به نقل از «مهر»

رنج محنت، گنج معنویت؛ مواجهه دوستان خدا با رنج و بلاء

تاریخ انتشار: ۲۳ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۵۵۲۰۲۶

به گزارش خبرگزاری مهر، متن زیر نوشتاری از حجت الاسلام محمدجواد رودگر عضو هیأت علمی گروه عرفان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است که در ادامه می‌خوانید؛

در نظام توحیدی هیچ چیزی منهای “علم و اراده حق” مقدر و محقق نخواهد شد و همه علل و معالیل تحت تسخیر قدرت قاهره او هستند، پس آرامش یابیم تا آسایش پیدا کنیم و برهمه عوارض منفی درونی و بیرونی غلبه پیدا کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همه میدانیم که این خداست که دارد خدایی می‌کند، پس دانستن را به داشتن و دانایی را به دارایی بدل سازیم که بقول بزرگان حکمت و عرفان: ” لاموثرفی الوجود الا الله”.

بدانیم و بیابیم که زیستِ دینی غیر از زیستِ سِکولار است. در میادین آزمایش و عمل، به گونه‌ای نباشیم که در مقام اندیشه “دینی” و در مقام عمل “سکولار” باشیم. رفتارمان طرزی نباشد که در اعتقاد “الهی” و در اعمال “الحادی” باشیم. بگذاریم اعتقاد با اعمال و اندیشه با رفتار هماهنگ باشد و آنچه در دل است برزبان جاری شود و آنچه برزبان جاری می‌گردد از دل برآید و در دل یاری شود. همه ما دیدیم که در وحدت و هماهنگی دل و دیده، ذهن و زبان، اندیشه و رفتار یا بینش و کنش آرامش و آسایش بیشتر و بهتر قابل دریافت است، زیرا تجربه‌های دین شناسانه و دیندارانه زیادی پیش روی ماست و آن قدرتی که ابراهیم (ع) را از درونِ آتش و یوسف (ع) را از دلِ چاه و محمد (ص) را با تارعنکبوتی در غارِ ثور نجات داد، اکنون نیز هست و نسبت به همه چیز علیم و قدیر است. پس آرام باشیم که عالم تحت تدبیر حق تعالی است. بارها شنیدیم و گفتیم که هیج برگی از درخت بدون اجازه خدا به زمین نمی‌ریزد. اکنون زمان تجربه کردن و چشیدن آن شنیده‌ها و گفته هاست. خدای سبب ساز، سبب سوز هم هست و این تنها از خدای حکیم، عالم و قادر ساخته است و دیگر هیچ.

با مقدمه یاد شده، به سراغ نکاتی از آیه “کبد” در سروه “بلد”و دو حدیث از “آدمِ اولیا الله” و سخنانی از “عالمان دینی” و “تربیت یافتگان” مکتبِ وحیانی می‌رویم.

خدای سبحان در قرآن می‌فرماید: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی‏ کَبَدٍ» که رنج را جز سرشت و سرنوشت انسان به شمار می‌آورد، سرنوشتی که در سه عالم رقم می‌خورد :۱- عالمِ قبل از دنیا ۲- عالمِ دنیا

۳- عالمِ بعد از دنیا و رنج بنابرا تفاسیری متناظر به همه عوالم یاد شده حضور دارد و از انسان جداناشدنی است. این نکته را می‌توان به روشنی هم در کتب لغوی و هم درتفاسیر مشاهده کرد:

الف) لغت‌شناسان برای «کبد» دو معنا ذکر کرده‌اند: ۱- «کبد» به معنای رنج و مشقت ۲- «کبد» به معنای استواء و راست قامتی”. اینکه انسان در دل رنج و سختی آفریده شده، یعنی کامیابی‌های دنیوی آمیخته با رنج و زحمت است. حضرت علی علیه السلام می‌فرماید: دنیا خانه‌ای است که با سختی‌ها عجین شده است. «دار بالبلاء محفوفه»

ب) برخی از مفسران نیز معانی ذیل را طرح کرده اند:

۱- “شبهه نیست که آدمی به انواع رنج و زحمت گرفتار است در ابتدا و انتها، از ظلمت رحم و ضیق آن، تولد و رضاع و فطام و معاش و تکالیف شرعیه و موت و بعث و حساب و عقاب و غیر آن از سایر مصائب دنیا و شدائد آخرت”.

۲- “نزد بعضی مراد به کبد، شدت امر و نهی است. یعنی ما آدمی را خلق کردیم برای آنکه متعبد شده در عبادات شاقّه تا بداند که دنیا دار مشقّت و محنت است و بهشت دار ریاض و نعمت”

۳- “حتی نگاهی به زندگی انبیا و اولیا اللّه نیز نشان می‌دهد که زندگی این گلهای سرسبد آفرینش نیز با انواع ناملایمات و درد و رنج‌ها قرین بود، هنگامی که دنیا برای آنها چنین باشد، وضع برای دیگران روشن است.

