وقتی كه قرآن، سرنوشت یك زن را رقم می‌زند / درختی: حتی با یك قرآن‌آموز هم فعالیت می‌كنم
تاریخ انتشار: ۲۶ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۹۰۴۲۴۸
رقیه درختی، نامی آشنا در عرصه تربیت حافظان قرآن در بزرگترین مؤسسه تخصصی حفظ قرآن كریم كشورمان است. او سال‌هاست كه در این عرصه شبانه‌روز تلاش می‌كند تا بتواند سهم كوچكی در ادای دین به ساحت مقدس این كتاب آسمانی داشته باشد. در این گزارش پای سخنان این بانوی قرآنی به‌مناسبت سالروز ولادت حضرت زهرا(س) و روز زن می‌نشینیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همه به خوبی می‌دانیم كه زن در انتقال یك فرهنگ به نسل‌های آینده چه نقش مهمی دارد و در واقع این زن است كه می‌تواند نسلی را منزه و پاك تربیت كرده و سیر و سلوك فرزندان و نسل‌های بعدی خود را منتهی به سعادت ترسیم كند.
حال اگر این زن روی به قرآن به‌عنوان برترین كتاب آسمانی در دست انسان‌ها و بهترین راهنما و الگوی هدایت بشری آورد و از آموزه‌های آن برای ترسیم سبك زندگی خویش بهره جوید، مسلماً خیر كثیری را هم شامل خانواده، هم اطرافیان و هم جامعه خویش می‌كند.
در این گزارش یك نمونه از بانوی قرآنی را معرفی می‌كنیم كه با روی آوردن به قرآن كریم توانسته است، نقش مهمی در ترویج فرهنگ قرآن در خانواده، منطقه، شهر و دیار خود ایفا كند.
متولد سال 1360 در روستای ماهفرخان از توابع شهرستان قرآنی استهبان فارس است. وی در خانواده‌ای روستایی، مذهبی و مقیّد رشد و نمو یافته است.
او فرزند دوم خانواده است و از اولین بانوان پیشگام و جزو قدیمی‌ترین نیروهای خدوم مؤسسه قرآنی ـ فرهنگی بیت‌الاحزان حضرت زهرا سلام‌الله علیها به شمار می‌رود و هم‌اکنون علاوه بر فعالیت‌های قرآنی در بخش اداری مرکز مدیریت بیت‌الاحزان نیز مشغول به خدمت است. در ادامه گفت‌وگوی با رقیه درختی، بانویی که بیش از 50 حافظ کل قرآن کریم را تربیت کرده است، می‌خوانیم.
ایكنا – از چه سالی با مؤسسه بیت‌الاحزان آشنا شدید؟ و کلاس‌های مؤسسه در کجا برگزار میشد؟
از سال 1375 هم‌زمان با افتتاح مؤسسه بیت‌الاحزان به‌صورت رسمی، در کلاس‌های روخوانی که در مؤسسه برگزار میشد، شرکت می‌کردم و حضور به موقع و منظم در کلاس‌ها موجب شد تا به مؤسسه بروم و در این کلاس‌ها شرکت کنم. به دلیل کمبود مکان و تعمیرات ساختمان کلاس‌ها برای مدتی کلاس‌ها در مسجدی که مجاور موسسه بود برگزار می‌شدند.
ایكنا ـ شما فعالیت‌های قرآنی را از چه زمانی شروع کردید؟
سال 1380 که این مؤسسه فعالیت خود را به شکل جدی آغاز کرد و در این کلاس‌ها به‌عنوان مربی مشغول به تربیت قرآن‌آموزان شدم.
ایكنا ـ اصلاً چگونه با مؤسسه بیت‌الاحزان حضرت زهرا سلام‌الله علیها آشنا شدید؟ و مشوق شما برای ورود به بیت‌الاحزان چه کسی بود؟
خانواده نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت قرآنی من داشتند. همیشه دوست داشتم که بتوانم قرآن را حفظ کنم اما در روستای ما نه تنها زمینه پیشرفت در این عرصه وجود نداشت بلکه از هیچ امکانات آموزشی و کلاسی هم برخوردار نبودیم.
