ضرورت تعامل با مراکز پژوهشی برای تقویت حقوق بین‌الملل فضای مجازی
تاریخ انتشار: ۱۶ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۱۶۱۴۰۴
سید هادی سجادی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره نامگذاری ایام این هفته به مناسبت ۱۷ اسفندماه سالروز تاسیس شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی به دستور رهبر معظم انقلاب، درباره شعار چهارمین روز هفته فضای مجازی مبنی بر « فضای مجازی و ارتباط با ملت ها» و ضرورت تقویت بنیان‌های حقوق بین‌الملل فضای مجازی در کشور، توضیح داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی گفت: ماهیت فرامرزی فضای مجازی، بروز چالش‌ها و مناقشات میان کشورها در فضای مجازی از جمله نقض حاکمیت ملی، حملات سایبری، گسترش جرائم سایبری بین‌المللی و نیز ضرورت تدوین هنجارها و قواعد ناظر بر روابط و رفتارها در فضای مجازی، امروز بیش از گذشته توسط بسیاری از کشورها مطرح شده و بیش از دو دهه است که جریان‌هایی برای شکل‌دهی به این هنجارها و قواعد در مجامع و سازمان‌های بین‌المللی به‌ویژه سازمان ملل تلاش می کند.
معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: اکنون با شتاب گرفتن روند شکل‌گیری هنجارها در عرصه بین‌المللی، نیازمند رصد جریان‌های هنجارسازی و مشارکت فعال در این زمینه هستیم و نقش‌آفرینی مؤثر در روند شکل‌گیری هنجارهای بین‌المللی فضای مجازی، بر اساس رویکرد مبتنی بر مصالح ملی، مستلزم تدوین سیاست‌ها و مواضع کشور با بهره‌گیری از رویکرد دانش‌بنیان است.
سجادی گفت: اتخاذ این رویکرد، مستلزم تقویت بنیان‌های نظری و عملی حقوق بین‌الملل فضای مجازی در کشور و مطالعه و بررسی روندهای موجود و تولید دانش در موضوعات و مفاهیم جدید حقوقی متناسب با اقتضائات عصر دیجیتال است.
وی تاکید کرد: در این راستا مرکز ملی فضای مجازی، با توجه به رسالت آینده‌پژوهی و تدوین سیاست‌ها در حوزه‌های مختلف فضای مجازی و مشارکت فعال در شکل‌گیری قوانین و قواعد بین‌المللی با رویکرد عادلانه و اخلاق مدار، نیازمند تقویت تعامل با دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و نخبگان حقوقی در داخل کشور است.
سجادی افزود: در این جهت ما در معاونت امور اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی از تمامی صاحب‌نظران این حوزه دعوت می‌کنیم که در این فرآیند مشارکت کرده و نهاد سیاستگذار فضای مجازی کشور را یاری کنند.
وی گفت: پس از ظهور فضای مجازی به‌عنوان زیست‌بوم جدید و در هم تنیده با همه ابعاد حیات بشری بر بستر شبکه‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی، قلمروی جدیدی تحت عنوان حقوق فضای مجازی یا حقوق سایبری در حال شکل‌گیری است. حقوق سایبری، مجموعه قواعد و مقرراتی که مسائل مرتبط با کاربران، اطلاعات، محتوا و خدمات در فضای مجازی را تنظیم کرده و موضوعات ناشی از سامانه‌های مخابراتی و ارتباطات رایانه‌ها و شبکه‌ها را در راستای صیانت از حاکمیت ملی و حمایت از حقوق اشخاص قانونمند می‌کند.
معاون اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه دولتها، شرکت‌های فراملی و افراد از جمله اشخاص کنشگر حقوق بین‌الملل هستند، گفت: از جمله منابع و ابزار منابع اصلی در حقوق بین‌الملل، شامل معاهدات، عرف، اصول کلی حقوقی، اعمال یک‌جانبه دولتها و مصوبات سازمان‌های بین‌الملل می شود.