بنابراین دنیا میدان رشد و رشد زاییده رنج است و انسان نیز برای پیمودن مراحل رشد وجودی باید با حوادث سخت و دشوار دست و پنجه نرم کند. همانگونه که امیرالمؤمنین (ع) فرمود: ”درختهای کویر که آب نمی‌خورند، چوبشان محکم‌تر است از درختهایی که کنار جوی آب هستند” و شترِ در کویر، مقاومتش از طاووس در باغ، بیشتر است. اکنون توجه و تدبر در دو حدیث از احادیث معرفتی – معنویتی، لازم است:

الف) حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام: ”لا یَجِدُ عَبْدٌ طَعْمَ الْإِیمَانِ حَتَّی یَعْلَمَ أَنَّ مَا أَصَابَهُ لَمْ یَکُنْ لِیُخْطِئَهُ وَ أَنَّ مَا أَخْطَأَهُ لَمْ یَکُنْ لِیُصِیبَهُ وَ أَنَّ الضَّارَّ النَّافِعَ هُوَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَل” (هیچ بنده‌ای مزۀ ایمان را نمی چشد مگر آنکه یقین داشته باشد که آنچه به او می‌رسد امکان نداشت که نرسد؛ و آنچه از دست می‌دهد امکان نداشت که به او برسد؛ و اینکه ضررزننده و نفع رساننده تنها خداوند عزّوجلّ است).

ب) امام علی علیه السلام: ”إنّکَ إن صَبَرتَ جَرَت عَلَیکَ المَقادیرُ و أنتَ مَأجُورٌ، و إن جَزِعتَ جَرَت عَلَیکَ المَقادیرُ و أنتَ مَأزورٌ”. [شما را از برخی تقدیرها گریزی نیست] اگر صبوری کنید، بلا بگذرد در حالی که اجر و پاداش صبر دارید و اگر ناله و بیتابی کنید، بلا بگذرد در حالی که ملامت شده و بی اجر خواهید بود.

معارفی از عالمان ربانی

از عالمان ربانی سخنانی سدید و کلماتی کامل به ارث رسیده که نتیجه :۱- تحصیل و تحقیق ۲- تجربه و تدبر است که با متن واقعیاتِ زیستِ مومنانه در ارتباط تام و تمام است، نمونه هائی از آنها عبارتند از:

۱- تهذیب نفس در پرتو تفکّر توحیدی

علّامه طباطبایی (رض):”طریقۀ اختصاصی اسلام (برای تهذیب نفس) …در پرتو توحیدِ خالص صورت می‌گیرد؛ زیرا هنگامی که انسان یقین پیدا کرد که هستیِ حقیقی ویژۀ خداست، خواهد دانست که مالک تمام وجود و هستی و آثار آن و پروردگار کلّیه جهانیان، اوست و دیگران در برابر او مالک نفع و ضرر، مرگ و زندگی و یا زنده کردن نیستند. در این حال است که انسان جز آنچه را که خدا بخواهد، اراده نمی‌کند، و جز از آن که خدا از آن کراهت دارد، متنفّر نیست”.

۲- مهمترین کار انسان چه باید باشد؟

علامه حسن زاده آملی: ”سرمایه ی همه سعادت‌ها و اهم واجبات، ”معرفت نفس” یعنی “خودشناسی” است؛ و آنکه خود را نشناخت، عاطل و باطل زیست و گوهر ذاتش را تباه کرد و برای همیشه بی بهره ماند. هیچ معرفتی، چون “معرفت نفس”، بکار انسان نمی‌آید. انسان کاری مهم‌تر از خود سازی ندارد و آن مبتنی بر “خودشناسی” است”.

بلا از نظر عالمان و بزرگانِ اهل معرفت

۱- علامه حسن زاده آملی: ”در نظام عالم، بلا دیدن و زجر کشیدن، ارزش آفرین است. کسی که نظام عالم را نمی‌داند و از نقش بلا و رنج در کسب کمال غافل است، بلایا را بد و منکر می‌داند، مانند بسیاری از مردم که بلافاصله در برابر مصائب زبان به شکوه می‌گشایند و توان تحمل مشقات را ندارند”.

۲- آیه الله علی سعادت پرور (پهلوانی) در توصیه‌ای نوشته اند: ”تصدّقت شوم! ابتلائاتی که برای بشر پیش می‌آید، اکثراً برای آن است که متوجه حضرت حق بشود و از غفلت، خارج شود، و متوجه منبع فیض گردد. و ابتلائاتی که برای سالک پیش می‌آید، ابتدا برای همان معنی است و پس از آن، برای آن است که منقطع از عالم و خود گردد تا هر روز منزلی را پس از منزلی سیر نماید. پس باید این ابتلائات‏ را که برای هر کس- به خصوص برای سالک- پیش می‌آید، از الطاف و عنایات حضرت حق نسبت به بنده‏ اش دانست”.