با شرکت در کلاس‌های روخوانی که چهارشنبه‌ها توسط خانم بردبار و مسلمی انجام میشد و در یکی از محافل قرآنی که به‌مناسبت 22 بهمن‌ماه برگزار شد، حجت‌الاسلام علیرضا شاهسونی، مدیر مسئول بیت‌الاحزان به‌عنوان سخنران حضور داشت و از همان زمان با مؤسسه آشنا شدم و در کلاس‌های روخوانی که توسط ایشان برگزار میشد، شرکت کردم و پس از مدتی به‌عنوان مربی مشغول تربیت قرآن‌آموزان در کلاس‌های حفظ شدم.
ایكنا ـ در سالهای اولیه فعالیت بیت‌الاحزان کلاس‌ها در کجا برگزار میشد؟
کلاس‌های حفظ در روستای ماهفرخان در یک ساختمان خشتی تشکیل میشد. آن زمان هنوز مدارس شبانه‌روزی راه‌اندازی نشده بود قرآن‌آموزان صبح تا ظهر در کلاس حاضر می‌شدند و تحت آموزش قرار می‌گرفتند. این ساختمان 2 طبقه بود که از صبح تا ظهر در طبقه اول آقایان و در طبقه دوم بانوان تحت آموزش‌های قرآنی فرهنگی قرار داشتند. محیط محقر و در عین حال بسیار صمیمی بود بنده در آن زمان به عنوان مربی در خدمت قرآن آموزان بودم.
ایكنا ـ به‌عنوان خادم قرآن چه توصیه‌ای به دیگران دارید؟
خوب است كه مسلمانان تمام فکر و دغدغه‌شان را مصروف قرآن و فعالیت‌های قرآنی کنند و در این مسیر قرار بگیرند که ارتباط با کتاب وحی باعث رشد و تعالی آن‌ها میشود.
ایكنا ـ قرآن چه تاثیری در زندگی شخصی شما داشته است؟
«وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ وَلَا یزِیدُ الظَّالِمِینَ إِلَّا خَسَارًا؛ و ما آنچه را براى مؤمنان مایه درمان و رحمت است از قرآن نازل مى كنیم و[لى] ستمگران را جز زیان نمى افزاید» (آیه 82 سوره اسرا). وقتی که قرآن را تلاوت می‌کنم مشکلات و سختی‌های زندگی برایم آسان میشود.
در حقیقت قرآن مایه رحمت و شفا برای مؤمنان و قرآن‌دوستان است و همین مسئله نیز به خوبی در زندگی من وجود دارد و همواره از قرآن به خصوص در سختی‌ها مدد می‌جویم.
ایكنا ـ چه عاملی باعث موفقیت شما در تربیت قرآن‌آموزان نخبه‌ای همچون خانم اعظم محمدی، حافظ بین‌المللی کشورمان شد؟
بنده به‌عنوان معلم قرآن تربیت حفاظ را وظیفه خودم دیدم و در تربیت تمامی شاگردها نهایت سعی و تلاش خودم را به کار گرفتم و به دلیل علاقه وافرم به موسسه بیت‌الاحزان و قرآن‌آموزان باعث موفقیت من در فعالیت‌های قرآنی شد.
ایكنا ـ چه تعداد حافظ قرآن تربیت كرده‌اید و از این تعداد چند نفر بعدها خود مربی و استاد قرآن کریم شدند؟ و در چه سال‌هایی فعالیت می‌کردید؟
از سال 78 الی 83 در روستای ماهفرخان در ساختمان قدیمی مؤسسه بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) به‌عنوان مربی مرکز شبانه‌روزی حفظ تخصصی یکساله فعالیت می‌كرد و به دلیل کمبود مکان در یکی از اتاق‌های مرکز مدیریت مؤسسه کلاس‌های حفظ برگزار میشد.
بعد از آن در قالب کلاس‌های حفظ عمومی در بیت‌الاحزان روستای ماهفرخان مشغول تربیت قرآن‌آموزانی که در این کلاس‌ها حضور داشتند بودم و تاکنون بحمد الهی موفق به تربیت 50 حافظ کل قرآن کریم شده‌ام که 15 نفر از حافظانی که تربیت کردم به‌عنوان مربی و استاد خود، به تربیت قرآن‌آموزان می‌پردازند.
ایكنا ـ چند جزء از قرآن کریم را حفظ کردید و با توجه به اینکه مؤسسه بیت‌الاحزان اساتید خود را از میان حافظان کل قرآن کریم انتخاب می‌کند چه شد که به‌عنوان مربی حفظ تخصصی یکساله انتخاب شدید؟
بحمدالهی موفق به حفظ 5 جزء از قرآن کریم شدم و به دلیل اینکه مؤسسه بیت‌الاحزان در آن زمان با کمبود نیرویی که مربی و حافظ کل قرآن کریم باشد، مواجه بود، بنده به‌عنوان مربی مرکز شبانه‌روزی حفظ تخصصی یکساله انتخاب شدم.
