روایتی از خانه ماندن تهرانی‌ها به دستور دولت در ۸۰ سال پیش

دکتر مسعود فروزنده، پژوهشگر تاریخ، به بهانه‌ی شیوع کرونا که باعث خلوت شدن شهرها شده است، در یادداشتی که در انصاف نیوز نوشته، خانه ماندن تهرانی‌ها به دستور دولت در ۸۰ سال پیش را روایت کرده است. او در این یادداشت نوشت: 

تهرانی‌ها  باخبر شدند روز جمعه باید خود را حبس کنند. حبس اجباری پس از سال‌ها هیجان انگیز بود و مردم را به تب و تاب خرید و انجام کارهای ویژه برانگیخت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پنجشنبه نهم اسفند ۱۳۱۸ شلوغترین روز تهران بود. سینماها، کافه‌ها، و مهمانخانه‌ها مملو از آدم‌های خوشگذران شد. مرفهین که از بیکاری فردا بیم داشتند از ساعت ده شب به باشگاه ایران رفتند تا پاسی از شب خود را مشغول کردند. نانوایی‌ها تا دوساعت بعد از نیمه شب نان پختند و صف قصابی‌ها تمامی نداشت.

 انگار قرار بود قحطی شود. همه برای روز جمعه خود را آماده کردند. سرمای تهران هشت درجه زیر صفر بود. همزمان که تهران در خوشی بود جهان در آتش هیتلر می‌سوخت.

به یکباره جمعه دهم اسفند ۱۳۱۸ تهران همچون شهر ارواح شد. طبق فرمان، همه در خانه‌هاشان ماندند. هیچ استثنایی در کار نبود. سرپیچی  مجازات سخت داشت. مردم  و مدیران از اراده آهنین آگاه بودند. پلیس در تمامی محله‌ها و چهار راه‌ها مستقر شد. بیمارستان‌ها و چند گروه قابله و ماما به حال آماده باش درآمدند. چند نوزاد در این روز در تهران چشم گشودند، یکی‌شان عکاس و چهار نفر پزشک شدند.

راس ساعت پنج صبح، سه هزار مامور خود را به  مراکز اصلی معرفی کردند. کتابچه‌ها را تحویل گرفتند و اخرین توصیه‌ها را از مدیران اداره ثبت احوال شنیدند. اندکی بعد با  طلوع خورشید به راه افتادند. هر گروه به محله‌ای رهسپار شد. یک گروه هم به زندان قصر رفت. از گروه ۵۳ نفر تقی ارانی چند روز پیش فوت کرد.

تهرانی‌ها  در خانه  منتظر شدند تا به پرسش‌های مامورین سرشماری پاسخ دهند. تهران پنجمین سرشماری‌اش را تجربه کرد. از نوزادانی که در تهران سال ۱۳۱۸ به دنیا امدند شمار اندکی هنوز زنده هستند. شاید هزار نفر. از کل ایران شاید ده هزار نفر.

پاسخ به مامورین سرشماری عموما بر عهده مردان خانه بود. مردانی که دو زن یا بیشتر داشتند باید اهل و عیال را معرفی می‌کردند. بازار شایعه از هفته پیش رواج داشت. شایعه شده بود سرشماری برای سرباز گیری است، برای شناسایی اموال و املاک است. برخی بازاری‌ها به فکر انکار و کتمان و دادن رشوه بودند. مامورین از ترس مجازات رضاشاهی رشوه نمی‌ستاندند. البته خواهش و تمنا کار ساز بود.

ساعت هشت و نیم شب که سرشماری به پایان رسید، جمعیت زیادی به خیابان‌ها هجوم آورد. گویا از زندان آزاد شدند. چراغ مغازه‌ها تابیدن گرفت. جمعیت تهران ۵۳۱ هزار و ۲۴۶ نفر بود.

پس از پنج روز اداره کل آمار و ثبت احوال اعلام کرد دقیق‌ترین سرشماری انجام گرفته است. بعدها از آن آمار بهره‌هایی برای توسعه محلات و خیابان کشی و برنامه ریزی اقتصادی برده شد. گاه گاهی هم مفتش‌های شهربانی برای شناسایی خانواده‌ها  به اسناد و آمار رجوع می‌کردند.

