۳۸ سال بعد از حلبچه
تاریخ انتشار: ۲۶ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۲۸۷۰۹۲
۳۸ سال پیش ساکنان شهر حلبچه در جریان جنگ ایران و عراق در ۲۵ اسفند ۱۳۶۶ خورشیدی آماج حمله‌های شیمیایی رژیم بعث قرار گرفتند و هزاران نفر از مردم غیر نظامی و بی‌دفاع در عملیاتی موسوم به «انفال» در این شهر جان باختند.
به گزارش ایسنا، روزنامه شرق در ادامه نوشت: «حمله شیمیایی به حلبچه که به کشتار حلبچه یا جمعه خونین نیز شناخته می‌شود، نسل‌کشی مردم کرد بود که در روزهای پایانی جنگ ایران و عراق روی داد و وخیم‌ترین مورد استفاده از جنگ‌افزارهای شیمیایی از زمان جنگ جهانی اول علیه غیر نظامیان تلقی شده و به عنوان هولناک‌ترین جنایت علیه بشریت به‌وسیله سلاحهای شیمیایی در این دوره تعریف شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مخرب‌ترین سلاحی که با عوارضی مانند تورم بدن، انواع سرطان، عوارض پوستی مانند آبله و اختلال‌های عصبی و روانی همراه است. به دنبال واقعه شهر حلبچه محافل رسمی و غیر رسمی گزارش‌هایی در محکومیت آن به میان آوردند. از مهم‌ترین آنها اعلام جرم دادستان وقت آلمان علیه شرکت‌های تولید‌کننده مواد شیمیایی بود که محصولات ممنوعه را به عراق صادر کرده بودند. مواردی نیز از قبیل بیانیه وزیر امور خارجه وقت اتریش در محکومیت فاجعه حلبچه در کنفرانس خلع سلاح در وین ۱۳۶۷ بیانیه هانس ویتریش گنشر، وزیر امور خارجه آلمان و جفری هاو، وزیر امور خارجه انگلستان در محکومیت رژیم عراق در کشتار مردم حلبچه و همچنین قطعنامه پارلمان اروپا و طرح مجازاتی سنای آمریکا علیه دولت عراق و نیز گزارش‌های نشریات مختلف و متعدد درباره استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی در حلبچه بودند.در سپتامبر ۱۹۸۸ فرانسوا میتران، رئیس‌جمهوری وقت فرانسه در نطقی در چهل‌و‌سومین اجلاسیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به طور رسمی درباره فاجعه حلبچه و انفال سخن گفت و مسئله وظیفه یا تکلیف مداخله بشردوستانه را به میان آورد. در این نطق رئیس‌جمهوری فرانسه اظهار کرد جامعه بین‌المللی موظف است برای مقابله با فجایع انسانی وضعیت اضطراری ناشی از بی‌عدالتی‌ای که بر مردم غیر نظامی که این‌چنین تحت ستم و خشونت دولت‌ها قرار می‌گیرند، یاری برساند. این موضع‌گیری که بیان‌کننده احساسات اکثر دولت‌های اروپایی بود، راه را برای سازمان‌های بین‌المللی بشردوستانه اعم از دولتی و غیردولتی هموار کرد. از آن پس این وظیفه چندین بار به صورت‌های مختلف و در شرایط گوناگون به مرحله اجرا درآمد. سازمان‌های بین‌المللی سعی کردند در چند نقطه جهان با پشتیبانی دولت‌ها و با استفاده و تکیه بر افکار عمومی جهان به مناطق ممنوعه راه یافته به مردم آسیب‌دیده یاری برسانند. این سلسله فعالیت‌ها منجر به تصویب قطعنامه ۶۱۲ در تاریخ ۶ می ۱۹۸۸و قطعنامه ۶۸۸ در پنجم آوریل ۱۹۹۱ توسط شورای امنیت سازمان ملل شد.
در این زمینه حقوق بین‌الملل بشردوستانه حاوی دو حوزه مقررات مهم است: قواعد حمایت‌کننده از افراد آسیب‌پذیر مانند نظامیان زخمی و اسیر یا مردم غیر نظامی و قواعد محدود‌کننده مانند قواعدی که اختیار دولت‌ها در دست‌یازی به وسایل یا شیوه‌های جنگی را محدود می‌کند. در این قسمت دولت‌ها حق ندارند حتی علیه نظامیان از هر روش نظامی یا اسلحه جنگی استفاده کنند. به عبارت روشن‌تر، هیچکدام از طرفین جنگ اعم از دولت متجاوز یا دولت مدافع حق ندارند به‌صورت مستقیم، مردم غیر نظامی را هدف حمله قرار دهند (قواعد حمایت‌کننده) و همچنین هیچکدام حق ندارند از سلاحهای ممنوعه مانند سلاح شیمیایی در جنگ استفاده کنند.
در نظام حقوق بین‌الملل، ارتکاب این عمل متخلفانه حاوی دو نوع مسئولیت است؛ مسئولیت کیفری و مسئولیت حقوقی. ماده یک طرح مسئولیت بین‌المللی دولت که در سال ۲۰۰۱ به تصویب کمیسیون حقوق بین‌الملل رسیده و برخی از قواعد آن از جمله ماده یک، انعکاس حقوق عرفی است که به موضوع مسئولیت مدنی دولت ناشی از ارتکاب این عمل متخلفانه می‌پردازد. این ماده چنین مقرر می‌دارد: هر فعل متخلفانه بین‌المللی دولت موجب مسئولیت بین‌المللی آن دولت است. قاعده ۱۴۹ «قواعد حقوق بین‌المللی بشردوستانه عرفی» نیز در این حوزه خاص چنین مقرر می‌دارد: «دولت در قبال نقض حقوق بین‌المللی بشردوستانه که منتسب به اوست، مسئولیت دارد.»
مسئله مهم اما در ماجرای آن کشتار، جبران خسارت بازماندگان بود؛ اتفاقی که بعد از این همه سال هنوز رخ نداده است. مطابق رویه قضائی بین‌المللی، جبران خسارت زیان‌دیدگان شامل این موارد می‌شود: پرداخت دیه به خانواده افراد متوفی، پرداخت هزینه‌های پزشکی و بیمارستان افراد مصدوم، پرداخت مستمری مادام‌العمر در صورت از کار افتادگی و پرداخت هزینه اموال خسارت‌دیده. همچنین به موجب قاعده ۱۵۰ دولت مسئول نقض حقوق بین‌المللی بشردوستانه، موظف است غرامت کاملی برای لطمه یا ضرر وارده بپردازد. تحولات اخیر در نظام حقوق بین‌الملل همچون قطعنامه شماره ۱۴۷/۶۰ ( ۲۰۰۵ ) مجمع عمومی سازمان ملل متحد یا پیش‌نویس قطعنامه انجمن حقوق بین‌الملل (۲۰۱۰) در مورد پرداخت غرامت به قربانیان مخاصمات مسلحانه حکایت از تحولی قابل توجه در نظام حقوق بین‌الملل در شناسایی حق قربانیان در اخذ مستقیم غرامات دارد.
محمدجواد ظریف دو سال پیش در سالگرد این واقعه گفته بود: «انتظار میرود جامعه بین‌المللی به منظور جبران بخش ناچیزی از صدمات وارده به مصدومین شیمیایی و خانواده‌های آنها، با احساس مسئولیت به وظیفه حقوقی و اخلاقی خود در این رابطه عمل و جبران خسارت وارده به قربانیان و مصدومان شیمیایی را دنبال کند. هم‌اکنون که ۱۹ سال از اجرائی‌شدن کنوانسیون خلع سلاحهای شیمیایی می‌گذرد، باید همه ذخایر اظهار شده سلاحهای شیمیایی کشورهای عضو منهدم شده و از تولید مجدد این قبیل تسلیحات مخرب ممانعت به عمل آید تا جهان بار دیگر شاهد تکرار فجایع سردشت و حلبچه نباشد.»
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: بمباران شیمیایی حلبچه سلاح های شیمیایی مردم غیر نظامی حقوق بین الملل بین المللی دولت ها سلاح ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۲۸۷۰۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شکایت فعالان حقوق بشر از مقامات صهیونیست به دادگاه لاهه
گروه وکلا برای صلح در هلند شکایتی را علیه ۱۲ مقام صهیونیست و در راس آنان بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم به دلیل جنایاتی که ارتش صهیونیستی در غزه مرتکب شد، به دادگاه کیفری بین‌المللی ارائه کرد.
براساس گزارش القدس العربی، ابراهیم ییلدیریم، وکیل دادگستری و یکی از اعضای این گروه متشکل از ۲۰۰ وکیل، در بیانیه‌ای به خبرگزاری آناتولی گفت که آنها علیه شخصیت‌های برجسته صهیونیستی مانند نتانیاهو و تعدادی از وزرای او شکایت کرده‌اند.
او افزود: این شکایت مشتمل بر ۱۶۳ صفحه و جامع‌ترین شکایت کیفری تا به امروز است. شکایتی که به دفتر دادستانی دیوان کیفری بین‌المللی ارسال شده است شامل ۱۲ مقام صهیونیست است.
این وکیل دادگستری اعلام کرد: متن شکایت توسط ۹ نفر از کارشناسان حوزه حقوقی و جرایم تهیه شده است. همچنین کمپینی برای جمع آوری امضا برای کسانی که می‌خواهند از این شکایت حمایت کنند راه اندازی کردیم و تعداد امضاکنندگان شکایت از ۵۰۰ نفر گذشت.
رژیم صهیونیستی از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ جنگی ویرانگر را علیه غزه به راه انداخته است که ده‌ها هزار شهید و مجروح که بیشتر آنها کودک و زن هستند، ویرانی عظیم و قحطی برجای گذاشته که جان کودکان و سالمندان را گرفته است.
این رژیم با وجود صدور قطعنامه آتش بس فوری توسط شورای امنیت و علیرغم حضور در دادگاه بین المللی دادگستری به اتهام ارتکاب «نسل کشی» به جنگ خود ادامه می‌دهد.
باشگاه خبرنگاران جوان بین‌الملل اروپا و آمریکا
همسان سازی حقوق بازنشستگان کشوری از خردادماه سال جاری