ایكنا ـ آیا تا به حال کمبود شاگرد انگیزه شما را در تربیت قرآن‌آموزان کم کرده است؟
خیر، اگر یک قرآن‌آموز هم داشته باشم و در کلاس شرکت کند، با تمام توان به‌عنوان یک معلم قرآن به تربیت شاگرد قرآن‌آموزم خواهم پرداخت.
ایكنا ـ چه چیزی باعث حضور چشمگیر شما در برنامه‌های قرآنی و فرهنگی میشود؟
پیامبر اکرم (ص) در حدیث ثقلین فرموده باشند دو چیز گرانبها در میان شما به یادگار می‌گذارم، با توجه به این حدیث شریف در کنار تربیت قرآن‌آموزان و کار اداری، در مراسم‌های مختلف که به اسم اهل بیت(ع) باشد، شرکت می‌کنم.
ایكنا ـ اشاره‌ای هم به فعالیت‌های قرآنی شعبه ماهفرخان در حال حاضر می‌كنید؟
نزدیک به 100 نفر از بانوانی که 70 نفر از آنان دانش‌آموز هستند در دو کلاس جداگانه در کلاس‌های عمومی حفظ شرکت کردند، هم‌چنین در بخش آقایان 6 کلاس روخوانی ویژه دانش‌آموزان مقطع ابتدائی داریم، در بخش بانوان و در مقطع سنی بزرگسالان کلاس روخوانی برگزار می‌کنیم و کلاس‌های مهد و پیش دبستانی، مفاهیم از دیگر برنامه‌های شعبه ماهفرخان است.
ایكنا ـ الگوی شما در زندگی شخصی کیست؟
مسلم است كه من به‌عنوان یك بانوی مسلمان، الگوی زندگی خود را حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها قرار داده‌ام و تلاش می‌كنم همانند ایشان سهمی در ترویج و احیای دین خدا داشته باشم.
ایكنا ـ رسالت بیت‌الاحزان در زمان کنونی جامعه چیست؟
مؤسسه قرآنی ـ فرهنگی بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س) به‌عنوان بزرگترین شبکه حفظ تخصصی قرآن کشور به تأسی از فرامین مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت 10 میلیون حافظ باید همچنان پیشرو در تربیت حافظان قرآن باشند باشد.
ایكنا ـ در شبانه‌روز چند ساعت وقت خود را به فعالیت‌های قرآنی اختصاص می‌دهید؟
از ساعت 7 صبح الی 2 بعد از ظهر که در مرکز مدیریت مؤسسه بیت‌الاحزان هستم و بعد از آن هم از ساعت دو و نیم عصر تا ساعت چهار و نیم عصر به‌عنوان مدیر شعبه و مربی در شعبه بیت‌الاحزان واقع در روستای ماهفرخان فعالیت می‌کنم.
ایكنا ـ آیا مسائل اجتماعی و اقتصادی حاکم بر جامعه تاثیری بر فعالیت‌های قرآنی شما دارد؟
سعی می‌کنم در مسائل حاشیه‌ای وارد نشوم و پیرو خط مقام معظم رهبری باشم و البته این مسائل هیچ تاثیری بر کارهای قرآنی بنده ندارد و بیشتر از هر زمان دیگری اراده‌ام در فعالیت‌های قرآنی راسخ‌تر از قبل میشود.
ایكنا ـ سئوال آخر اینكه آرزوی شما برای آینده فرزندانتان چیست؟
دوست دارم خودم و فرزندانم هم‌زمان در یکسال تحفیظی حافظ کل قرآن کریم بشویم و در مقاطع تحصیلی و زندگی موفق باشند و در مسیر قرآن حرکت کنند.