۳- حاج اسماعیل دولابی از خوبان و عالمان اهل معرفت بود. ایشان می‌گفت: ” خداوند متعال برای این که انسان‌ها را در دنیا جذب کند، سه شاخص دارد ”:۱- تار خدا، ۲- تور خدا، ۳- تیر خدا.

۱- تار خدا:

تار خدا، صداها و نغمه‌های زیبا و ملکوتی است که خداوند متعال برای جذب انسان‌ها خلق کرده است.
تلاوت زیبای قرآن، صدای زیبای مداحی، صدای زیبای دعا و مناجات، قلب انسان را صیقل و جلا می‌دهد.

۲- تور خدا:

تور خدا، آن مناسبت هائی است که خداوند برای جذب انسا پهن می‌کند، مانند، ماه رجب، ماه مبارک رمضان، شب‌های قدر، دوست خوب، همسر خوب، فرزند خوب، همسایه خوب، کتاب خوب، مجلس خوب. این مفاهیم تورهای خدا هستند که انسان‌ها در این تور خدا گرد هم می آیند و مشتری برای خدا می‌شوند، انسان‌ها وقتی که در ماه محرم در مساجد حضور پیدا می‌کنند، در این محافل انسان جذب خدا می‌شود، اینها تورهای خداست که خداوند متعال برای خودش مشتری جذب می‌کند.

۳- تیر خدا:

تیر خدا، بلاهایی است که از جانب خدا نشانه گیری شده است، در این بلاها خداوند دقیقاً نشانه گرفته است و این گونه نیست که خداوند تیری در تاریکی رها کرده و به یک نفر اصابت کرده است، اصلاً این گونه نیست، به همین دلیل است که در فرهنگ قرآنی، در سوره مبارکه بقره، آیات شریفه ۱۵۵ و ۱۵۶ خداوند می‌فرماید: ” بشر الصابرین” “اذا اصابتهم مصیبه قالوا…” بلا به عنوان “مصیبت” نامگذاری شده است. مصیبت، یعنی تیری که اصابت کرده است، دقیقاً نشانه گیری شده است. مثال، شکارچی وقتی به شکار می‌رود، شغال، گرگ و کفتار را نشانه گیری نمی‌کند، بلکه آهو را نشانه می‌گیرد.

خداوند متعال با خلق انسان بلا را در این عالم برای او فرستاده است. خداوند متعال می‌توانست عالمی را خلق کند که بلائی در آن نباشد و یا رنجی در آن نباشد، خداوند متعال عالم را با همین بلاها و مصیبت‌ها آفرید، اما عالم ملائکه و عالم بهشت را بدون بلا و مصیبت آفرید و کاملاً حکیمانه است، این بلاها ازسوی خداوند ابزاری برای ابتلاء و امتحان انسان هاست.

در قرآن کریم به بلای حضرت یوسف (ع)، بلای حضرت ایوب (ع)، بلای حضرت یونس (ع) و بلای حضرت یعقوب (ع) اشاره می‌کند.

خداوند در سوره مبارکه یوسف آیه شریفه ۱۸ می‌فرماید: ” فصبر جمیل و الله المستعان علی ما تصفون” من صبر خواهم کرد، صبری جمیل و زیبا، من از خدا در برابر آنچه شما می‌گوئید، یاری می‌طلبم، هرگز سخنی که نشانه ناشکری و جزع و فزع باشد، بر زبان جاری نکرد.

امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه می‌فرماید: ” خدایا، شکر من را بر بلاها و مصیبت‌ها بیش از شکر بر نعمت‌ها قرار بده ” اللهم اجعل شکرا…..”

اهل کرامت و اهل معرفت برای این مصیبت‌ها و بلاها شکر گذاری می‌کردند، انسان‌های عادی هنر کنند، صبر می‌کنند و هنر می‌کنند که کفر نگویند.

تیر خدا همان بلاهاست، عالمان و خوبان اهل معرفت و عرفان، اگر مدتی دچار بلا نمی‌شدند، می‌ترسیدند، که نکند مشکلی داریم و خداوند ما را نمی بیند، این تیر و مصیبت و بلا از جانب خداوند برای ما نیامد.

شیخ بهایی در یکی از شعرهایش، بسیار زیبا می‌گوید:

شد دلم آسوده، چون تیرم زدی
ای سرت گردم، چرا دیرم زدی

اهل معرفت در مقابل مصیبت‌ها و بلاها شکر می‌کنند و درمانده نمی‌شوند و در هنگام مصیبت‌ها آرامش دارند، مضطرب نمی‌شوند، نمی بُرند، صحنه را خالی نمی‌کنند، دیگران را به آرامش دعوت می کنند”.

کد خبر 4895651

منبع: مهر

کلیدواژه: ویروس کرونا عرفان اسلامی ویروس کرونا نیمه شعبان مهدویت شیوع کرونا کنفرانس بین المللی امام زمان حضرت مهدی عج سیدهادی خسروشاهی سال جهش تولید سازمان اوقاف و امور خیریه امام سجاد ع فضای مجازی معرفی کتاب مسلمانان قاسم سلیمانی خداوند متعال بلای حضرت اهل معرفت انسان ها مصیبت ها تیر خدا برای آن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۵۵۲۰۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نیاز امروز جامعه ما معنویت است

رییس دیوان عالی کشور با اشاره به لزوم برنامه ریزی در جهت تحقق شعار سال بر تقویت ارتباط قضات دیوان عالی کشور با رؤسای کل دادگستری استان‎ها و نظارت ویژه بر پرونده‌های اقتصادی تأکید کرد.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی دیوان عالی کشور، حجت الاسلام محمدجعفر منتظری صبح امروز ۸ اردیبهشت ماه در جلسه شورای معاونین با بیان روایتی از امام صادق (ع) فرمودند: سه چیز از علامات مؤمن است؛ شناختن خدا و شناختن دوستان و دشمنان خدا.

رئیس دیوان عالی کشور در تشریح این مطلب ادامه داد: نیاز امروز جامعه ما معنویت است، معنویتی که در پرتو قرآن و عترت ظهور می کند و در خداشناسی و اعتقاد به انبیاء و اولیاء و عمل به واجبات و ترک محرمات یافت می شود، دشمن شناسی، زمان شناسی، اطاعت از ولی امر و بصیرت چراغ عبور از فتنه های زمانه است.

 منتظری افزود: مردم مؤمن و متعهد ما همانگونه که در ۴۵ سال گذشته نشان داده‌اند، با حضور آگاهانه خود در صحنه‌های مختلف، نقشه های دشمنان زبون و استکبار جهانی را نقش بر آب ساخته و خواهند ساخت. ان شاءالله.

وی در ادامه با اشاره به سفر اخیر خود به استان سیستان و بلوچستان و حضور در مراسم معارفه رئیس کل دادگستری این استان تصریح کرد: مردم نجیب و انقلابی سیستان و بلوچستان شایسته بهترین‌‎ها هستند، هر چند مسئولین امر تمام تلاش خود را در جهت خدمت به مردم این استان به کار گرفته اند، اما مشکلات فراوان است و به فضل خداوند متعال شاهد شکوفایی اقتصادی در این استان پهناور خواهیم بود.

عضو شورای عالی قضایی با تبریک به حجت الاسلام والمسلمین خلیلی به عنوان معاون اول قوه قضائیه برای ایشان آرزوی توفیق نمود و از زحمات حجت الاسلام مصدق تقدیر و تشکر کرد و گفت: خدمت به مردم عزیز در دستگاه عدلیه توفیق بزرگی است که باید قدردان آن باشیم و شکر نعمت آن را با کار و تلاش جهادی در جهت اجرای هر چه بیشتر عدالت به جای آوریم.

وی با اشاره به برنامه های دیوان عالی کشور در سال جدید تصریح کرد: دیوان عالی کشور در سال جدید بر اساس سند تحول و تعالی قضایی و برنامه های ابلاغی سال ۱۴۰۳پیش خواهد رفت و در این راستا تکریم بیشتر ارباب رجوع و پیگیری مستمر برنامه‌های نظارتی بر محاکم در اولویت قرار دارد.

رئیس دیوان عالی کشور بر تعامل و ارتباط هر چه بیشتر قضات دیوان عالی کشور با رؤسای کل دادگستری استان ها در جهت تسریع رسیدگی، جلوگیری از اطاله دادرسی و اتقان آراء تاکید کرد.

وی با اشاره به لزوم برنامه ریزی در جهت تحقق شعار سال افزود: معاونت نظارت دیوان عالی کشور برنامه ریزی لازم را برای نظارت ویژه بر پرونده های اقتصادی با همکاری با رؤسای محترم دادگستری استان‌ها و شعب  ویژه محاکم در اولویت کاری خود قرار دهد.

منتظری تأخیر در رسیدگی‌ها و تجدید اوقات در سامانه‌های قضایی را یکی از مشکلات مردم عنوان کرد و گفت: اجتناب از صرف زمان زیاد و جلوگیری از اطاله در امر کارشناسی و تاکید بر دقّت و تمرکز و نیز اتخاذ تدابیری جهت پیشگیری حداکثری از ازدیاد درخواست‌های اعاده دادرسی از احکام، مورد توجه و اهتمام جدی رؤسای محترم کل دادگستری قرار گیرد.

انتهای پیام