زندگینامه خواجه نصیر الدین طوسی+ مهم ترین آثار

پنجم اسفند ماه در تقویم رسمی کشور به عنوان روز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی و روز مهندس نام گذاری شده است.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، روز مهندس در کشورهای جهان تاریخ‌های مختلفی دارد؛ در ایران این روز به منظور بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی، دانشمند بزرگ ایرانی به نام روز مهندس ناگذاری شده است. خواجه نصیرالدین طوسی که به "نصیرالدین"، "محقق طوسی"، "استاد البشر" و "خواجه" نیز شهرت دارد، در سال ۵۷۹ هجری قمری در توس به دنیا آمد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طوسی علوم دینی و علوم عملی را زیر نظر پدر و منطق و حکمت را نزد دای خود، بابا افضل ایوبی کاشانی آموخت. وی تحصیلاتش را در نیشابور به پایان رساند و در آنجا به عنوان دانشمندی برجسته شهرت پیدا کرد.

ساخت رصد خانه در مراغه

خواجه نصیرالدین طوسی برای مدتی در دستگاه اسماعیلیه در دژ الموت زندگی کرد و در این مدت کتاب‌های زیادی را به رشته تحریر درآورد. وقتی هلاکوخان مغول به ایران حمله کرد، طوسی به منظور نجات مسلمانان به خدمت هلاکو درآمد و با تدبیر خود مانع خرابی‌های شهرها و کشتار دسته جمعی مردم به دست هلاکوخان شد. زمانی که هلاکو به فرمانروایی اسماعیلیان در سال ۶۳۵ هجری قمری پایان داد، طوسی را مامور کرد تا رصد خانه بزرگی در مراغه بسازد. شروع ساخت رصد خانه از سال ۶۳۸۸ هجری قمری آغاز شد. گروهی از منجمان و دانشمندان مانند رکن الدین استرآبادی، محی الدین مغذبی، قطب الدین شیرازی، شمس الدین شیروانی، کمال الدین ایجی، نجم الدین اسطرلابی و … در این کار با طوسی مشارکت داشتند. مراحل ساخت رصد خانه دقیقاً در سالی تمام شد که خواجه فوت کرد؛ این بنا در سال ۱۳۶۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

کتابخانه ای با ۴۰۰ هزار جلد کتاب

جالب است بدانید که کاربری رصدخانه مراغه تنها بررسی ستارگان نبود، بلکه یک سازمان علمی عظیمی بود که بیشتر شاخه‌های دانش در آنجا درس داده می‌شد. این رصدخانه در شهر مراغه بر روی تپه ی ۱۱۰ متری صدر داغی مراغه واقع شده است. قرار گیری این رصدخانه در ارتفاعات باعث شده تا از بیشتر مناطق شهر قابل دیدن باشد و چشم انداز زیبایی به دریاچه ارومیه داشته باشد. ساخت این رصدخانه حدود ۱۳ سال طول کشید. در نزدیکی رصد خانه، کتابخانه بزرگی ساخته شده بود که حدود ۴۰۰ هزار جلد کتاب با ارزش به منظور استفاده دانشمندان و محققان در آن قرار داشت. علاوه بر این، در کنار رصد خانه، یک سرای عالی برای خواجه و منجمین و یک مدرسه علمیه برای استفاده طلاب دانشجو ساخته شد.

مهم ترین آثار خواجه نصیر الدین طوسی

از مهم ترین آثار خواجه نصیر الدین می‌توان به تجرید الاعتقاد (در علم کلام)، شرح اشارات ابوعلی سینا (در فلسفه)، التذکره فی علم الهیئه، اساس الاقتباس (در علم منطق)، جواهرالفرایض (اصول علم فرایض و مواریث)، اخلاق ناصری، اوصاف الاشراف، زیج ایلخانی، شکل القاطع و.... اشاره کرد. همچنین، کتاب "تذکرخ فی علم الهیئه" او در علم نجوم کامل‌ترین نقد بر نجوم بطلیموسی در قرون وسطی و معرف تنها الگوی ریاضی جدید حرکت سیارات است که در زمان قرون وسطی نوشته شده است.

خواجه نصیر الدین طوسی و تالیف کتاب

طوسی یکی از گسترش دهندگان علم مثلثات به شمار می‌آید و کتاب‌های مثلثات او در سده ۱۶ میلادی به زبان فرانسه ترجمه شد. او برای نخستین بار قضیه "جیوب" را که رویداد برجسته‌ای در تاریخ ریاضیات است، به روشنی بیان کرد. علاوه بر این، خواجه نصیر الدین طوسی کتاب‌های بسیار ارزشمندی در زمینه ریاضی و هندسه به نام‌های تجرید الهندسه و علم المثلث به زبان عربی نوشت.

مرگ خواجه نصیر الدین طوسی

خواجه نصیرالدین طوسی در سال ۶۷۲ هجری قمری با جمعی از شاگردان خود به بغداد رفت تا بقایای کتاب‌های تاراج رفته را جمع آوری کند و به مراغه بازگرداند، اما در تاریخ ۱۸ ذی الحجه در کاظمین نزدیک بغداد دار فانی را وداع گفت. طوسی یکی از سرشناس‌ترین و با نفوذترین چهره‌های تاریخ فکری اسلام است. تلاش‌های او در علم ریاضیات و ستاره شناسی و تاثیرگذاری‌اش در میان فلاسفه و ریاضیدانان باعث شده است تا روز پنجم اسفند، روز مهندس نامیده شود. همچنین، دانشگاه فنی و مهندسی در تهران نیز به نام او ثبت شده است.

کد خبر 411778

منبع: ایمنا

کلیدواژه: روز مهندس خواجه نصیر الدین طوسی رصدخانه نصیر الدین طوسی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق خواجه نصیر الدین طوسی خواجه نصیرالدین طوسی هجری قمری روز مهندس رصد خانه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۰۰۶۸۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تمدید مهلت ثبت‌نام و ارسال آثار به دو جشنواره ملی کتاب دانشجویی و پایان‌نامه سال

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، با تمدید مهلت ثبت نام، دانشجویان مولف و مترجم فرصت دارند تا ۳۰ خرداد ۱۴۰۳ آثار خود را به دبیرخانه جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی ارسال کنند.
دانشجویان تمامی رشته‌ها و مقاطع تحصیلی دانشگاهی و طلاب سطوح مختلف می‌توانند آثار خود را به تعداد نامحدود و براساس شرایط ذیل در شش گروه اصلی شامل «فنی و مهندسی»، «علوم پایه»، «علوم انسانی»، «کشاورزی و منابع طبیعی»، «علوم پزشکی و دامپزشکی»، «هنر و معماری» و بخش «ویژه» به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.

بر این اساس ، همزمانی دوره تحصیل دانشجو با زمان چاپ و انتشار اثر، دارا بودن مشخصات عمومی کتاب برای اثر منتشر شده، داشتن اعلام وصول از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انتشار کتاب در بازه زمانی ابتدای سال ۱۴۰۱ تا پایان ۱۴۰۲، ثبت‌نام اینترنتی، ارسال دو جلد از کتاب به دبیرخانه و ارسال نسخه‌ای از متن زبان اصلی آثار ترجمه شده، از جمله شرایط شرکت در جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی است.

همچنین دانش آموختگانی که حداکثر دو سال پس از فارغ التحصیلی، کتاب خود را در بازه زمانی فوق الذکر (۱۴۰۲-۱۴۰۱) به چاپ رسانده‌اند نیز می‌توانند در جشنواره شرکت کنند.

کتاب‌های الکترونیک ارسال شده به دبیرخانه جشنواره نیز باید دارای مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشند.

یادآور می‌شود؛ آثار دریافت شده بازگردانده نخواهند شد و به آثار برگزیده‌ای که توسط بیش از یک نفر تألیف یا ترجمه شده‌اند، صرفاً یک جایزه تعلق خواهد گرفت.

براساس این فراخوان، ناشران نیز می‌توانند آثار دانشجویی خود را به همراه فرم ثبت‌نام اینترنتی، به دبیرخانه جشنواره کتاب سال دانشجویی ارسال کنند. همچنین در آیین اختتامیه جشنواره از ناشرانی که اهتمام جدی در نشر آثار دانشجویی داشته‌اند، تجلیل خواهد شد.