انتهای پیاممنبع: ایکنا
کلیدواژه: فعاليت هاي قرآني استان فارس بانوي قرآني سرنوشت يك زن بیت الاحزان حضرت زهرا س کلاس های روخوانی زهرا سلام الله علیها تربیت قرآن آموزان مؤسسه بیت الاحزان حافظ کل قرآن کریم فعالیت های قرآنی کلاس ها عنوان مربی حفظ تخصصی یک برگزار می شد کلاس های حفظ مرکز مدیریت شبانه روزی کلاس ها شبانه روز نقش مهمی آن زمان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۹۰۴۲۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سرچشمه عرفان وحیانی و اخلاق قرآنی یکی است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی گرجیان؛ استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) شامگاه 3 اردیبهشت ماه در نشست علمی «عرفان وحیانی و اخلاق قرآنی؛ عینیت یا غیریت؟» که از سوی انجمن علمی معارف دانشگاه شهید بهشتی و با همکاری آکادمی اخلاق‌پژوهی روشمند برگزار شد با بیان اینکه در این نشست درصدد بررسی این موضوع هستیم که آیا عرفان ماخوذ از آموزه‌های وحیانی و نه دست‌ساز بشری با اخلاق قرآنی، عینیت دارد یا غیریت، گفت: علامه طباطبایی اصرار دارد بگوید آنچه را پیامبر(ص) آورده است توحید احدی است ولی آنچه سایر انبیاء در بین مردم رواج دادند توحید واحدی است و اخلاق قرآنی، اخلاق متکی بر توحید احدی است و عرفان وحیانی اسلامی هم رسیدن به مقام فنا و توحید احدی است لذا از منظر وی، عرفان وحیانی با اخلاق قرآنی همسو است. بنابراین عرفان وحیانی علم اعلی است و اخلاق علم، متوسط ولی چون اخلاق به قرآن متصل شده است باید گفت عرفان وحیانی و اخلاق قرآنی عینیت دارند.
گرجیان تصریح کرد: موضوع عرفان وحیانی، رسیدن به مقام فنا و وصول الی الله بدون حجاب است؛ قرآن کریم فرموده است: یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِیرًا. لذا عمده تلاش انبیا بر این محور است که انسان‌ها را به مقام وصول، حضور و فنا برسانند. چون قرآن قصد دارد انسان را به جایی که امکان وصول به عالم وجودی بالا دارد برساند عرفان و اخلاق قرآنی عینیت دارند گرچه عرفان وحیانی ادبیات مخصوص خود را دارد که در اخلاق وجود ندارد و روش عرفان اسلامی هم بر پایه شهود است گرچه علم عرفان، حصولی است.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه روش عرفان سلوکی، متکی به شهود است ولی علم عرفان نظری شبیه فلسفه، حصولی است و در عین حال قرآن علم وحیانی است و بالاترین مرتبه کشف و شهود را دارد، اظهار کرد: عرفان و اخلاق وحیانی از جهت هدف بسیار به هم نزدیک هستند کما اینکه در روش و موضوع هم اینگونه بودند؛ البته اگر اخلاق متصل به قرآن نبود چه بسا اخلاق را علم متوسط و مادون علم عرفان می‌دانستیم.
گرجیان اضافه کرد: نبی اعظم(ص) به عنوان قرآن مجسم فرموده است: انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق، یعنی هدف پیامبر(ص) پیاده‌کردن اخلاق مجسم به وسیله آموزه‌های وحیانی است و عرفان هم قصد دارد انسان را از وابستگی ناشایست جدا کند و او را به بایسته‌های لازم برساند. عرفا معتقدند که عرفان اسلامی از غیر آیات و روایات گرفته نشده است و هر چه هست از قرآن و روایات است بنابراین اینطور نیست که به انحراف برود ولی کسانی که عرفان خود را بر پایه قرآن و اهل بیت(ع) بنا نکردند دچار انحراف شدند.
عینیت قرآن و انسان کامل
این پژوهشگر با بیان اینکه قرآن کریم هدف بعثت را رساندن مردم به کلمه توحید ذکر کرده است، گفت: انسان کامل و قرآن کریم دو نسخه از یک حقیقت هستند لذا اگر پیامبر را به شکل کتاب دربیاورند قرآن خواهد شد و اگر قرآن را به شکل انسان درآورند پیامبر(ص) خواهد شد. در اخلاق قرآنی هم مراد، دستگیری پیامبر(ص) از مردم و رساندن آنان به غایت سلوک عرفانی و مقام احدیت وصفیه است. البته در این مرتبه بین عرفا اختلاف است؛ برخی متوجه مقام ذات ربوبی نشده‌اند و فکر کرده‌اند همان احدیت وصفیه است در حالی که قرآن فرموده است: لَا یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ ۖ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَٰلِکَ فَلَیْسَ مِنَ اللَّهِ فِی شَیْءٍ إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً ۗ وَیُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ ۗ وَإِلَی اللَّهِ الْمَصِیرُ. خدا شما را از خویشتن برحذر می‌دارد یعنی تفکر در ذات خدا ممکن نیست و محال است انسان بتواند به مقام ذات دست یابد ولی می‌توان به قدر تشنگی چشید.