سجادی با بیان اینکه حقوق فضای مجازی یا حقوق سایبری به ۲ دسته حقوق داخلی و حقوق بین‌الملل تقسیم می‌شود، ادامه داد: از حیث بین‌المللی مباحثی مانند حاکمیت و صلاحیت در فضای سایبری و نحوه اعمال حقوق بین‌الملل بر فضای مجازی مطرح می‌شود و جرائم سایبری سازمان‌یافته بین‌المللی، حملات سایبری و همکاری‌های بین‌المللی برای تأمین امنیت فضای سایبری از جمله موضوعاتی هستند که در این حوزه دیده می شود.
وی با اشاره به نحوه اعمال حقوق بین‌الملل در فضای مجازی نیز با اشاره به رویکرد ضرورت تسری حقوق بین‌الملل موجود بر فضای مجازی و نفی ضرورت تدوین هرگونه قوانین و کنوانسیون جهانی در این حوزه که از سوی برخی کشورها مطرح می شود، گفت: رویکرد دیگری نیز در این زمینه وجود دارد و کشورهای موافق آن معتقدند که با توجه به اینکه فضای مجازی عرصه جدیدی است، ما نیازمند تدوین چارچوب حقوقی جدید متناسب با اقتضائات و مسائل آن یا تنظیم مجدد و بازنگری آن برای اعمال در فضای سایبری هستیم.
معاون مرکز ملی فضای مجازی خاطرنشان کرد: ازاین‌رو حقوق بین‌الملل موجود، از بسندگی لازم برای اعمال برخوردار نیست و این رویکرد بر تدوین ابزارهای حقوقی الزام‌آور برای قاعده‌مند کردن فضای مجازی تأکید دارد.
کد خبر 4870358منبع: مهر
کلیدواژه: حقوق بین الملل فضای مجازی مرکز ملی فضای مجازی ویروس کرونا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فناوری نانو نوآوری شرکت دانش بنیان اینترنت گوگل تحقیقات علمی ایالات متحده آمریکا تولید موبایل شرکت هواوی علوم شناختی ناسا مرکز ملی فضای مجازی حقوق بین الملل بین الملل فضای مجازی بین المللی شکل گیری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۱۶۱۴۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تعامل رسانه‌ها با اندیشکده‌ها باید تقویت شود/ سیاست پژوهی، نوک پیکان پژوهش است
به گزارش گروه پژوهش خبرگزار یعلم و فناوری آنا، در این نشست که با حضور سجاد زوده مهر (دبیر اجرایی جایزه سیاستگذاری سال) و سجاد هجری (دبیر علمی بخش بینشی و اندیشه‌ای جایزه سیاستگذاری سال) برگزار شد در آن علاوه بر تشریح فعالیت‌های این جایزه بر هم اندیشی با رسانه‌ها و استفاده از فضای تخصصی آنها در این حوزه هم تأکید شد.
سجاد هجری دبیر بخش بینشی و اندیشه‌ای جایزه سیاستگذاری سال فعالیت‌های جامعه اندیشکده‌ها و خانه اندیشه ورزان را در راستای سیاستگذاری علمی و جهت دهی غیرمستقیم در حوزه سیاست پژوهی و در امتداد آن فعالیت جامعه اندیشکده‌ها به عنوان واحد رصد و ارزیابی خانه اندیشه ورزان را شناسایی، برجسته سازی و ارزیابی سیاست پژوهی در سطح ملی عنوان کرد و بیان داشت: امیدواریم با توجه به فعالیت تخصصی که خبرگزاری آنا در حوزه تخصصی پژوهش دارد بتوان همکاری‌های خوبی را برای اطلاع رسانی از فعالیت‌های جامعه اندیشکده‌ها و خانه اندیشه ورزان رقم زد. باید گفت که خانه و اندیشکده نقشی واسط میان اندیشگاه‌ها با خیلی از نهاد‌های دولتی و رسانه را ایفا می‌کنند و می‌توانیم این حلقه ارتباطی را با فضای رسانهای و بویژه رسانه تخصصی خبرگزاری آنا ایجاد کنیم.