بخش ویژه جشنواره نیز به موضوعات اقتصاد دانش بنیان و تولید ملی، ادبیات پیشرفت و مطالعات جمعیت اختصاص دارد.

گفتنی است ؛ علاقه‌مندان باید پس از ثبت نام از طریق سامانه اینترنتی به آدرس www.isba.ir، دو نسخه از اصل اثر را به همراه فرم ثبت‌نام اینترنتی به آدرس پستی دبیرخانه جشنواره در تهران، خیابان انقلاب، خیابان فخر رازی، خیابان شهدای ژاندارمری، پلاک ۷۲، صندوق پستی ۱۱۶۳-۱۳۱۴۵ سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاد دانشگاهی ارسال نموده و برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن ۰۲۱۶۶۹۵۲۷۲۷ تماس بگیرند.

مهلت ارسال آثار به بیست و یکمین جشنواره ملی پایان‌نامه سال تمدید شد

همچنین بر اساس فراخوان بیست و یکمین جشنواره ملی پایان‌نامه سال، شرکت‌کنندگان می‌توانند آثار خود را در سه بخش اصلی، ویژه و بین‌الملل به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.

دانشجویان و طلابی که در بازه زمانی ۷/ ۷/ ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲/۶/۳۱ از پایان‌نامه خود در مقاطع تحصیلات تکمیلی دفاع کرده‌اند، می‌توانند با مراجعه به پایگاه اینترنتی سازمان ترویج مطالعه و نشر جهاددانشگاهی به نشانی isba.ir در جشنواره شرکت کنند. آخرین مهلت ثبت نام بیست و یکمین جشنواره ملی پایان‌نامه سال ۳۰ خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شده است.

بر اساس اعلام کمیته علمی بیست و یکمین جشنواره ملی پایان‌نامه سال، بخش اصلی این جشنواره شامل حوزه‌هایی در شش گروه علوم پایه، کشاورزی و منابع طبیعی، هنر و معماری، فنی و مهندسی، علوم پزشکی و علوم انسانی است. بر این اساس، در هریک از گروه‌ها دانشجویانی که صرفاً در موضوعات زیر از پایان‌نامه خود دفاع کرده باشند، می‌توانند در این جشنواره شرکت کنند.

گروه علوم پزشکی: ناباروری و بیولوژی تولید مثل، طب بازساختی و سلول‌درمانی، ارتقای سلامت، اپیدمیولوژی، سرطان

گروه فنی و مهندسی: صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، حمل و نقل ریلی، صنایع معدنی و فلزی، مهندسی صنایع، مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، مهندسی برق، مهندسی پزشکی

گروه علوم پایه: زیست‌شناسی، زمین‌شناسی، شیمی

گروه علوم انسانی: ارتباطات، علوم اجتماعی، زبان و ادبیات فارسی، حقوق، اقتصاد، دین، فلسفه، مدیریت، روانشناسی و علوم تربیتی، علوم سیاسی، تاریخ

گروه هنر و معماری: طراحی مد و لباس، معماری ایرانی و اسلامی، هنر ایرانی و اسلامی

گروه کشاورزی: گیاهان دارویی، صنایع غذایی، باغبانی

در بخش ویژه این جشنواره، پایان‌نامه‌های نگارش شده در زمینه‌های تاریخ علم در ایران و اسلام، مطالعات علم و فناوری، اقتصاد دانش بنیان و تولید ملی و علوم شناختی پذیرش می‌شوند.

این بخش به دانشجویان غیرایرانی اختصاص یافته که پایان‌نامه‌های خود را با موضوع ایران تدوین کرده‌اند.

گفتنی است، دریافت اطلاعات بیشتر و انجام تمامی مراحل ثبت‌نام اعم از تکمیل فرم و بارگذاری پایان‌نامه‌ها از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی دبیرخانه جشنواره به آدرس www.isba.ir امکان‌پذیر است.

علاقه‌مندان می‌توانند در صورت نیاز با شماره تلفن ۰۲۱ - ۶۶۹۵۲۷۲۷ تماس بگیرند.