گرجیان با بیان اینکه غایت، رسیدن به «لا اله الا الله تفلحوا» است و اخلاق قرآنی هم هدف‌گیری به این جهت است، افزود: از منظر علامه حسن‌زاده آملی در این صورت قرآن از عرفان و این دو از برهان جدایی ندارند البته باید دانست که همانطور که امام سجاد(ع) در مناجات العارفین فرموده است: و لم تجعل للخلق طریقا...؛ هیچ راهی برای خلق برای رسیدن به معرفت الهی نیست مگر اینکه انسان اظهار عجز از معرفت کند. نهایت درجه‌ای که انسان می‌تواند به آن برسد این است که بداند نمی‌تواند و نمی‌داند که به مقام ذات برسد؛ ما عرفناک حق معرفتک.
راه پیمودن کمال
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه تخلق به اخلاق الهی اینگونه است که انسان از آنچه غیر است رهیده شود و انانیت خود را رها کند، ادامه داد: با رهاشدن از انانیت به جایی برسد که؛ هر نفس آواز عشق می‌رسد از چپ و راست/ ما به فلک می‌رویم عزم تماشا که راست/ ما ز فلک بوده‌ایم یار ملک بوده‌ایم/ باز همان جا رویم جمله که آن شهر ماست/ خود ز فلک برتریم وز ملک افزونتریم/ زین دو چرا نگذریم منزل ما کبریاست. اگر کسی عرفان وحیانی و اخلاق متخذ از قرآن را با همدیگر جمع کند مسیر سلوک نزدیکتر خواهد شد و انسان به جایگاه شایسته‌ای که باید برسد خواهد رسید.
وی ادامه داد: باز به تعبیر علامه طباطبایی، در ذیل آیه شریفه «ذَٰلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ» او ثابت است که ثبوتش با بطلان آمیخته نیست و اگر انسان در اخلاق و عرفان به اینجا برسد به مقام عرفان حنیف خواهد رسید و اینکه «قُلْ إِنَّ صَلَاتِی وَنُسُکِی وَمَحْیَایَ وَمَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ» که همان توحید ابراهیمی است؛ یعنی ما با همه وجود و هستی رو به تو کرده‌ام. وقتی امام حسین(ع) بر شمشیرش تکیه کردند و فرمایشاتی داشتند، حضرت علی اکبر(ع) پرسید پدرجان آیا ما بر حق هستیم؟ امام(ع) فرمودند: بله. لذا امام هرچه را داشت در مسیر سلوک الی الله فدا کرد.
وی با بیان اینکه آبشخور عرفان وحیانی و اخلاق قرآنی یک چیز است و موضوع و روش و غایت هم یکسان است لذا جداکردن این دو از یکدیگر درست نیست، افزود: قرآن کریم در آیه 12 سوره یس آورده است: وَکُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُبِینٍ؛ انسان کامل در درجه‌ای است که هر آنچه خوبان همه دارند او یکجا دارد به تعبیر دیگر انسان کامل که در راس آن نبی اعظم(ص) به عنوان قطب عالم و جام جهان‌نما است، جام‌جهان نما نفس اوست، نفس انسان کامل است که می‌تواند تجلی همه عالم آفرینش باشد. به تعبیر ابن سینا، بر همه عالم اطلاع دارند. انسان کامل، مهدی، خضر و هادی و ... است و بر همه عالم اشراف دارد؛ این تعابیر را محی‌الدین عربی ذکر کرده است و البته متخذ از آیات قرآن است: وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلَائِکَةِ إِنِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً ۖ قَالُوا أَتَجْعَلُ فِیهَا مَنْ یُفْسِدُ فِیهَا وَیَسْفِکُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَنُقَدِّسُ لَکَ ۖ قَالَ إِنِّی أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ.
