Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «همشهری آنلاین»
2024-05-07@23:06:30 GMT

آشنایی با موسیقی نواحی خراسان جنوبی

تاریخ انتشار: ۶ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۰۳۷۰۰۵

آشنایی با موسیقی نواحی خراسان جنوبی

همشهری‌ آنلاین - محمدرضا ربیعیان: موسیقی جنوب خراسان (قائن، گناباد و بیدخت، بیرجند، طبس و فردوس) بر پایۀ شعر فارسی است، اما از نظر کمیت و کیفیت به گستردگی موسیقی شرق خراسان نیست و از سوی دیگر، با موسیقی سیستان پیوند دارد.

سازهای موسیقی خراسان جنوبی شامل دوتار، دهل، سرنا، دایره و نی چوپانی است. ویژگی موسیقی جنوب خراسان حرکات ریتمیک و نمایشی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

موسیقی در این منطقه به‌ویژه در شهرستان بیرجند سابقه‌ای طولانی دارد و دارای رقص‌ها و موسیقی‌های بسیار متنوعی است. رقص پِلتان (حرکات نمایشی و نمادین سرنانواز و دهل‌نواز)، چوب‌بازی، اسب چوبی (نمایش موزیکال آیینی گروهی) و دست‌بازی از جمله رقص‌های مرسوم خراسان جنوبی است که در جاهای دیگر خراسان هم وجود دارند.

ریتم‌های پنج‌ضربی (سه‌تایی و دوتایی) متداول در این منطقه دارای ویژگی‌های خاص خود است و در دیگر نقاط ایران مرسوم نیست. در منطقه قهستان و بیرجند رقص‌ها و آوازها و موسیقی‌ سازی و آوازی رواج دارد.

برخی قطعات موسیقی ویژه رقص‌های محلی در این منطقه عبارتند از: اصیل، ناره‌ناره، چنشتی، چپ و راست، شیرجه و سه‌ضرب. چنشتی،  فورگی، سرکاریزی و رکاتی نیز از جمله رقص‌هایی است که به صورت‌ انفرادی، دونفره و گروهی اجرا می‌شود.

چوب‌بازی یک نوع ورزش است و آهنگ‌های ویژۀ آن عبارتند از: آزاد، کنار به خاک، وسط به خاک، پک‌پک، دست به خواب، پشت و گندم‌کاری. آنچه در مجالس عروسی و بعضی مناسبت‌های دیگر به نام چوب‌بازی اجرا می‌شود نمادی از حرکات جنگی است. امروزه چوب‌بازی با همراهی سرنا و دهل یا قشمه و دایره اجرا می‌شود.

آهنگ‌های متداول و قدیمی این منطقه شامل عروس‌کشو (عروس‌کشان)، محمل، روش (شبیه مارش است)، نصر و جو (نصر و جان)، کوچه‌باغی، سبزه‌نمکی، غلام‌پخش، پیش‌باز، لالایی و استقبال (خوشامدگویی) ‌است.

نوعی دوبیتی‌خوانی موسوم به فراقی نیز در این منطقه رواج دارد که طی آن روستاییان دایره‌وار می‌نشینند و هر یک با خواندن دو بیت از اشعار محلی به بیان هجران و فراق خود می‌پردازند. شیوۀ خواندن یکسان و تکراری است و هر فرد بیت آخر را به گونه‌ای می‌خواند که نفر بعد از لحن خواندن آن می‌فهمد که نوبت اوست و باید فراقی را ادامه دهد.

حسن عبدالله‌زاده، محمدعلی میرعلی‌زاده، احمد و محمد سلم‌آبادی و حسین حیدری بیدختی از نوازندگان مشهور سرنا و دهل در جنوب خراسانند.

منابع:

از نجوای سنت تا غوغای پاپ، محمود خوشنام، فرهنگ جاوید، چاپ اول، ۱۳۷۹؛

آشنایی با موسیقی نواحی ایران (کتاب اول)، هوشنگ جاوید، سورۀ مهر، چاپ دوم، ۱۳۸۴.

کد خبر 482173 برچسب‌ها مجله موسیقی نواحی خراسان مجله سفر به استان خراسان جنوبی مجله موسيقي نواحي-استان ها

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: خراسان جنوبی چوب بازی رقص ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۰۳۷۰۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بهره‌برداری از ۱۱ واحد تولیدی با سرمایه خارجی در خراسان رضوی

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی گفت: در سال ۱۴۰۲ با نگرش جذب سرمایه‌گذاری خارجی ۱۱ واحد تولیدی با ارزش بیش از ۱۱ میلیون یورو در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان بهره برداری شده است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد،جعفر فرشچی طوسی در نخستین نشست با هیئت رئیسه انجمن مدیران صنایع خراسان رضوی، اظهارداشت: این میزان سرمایه‌گذاری خارجی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان برای 218 نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد کرده است.

وی ادامه داد: محل ساخت و فعالیت این واحدهای تولیدی شهرکهای صنعتی " چناران ، کاویان فریمان ، قوچان 2، خیام ، چرمشهر و تایباد" در نقاط مختلف جغرافیای خراسان رضوی است.

فرشچی طوسی با اشاره به شعار سال که رهبر معظم انقلاب اسلامی، بر جهش تولید با مشارکت مردم تأکید نموده‌اند ، عنوان کرد : تمایل سرمایه گذاران خارجی برای سرمایه گذاری در خراسان رضوی نسبت به سالیان قبل افزایش یافته و این ظرفیت های اقتصادی استان باعث شده است که مراودات تجاری از سوی کشورهای همسایه بیشتر شود و تاجران آن کشورها در ایران سرمایه گذاری بیشتری کنند.

رئیس هیئت مدیره شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی اضافه کرد: تاکنون سرمایه‌‎گذاران خارجی از کشور‌های افغانستان، امارات متحده عربی و کویت ، استقبال خوبی از طرح‌های صنعتی و اقتصادی در استان داشته و با امنیت خاطر سرمایه‌گذاری کرده اند.

وی تصریح کرد: وجود واحدهای صنعتی دانش‌بنیان، صادرات‌گرا و نوع کیفیت کالاهای تولیدی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی باعث ایجاد فضای رقابتی میان سرمایه‌گذاران شده که بازاریابی محصولات توسط شرکت‌های مدیریت صادرات در کشورهای مختلف می تواند هزینه‌های بخش تولید را کاهش دهد و بستر گسترده‌تری برای ورود محصولات داخلی خراسان رضوی را به بازارهای بین المللی فراهم کند.

انتهای پیام/282/.

دیگر خبرها

  • هواشناسی خراسان رضوی هشدار نارنجی صادر کرد
  • جای خالی «عیسی قلی‌پور» همیشه احساس می‌شود/ تشییع «بخشی» در زیر باران و درسی که مردم به مدیران فرهنگی دادند
  • هواشناسی خراسان رضوی هشدار سطح زرد صادر کرد
  • بهره‌برداری از ۱۱ واحد تولیدی با سرمایه خارجی در خراسان رضوی
  • نواحی غربی کشور ۱۷ اردیبهشت ماه بارانی می‌شود
  • کانون موسیقی نواحی تشکیل می‌شود/ معرفی مدیر هماهنگی
  • سهم ناچیز خراسان جنوبی در حوزه صادرات سنگ قیمتی
  • تنظیم متفاوت از یک قطعه موسیقی نواحی ایران
  • حضور طلبه ها در منطقه سیل زده کرغند
  • ذخیره سازی پنج میلیون متر مکعبی رواناب در سدهای مخزنی خراسان جنوبی