌ای که محل مناقشه باشد، بحث بر سر مسائل فرمی خروج است. از فیلم‌نامه که پر اشکال است و پس از نقطه عطف‌اول از تکاپو می‌افتد، تا حتی کارگردانی و میزانسن‌ها تا بازی که کم‌نقص‌ترین بخش خروج است. اما این یک بحث سرکاری است. استاد حاتمی‌کیا حالا ۵۸ ساله‌اند و شاید در سال‌های انتهایی فیلم‌سازی به سر برند – هرچند ما آرزو داریم ایشان همچنان فیلم بسازند – اما من عقیده دارم سینما یکی از مشاغل بازنشستگی‌بردار است. یعنی امکان ندارد کسی در سنین بالا مثل یک جوان فیلم بسازد هر چند تجربه‌اش بیشتر باشد. به این شکل خروج از نظر مسائل فرمی سینما، فیلمی قابل‌قبول، قابل‌دیدن و لذت‌بردن است، اما مقایسه‌اش با مثلاً آژانس شیشه‌ای بسیار غلط است.

روز بلوا- بهروز شعیبی

روز بلوا یک کار متوسط است از یک فیلمساز دوست‌داشتنی و باز یک فیلم به‌روز است. یک واکنش سینمایی به سونامی تعاونی‌های اعتباری که بخشی از اقتصاد بیمار ما را با خود برد و یک هشدار بزرگ و جدی به روحانیت، از باب زیّ‌طلبگی. جایی که عماد مهم‌ترین دیالوگ فیلم را به همسرش می‌گوید: «ما جایی باختیم که زندگیمون شده این» هشداری که  رهبر انقلاب با بازداشتن بستگانشان از فعالیت اقتصادی  از سال‌ها قبل داده بودند و بسیاری آن را نادیده گرفتند. با همه این‌ها یعنی نقادانه‌بودن، گزنده‌بودن و هشداردهنده بودن، روز بلوا یک نقد درون‌گفتمانی به حساب می‌آید، نقدی به قصد اصلاح و از سر دلسوزی. قهرمانی که در زمانی درست، درست می‌فهمد که راه را اشتباه آمده و یک تصمیم بهنگام می‌گیرد. او شروع به فروش اموالش می‌کند تا هم کنار مردم باشد و هم از جایی که زندگی‌اش را باخته، بازگردد. البته بخش مهمی از نتایج عماد وابسته به یک پیرطریقت است. یک مشاور امین که نخ عماد را به بالا وصل نگه می‌دارد. عموی آبلیموفروش که در حدود نقطه عطف دوم و در جواب عماد که می‌گوید از آبرویم می‌ترسم، باز یک دیالوگ کلیدی می‌گوید: «از حق مردم بترس، آبرو دست خداست» مجموعه این تحول تدریجی موجب می‌شود که عماد در سکانس پایانی اطلاعات فعالیت‌های خودش را هم تسلیم قانون کند. همین جا باز فیلم نقش هشداردهندگی‌اش را فراموش نمی‌کند. مسئول پرونده می‌گوید: «فرضاً پول مردم رو برگردوندیم. اعتمادشون رو چکار می‌کنیم؟» و این نقطه پایان، ‌ شروعی دوباره است که مخاطب می‌تواند آن را برای خود ترسیم کند.

از نظر فرم روز بلوا در فیلم‌نامه ضعف‌های فاحشی دارد. درست در میانه و سکانس کارخانه متروک یک گره‌گشایی ناگهانی ادامه قصه را خراب می‌کند و بخش مهمی از جذابیت فیلم از دست می‌رود. اما از نظر کارگردانی این فیلم یک قدم رو به جلو در سبک کارگردانی شعیبی است. پایبندی به میزانسن فضای منفی در طول فیلم و گرفتن قاب‌هایی با این روش و تداعی معلق بودن با این میزانسن به خوبی انجام گرفته و نشان می‌دهد شعیبی هنوز آثار بزرگ و چشمنوازی  در پیش خواهد داشت.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: خروج روز بلوا قهرمان ها حاتمی کیا روز بلوا سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۸۴۷۹۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خروج شهرک صنعتی آبندانک نوشهر از مجموعه محیط زیست پس از ۳۰ سال

استاندار مازندران از خروج شهرک صنعتی آبندانک نوشهر به نفع مردم از مجموعه محیط زیست پس از ۳۰ سال خبر داد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از مازندران، یوسف نوری شامگاه_سه‌شنبه هجدهم اردیبهشت_ در چهارمین جلسه شورای عالی محیط زیست از صدور خروج شهرک صنعتی آبندانک نوشهر پس از گذشت ۳۰ سال از مجموعه محیط زیست خبر داد و اظهار کرد: در این جلسه مجوز فعالیت صنعتگران نوشهری صادر شد.

وی افزود: امروز مطمئناً در تقویم مردم نوشهر روزی به یاد ماندنی و فراموش نشدنی است چرا که بعد از سه دهه سرگردانی، سرانجام با تلاش و پیگیری دولت سیزدهم در چهارمین جلسه شورای عالی محیط زیست کشور، شهرک صنعتی آبندانک نوشهر به نفع مردم از محیط زیست خارج و مجوز فعالیت صنعتگران نوشهری صادر شد.

استاندار مازندران با بیان اینکه شهرک صنعتی آبندانک واقع در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی در شهرستان نوشهر، به وسعت ۱۵ هکتار در سال ۷۷ توسط شرکت شهرک‌های صنعتی استان مازندران مبنی بر تأسیس شهرک صنعتی در آن منطقه مطرح و مورد موافقت قرار گرفت، عنوان کرد: در نخستین سفر استانی دولت سیزدهم به استان مازندران در اسفندماه ۱۴۰۰، مقرر شد مجوز و پروانه بهره‌برداری واحدهای صنعتی مستقر در شهرک صنعتی آبندانک نوشهر با پیگیری سازمان حفاظت محیط زیست، پس از حدود ۳۰ سال صادر شود.

نوری با اشاره به اینکه به دلیل مغایرت‌های قانونی موجود، احداث شهرک صنعتی آبندانک با ضوابط استقرار زیست محیطی و حساسیت اکولوژیک منطقه، مورد تأیید سازمان حفاظت محیط زیست قرار نگرفت و امکان صدور مجوز بهره‌برداری برای واحدهای صنعتی مستقر در این مجموعه میسر نشد، تصریح کرد: با پیگیری‌های مکرر مقرر شد تا به منظور رفع محدودیت ایجاد شده برای واحدهای صنعتی مستقر در شهرک صنعتی آبندانک در خصوص مجوز صدور پروانه بهره‌برداری، سازمان حفاظت محیط زیست مساعدت لازم را به عمل آورد.

نماینده دولت سیزدهم در مازندران ادامه داد: در نهایت موضوع در چهارمین جلسه شورای عالی محیط زیست مطرح و در سال "جهش تولید با مشارکت مردم" و پس از حدود قریب به سه دهه، این شهرک از منطقه حفاظت شده البرز مرکزی خارج و مجوز بهره‌برداری واحدهای صنعتی مستقر در شهرک صنعتی آبندانک صادر شد.

کد خبر 751575