به نقل از «ایسنا»

 کرونا و فرهنگ‌ِ عامه

تاریخ انتشار: ۱۷ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۴۷۹۵۸۶

ایسنا/اصفهان یک پژوهشگر و عضو انجمن بین‌المللی ایران‌شناسی، دربارۀ تأثیراتی که ویروس کرونا بر فرهنگ‌عامه خواهد گذاشت، توضیحاتی را بیان کرد.

عباس قنبری عدیوی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: فرهنگ‌عامه، باورها و عقاید و آداب اجتماعی، از زندگی مردم و رخدادهای عادی و غیرعادی آن مثل بحران‌ها و حوادث و ...

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تأثیر می‌پذیرند. درواقع همان‌طور که سال‌ها قبل وبا و طاعون و آبله و برف سرخ و باد شدید و ... بر روی ترانه و ضرب‌المثل و باورهای مردم اثر گذاشت، کرونا نیز چنین خواهد کرد.

وی ادامه داد: تجربه نشان داده که ایرانی‌ها در ساخت طنز و لطیفه، چیره‌دست‌اند و  تولید صدها متن طنزآمیز و کنایی با موضوع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در این ایام، مؤید این مدعاست. در نگاهی کلی‌تر، تمامی این متن‌ها بازتابی از آفرینش‌های ادبی متأثر از کرونا در فرهنگ‌عامه است.

عضو هیأت علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تصریح کرد: مردم ما اعم از عامه و تحصیل‌کرده، آنچه دربارۀ کرونا به ذهنشان می‌رسد، ساخته‌وپرداخته می‌کنند، سپس خبرگان با مطالعۀ این متون، برساخته‌های مردم را توسعه می‌دهند و درنهایت ذهن نقاد مردم، آن را می‌پذیرد و به سطح گسترده‌تری وارد می‌کند. اساساً لازمۀ شکل‌گیری فرهنگ مردم، همین شیوع و گسترش آفریده‌ها اعم از لطیفه، ترانه، ضرب‌المثل و ... است.

قنبری عدیوی گفت: ما در دهه‌های آینده برشی از ادبیات شفاهی را خواهیم داشت که موضوع آن حول‌وحوش کرونا و دیگر بیماری‌هاست.

وی با بیان اینکه تغییر آداب‌ورسوم با سلیقۀ مردم همراه است، توضیح داد: سلیقۀ مردم ممکن است به‌صورت مقطعی برای مثال آداب نوروز  را تحت شرایط خاصی نادیده بگیرد اما به‌محض از بین رفتن آن شرایط خاص، ارزشی که در حافظۀ تاریخی مردم جای خودش را باز کرده، دوباره به روال عادی گرامی داشته خواهد شد.

عضو انجمن بین‌المللی ایران شناسی، ایرانی‌ها را دارای فرهنگ، ادبیات، تاریخ و ذهن پویایی دانست که به‌راحتی هر مسئله‌ای درون اتاق فکری به نام فرهنگ، در ذهن خود پرورش می‌دهند، جرح‌وتعدیل می‌کنند و بعد دوباره برای انعکاس و پذیرش اجتماعی آن را به جامعه تزریق می‌کنند.

قنبری عدیوی با اشاره به اینکه برخی از آیین‌ها در فرهنگ‌عامه، تحت تأثیر بهداشت و سلامت قرار می‌گیرد، یادآور شد:۵۰ سال پیش، افراد در یک سینی به اسم مجمعه غذا می‌خوردند و از اینکه برای نوشیدن آب از یک لیوان مشترک استفاده کنند کراهتی نداشتند، اما به‌مرور و به نفع بهداشت فردی و جمعی این آداب از بین رفت و به‌مرور هر کس بشقاب، قاشق و لیوان اختصاصی خودش را پیدا کرد.

وی ادامه داد: اگر در گذشته مردم لباس‌های خود را به یکدیگر قرض می‌دادند و تن‌پوش فرزند بزرگ‌تر دست‌به‌دست به فرزند کوچک‌تر می‌رسید، امروز می‌بینیم به خاطر خدشه‌ای که این رفتارها به امر بهداشت وارد می‌کرد، کم‌کم در فرهنگ مردم حذف و یا کمرنگ شده‌اند.

عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان، شیوع ویروس کرونا و دور شدن مقطعی مردم از خانواده و جامعه را یکی از عواملی دانست که موجب می‌شود در آینده، مفهوم ارزش‌های خانواده و جامعه و دور هم بودن، بهتر از سوی افراد درک شود و همچنین، تأکید کرد که توجه به ارزش سلامتی و فانی بودن دنیا و متعلقات آن، ازجمله تأثیراتی است که تجربۀ زندگی در دوران کرونا، بر فرهنگ‌عامه خواهد گذاشت.

 قنبری عدیوی خاطرنشان کرد: شیوع ویروس کرونا در صنعت نیز می‌تواند اثرگذار باشد و گرایش مردم را به سمت استفاده از شیرآلات حسی یا نانوایی‌هایی که پخت مکانیزه دارند ببرد، چراکه این موارد کمترین دخالت انسانی را دارند و مسئلۀ بهداشت در آن بیشتر رعایت می‌شود.

این پژوهشگر حوزه فرهنگ‌عامه، حذف روبوسی و دست دادن در تعاملات و همچنین پدید آمدن حساسیت بیشتر در استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی را از دیگر تأثیرات مثبت کرونا دانست و گفت: درمجموع فرهنگ عمومی مردم پس از گذراندن این دوره، بر امر بهداشت فردی و جمعی توجه و تأکید بیشتری خواهد داشت و پذیرش و گرایش آن به سمت چیزهایی است که این مهم را در نظر گرفته باشد.

وی تأکید کرد:  فرهنگ مردم، مثل همۀ آفریده‌های اجتماعی دیگر قادر است به شکلی در حوزه خواسته‌های اجتماعی تغییراتی پیدا کند و این دوره، فرصتی خوب برای تأمل در فرهنگ مردم و مردم‌شناسی ماست.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری کروناویروس فرهنگ عامه قنبری عدیوی فرهنگ عامه فرهنگ مردم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۴۷۹۵۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شروع کار نمایشگاه کتاب بعد از شیوع کرونا نیازمند شجاعت بود

حجت الاسلام هادی شیرازی مدیرعامل انتشارات خط مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره حال و هوای این نمایشگاه در سال‌های گذشته گفت: شروع دوباره نمایشگاه بعد از قصه ویروس منحوس کرونا، شجاعتی می‌خواست که الحمدلله اتفاق افتاد و روال خوبی را پی گرفت و به نظر بنده سال به سال هم رشد کرد و مردم به نسبت سال‌های قبل استقبال بهتری داشتند. هرچند هنوز به آن سال‌های قدیمی‌تر و گذشته که خیلی اهالی هنر و ادب حضور چشمگیرتری داشتند و فضای شیرین‌تری نسبت به سال‌های نزدیک‌تر ما داشت، نرسیده ولی امیدوارم که این جریان نیز رخ دهد و آن حالت پدری که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حوزه فرهنگ می‌رود، اتفاق بیفتد.

وی درباره استقبال مخاطبان از این رویداد فرهنگی گفت: مردم با نمایشگاه کتاب قهر نیستند، اما مسأله کتاب باید بیشتر به عنوان یک نیاز جا بیفتد. هرچقدر اقتصاد مردم و خانوارها کوچک شود، تاکید بر کتاب به عنوان یک نیاز اساسی سخت‌تر می‌شود. باید بین همه مردم این نکته را جا بیندازیم که کتاب یک مسئله حل کن است و نیازهای آدمی را در مسیر زندگی حل می‌کند.

حجت‌الاسلام شیرازی افزود: در حال حاضر چند جایگزین برای کتاب پیدا شده است که یکی از آنها فضای مجازی و آموزش‌هایی در این فضاست. این فضا به نحوی جایگزین کتابخوانی مردم شده است که جایگزین دقیقی نیست؛ هر چیزی باید سر جای خودش قرار بگیرد. در عین حال مردم با کتاب آشتی‌اند، با نمایشگاه کتاب هم مشکلی ندارند ولی باید این اتفاق درست و جامع رخ دهد و مردم جایگاه کتاب را درک کنند تا نمایشگاه کتاب هم رونق اساسی به خود بگیرد.

وی درباره کیفیت کتاب‌ها در طی دوره‌های مختلف برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: مسأله کیفیت کتاب یک موضوع نسبی است و به ناشران بستگی دارد. ممکن است یک ناشری کیفیت کارش را در طول این سال‌ها هم به لحاظ محتوا و هم به لحاظ تولید ارتقا داده باشد و ممکن است ناشرانی هم باشند که کیفیت کارشان مثل گذشته‌شان باشد. نمی‌توانم بگویم اتفاق مهمی در این سال‌ها رخ داده است. پیش از این در فضای ادبیات، فرهنگ و کتاب هر روز یک اتفاق و حرکت جدی ملی داشتیم، اما حالا به شدت جای خالی این حرکت‌ها حس می‌شود.

شیرازی افزود: مسایل صنعت نشر با یک یا دو ایده حل نمی‌شود. امروزه می‌گویند به دنبال رقم زدن زیرساخت‌ها هستند و این مسأله‌ای زمان بر است. اگر بخواهیم برای صنعت نشر اتفاق مبارکی بیفتد باید پای حرف جدی خود اهالی صنعت، به‌ویژه بخش خصوصی صنعت نشر نشست. اگر اهالی این حوزه و اهالی اکوسیستم نشر بگویند که دغدغه و مسئله‌شان چیست، آنگاه می‌توان به رخ دادن اتفاقات اساسی برای این صنعت امیدوار بود.

سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت در مصلی امام خمینی تهران برپا می شود.

کد خبر 6087681