* سیاست پژوهی، نوک پیکان پژوهش
وی ادامه داد: سیاست پژوهی، نوک پیکان پژوهش در اندیشکده‌ها است و این فضا به پژوهش‌های اندیشه ورزی سیطره و احاطه دارد. این موضوع می‌تواند به اندیشه ورزی جهت دهد. اندیشکده است که می‌تواند مسائل را در جامعه و مردم کشف کند و هویت بخشی کند و به نهاد علم نشان دهد. اندیشکده‌ها برای سیاست گذاری در این خصوص به یک مبانی نظری نیاز دارند و برای این که بتوان در نهاد اندیشه ورزی راهبرد و سیاست داشته باشیم باید این مبانی در اختیار آنها قرار بگیرد. به همین خاطر نظام اندیشه ورزی در جهت دهی نظام علم خیلی نقش موثری دارد.
* رسانه جایگاه اساسی در اندیشه ورزی دارد
هجری در پاسخ به سوال خبرنگار آنا مبنی بر ارتباط اندیشکده‌ها با رسانه‌ها، این طور پاسخ داد: رسانه بسیار جایگاه اساسی در اندیشه ورزی دارد. در چرخه سیاستگذاری ما جایگاه رسانه را در اندیشه به طور اخص درک می‌کنیم. در بحث پژوهشی، اندیشکده‌ها برای شناخت مشکلاتی که در جامعه وجود دارد ناگزیر به رجوع سمت رسانه‌ها هستند که بازتابی از جامعه ومردمان خودشان هستند. این ارتباط دو سویه چنین در هم تنیده است که حتی رسانه‌ها هم با فرصت جذب و اقناع به کمک سیاست پژوه می‌آید تا سیاست مدونی که توسط اندیشکده‌ها تنظیم شده است را برای مردم مشروع کند. با توجه به این مهم هر اندیشکده‌ای نیازمند این است که با رسانه‌ها ارتباط خیلی خوبی را برقرار کند و از رهگذر این فرصت بتواند به نتایج مطلوبی دست پیدا کند.
اندیشکده‌های کشورمان نه تنها نیازمند ایجاد ارتباط خوبی با رسانه‌ها هستند بلکه ضرورت ایجاد و تقویت درک درست نسبت به این موضوع نیز مشهود استوی ادامه داد: اندیشکده‌های کشورمان نه تنها نیازمند ایجاد ارتباط خوبی با رسانه‌ها هستند بلکه ضرورت ایجاد و تقویت درک درست نسبت به این موضوع نیز مشهود است. از نظر من در آسیب شناسی اندیشکده‌ها می‌توان به دو موضوع عمده اشاره کرد. یکی اینکه هنوز رسالت اصلی خودشان را که نقد قدرت رسمی است متوجه نشدند و مورد بعدی این که اندیشکده‌ها با ادبیات اندیشه ورزی ورسانه‌ها هنوز به اندازه کافی آشنا نیستند. اکنون برای این پرسش که رسانه‌ها چه نقشی را در قبال اندیشکده‌ها ایفا می‌کنند، جواب موثری در زیست بوم اندیشه‌ورزی کشور نیافته است.
هجری در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که چرا نگاه انتقادی و مطالبه گر در رسانه‌ها نسبت به اندیشکده‌ها وجود ندارد، این طور پاسخ داد: شاید یکی از دلایل آن را باید در این جستجو کرد که نظام اندیشکده‌ای ما در حال حاضر و با تمام تلاش‌هایی که برای آنها صورت گرفته هنوز به بلوغ نرسیده است. در تأسیس برای برخی از اندیشکده‌های منطقه باید گفت که از دل رسانه‌ها بیرون آمدند. به عنوان مثال الاهرام در که در پژوهش‌های منطقه‌ای جزو رتبه‌های اول هست از دل رسانهای با همین نام بوجود آمده است و یا اگر در برخی از اندیشکده‌های جهان جستجو کنیم می‌بینیم که رسانه به عنوان ایجاد کننده این اندیشکده‌ها نقش داشته است.
* تفکیک سطوح خروجی فعالیت اندیشکده‌ها از مبانی نظری تا عملیات میدانی در دومین جایزه ملی سیاستگذاری
در ادامه سجاد زوده مهر (دبیر اجرایی جایزه ملی سیاستگذاری و مدیر محتوای جامعه اندیشکده ها) به ارائه توضیحی در خصوص فعالیت‌های این مجموعه پرداخت و گفت: جامعه اندیشکده‌ها به عنوان واحد رصد و ارزیابی خانه اندیشه ورزان از سال ۱۳۹۶ و با رسالت شبکه‌سازی بین اندیشکده‌ها و ایجاد یک نظام رصد و ارزیابی فعالیت‌های اندیشکده‌ای، فعالیت خود را آغاز کرد. به همین منظور این مجموعه خدماتی را به اندیشکده‌ها و مراکز سیاست‌پژوهی ارائه می‌کند.
در گام نخست، تخصصی‌ترین سایت معرفی پژوهش‌ها و اقدامات اندیشکده‌های کشور راه اندازی شد. یکی از دلایل تصمیم گیری نسبت به راه اندازی سایت را می‌توان به مشهود بودن ضغف رسانهای و اطلاع رسانی اندیشکده‌ها عنوان کرد.
همچنین جامعه اندیشکده‌ها خدمات دیگری از جمله فصلنامه، سالنامه، مجموعه‌ای از نشست‌ها همچون «گفتاک»، «اندیش‌گو» و برنامه رادیویی «با اندیشه‌ورزان» و... را به زیست‌بوم اندیشه ورزی کشور ارائه کرده است. یکی دیگر از مهمترین خدمات واحد ارزیابی خانه اندیشه ورزان برگزاری «جایزه ملی سیاستگذاری» است که به صورت دوسالانه برگزار می‌شود.
* اولین دوره جایزه ملی سیاستگذاری
وی ادامه داد: دوره پایلوت این جایزه را سال ۱۳۹۸ با عنوان جایزه «اندیشه‌ورزی و سیاست‌سازی» برگزار کردیم که ۵۰ پروژه و از ۱۶ اندیشکده به آن ارسال شد. در این جایزه از ۵ پروژه برتر تقدیر شد که می‌توان به «طراحی الگو و پیگیری اصلاح قانون صدور چک» اشاره کرد.
آثار دریافت‌شده ۳ مرحله ارزیابی را پشت سر می‌گذارند که اولین مرحله آن به صورت آفلاین وتوسط اعضای شورای علمی جامعه اندیشکده‌ها انجام میشوددر سال ۱۴۰۰ که اولین دوره رسمی این جایزه را با عنوان «جایزه ملی سیاستگذاری» برگزار کردیم و در آن سال بیش از ۲۵۰ پروژه از ۵۲ اندیشکده با یکدیگر رقابت کردند که عدد قابل قبولی بود. ایده اصلی آن جایزه، رقابت پروژه‌های اندیشکده‌ای فارغ از حوزه فعالیت و یا سطح اثرگذاری بود.
وی ادامه داد: آثار دریافت‌شده ۳ مرحله ارزیابی را پشت سر می‌گذارند که اولین مرحله آن به صورت آفلاین وتوسط اعضای شورای علمی جامعه اندیشکده‌ها انجام می‌شود. در مرحله بعد، پروژه‌های برتر به صورت حضوری به داوران پتل‌های موضوعی ارائه می‌شود و برترین‌های هر پنل در مرحله پایانی در حضور داوران رتبه بالا از نظر علمی و اجرایی پروژه‌ها به منصه بررسی و ارزیابی قرار داده می‌شوند. برترین پروژه دوره نخست جایزه ملی سیاستگذاری از اندیشکده دیاران با «برزخ بی هویتی در سرزمین مادری» شناخته شد. این پروژه که موضوع آن در خصوص اعطای شناسنامه به فرزندانی بود که از مادری ایرانی و پدری غیر ایرانی متولد شدند و به مرحله اجرا هم رسید، اما بنا به دلایلی این موضوع فعلا متوقف شده است. ۱۵ پروژه شایسته تقدیر نیز در آن جایزه شناسایی شد که از جمله آن می‌توان به پروژه «آینده‌پژوهی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی» از پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن اشاره کرد که به فعالیتی عظیم و مواجهه به ذینفعان بسیار، منجر به جلوگیری از تخریب این بافت تاریخی شد. پروژه شایسته تقدیر دیگر «ارائه مدل ساماندهی و جمع آوری گاز‌های همراه با نفت» از موسسه مطالعات انرژی سبحان بود که در اجرا ره آورد خوبی داشت.
* دومین دوره جایزه سیاستگذاری/ پژوهشگران برتر از امتیاز نخبگی بهره‌مند می‌شوند
زوده مهر به برگزاری دومین دوره جایزه سیاستگذاری در ۱۴۰۲ اشاره کرد و گفت: بعد از برگزاری دوره‌های گذشته و استقبالی که از آن شد در این دوره شاهد ارسال ۵۰۷ پروژه و از ۱۰۷ اندیشکده بودیم. در بررسی اولیه ۴۵۵ پروژه شرایط لازم برای حضور در جایزه را داشتند ومابقی بیشتر مقالات علمی بودند که از مرحله ارزیابی کنار گذاشته می‌شدند. در این دوره تصمیم گرفتیم سطوح فعالیت اندیشکده‌ها به سطوح بینشی و اندیشه ای، استراتژیک و راهبردی، عملیاتی و اجرایی و تولید و توسعه محصول تفکیک کنیم. به این ترتیب ۶۵ پروژه در بخش بینشی و اندیشه ای، ۲۷۸ پروژه در بخش استراتژیک و راهبردی، ۱۵۰ پروژه در بخش عملیاتی و اجرایی و ۱۵ پروژه در بخش تولید و توسعه محصول ارسال شدند. بعد از ارزیابی‌ها در دو مرحله توسط اعضای شورای علمی جامعه اندیشکده‌ها وارائه پروژه‌ها در پنل‌های موضوعی، به ترتیب در بخش بینشی اندیشه‌ای ۴ پروژه، در بخش استراتژیک و راهبردی ۲۰ پروژه، در بخش عملیاتی اجرایی ۱۳ پروژه و در بخش تولید و توسعه محصول ۵ پروژه به مرحله نهایی صعود کردند که در صدد هستیم تا مرحله نهایی را تا پایان اردیبهشت ماه برگزار کنیم.
یکی از مهمترین شروطی که برای ثبت این موسسات در جامعه اندیشکده‌ها داریم استقلال فکری و عملی آنها استزوده مهر در پاسخ به این سوال که چه نهاد‌هایی در برگزاری این رویداد در کنارتان بودند خاطر نشان کرد: از نهاد‌هایی که در دومین جایزه ملی سیاستگذاری همراه بودند می‌توان به بنیاد ملی نخبگان اشاره کرد. طبق قول‌هایی که دادند قرار شد تا مدیران پروژه‌های برتر از امتیاز نخبگی بهره‌مند شوند و یا طرح‌هایی که به دلیل مسایل مالی به مرحله اجرا نرسیدند بنیاد به عنوان بازوی اجرایی کنارسیاست پژوهان باشد. حتی یکی از اپلیکیشن‌های حمل و نقل هم نسبت به حضور شرکت کنندگان مرحله دوم جایزه، مساعدت‌هایی فراهم کرد.
همچنین وی در پاسخ به این سوال که نسبت بین ارگان‌ها و مراکز پژوهشی آنها به چه صورت است و چه شروطی برای حضور آنها در جامعه اندیشکده‌ها وجود دارد بیان کرد: یکی از مهمترین شروطی که برای ثبت این موسسات در جامعه اندیشکده‌ها داریم استقلال فکری و عملی ان‌ها است. به عنوان مثال مرکز پژوهش‌های مجلس با وجود این که ریاست آن توسط رییس مجلس انتخاب می‌شود، اما به صورت مستقل عمل می‌کند و این استقلال فکری در خروجی‌ها نمود دارد به طوریکه و حتی نسبت به طرح‌ها و لوایح مجلس هم پژوهشگران آنها می‌توانند در مقام منتقد ظاهر شوند و نمایندگان را نسبت به تصمیم درست آگاه کنند. اما پژوهشگاه‌هایی ذیل برخی نهاد‌ها هستند که پژوهشگران آنها با نگاه غیر انتقادی و تایید گرایانه نسبت به تصمیم‌های نهاد بالا دستی خود اقدام به تحلیل می‌کنند که همکاری با این مجموعه‌ها در ماموریت‌های جامعه اندیشکده‌ها تعریف نشده است. گرچه ما با اندیشه ورزان مستقل هم ارتباط داریم که قید «عضویت در اندیشکده‌های دولتی و غیر دولتی» درباره آنها الزامی نیست.
انتهای پیام/
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد