به نقل از «تابناک»

آیا زمان فروش بنزین داخلی به قیمت فوب خلیج فارس فرا رسیده است؟

تاریخ انتشار: ۲۸ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۳۱۵۴۱۳

شاید مهمترین اتفاق سال 98 در آبان ماه رقم خورد. زمانی که از ساعت صفر 24 آبان ماه بنزین سهمیه بندی شد و قیمت آن نیز افزایش یافت. از روز 24 آبان ماه 1398، قیمت بنزین سهمیه ای با رشد 50 درصدی به 1500 تومان و قیمت بنزین آزاد با رشد 200 درصدی به 3000 تومان افزایش یافت. آخرین باری که دولت قیمت بنزین را افزایش داده بود به سال 1394 باز می گشت که بنزین تک نرخی و به هزار تومان افزایش یافت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش تابناک اقتصادی، دولت حداقل سه انگیزه مختلف برای افزایش قیمت بنزین داشت و حتی در اردیبهشت ماه سال جاری تا یک قدمی اجرای طرح سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین رفت اما به دلیل افشای زودتر خبر و مشکلاتی که ایجاد شد از تصمیم خود صرف نظر نمود.

اولین انگیزه دولت شاید توزیع عادلانه یارانه های پنهان اختصاص یافته به بنزین بود. قبل از آن که بنزین توسط دولت سهمیه بندی شود و قیمت آن افزایش یابد طبق برآوردهای انجام شده که در سایت سازمان برنامه و بودجه منتشر شد، دولت حدود 123 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان به بنزین اختصاص داده بود که از این میزان حدود 11 هزار میلیارد تومان سهم سه دهک پایین (کم درآمد) و حدود 67 هزار میلیارد تومان سهم سه دهک بالا (پردرآمد) بود. یعنی سه دهک بالا حدود 6 برابر بیشتر از سه دهک پایین از یارانه های بنزین نفع می بردند.   

رئیس جمهور روحانی نیز در مورخه 6 آذرماه 1398 در مورد میزان یارانه پنهان سوخت در ایران با بیان اینکه ما بیشترین یارانه سوخت در دنیا را می پردازیم گفت: محاسبات مراکز اقتصادی دنیا حاکی از آن است که ۲۶ میلیارد دلار در سال یارانه سوخت در کشور ما پرداخت می شود.

از سوی دیگر، اصلاحات ساختاری بودجه از جمله موضوعاتی بود که از بهمن ماه سال گذشته رهبر انقلاب دستور اجرای آن را صادر کردند. موضوع اصلاح نظام یارانه های پنهان انرژی یکی از شاخه های اصلاحات ساختاری بودجه بود که سازمان برنامه و بودجه در بخش درآمدزایی پایدار آن را دیده بود. به همین منظور حرکت به سوی اصلاح قیمت بنزین نیز در همین مقوله می گنجید.

دومین انگیزه دولت جلوگیری از مصرف بی رویه بنزین بود. با ثابت بودن قیمت بنزین در سال های اخیر و رشد نرخ تورم عملاً قیمت بنزین در مقایسه با سایر کالاها ارزان تر بود و همین موضوع رفته رفته موجب شد تا میزان مصرف بنزین افزایش یابد. در حالی که در سال 1394 میزان مصرف روزانه حدود 71 میلیون لیتر بود این میزان در سال 1397 با رشدی 35 درصدی به 95.8 میلیون لیتر رسیده بود. در همین باره رئیس جمهور روحانی طی مصاحبه ای با اشاره به افزایش مصرف بنزین در سال جاری به ۹۷ میلیون لیتر در روز، گفت: با ادامه این روند به زودی واردکننده بنزین می‌شدیم و این کار در شرایط سخت اقتصادی کنونی فشار مضاعفی برکشور بود، چنانچه روند افزایش مصرف بنزین ادامه می‌یافت آیا مردم در سال ۱۴۰۰ به ما نمی‌گفتند که چرا برنامه‌ریزی نکردید تا به این شرایط گرفتار نشویم؟

سومین انگیزه جلوگیری از قاچاق بنزین به کشورهای همسایه بود. ارزان بودن بنزین در ایران در مقایسه با کشورهای همسایه باعث شده بود تا میزان قاچاق بنزین به این کشورها افزایش یابد. رقم های متفاوتی از قاچاق سوخت اعلام شد اما در مهرماه سال گذشته پایگاه اطلاع‌رسانی دولت با انتشار کلیپی کوتاه آمار قاچاق سوخت را بین 20 تا 40 میلیون لیتر اعلام کرد. همچنین در آبان ماه 1397 مدیرعامل شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت اعلام کرد: "روزانه بین 10 تا 35 میلیون لیتر بنزین به راحتی قاچاق می‌شود"

تا قبل از سهمیه بندی بنزین، قیمت هر لیتر بنزین در ایران حدود 7 سنت بود و این در حالی بود که قیمت هر لیتر بنزین در بازارهای جهانی بین 40 تا 50 سنت در نوسان بود. رئیس جمهور روحانی طی مصاحبه ای در مورخه 28 مهرماه سال جاری در این باره گفت: قیمت حامل‌های انرژی و سوخت عادلانه و مناسب نیست و باید درباره آن فکر شود. وی با مقایسه قیمت سوخت که اکنون به ازای هر لیتر در ترکیه ۱۵ هزار تومان، در اروپا ۲۰ هزار تومان و در کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس ۶ هزار تومان است، تأکید کرد: ما به دنبال آن نیستیم که قیمت بنزین ۱۵ یا ۲۰ هزار تومان شود، در عین‌ حال به فکر تغییرهایی در این زمینه هستیم، البته به صورتی که بار سنگینی بر مردم تحمیل نشود.

به هر صورت، در آبان ماه سال جاری که قیمت بنزین سهمیه ای 50 درصد و بنزین آزاد 200 درصد رشد کرد اما باز هم این رشد قیمت تنها توانست بخشی از اختلاف قیمت بنزین در ایران با سایر کشورها را کمتر کند. در آن مقطع قیمت بنزین سهمیه ایران به 11 سنت و قیمت بنزین آزاد به حدود 23 سنت رسید و این در حالی بود که قیمت هر لیتر بنزین اکتان 92 در فوب خلیج فارس حدود 40 سنت معامله می شد.

جنگ نفتی عربستان و روسیه قیمت بنزین فوب خلیج فارس را کاهش داد

بعد از آن که نشست اخیر اوپک و غیراوپک در اواسط اسفندماه سال جاری با کارشکنی روس ها به توافق خاصی نینجامید و پس از آن نیز عربستانی ها اعلام کردند که میزان تولید نفت خود را افزایش خواهند داد، قیمت نفت به حدود 30 دلار سقوط کرد و همین عامل باعث شد تا قیمت بنزین فوب خلیج فارس از حدود 38 سنت پیش از نشست اوپک به حدود 20 سنت در روزهای اخیر برسد. هر چند که برای ایران خبر کاهش قیمت نفت، خبر خوبی نیست اما از سوی دیگر این کاهش قیمت نفت باعث شده است تا قیمت بنزین فوب خلیج فارس به قیمت بنزین در ایران نزدیک شود. در حال حاضر، با توجه به قیمت دلار در بازار آزاد، قیمت هر لیتر بنزین آزاد در کشور به حدود 20 سنت و قیمت هر لیتر بنزین سوپر به حدود 25 سنت رسیده است.

برابری قیمت بنزین فوب خلیج فارس با قیمت بنزین در ایران چه مزایایی دارد؟

عدم وجود اختلاف قیمت بنزین بین ایران و سایر کشورهای همسایه قطعا انگیزه های قاچاق بنزین را به شدت کاهش خواهد داد.

از سوی دیگر با نزدیک شدن قیمت بنزین فوب خلیج فارس به قیمت بنزین ایران، هم اکنون بهترین موقعیت ایجاد شده است تا به گفته کارشناسان قیمت بنزین شناورسازی شود. باید اعتراف کرد که افزایش قیمت بنزین که همواره به عنوان یک راهکار جهت جلوگیری از قاچاق این سوخت و کاهش مصرف آن ارائه می شود عملاً با افزایش نرخ تورم بی اثر بوده است. بنابراین با در نظر گرفتن این موضوع کارشناسان بحث شناورسازی قیمت بنزین را مطرح کرده اند. بحثی که در سال 1394 نیز مطرح شد و در سال های اخیر نیز ادامه داشته است.

مقصود از شناورسازی این است که قیمت بنزین در ایران نیز وابسته به قیمت های جهانی این سوخت باشد و با کاهش آن کاهش و با افزایش آن افزایش یابد. این کار حداقل هم اکنون که بنزین دو نرخی داریم می تواند برای بنزین با نرخ آزاد اجرایی شود و به تدریج با توسعه اقتصادی و حمایت از اقشار آسیب پذیر، به سمت بنزین تک نرخی بر مبنای نرخ فوب خلیج فارس حرکت کنیم.

البته باید ملاحظات پیرامون آن را نیز دید. به عنوان نمونه با نزدیک شدن قیمت بنزین به نرخ های جهانی به هر صورت باید در دستمزدها و سایر قیمت ها نیز بازنگری هایی انجام شود. (نکته ای که همواره از سوی مردم بیان می شود و خواستار واقعی شدن دستمزدها در کنار واقعی شدن قیمت ها به نرخ جهانی هستند.)

خوبی شناورسازی این است که قاچاق تا حد امکان کاهش خواهد یافت و دولت می تواند از این موقعیت برای صادرات بنزین استفاده کند. همچنین پرداخت یارانه های پنهان به بنزین نیز تا حد امکان کاهش خواهد یافت و این می تواند به کاهش کسری بودجه دولت کمک کند. 

شایان ذکر است که در ماده 1 قانون هدفمندی یارانه ها که در سال 1388 به تصویب مجلس رسید آمده بود: دولت مکلف است با رعایت این قانون قیمت حامل های انرژی را اصلاح کند: قیمت فروش داخلی بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع و سایر مشتقات نفت، با لحاظ کیفیت حاملها و با احتساب هزینه‌های مترتب (شامل حمل ونقل، توزیع، مالیات و عوارض قانونی) به تدریج تا پایان برنامه پنجساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران کمتر از نود درصد (90%) قیمت تحویل روی کشتی (فوب) درخلیج فارس نباشد.

این قانون هرگز اجرایی نشد (سال ۱۳۹۴، پایان برنامه پنجم توسعه سال ۱۳۹۴، پایان برنامه پنجم توسعه) و هم اکنون بهترین موقعیت است تا با نزدیک شدن دو قیمت فوب خلیج فارس و قیمت داخلی بنزین به یکدیگر این کار انجام شود. البته دوباره تاکید می شود که باید همه جوانب این موضوع از جمله رساندن سطح دستمزدها به سطح جهانی، نرخ تورم و ... در آن دیده شود.

 

منبع: تابناک

کلیدواژه: کروناویروس کرونا در ایران نوروز 99 فالی رمضانی حشد الشعبی چهارشنبه سوری پاندمی حرم حضرت معصومه عمار صالحی عربستان و روسیه قیمت بنزین جنگ نفتی کروناویروس کرونا در ایران نوروز 99 فالی رمضانی حشد الشعبی چهارشنبه سوری پاندمی حرم حضرت معصومه عمار صالحی قیمت بنزین فوب خلیج فارس قیمت بنزین در ایران قیمت هر لیتر بنزین ماه سال جاری میلیون لیتر بنزین سهمیه افزایش یابد سهمیه بندی بنزین آزاد هزار تومان یارانه ها آبان ماه سه دهک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۱۵۴۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وزش باد شدید و افزایش ارتقاع موج در خلیج‌فارس

به گزارش قدس آنلاین سازمان هواشناسی در پی تشدید وزش باد و افزایش ارتفاع موج از امروز (چهارشنبه، پنجم اردیبهشت) تا بعد از ظهر یکشنبه در خلیج فارس هشدار هواشناسی دریایی سطح زرد صادر کرد.

وزش باد با بیشینه سرعت ۲۴ نات و افزایش ارتفاع موج در مناطق ساحلی و دور از ساحل بین یک تا ۱.۵ متر به‌ویژه در ساعات صبح تا بعدازظهر، از جمله مخاطرات این سامانه خواهد بود.

تشدید وزش باد و افزایش ارتفاع موج در مناطق ساحلی و دور از ساحل استان هرمزگان و در شرق خلیج فارس و تنگه هرمز رخ خواهد داد.

این سامانه اثراتی از قبیل اختلال در ترددهای دریایی شناورهای سبک، احتمال اختلال در تردد شناورهای مسافربری و احتمال پاره شدن تورهای صیادی و آسیب به قفس‌های پرورش ماهی را به همراه خواهد داشت.

از این رو به اجتناب از ترددهای دریایی به‌ویژه تردد شناورهای سبک و قایق‌های صیادی و تفریحی در مناطق تحت تأثیر، ممنوعیت شنا و اتخاذ تمهیدات لازم جهت فعالیت‌های ساحلی و فراساحل همچنین سکوهای نفتی و آماده باش برای مواجهه با خسارت احتمالی توصیه می‌شود.

منبع: خبرگزاری ایرنا