روزنامه اطلاعات ۱۶ اسفند، با افتخار و غرور اشاره‌ای به تاریخ سرشماری‌ها کرد و نوشت: پنجاه و شش سال پیش در سال ۱۲۶۲ شمسی  نخستین سرشماری صورت گرفت و جمعیت تهران ۱۰۶ هزار نفر بود. دومین سرشماری تهران در سال ۱۲۷۰ انجام شد و جمعیت تهران به ۱۶۰ هزار نفر افزایش یافت. سومین سرشماری نیز در فروردین ۱۳۰۱ توسط شهرداری تهران به عمل آمد که جمعیت تهران به ۲۱۰ هزار نفر رسید. چهارمین سرشماری تهران در ۱۳۱۱ نیز توسط شهرداری انجام گرفت و جمعیت تهران ۳۱۰ هزار نفر اعلام شد. اکنون پس از هشت سال جمعیت تهران به ۵۳۱ هزار و ۲۴۶ نفر رسید و  شکی نیست این افزایش به دلیل توسعه فرهنگ همگانی، بهداشت و توان اقتصادی مردم بوده است.

۴۵۲۳۵۲۳۷

کد خبر 1360125

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: تاریخ تهران ویروس کرونا جمعیت تهران تهرانی ها هزار نفر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۱۳۱۴۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افشای شگرد مادر و پسر تهرانی برای آدم‌ربایی مردان جوان

به گزارش تابناک به نقل از تسنیم، چندی قبل مرد میانسال اهل کشور افغانستان به کلانتری 39 گلشهر کرج رفت و هنگامی که مقابل افسر نگهبان قرار گرفت، گفت: پسر 19 ساله‌ام به نام حامد از خارج و  ناگهان ناپدید شد. ساعتی پیش فرد ناشناسی به من زنگ زد و مدعی شد که فرزندم را در تهران گروگان گرفته و با تهدید به قتل در ازای آزادی‌اش 125 میلیون تومان در خواست کردند. پس از اینکه پول را با هزار زحمت فراهم کردم، حامد آزاد نشد و دیگر خبری از او ندارم، لطفاً کمک کنید.

با توجه به محل ارتکاب جرم در تهران رسیدگی به موضوع در دستور کار تیمی از کارآگاهان پلیس آگاهی پایتخت قرار گرفت و در نخستین گام هویت صاحب حساب بانکی آدم‌ربا که 125 میلیون پول به آن ریخته شد بود، شناسایی شد.

کارآگاهان در ادامه متوجه شدند، صاحب‌ شماره حساب بانکی مورد نظر با اتباع زیادی از اهل کشور افغانستان در ارتباط بوده و با همکاری مادرش، کارت‌های بانکی را به مردان افغانستانی اجاره داده‌اند که همین موضوع شک تیم جنایی را برانگیخت.

خیلی زود پسر جوان توسط کاراگاهان پلیس آگاهی دستگیر شد. او که در جریان بازجویی‌ها منکر جرم خود بود پس از مواجه با شواهد و مدارک موجود به همکاری با یک باند آدم‌ربایی با همدستی مادرش اعتراف کرد و گفت: پدرم در زندان است. من به دلیل مشکلات مالی با همدستی مادرم مسافرین اتباع افغانستان را جابه‌جا می‌کردم و با تهیه کارت عابربانک و فروش آن به آدم‌ربایان با آنها همکاری داشتیم.

 

وی ادامه داد: من و مادرم، افراد اهل کشور افغانستان را با شگرد مهاجرت غیرقانونی به کشور‌های اروپایی اغفال کرده و به مخفیگاه باند آدم‌ربایی در جنوب تهران می‌کشاندیم‌؛ در آنجا 3 مرد جوان طعمه‌ها را هدف ضرب و جرح قرار داده و از خانواده گروگان‌ها مبالغ هنگفتی دریافت کرده‌اند.

کارآگاهان پس از دریافت این اطلاعات مهم خیلی زود راهی مخفیگاه آدم‌ربایان شدند و پس از هماهنگی‌‌های لازم با مرجع قضایی  3 مرد جوان را دستگیر و 11 گروگان اهل کشور افغانستان را رها کردند.

متهمان پس از انتقال به پلیس آگاهی، تحت بازجویی قرار گرفتند و به جرم آدم‌ربایی اتباع افغانستانی با وعده و وعید فریب به بهانه مهاجرت به اروپا، صراحتاً اعتراف کردند.

  با صدور قرار قانونی از سوی مرجع قضایی، متهمان برای روشن شدن زوایای پنهان پرونده و کشف جرائم احتمالی در اختیار پلیس آگاهی تهران بزرگ قرار گرفتند.