گرجیان با بیان اینکه کسانی که جایگاه انسان کامل را درک نکردند در وقت انتخاب او به مقام خلیفة‌اللهی معترض شدند، گفت: به خدا معترض شدند که؛ نحن نسبح بحمدک و نقدس لک؛ در حالی که خدا فرمود: انی اعلم ما لا تعلمون. پیامبر(ص) وقتی در معراج به عالم بالا راه یافت به جبرئیل فرمود تو هم بیا بالا ولی او فرمود اگر بند انگشتی جلوتر بیایم و نزدیک شوم پر من خواهد سوخت.
وی با اشاره به مبانی انسان‌شناسی اخلاق قرآنی و تفاوت آن با اخلاق ارسطویی، گفت: اخلاق ارسطویی در نهایت قصد دارد انسانی بسازد که متعادل باشد یعنی قوای غضبیه و شهویه او با قوای رحمانی او در تعادل باشد ولی در اخلاق قرآنی، وصول الی‌الله مطرح است که در اخلاق معمول چنین چیزی اصلا وجود ندارد. البته راهکار تخلق به اخلاق الهی برای انسان کامل، حب به ذات الهی است یعنی حب ذات خود را رها کند تا به حب ذات ربوبی برسد.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه اگر لطف خداوند شامل حال فرشتگان نشده بود آن‌ها مانند ابلیس رجیم و رانده از درگاه ربوبی بودند، اضافه کرد: وجود اقدس ربوبی می‌خواهد قواره کاملی از اسماء و صفات خود را به تجلی بنشاند و این جز با خلقت انسان کامل ممکن نیست البته نه انسانی که فقط صورت انسانی دارند و قلب آنان، قلب حیوانی و شیطانی است. چهره خیلی‌ها چهره آدمی است ولی قلبشان حیوانی و شیطانی است؛ امام سجاد(ع) در ایام حج با تصرف الهی نشان دادند خیلی از افرادی که دور بیت‌الله می‌گردند دارای چهره انسانی ولی قلب و باطنی حیوانی هستند.
اخلاق و عرفان وحیانی لازمه خلافت الهی
وی افزود: انسان قابلیت دارد تا به قاب قوسین برسد ولی فقط کسی چون پیامبر(ص) توفیق رسیدن به این مرتبه را دارد. انسانی که سلوک و عرفان وحیانی دارد و اخلاق قرآنی را هم در خود جمع کرده است از سوی خداوند به عنوان خلیفه خودش انتخاب میشود. در حدیث قرب نوافل هم دارد که انسان به جایی می‌رسد که من گوش و چشم و دست و زبان او می‌شوم. البته پیامبر(ص) یک جنبه ظاهری هم دارد و آنقدر خلق نیکو داشته است که قرآن کریم از آن تمجید کرد و فرمود: فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ ۖ وَلَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ. مردم وقتی پیامبر(ص) را می‌دیدند چون شبیه خودشان بودند و می‌خوردند و در بازار راه می‌رفتند ایشان را شبیه خود می‌دانستند ولی قرآن فرمود: قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحَیٰ إِلَیَّ أَنَّمَا إِلَٰهُکُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ. لذا افراد عادی مردم مرتبه ایشان را نفهمیدند و گفتند: وَقَالُوا مَالِ هَٰذَا الرَّسُولِ یَأْکُلُ الطَّعَامَ وَیَمْشِی فِی الْأَسْوَاقِ ۙ لَوْلَا أُنْزِلَ إِلَیْهِ مَلَکٌ فَیَکُونَ مَعَهُ نَذِیرًا.
گرجیان بیان کرد: تعبیر یُوحَیٰ إِلَیَّ؛ تعبیر عجیبی است؛ به پیامبری که به اخلاق و عرفان قرآنی متصل است وحی میشود یا چطور عیسی(ع) به بنی اسرائیل فرمود من رسول خداوند هستم و تصدیق ماسبق می‌کنم و هم به آمدن پیامبری به نام احمد بشارت می‌دهم که در زمین به او محمد و در آسمان احمد گویند. علی(ع) فرمود نخستین چیزی که خدا آفرید نور محمد بود و از نور او 20 دریا از جنس نور آفرید و خدا به او فرمود شفیع روز محشر تویی و از او 124 هزار نبی متشعشع شد و همه بر دور خانه خود با نور محمد(ص) طواف کردند. امام رضا(ع) براساس روایت کافی شریف، فرمودند که امام دردانه و یگانه روزگار خود است و همانطور که خدا لیس کمثله شئ است، انسان کامل هم اینطور است.
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت