رشد تجارت الکترونیک چین در بحران کرونا
تاریخ انتشار: ۱۴ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۱۳۶۱۶۶
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، قبل‌تر پیش‌بینی شده بود نرخ رشد تجارت الکترونیک جهان در سال 2020 به 16درصد برسد و رقم آن از 4.2 تریلیون دلار نیز بالاتر برود اما در شرایط کنونی بعید به‌نظر می‌رسد این پیش‌بینی محقق شود. 35درصد از کل بازار فروش چین به‌صورت آنلاین است و این کشور یکی از بزرگترین بازارهای تجارت الکترونیک دنیا را در اختیار دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
کرونا ویروس مسری است و امنیت مردم زمانی تضمین می‌شود که ارتباط بین انسان‌ها به حداقل ممکن برسد اما خرید مایحتاج روزانه درشهرهای قرنطینه شده چین امری اجتناب‌ناپذیر است. با توجه به اهمیت موضوع، خرید آنلاین یا همان تجارت الکترونیک مورد توجه قرار گرفته است. درواقع مهاجرت مشتریان به فضای آنلاین برای برطرف کردن نیازهای روزمره و سلامت، به این بخش از اقتصاد چین کمک کرده است. در این میان شبکه‌های اجتماعی ازجمله وی چت، تیک تاک و Sina Weibo نقش زیادی در تجارت الکترونیک ایفا می‌کنند و شاهد هستیم که مردم برای خرید نیازمندی‌های روزمره یا سلامت، تراکنش‌های مالی، خرید بلیت و... از این شبکه‌های اجتماعی بالاترین استفاده را دارند.علاوه بر شبکه‌های اجتماعی غول‌های دنیای تجارت الکترونیک چین نیز بسیار موفق بوده‌اند.
تجارت الکترونیک و کشاورزان
هرچند بحران کرونا اقتصاد چین را نشانه رفته و بسیاری از شرکت‌ها، فروشگاه‌ها و... با مشکلات جدی مواجه شده‌اند اما درعمل فرصتی مناسب برای تجارت الکترونیک این کشور ایجاد شده است چرا که مردم خانه نشین شده‌اند و ترجیح می‌دهند خرید خود را به‌صورت آنلاین انجام دهند. یکی ازغول‌های تجارت الکترونیک چین که در این شرایط فعالیت زیادی دارد، شرکت JD.com است. این شرکت که بخشی از آن در مالکیت شرکت Tencent قرار دارد در شرایط فعلی کمک کرد تا عادات خرید مردم تغییر کند و سلامت آنها کمتر به‌خطر بیفتد به‌گونه‌ای که فروش مواد غذایی روی پلتفرم JD.com رشدی 215درصدی داشته و میزان فروش این اقلام در مدت 10 روز به 15هزار تن رسیده است.
در بحران کرونا خرید آنلاین انواع سبزی تازه در چین از طریق این شرکت، 5برابر شده است. JD.com همچنین در شرایط کنونی بیشتر با برندهایی کار می‌کند که محصولات مورد نیاز مردم ازجمله ماسک را تولید می‌کنند. آمار نشان می‌دهد در یک دوره 4 روزه از 19 تا 22 ژانویه بیش از 126میلیون ماسک، 310هزار بطری مایع ضدعفونی و یک میلیون بطری صابون مایع ازطریق JD.com به‌صورت آنلاین در چین به فروش رسیده است. به‌طور کلی میزان فروش آنلاین محصولات ضدعفونی در چین نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد 643 درصدی داشته است و همچنین فروش محصولات زمینه ساز افزایش ایمنی بدن، برندهای تولیدکننده این محصولات را در بازار آنلاین به برنده‌های بحران کرونا تبدیل کرده است.
شرکت JD.com تلاش‌های دیگری نیز برای تسهیل خرید آنلاین انجام داده است. بسته شدن راه‌ها و محدودیت‌های حمل‌ونقل به‌دلیل قرنطینه شدن بخش‌هایی از چین، خبر بدی برای کشاورزان این کشور بود چرا که محصولات شان روی دست شان می‌ماند و از سوی دیگر به‌دلیل عرضه نشدن، سبزیجات و میوه‌های تازه، مردم نمی‌توانند محصولات مورد نیازشان را خریداری کنند. به‌همین دلیل هم شرکت JD.com در چین با ایجاد «کانال سبز» تلاش کرد تا شرایط را به‌گونه‌ای فراهم کند که محصولات تازه کشاورزان روی پلتفرم این شرکت به فروش برسد و مردم بتوانند نیازهایشان را به‌صورت آنلاین از بخش JD Fresh این شرکت برآورده کنند. شرکت JD.com همچنین در پکن و شانگهای ماشین‌های فروش خودکار را راه‌اندازی کرده است تا مردم بتوانند بدون دخالت فرد دیگری، میوه و سبزی های مورد نیازشان را خریداری کنند.
این نخستین بار نیست که میزان فروش و اقتصاد چین تحت تأثیر یک بحران ویروسی قرار گرفته چراکه در سال 2003 نیز شیوع ویروس «سارس» مشکلاتی ایجاد کرد. JD.com در سال 1998 به‌صورت خرده فروشی در پکن آغاز به کار کرد ولی به‌دنبال بحران سارس و شیوع آن، در سال 2004 یعنی یک سال پس از شیوع سارس به سمت تجارت آنلاین رفت و خوش درخشید. درحال حاضر این شرکت بزرگترین پلتفرم تجارت الکترونیک چین از نظر درآمد محسوب می‌شود و بیش از 330میلیون مشتری دارد. علی بابا، غول دنیای تجارت الکترونیک چین نیز به فکر حل مشکل کشاورزان افتاده و در 6 فوریه پلتفرم و کانال تلویزیونی پخش مستقیم رایگان خود با عنوان Rural Support Program را برای کشاورزان راه‌اندازی کرد. این کانال کشاورزان را به 41میلیون فالوئر به‌صورت مستقیم متصل می‌کند. علی بابا در این خصوص گفت در نتیجه ایجاد این کانال پخش زنده، 15میلیون کیلوگرم محصول در سه روز نخست به‌صورت آنلاین به فروش رسیده است.
مقابله پیک‌های روباتیک با ویروس کرونا
شرکت های چینی فعال در حوزه تجارت الکترونیک برای عبور از بحران کرونا از روبات‌ها نیز کمک گرفته‌اند. این غول‌های دنیای تجارت چین تعداد روبات‌ها را برای رساندن سفارش‌های آنلاین به مردم در میانه بحران کرونا دو برابر کرده‌اند تا احتمال انتقال ویروس ازطریق تماس مشتری با پیک به کمترین حد ممکن برسد.
شرکت JD.com دراین زمینه نیز فعال است و ملزومات پزشکی مورد نیاز بیمارستان Ninth ووهان چین و همچنین سبزیجات تازه مورد نیاز مردم در این منطقه را ازطریق خودروهای خودران و روباتیک، ارسال می‌کند. این شرکت روزانه 10تا 20سفارش برای این بیمارستان دارد که تا 70درصد آنها ازطریق خودروهای خودران ارسال شده و تنها در مواردی که سفارش بسیار بزرگ‌تر از محفظه خودرو باشد یا تعداد سفارش‌ها بالا باشد، یک پیک محصولات را ارسال می‌کند.
شرکت Meituan Dianping نیز یکی دیگر از غول‌های تجارت الکترونیک است که ماه گذشته اپلیکیشن Meituan را برای ارسال محموله با کمک روبات‌ها در چین راه‌اندازی کرد. این شرکت در بحران کرونا از خودروهای روباتیک و خودران خود به منظور ارسال سبزیجات برای مشتریان در بخشی از پکن استفاده کرده و می‌خواهد مشابه این حمل‌ونقل روباتیک را در سایر نقاط پایتخت چین نیز راه‌اندازی کند. البته این شرکت مراحل آزمایشی ارسال محموله توسط روبات‌ها و پهپادها را سال گذشته آغاز کرد ولی این نخستین بار است که این روبات‌ها را به‌طور عمومی مورد استفاده قرار داده است. این پروژه به‌منظور به حداقل رساندن ریسک بیماری در اثر تماس خریدار و فروشنده یا خریدار و پیک، در شرایط بحرانی امروز راه‌اندازی شد. روبات‌های خودران این شرکت می‌توانند تا 100کیلوگرم وسیله را حمل کنند و در مسیر خود در هر سفر 3تا 5 سفارش را تحویل دهند.هرچند جدا از Meituan، پیش از این نیز سرویس‌های پیک روباتیک در چین تا حدی وجود داشت اما اکنون این روبات‌ها بویژه در مناطق قرنطینه شده، بسیار پرتعداد هستند.Ele.me نیز که در مالکیت علی بابا قرار دارد یکی دیگر از فعالان این عرصه است که در بحران کرونا سیستم پیک‌های روباتیک خود را راه‌اندازی کرده است و غذا را برای اتاق‌های هتل‌ها در مناطق قرنطینه شده ارسال می‌کند.
منبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: تجارت الکترونیک چین فضای مجازی کرونا تجارت الکترونیک چین بحران کرونا صورت آنلاین راه اندازی روبات ها شرکت JD com پیش بینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۱۳۶۱۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعتراف آسترازنکا به عوارض مرگبار واکسن/ رشوه، دروغ و پنهان‌کردن حقیقت برای تجارت با سلامتی انسان‌ها
داستان آسترازنکا، حتی در همان زمان اوج واکسیناسیون خیلی زود بالا گرفت و اخباری مبنی بر جان باختن افرادی در اقصی نقاط دنیا در مدت کوتاهی بعد از تزریق این واکسن، حتی همان موقع رسانه‌ها راه یافت.
به گزارش سرویس جهان مشرق، روز دوشنبه(۱۰ اردیبهشت) آسترازنکا، غول صنعت داروسازی، تایید کرده است واکسن کووید این شرکت با نام تجاری کوویشیلد (Covishield) که در سطح گسترده‌ای استفاده شده، "ممکن است عوارض جانبی نادر از جمله لخته خون و کاهش پلاکت خون ایجاد کند. "
کوویشیلد را این شرکت بریتانیایی‌ـ‌سوئدی با همکاری دانشگاه آکسفورد بریتانیا ساخت و موسسه سرم هند تولید کرد. این واکسن در سطح گسترده‌ای در بیش از ۱۵۰ کشور، از جمله بریتانیا و هند، تزریق شد.
از سال ۲۰۲۲، روشنگری درباره پشت‌پرده همه‌گیری کووید ۱۹ و مسایل مرتبط با «واکسن» های به اصطلاح مقابله با «ویروس» کووید ۱۹، در رسانه‌های نسبتا مستقل و فعالان رسانه‌ای، به ویژه در شبکه‌های اجتماعی، اوج گرفت. در حالی که سازمان جهانی بهداشت، نهادها و موسسات حکومتی دخیل در ماجرای همه‌گیری و رسانه‌های جریان اصلی، بایکوت اطلاعات، سانسور و سرپوش‌گذاری سنگینی را برای مقابله با هر نوع روشنگری در این زمینه در پیش گرفته‌اند، در نهایت افشاگری‌های به حجم و گستره‌ای رسید که حتی رسانه‌های جریان اصلی هم مجبور به بازتاب عوارض بعضا مرگبار واکسن‌های مختلف کووید ۱۹ شدند. این که امروز سازندگان واکسن آسترازنکا مجبور شدند نفس وجود تبعات مرگبار این واکسن را اعتراف کنند، نتیجه کارزار سنگین روشنگری فعالان اجتماعی و خبرنگاران آزاده بوده است. اما داستان آسترازنکا، حتی در همان زمان اوج واکسیناسیون عمومی خیلی زود بالا گرفت و اخباری مبنی بر جان باختن افرادی در اقصی نقاط دنیا در مدت کوتاهی بعد از تزریق این واکسن، حتی همان موقع هم به رسانه‌ها راه یافت.
واکسن آسترازنکا در سال ۲۰۲۰ و توسط گروه واکسن آکسفورد ساخته شد. مدیر این گروه، پروفسور «اندرو پولارد» است که رئیس کمیتهء مشترک واکسیناسیون و ایمن سازی بریتانیا هم هست. جایی که به بخش‌های بهداشتی کشور، در خصوص ایمنی واکسن‌ها مشاوره می‌دهد.
شرکت آسترازنکا در سال ۲۰۱۰، و در پی مطالبات دولت فدرال ایالات متحده، به دلیل بازاریابی غیرقانونی داروی ضد روانپریشی Seroquel به کودکان و بیماران مسن، آن هم در شرایطی که توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تأیید نشده بود، ۵۲۰ میلیون دلار جریمه شد. [۱]
در سال ۲۰۱۳، پروفسور پولارد که به عنوان رئیس گروه واکسن آکسفورد، واکسن مننژیت B Bexsero را نیز تولید کرده بود، از سوی جرمی هانت، وزیر بهداشت وقت بریتانیا به ریاست JCVI (کمیته مشترک واکسیناسیون و ایمن‌سازی) منصوب شد. پس از این انتصاب، وی مجوز استفاده از واکسن مننژیت B Bexsero را در کودکان بریتانیایی صادر نمود. [۲]
این مجوز در حالی از جانب پروفسور پولارد برای Bexsero صادر شد که اساساً بیماری مننگوکوکی گروه B، بیماری نادری بود. [۳]
در همان سال بود (سال ۲۰۱۳) که معلوم شد شرکت‌های داروسازی، سالانه ۴۰ میلیون پوند به پزشکان بریتانیایی برای تبلیغ داروهای خود می‌پردازند. دفتر AstraZeneca در بریتانیا ۶۷۱,۴۰۰ پوند به ۹۰۳ پزشک، پرداخت نمود. همچنین ۳۰,۲۰۰ پوند هم به هر پزشک برای قبوض سفر و هتل‌شان پرداخت کرد. [۴]
شرکت آسترازنکا از سال ٢٠١٣ با شرکت آمریکایی-اسرائیلی مدرنا شریک مالی و علمی است! رئیس شرکت مدرنا یک اسرائیلی است که از دانشگاه بن گوریون مدرک گرفته و در ارتش اسرائیل خدمت کرده. این شرکت، سازنده واکسن‌های mRNA (ژن درمانی) است و با پنتاگون پروژه‌های مشترک دارد. [۵] [۶]
در فاصله سال‌های ۲۰۱۳-۲۰۱۵، گروه واکسن آکسفورد، وابسته به بهداشت عمومی انگلستان (PHE) و به‌رغم آن‌که PHE آژانس اجرایی وزارت بهداشت و مراقبت‌های اجتماعی کشور بود، مبلغ ۷.۴۶ میلیون دلار از بنیاد بیل و ملیندا گیتس کمک مالی دریافت کرد. [۷]
در سال ۲۰۱۶، AstraZeneca پذیرفت که ۵.۵ میلیون دلار برای اتهامات مربوط به نقض قانون اقدامات فساد خارجی بپردازد. آسترازنکا به منظور افزایش فروش محصولات دارویی خود به پزشکان چین و روسیه رشوه داده بود. [۸]
در سال ۲۰۱۶، بنیاد بیل و ملیندا گیتس، ۳۶.۹ میلیون دلار را برای تحقیق در مورد ساخت و توسعه واکسن توسط تیمی شامل گروه واکسن آکسفورد، اختصاص داد. گروه واکسن آکسفورد در سال ۲۰۲۰، با سرپرستی پرفسور پولارد، واکسن آکسفورد_آسترازنکا را ساخت. [۹]
از زمان اعلام «همه‌گیری کرونا» در مارس ۲۰۲۰، کارفرمای دانشگاهی پروفسور پولارد، یعنی دانشگاه آکسفورد، ۶۳.۴۷ میلیون دلار از بنیاد بیل و ملیندا گیتس دریافت کرده است.
آزمایشگاه تحقیقاتی شخص پولارد نیز توسط بنیاد بیل و ملیندا گیتس تأمین می‌شود، بنابراین کارفرمای اصلی و رئیس JCVI و نیز مدیر تیم سازنده واکسن AstraZeneca، همین بنیاد است.
پولارد عضو کمیتهء مشاورهء علمی انیستیتو ملی کنترل و استانداردهای زیستی انگلستان (NIBSC) است که به آژانس تنظیم مقررات دارویی و محصولات مراقبت بهداشتی (MHRA) توصیه می‌کند که ایمنی واکسن‌ها را در بریتانیا تضمین نماید. [۱۰]
در آوریل ۲۰۱۸ مشخص شد که AstraZeneca مبلغ ۱۷.۹ میلیون یورو را به صورت محرمانه به متخصصان مراقبت‌های بهداشتی «مستقل» داده تا محصولاتش، از جمله استفاده از واکسن را تأیید کنند. هیچ مدرکی دال بر توقف این رشوه خواری سیستمی وجود ندارد. [۱۱]
در آوریل ۲۰۲۰، دانشگاه آکسفورد وارد همکاری با AstraZeneca شد تا معاملات آتی خود را که شامل فروش ۴۰۰ میلیون دوز از واکسن خود در اروپا، ۷۰۰ میلیون دوز به ایالات متحده و اتحادیه GAVI و نیز ۱ میلیارد دوز به هند می‌شد، به پیش بَرد. [۱۲]
در نتیجهء معاملات واکسن AstraZeneca، سود خالص این شرکت در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ به ۵۸۱.۱۸ میلیون پوند رسید، در حالی که این رقم در ۳ ماههء مشابه سال قبل، تنها ۹۹.۹۴ میلیون پوند بود. در سال ۲۰۲۰، فروش محصولات AstraZeneca، ۱۰% افزایش یافت. [۱۳]
در سپتامبر ۲۰۲۰ و پس از آن‌که یک شرکت‌کننده بریتانیایی در روند آزمایش واکسن کرونای آکسفورد-آسترازنکا دچار التهاب نخاع شد، آزمایش متوقف گردید. یک ماه طول کشید تا اطلاعات ایمنی آزمایشی این واکسن به سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) ارسال شود. [۱۴]
در نوامبر ۲۰۲۰ فاش شد که ادعای AstraZeneca مبنی بر اثربخشی ۹۰% واکسنش، بر اساس آزمایشی است که فقط بر روی افراد زیر ۵۵ سال انجام شده است، گروهی که اساساً احتمال بروز علائم بسیار کمتری دارند که نیاز به واکسن داشته باشد. [۱۵]
در دسامبر ۲۰۲۰، تجزیه و تحلیل موقتی از کارآزمایی‌های «ایمنی و اثربخشی» واکسن AstraZeneca در مجلهء لنست منتشر شد. از جمله تأمین کنندگان مالی این کارآزمایی، بنیاد بیل و ملیندا گیتس و خود AstraZeneca بودند. [۱۶]
در آوریل ۲۰۲۱، Lancet تخمین زد که اگرچه واکسن AstraZeneca کاهش خطر نسبی ۶۷ درصدی دارد، اما کاهش خطر مطلق این واکسن تنها ۱.۹٪ است. این رقم، به هیچ عنوان به ادعای اثربخشی ۹۰% که توسط AstraZeneca یا پزشکانی که آن را تجویز می‌کنند بیان می‌شود، نزدیک نیست. [۱۷]
در می ۲۰۲۱، سازمان بین‌المللی شفافیت سلامت جهانی، AstraZeneca را به عدم شفافیت در مورد آزمایش‌های واکسن، قراردادهای مخفیانه با دولت‌ها و راهبری «علم از طریق بیانیه مطبوعاتی» متهم کرد. [۱۸]
تا ماه مارس ۲۰۲۱، لخته شدن خون گیرندگان این واکسن در سوئد، لتونی، فرانسه، آلمان، ایتالیا، اسپانیا، لوکزامبورگ، قبرس، پرتغال، اسلوونی، اندونزی، هلند، ایرلند، بلغارستان، کنگو، تایلند، رومانی، ایسلند، دانمارک، نروژ و اتریش، موجب تعلیق استفاده از آن در این کشورها شد. [۱۹]
در ژوئن ۲۰۲۱، دولت انگلستان اعلام کرد که ۹۶% واکسن‌هایی اهداییش به سبد کوواکس، از جنس آکسفورد-آسترازنکاست. پیشتر نیز فرانسه، به عنوان اولین کشور اهداکنندهء واکسن به کوواکس، واکسن‌های آکسفورد-آسترازنکا را اهدا کرده بود. [۲۰]
در نوامبر ۲۰۲۱، و پس از آن‌که آسترازنکا، ۱.۶۴ میلیارد پوند از واکسن خود یعنی Vaxzevria (معروف به آکسفورد-آسترازنکا) را در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۲۱ فروخت، اعلام کرد که به قول خود مبنی بر فروش به قیمت تمام شده در طول مدت همه گیری که پیشتر و در فاز آندمی (:نقطهء مقابل پاندمی، یعنی همه گیری محدود و محلی، و نه جهانی) اعلام کرده بود، عمل نمی‌کند. [۲۱]
از سال ۲۰۰۰ تاکنون، آسترازنکا در مجموع، به میزان ۱.۳۸۱ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرده است: ۵۹۴ میلیون دلار برای تخلفات مربوط به مراقبت‌های بهداشتی، ۵۵۶.۲ میلیون دلار در جرایم مرتبط با دولت، مربوط به قانون ادعاهای دروغین، ۱۹۸ میلیون دلار برای تخلفات ایمنی، ۲۱ میلیون دلار مربوط به قانون اقدامات فساد خارجی و ۵.۵۲ میلیون دلار برای پرداخت رشوه. [۲۲]
