سازوکارهای مقننه در آلمان
تاریخ انتشار: ۱۱ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۴۲۵۱۷۶
قوه مقننه در جمهوری فدرال آلمان از دو مجلس با کارکرد متفاوت تشکیل یافتهاست. در ارتباط با مجلس اعیان یا همان بوندسرات لازم به توضیح است که خصلت فدرالی کشور در مرکز توسط بوندسرات یعنی شورای اتحادیه نمایندگی میشود. طبق اصل ۵۰ قانون اساسی، ایالتها و به بیان مشخصتر حکومتهای ایالتی از طریق بوندسرات در امور سیاسی سطح فدرال و نیز در رابطه با اتحادیه اروپا مشارکت میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما مجلس مرکزی در آلمان بوندستاگ نام دارد. انتخاب نمایندگان آن از سوی مردم همزمان در سطح کل اتحادیه صورت میگیرد. تعداد نمایندگان آن ۵۹۸ نفر است که برای یک دوره چهار ساله انتخاب میشوند. بوندستاگ، قوه مقننه در سطح کل اتحادیه است و وظیفهی تصویب قراردادهای بینالمللی و بودجه عمومی کشور را نیز بر عهده دارد. نمایندگان مجلس در فراکسیونهای حزبی و در صورت ضعیف بودن حزبشان به لحاظ کمی در گروههای حزبی گرد آمده و خط سیاسی خود را پیش میبرند. بوندستاگ یک پارلمان کاری است و در مقایسه با برخی کشورها کمتر خصلت نمایشی دارد. در مورد بسیاری از امور نه در سطح اجلاس بزرگ علنی، بلکه در کمیتههای تخصصی تصمیمگیری میشود.
در آلمان انتخاب صدراعظم از اهمیت فزایندهای برخوردار است. برخلاف نظامهای ریاستی چون فرانسه و آمریکا، شرکتکنندگان در انتخابات آلمان مستقیما صدراعظم را برنمیگزینند. مجلس باید پس از پایان انتخابات و حداکثر یک ماه پس از آن برای انتخاب صدراعظم تشکیل جلسه دهد. نامزد اصلی آن حزبی که بیش از سایر احزاب رای به دست آوردهباشد به عنوان صدراعظم انتخاب میشود.صدراعظم لزوماً عضو مجلس است و وزیران معمولاً از دل مجلس برمیآیند اما حتماً لازم نیست چنین باشد.
«آنگلا مرکل» رهبر حزب دموکرات مسیحی ( CDU) از سال ۲۰۰۵ تاکنون بر کرسی صدارت آلمان تکیه زده (چهار دوره متوالی) و رکورد دوران صدراعظمی این کشور را شکسته است. وی اما مدتی پیش اعلام کرد که در سال ۲۰۲۱ همزمان با پایان دوره فعلی صدراعظمی خود از دنیای سیاست کنارهگیری میکند.
جدا از سازوکارهای داخلی پارلمان، آلمان نیز همانند کشورهای دیگر جهان شرایطی را برای رای دادن و نامزد انتخابات شدن در نظر گرفتهاست. در ارتباط با واجدین شرایط برای رای دادن لازم به توضیح است که در این زمینه دو شرط کلیدی وجود دارد: تابعیت آلمان و سن قانونی.
سن قانونی برای شرکت در انتخابات پارلمانی آلمان ۱۸ سال تعیینشدهاست. بدون داشتن تابعیت آلمانی یا تابعیت یکی از کشورهای اتحادیه اروپا، فرد قادر به رای دادن در آلمان نیست. مطابق ماده ۱۲ قانون انتخابات اگر فردی به عنوان یک شهروند اتحادیه اروپا بیش از سه ماه در آلمان زندگی کرده باشد، میتواند در انتخابات شهرداری و شورای شهر آلمان شرکت کند. طبق ماده ۱۳ افراد دارای حکم قضایی، زندانی و روانی از رای دادن محروماند.
هر رایدهنده حق دو رای دارد؛ رای اول (erste Stimme) و رای دوم (zweite Stimme). با رای اول، رایدهندگان یک نامزد را از حوزه انتخابیه خود (انتخابات مستقیم) انتخاب میکنند و رای دوم به یکی از احزاب تعلق میگیرد. رای دوم در مواردی مهمتر از رای اول است و باعث میشود که حزب کرسیهای بیشتری در میان سایر احزاب در پارلمان از آن خود کند. در مجلس نمایندگان ۵۹۸ کرسی وجود دارد که نیمی از آنها از سوی نامزدهایی که از طرف احزاب معرفی شدهاند و نیم دیگر به طور مستقیم با رای اول در انتخابات برگزیده میشوند. با این حال، همیشه این تعداد در نظرگرفتهشده ثابت نیست.
اما در پیوند با شرایط نامزدهای انتخاباتی، واجدان شرایط برای نامزدی در مجلس شامل کلیه افرادی است که تبعه آلمان برای حداقل یکسال بوده و دستکم ۱۸ سال تمام سن داشته و بر اساس مقررات و قوانین خاص مصوب در این کشور سلب صلاحیت نشدهباشند. حداقل سن برای داوطلبان نمایندگی مجلس چندین مرتبه از سال ۱۹۴۹ کاهشیافتهاست. در انتخابات فدرال سال ۱۹۶۹ هر فردی که ۲۵ سال یا بیشتر سن داشت واجد شرایط بود اما در انتخابات سال ۱۹۷۲ سن مورد نظر به ۲۱ سال کاهش یافت. از زمان انتخابات سال ۱۹۷۹ حداقل سن ۱۸ سال در نظرگرفته شده و این امر مطابق قانون اساسی است که ۳۱ ژولای بر مبنای ماده ۳۸، پاراگراف (۲) قانون بنیادین به تصویبرسیدهاست .
نامزدها ممکن است به وسیله احزاب سیاسی و افرادی که حق شرکت در انتخابات را دارند معرفی شوند. افرادی که عضو حزب نیستند میتوانند تنها برای انتخابات در یک حوزه انتخابیه نامزد شوند؛ به عبارت دیگر آنها نمیتوانند در فهرست Landها (ناحیهها یا سرزمینها) قرار بگیرند. تنها احزاب از چنین حقی برخوردارند. در عمل تنها احزاب هستند که نامزدها را در انتخابات فدرال و ایالتی معرفی میکنند.
بنابراین نامزدهایی از حوزه انتخابیه که عضو حزب نیستند باید از حمایت حداقل ۲۰۰ نفر که حق شرکت در انتخابات در آن حوزه انتخابیه را دارند، برخوردار باشند و این افراد باید نامزدی داوطلبان را امضاءکنند. این امر در خصوص احزابی که در پارلمان نماینده ندارند نیز صدق میکند. به منظور پذیرش فهرستLand ها این احزاب باید از سوی بیش از ۲ هزار نفر واجد شرایط شرکت در انتخابات در ایالت متبوع تاییدشوند.
بررسی صلاحیتها یکی از مراحل مهم و تاثیرگذار بر سلامت برگزاری انتخاباتاست. نظام سیاسی آلمان در زمینه بررسی صلاحیتها، مکانیسمهای توسعهیافتهای از تدابیر و ساختارهای نظارتی را برای برگزاری انتخابات مختلف تعبیهکردهاست. بر اساس قوانین آلمان، مرکز رسمی ثبت و دریافت تقاضای کاندیداتوری نامزدهای انتخاباتی، کمیته انتخاباتی حوزه های انتخابیه هستند که میبایست فهرست کاندیداهای ایالتی را ۶۶ روز قبل از برگزاری انتخابات به ستاد انتخاباتی ایالتها ارسال کنند.
از این مرحله تا زمان آغاز رسمی تبلیغات انتخاباتی اما کمیتههای انتخاباتی حوزههای انتخابیه ، ۵۸ روز فرصت دارند تا ضمن بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی نسبت به پذیرش و یا عدم پذیرش کاندیداتوری متقاضیان نمایندگی در پارلمان این کشور تصمیمگیریکنند. البته مبنای تصمیم این کمیتهها باید حدود مطروحه در قانون باشد و اعضای چنین کمیتههایی نمیتوانند بر اساس تمایلات فردی یا گروهی خود صلاحیتها را بررسی کنند. این موضوع را به وضوح می توان در شرایط احراز صلاحیت نمایندگی پارلمان جمهوری فدرال آلمان ملاحظهکرد.
بر اساس قوانین آلمان تنها افرادی از صلاحیت برعهدهگیری مسئولیت نمایندگی مردم در پارلمان برخوردارند که از جمیع شرایط ایجابی و الزامات کاندیداتوری بهرهمند باشند و در کارنامه زندگی حرفهای آنان مسائل سلبی برای تصدیگری پست نمایندگی پارلمان وجود نداشته باشد .چنانکه این موضوع به اثبات نرسد درخواست نامزدی فرد از سوی هیئتهای نظارت لغو خواهد شد.
در ارتباط با شمار رایدهندگان نیز بیان این نکته ضروریاست که درصد شهروندان واجد شرایطی که در انتخابات شرکت میکنند در آلمان به طور سنتی بالا است، به نحوی که این میزان در دهه هفتاد بیش از ۹۰ درصد بود. از زمان اتحاد مجدد آلمان شرقی و غربی در سال ۱۹۹۰، این میزان به ۸۰ درصد رسید. در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۷ حدود ۷۶.۲ درصد از واجدین شرایط رایگیری در انتخابات شرکت کردند.
آخرین انتخابات آلمان در روز ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۷ (۲ مهر ۱۳۹۶) برای انتخاب اعضای نوزدهمین مجلس فدرال (بوندستاگ) برگزار شد. در جریان آن، ائتلاف احزاب «دموکرات مسیحی» به رهبری مرکل و «اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن» (CDU/CSU) ۳۳ درصد آرا را کسبکردند. البته این کمترین میزان رای بود که حزب دموکرات مسیحی آلمان از سال ۱۹۴۹ بهدستمیآورد. حزب مرکل در مقایسه با انتخابات سال ۲۰۱۳ میلادی حدود ۱۰ درصد کاهش رای داشت.
همچنین در جریان آن انتخابات، حزب «سوسیال دموکرات» با کاهش ۵.۲ درصدی آرا نسبت به انتخابات قبلی توانست ۲۰.۵ درصد آرا را کسب کند. حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) برای نخستین بار با کسب ۱۲.۶ درصد آرا توانست به پارلمان این کشور راهیابد. این حزب در انتخابات سال ۲۰۱۳ با کسب ۴.۷ درصد از آرا موفق نشده بود به حد نصاب انتخاباتی ۵ درصد دست یابد. حزب «دموکرات آزاد» آلمان نیز با کسب ۱۰.۷ درصد آرا در رتبه چهارم قرار گرفت. حزب «چپ» آلمان با کسب ۹.۲ درصد آرا در جایگاه پنجم ایستاد و حزب چپگرای «سبز» نیز موفق به کسب ۸.۹ درصد آرا شده و به پارلمان آلمان راه یافت.
برچسبها انتخابات پارلمانی پارلمان آلمانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: انتخابات پارلمانی پارلمان آلمان انتخابات پارلمانی پارلمان آلمان شرکت در انتخابات حوزه انتخابیه انتخابات سال درصد آرا کمیته ها ایالت ها رای دادن رای اول بر اساس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۴۲۵۱۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راند دوم
دور دوم دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی جمعه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد. ۲ ماه و ۲۰ روز قبل یعنی ۱۱ اسفند سال گذشته، دور اول انتخابات برگزار شد و از آنجا که برخی داوطلبان در برخی حوزههای انتخابیه نتوانستند تعداد آرای موردنیاز را کسب کنند، به دور دوم راه یافتند تا بار دیگر شانس خود را برای دریافت مجوز ورود به مجلس شورای اسلامی امتحان کنند.
به گزارش ایسنا، متن پیش رو گزارش «وطن امروز» از فرآیند برگزاری دوردوم انتخابات سیزدهمین دوره مجلس شورای اسلامی است که در ادامه میتوانید بخوانید: فلسفه برگزاری دومین دوره انتخابات به این ترتیب است که بر اساس قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، هر داوطلبی باید یک پنجم آرای صحیح را کسب کند تا در مرحله اول به مجلس راه یابد. اگر این اتفاق به هر روی رخ ندهد، طبق ماده نهم قانون انتخابات مجلس، انتخابات به دور دوم کشیده خواهد شد.
در ماده ۹ آمده است: «چنانچه در مرحله اول برای یک یا چند نفر از نمایندگان اکثریت مطلق حاصل نگردید، انتخابات دومرحلهای خواهد شد، بدین معنی که از بین نامزدهایی که اکثریت مطلق آرا را در مرحله اول به دست نیاوردهاند، فقط به تعداد ۲ برابر نمایندگان مورد نیاز از بین کسانی که بیشترین آرا را در مرحله اول داشتهاند، در انتخابات مرحله دوم شرکت میکنند و در صورتی که تعداد نامزدهای باقیمانده، کمتر از ۲ برابر باشد، تمام آنان در مرحله دوم انتخابات شرکت خواهند کرد».
اگر یادمان باشد، در دور اول انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی برخی رسانهها خصوصا آن دسته که وابسته به جریان موسوم به اصلاحطلب هستند، با تیتر «سونامی آرای باطله» به بحث انتخابات ورود کردند و دلیل اصلی رفتن برخی حوزههای انتخابی به دور دوم را تعداد بالای «آرای باطله» اعلام کردند اما با نگاهی شفافتر به این مقوله درمییابیم رفتن انتخابات به دور دوم امر غریبی نیست و در سراسر جهان و همینطور کشورمان ایران نیز مسبوق به سابقه است. چنانکه انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی و همینطور دوره نهم ریاستجمهوری به دور دوم کشیده شده بودند. در واقع طبق قانون هرگاه کاندیداها به حد نصاب آرا نرسند، انتخابات دومرحلهای خواهد شد و در انتخابات اخیر نیز این اتفاق رخ داد. کما اینکه احمد وحیدی، وزیر کشور روز ۱۴ اسفند ۱۴۰۲ با اعلام رسمی آمار ۴۱ درصدی مشارکت مردم در انتخابات دور دوازدهم مجلس شورای اسلامی اعلام کرد آرای سفید ۵ درصد و مجموع آرای سفید و ناخوانا و با اسامی غیر نامزدها ۸ درصد است که این یک رقم معمول برای انتخابات به شمار میآید.
رقابت ۹۰ نفر از ۲۲ حوزه انتخابی
به هر روی در دور اول انتخابات مجلس دوازدهم، داوطلبان در ۲۲ حوزه انتخابی نتوانستند حد نصاب آرای مأخوذه را کسب کنند و ۹۰ نفر از کاندیداها به دور دوم راه یافتند تا برای ۴۵ کرسی از ۲۹۰ کرسی مجلس شورای اسلامی به رقابت بپردازند. انتخاباتی که ساعت ۸ صبح روز جمعه ۲۱ اردیبهشت شروع میشود و به مدت ۱۰ ساعت ادامه خواهد داشت.
در دور دوم، ۱۵ استان کشور در ۲۲ حوزه درگیر بحث انتخابات خواهند بود. شهرهای «تبریز، آذرشهر و اسکو»، «شبستر»، «میانه»، «پارسآباد، بیلهسوار و اصلاندوز مغان»، «سمیرم»، «لنجان»، «کرج، اشتهارد و فردیس»، «تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس»، «ورامین، پیشوا و قرچک»، «مشهد و کلات»، «بیرجند، درمیان، خوسف»، «آبادان»، «رامهرمز و رامشیر»، «خدابنده»، «زنجان و طارم»، «شیراز و زرقان»، «مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد»، «کرمانشاه»، «گنبد کاووس»، «خرمآباد و چگنی»، «قائمشهر، سوادکوه، جویبار، سیمرغ و سوادکوه شمالی» و «ملایر» این حوزههای انتخابیه هستند.
برگزاری موفق انتخابات الکترونیک در دور اول انتخابات مجلس موجب شد ستاد انتخابات کشور با هماهنگی شورای نگهبان اعلام کند انتخابات ۲۱ اردیبهشت را نیز در تبریز، تهران، آبادان، شیراز، کرمانشاه، خرمآباد، قائمشهر و ملایر به صورت الکترونیک برگزار میکند. بر اساس آنچه اعلام شده، در شعبی که انتخابات به صورت الکترونیک برگزار میشود، رأیگیری با تعرفه دستی انجام نخواهد شد و صندوق الکترونیک در حکم تعرفه خواهد بود. البته گفته شده در راستای پیشبینی موارد غیرمترقبه، تعرفههای دستی در تمام شعب از جمله شعب اخذ رای الکترونیک بارگذاری میشود.
تهران و بازار گرم انتخابات در دور دوم
در دور اول انتخابات شاهد بودیم در مهمترین و پرنمایندهترین حوزه انتخابی کشور یعنی «تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس» از ۳۰ نمایندهای که طبق قانون باید از این حوزه به مجلس راه مییافتند، ۱۴ نفر در دور اول مجوز ورود به ساختمان هرمی شکل میدان بهارستان را کسب کردند و تکلیف ۱۶ نفر دیگر به دور دوم کشیده شد. با یک جمع و تفریق ساده میتوان دریافت تکلیف بیش از ۵۰ درصد این حوزه انتخابی هنوز مشخص نشده است و با توجه به حساسیتهایی که تهران به عنوان پایتخت کشورمان دارد، در دور دوم باید شاهد یک انتخابات گرم و نفسگیر باشیم.
حوزه تهران در دور اول شاهد رقابت احزاب، گروهها و تشکلهای مختلف و متعددی بود که از حیث تعداد و همینطور تنوع کاندیداها اتفاق جالبی را رقم زده بود. به عنوان نمونه در دور اول ۳۳۷۲ نفر برای ۳۰ کرسی حوزه تهران کاندیدا شده بودند. یعنی برای هر کرسی بیش از ۱۱۲ نفر به رقابت میپرداختند، در حالی که آمار برای کل کشور برای هر کرسی ۵۰ کاندیدا بود.
مردم تهران در دور اول با حضور ۳۴ درصدی در پای صندوقهای رای، روز یازدهم اسفند ۱۴۰۲ از میان صدها کاندیدای نمایندگی مجلس در حوزه انتخابی خودشان ۱۴ نفر را به صورت مستقیم به مجلس فرستادند که همگی از احزاب و تشکلهای موسوم به اصولگرا بودند؛ سیدمحمود نبویان، امیرحسین ثابتی، حمید رسایی، محمدباقر قالیباف، رضا تقیپور، روحالله ایزدخواه، مرتضی آقاتهرانی، منوچهر متکی، اسماعیل کوثری، مهدی کوچکزاده، علی یزدیخواه، علی خضریان، مالک شریعتی و کامران غضنفری این ۱۴ نفر را شامل میشدند.
در دور اول، گذشته از حضور چهرههای سرشناسی از احزاب و تشکلهای اصلاحطلب، اصولگراها نیز لیستهای متعددی را منتشر کردند تا از این حیث رکورد جدیدی برای خود ثبت کنند! اگر در مجلس یازدهم، جناح موسوم به اصولگرایان در قالب ۲ ائتلاف یا فهرست اصلی «شورای ائتلاف» و «شورای وحدت» وارد کوره انتخابات شده بودند، برای مجلس دوازدهم تعداد این ائتلافها به عدد ۴ افزایش یافت و علاوه بر لیست ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب (امنا)، فهرست «صبح امید» نیز وارد کورس رقابتها شد.
در نهایت ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ مشخص شد با ورود ۱۴ نفر به صورت مستقیم به مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابی تهران، ۳۲ نفر باید شانس خود را در دور دوم امتحان کنند تا از میان آنها ۱۶ نفر به مجلس راه یابند. بر همین اساس به تازگی ائتلافهای اصولگرایان از امنا گرفته تا شانا، جبهه انقلاب و... لیستهای ۱۶ نفره خود را اعلام کردهاند تا بار دیگر روز ۲۱ اردیبهشتماه شاهد رقابت تنگاتنگی میان کاندیداهای باقیمانده باشیم.
شکست کمپین تحریم انتخابات
دور اول انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شرایطی برگزار شد که نیمه دوم سال قبل از آن (۱۴۰۱) کشور در تب و تاب اغتشاشاتی به سر میبرد که با نام «زن، زندگی، آزادی» به بهانه درگذشت مهسا امینی، شکل گرفته بود. در پی این اغتشاشات، کمپین بزرگی از مخالفان و معاندان نظام اسلامی در آن سوی مرزها شکل گرفت که به دنبال تحریم تمام فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی ورزشی ایران بود، چه برسد به موضوعی چون انتخابات که از مهمترین مباحث سیاسی است و اپوزیسیون توان بسیاری برای تحریم آن صرف کرده بود.
اگر یادمان باشد در همان سال اغتشاشات «زن، زندگی، آزادی» جامجهانی فوتبال به عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای ورزشی جهان انجام گرفت. در این دوره از جامجهانی که ایران ششمین حضور خود را تجربه میکرد و اتفاقا امیدهای زیادی نیز از تیم ملی میرفت، هجمه عظیمی علیه این تیم شکل گرفت. حتی کار به جایی رسیده بود که نگاهها معطوف لبهای بازیکنان بود تا ببینند کدام یک سرود ملی را زمزمه کرده و کدام یک سکوت میکنند!
در چنین وانفسایی، انتخابات بحث مهمی بود که تمرکز بسیاری از سوی جریان معاند روی آن شد. بر همین اساس از ماهها قبل از انتخابات مجلس بزرگترین کمپین تحریم انتخابات در تاریخ انقلاب از سوی مخالفان نظام اسلامی شکل گرفت. در همین خصوص بازار گمانهزنیها برای درصد مشارکت مردم بالا گرفته بود و آمارها مشارکتکنندهها را زیر ۳۰ درصد القا میکردند. چنانکه روزنامه گاردین از مشارکت ۲۷ درصدی و اینترنشنال نیز از مشارکت ۲۵ درصدی و در خوشبینانهترین حالت، از حضور ۳۵ درصدی مردم سخن میگفتند. اما در پایان تمام این هیاهوها، آن کسی که حرف نهایی را زد، ملت ایران بود و ۲۵ میلیون نفر از واجدان شرایط پای صندوقهای رای رفتند. به این ترتیب با مشارکت ۴۱ درصدی، بزرگترین کمپین تحریم انتخابات در تاریخ انقلاب اسلامی شکست خورد. حال باید ببینیم مردم ۲۲ حوزه انتخابی در دور دوم چه واکنشی را به هیاهوهای رسانهای معاندان و مخالفان ایران اسلامی نشان خواهند داد.
انتهای پیام