تا ۲۵ آگوست ۲۰۲۲، MHRA، به میزان ۲۴۶۱۸۳ گزارش از ۸۷۲۳۳۳ واکنش نامطلوب دارویی به واکسن آسترازنکا دریافت کرده است که از این تعداد، ۱۳۰۱ مورد منجر به مرگ طی ۷ روز پس از دریافت واکسن شده است. هزاران مورد دیگر هم هست که پس از توقف آن، ناشناخته هستند. [۲۳]
و سرانجام، اندرو پولارد، مدیر گروه واکسن آکسفورد، همزمان با مراسم تولد ملکه، نشان شوالیه را دریافت کرد. [۲۴]
[۱] https://abcnews.go.com/Politics/Health/astrazeneca-pay-۵۲۰-million-illegally-marketing-seroquel-schizophrenia/story?id=۱۰۴۸۸۶۴۷)
[۲] https://www.ageofautism.com/۲۰۱۹/۱۲/the-ubiquitous-prof-pollard-how-serious-is-british-medical-journal-about-commercial-influence.html
[۳] https://www.bmj.com/content/۳۵۰/bmj.h۳۰۸/rr-۰
[۴] https://www.theguardian.com/society/۲۰۱۳/apr/۰۵/drug-companies-pay-doctors-۴۰m?fbclid=IwAR۲F۶dHT۷۱zF-u۴۹CSAtZDVnnOvij۰BF۱raWQiikLCXzXMhU۹TqjiXqBxwo)
[۵] https://www.chemistryworld.com/news/astrazeneca-partners-with-moderna-for-۲۴۰-million/۶۰۰۳.article
[۶] https://www.cnbc.com/۲۰۲۱/۰۳/۰۱/astrazeneca-has-reportedly-sold-its-stake-in-moderna-for-more-than-۱-billion.html
[۷] https://www.gatesfoundation.org/about/committed-grants#q/k=Public%۲۰Health%۲۰England)
[۸] https://www.statnews.com/pharmalot/۲۰۱۶/۰۸/۳۱/astrazeneca-bribes-china-russia/
[۹] https://www.ovg.ox.ac.uk/news/an-international-consortium-which-includes-the-oxford-vaccine-group-receives-۳۶-۹-million-grant-to-fight-typhoid)
[۱۰] https://nibsc.org/about_us/scientific_advisory_committee.aspx
[۱۱] https://www.thetimes.co.uk/article/۲۰m-secret-payments-to-plug-drugs-by-astrazeneca-and-shire-ns۲qrf۷m۲
[۱۲] https://www.gavi.org/vaccineswork/why-oxford-astrazeneca-vaccine-now-global-game-changer
[۱۳] https://invezz.com/news/۲۰۲۰/۰۷/۳۰/astrazenecas-net-profit-jumps-to-۵۸۱-۱۸-million-in-the-second-quarter/
[۱۴] https://www.dailymail.co.uk/health/article-۸۸۴۳۶۳۹/AstraZeneca-took-ONE-MONTH-FDA-vaccine-trial-data-study-paused.html
[۱۵] https://www.ft.com/content/۴۵۸۳fbf۸-b۴۷c-۴e۷۸-۸۲۵۳-۲۲efcfa۴۹۰۳a
[۱۶] https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS۰۱۴۰-۶۷۳۶(۲۰) ۳۲۶۶۱-۱/fulltext
[۱۷] https://www.thelancet.com/journals/lanmic/article/PIIS۲۶۶۶-۵۲۴۷(۲۱) ۰۰۰۶۹-۰/fulltext
[۱۸] https://www.transparency.org/en/press/covid-۱۹-vaccines-lack-of-transparency-trials-secretive-contracts-science-by-press-release-risk-success-of-global-response
[۱۹] https://www.aljazeera.com/news/۲۰۲۱/۳/۱۵/which-countries-have-halted-use-of-astrazenecas-covid-vaccine
[۲۰] https://www.gov.uk/government/news/uk-to-donate-۱۰۰-million-coronavirus-vaccine-doses
[۲۱] https://www.theguardian.com/business/۲۰۲۱/nov/۱۲/astrazeneca-sells-۲۲bn-of-covid-vaccine-in-first-nine-months
[۲۲] https://violationtracker.goodjobsfirst.org/parent/astrazeneca
[۲۳] https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/۱۱۲۱۳۵۲/COVID-۱۹_Vaccine_AstraZeneca_VAP.pdf
[۲۴] https://www.reuters.com/world/uk/oxford-vaccine-inventors-recognised-queens-birthday-honours-۲۰۲۱-۰۶-۱۱/
تداوم بارندگی‌ها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد