سه زن مشهور ادبیات ایران که با سه چهرۀ شاخص در این حوزه ازدواج کردند
تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۵۷۳۱۰۴
قمر آریان، سیمین دانشور و زهرا کیا سه تن از نخستین زنان رده اول دانشگاهی و در عرصۀ ادبیات به شمارند که هر سه هم با سه چهرۀ شاخص در این حوزه ازدواج کردند و به نام آنان نیز شناخته میشوند.
قمر آریان با عبدالحسین زرینکوب، سیمین دانشور با جلال آلاحمد و زهرا کیا با پرویز ناتل خانلری.
2. میان زندگی دکتر قمر آریان و دکتر سیمین دانشور شباهتهایی شگرف وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هر دو در ردیف اولین زنانی بودند که دکتری ادبیات گرفتند و استاد ممتاز دانشگاه شدند، هر دو با چهرههای شاخص فرهنگی ازدواج کردند، هر دو 90 سال عمر کردند و حاصل هر دو ازدواج، فرزندی نیست.
مرگ آنان نیز با فاصلۀ کوتاهی رخ داد. سیمین دانشور اواخر اسفند 1390 و قمر آریان کمتر از یک ماه بعد. همچنین می توان به تجربه هر دو در روزنامهنگاری در دوران جوانی اشاره کرد و این که خانم آریان یک دوره سردبیر «راهنمای کتاب» بود و سیمین دانشور در روزنامۀ «ایران» در دوران جوانی و نه ایران کنونی روزنامه نگاری کرده بود.
شاید تنها تفاوت این باشد که سیمین بخش کمی از عمر خود را با جلال سر کرد و هر چه گذشت از اندیشه های جلال فاصله گرفت اما قمر از 32 تا 78 و نیمی از عمر را با «عبدی» سپری ساخت.
3. قمر آریان، اگرچه یک سر غرق ادبیات بود اما با جامعه و سیاست هم در حد لازم آشنایی داشت. چندان که از شاهدان دادگاه دکتر محمد مصدق پس از کودتای 28 مرداد 1332 بوده است. دادگاهی که از آن به عنوان نمایش «انسانیت، در مقابل رذالت» یاد میکرد و انگار همین خاطره برای آن که تمام سالهای پس از آن را ارزیابی کند کافی بود.
4. هر چند این جمله که «پشت سر هر مرد موفق، زنی قرار دارد» بسیار تکرار شده و گاه دربارۀ آن لطیفه هم ساختهاند اما بیگمان نقش قمر آریان را در آرامش و موفقیت عبدالحسین زرینکوب نمی توان انکار کرد. یادی از قمر آریان که مثل سیمین دانشور بود
شمار کتابها و آثار و کیفیت نوشتهها و تحقیقات دکتر زرینکوب مایۀ شگفتی است و او را در جایگاه یکی از چند پژوهشگر و نویسنده و ادیب برتر 100 سال اخیر ایران قرار می دهد. گشایش یکی از رازها میتواند همراهی زنی چون قمر آریان باشد خصوصا در سفرهای خارجی و این که دغدغه ها و علایق مشترک داشتند.
5. در سال 1375 برنامه ای به نام «هویت» از صدا و سیما پخش شد که در واقع سفارش سعید امامی و بخش امنیتی زیر نظر او بود و در آن به چهرۀ شخصیتهای فرهنگی با نام و نشان، لجن میپاشیدند و سراغ همه نوع روشنفکر هم میرفتند تا هر که به گونهای دیگر میاندیشد بینصیب نماند و به هر کاری هم دست میزدند.
از پخش اعترافاتی که قول داده بودند برای ثبت در تاریخ است تا انواع اهانتها و تهمتها. از این رو عجب نبود که نام احمد شاملو یا عزتالله سحابی را در آن بشنوی اما برای این که کلکسیون خود را کامل کرده باشند دکتر عبدالحسین زرینکوب را هم متهم کردند هر چند که همین اتفاقا سبب شد دیگر متهمشدگان اعتبار فراوان کسب کنند.
یک سال بعد و پس از پیروزی سید محمد خاتمی که فضای فرهنگی در بخشهایی از ساخت سیاسی و نه صدا و سیما تغییر کرد، آیینی در نکوداشت دکتر زرینکوب برپا شد و در آن مراسم خود او از «هویت» با تعبیر کنایه آمیز «هوئیت» یاد کرد و گفت: «راست می گویند که دنیا یک روز بر توست و دیگر روز با تو. دیروز هو می کردند و امروز ستایش می کنند».
هر چند که هو کنندگان و ستایشگران از دو قبیله بودند و اختلاف این دو به تمام عرصه های فرهنگی و سیاسی کشیده است.
دو سال بعد و در شهریور 78 استاد درگذشت و شرمندگی برای صدا و سیما باقی ماند که در حیات زرینکوب نتوانست عذرخواهی و جبران کند. از این رو بارها سراغ همسرش دکتر قمر آریان رفتند و گویا یک بار با «جام جم» و با تصور غلبۀ صبغۀ مطبوعاتی بر وابستگی به صدا و سیما گفت و گو کرد.
او اما 13 سال پس از درگذشت دکتر زرینکوب نیز زندگی کرد و دید چگونه به هر بهانه میخواهند جبران کنند.
این اشاره هم خالی از لطف نیست که در انتخابات ریاست جمهوری سال 84 که علی لاریجانی رییس صدا وسیما در زمان پخش «هویت» کاندیدا بود در غالب جلسات دانشگاهی در این باره مورد سؤال قرار می گرفت و یک بار به خاطر مورد مشخص دکتر زرینکوب عذرخواهی کرد و نوبت دیگر هم از جبران با تجلیل از همسر او سخن گفت.
6. جشنواره علوم انسانی فارابی در سال 1397 از دکتر زرین کوب تجلیل کرد. 22 سال پس از «هویت» و 6 سال پس از مرگ قمر آریان. حداقل این یکی را زودتر انجام ندادند تا خانم آریان ببیند!
7. این اشاره هم خالی از لطف نیست که پایان نامۀ او (چهرۀ مسیح در ادب فارسی) هفت سال به طول انجامید. از پایان نامه هایی آن گونه که خود می نوشتند قمر آریان بیرون می آمد و شاید اگر در روزگار وفور دانشکده و دانشگاه و دانشجو و مدرس، چون قمری ظهور نمی کند در پایان نامه های سفارشی باشد و البته در بیاجر و ارج شدن علم و تحقیق.
کاش یک پایان نامه به سترون شدن دانشگاه ها از زادن امثال اینان اختصاص یابد.
8. در بازگشت به آمریکا یک دوره رییس هنرستان نقاشی هم شد و در آن روان شناسی هم درس داد. کتاب او دربارۀ کمال الدین بهزاد، حاصل همین دوره است.
9. راستی چرا در این شهر خیابانی به نام عبدالحسین زرینکوب یا قمر آریان نیست؟ هر چند که شنیده ام شهردار پیشین بروجرد که مانند بسیاری از اهالی این شهر گودرزی نام دارد و دوستدار فرهنگ است نام او را بر یک بلوار نهاد اما چرا در تهران و در شهرهای دیگر و دربارۀ قمر آریان نه؟
10. زنانی چون قمر آریان، سیمین دانشور و آیدا سرکیسیان می توانند الگوهایی برای نسل سرگشتۀ امروز باشند. زندگینامۀ آنان را در کتاب های درسی بگذارید تا دختران ما بدانند اینها چگونه هم عاشقی کردند و هم زمینۀ فعالیت فکری خود و همسرانشان را فراهم ساختند و هم اگر خود فرزندی نیاوردند، وجوه مادرانه را به کمال و به گونه های دیگر در خود پروراندند./عصر ایران
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: عبدالحسین زرین کوب دکتر زرین کوب سیمین دانشور صدا و سیما قمر آریان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۵۷۳۱۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دکتر طهرانچی: اقتصاد سلامت در دانشگاه آزاد اسلامی، اقتصاد تلاش و تدبیر است
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه دیدارهای سال جدید با معاونتها و مراکز سازمان مرکزی، صبح امروز با حضور در معاونت علوم پزشکی، با معاون، مدیران و کارکنان این حوزه دیدار و گفتوگو کرد.
وی در این نشست با قدردانی از زحمات و خدمات دکتر نفر در معاونت علوم پزشکی گفت: دانشگاه آزاد اسلامی تنها مؤسسه غیردولتی کشور است که در آموزش پزشکی فعالیت دارد و انشاءالله در سال جاری شاهد یک جهش در این حوزه باشیم. افزایش دوبرابری تختهای بیمارستانی در تهران، یکی از بخشهای جدی برنامه پنج ساله این معاونت است که نشان از اهمیت حوزه بهداشت و درمان در دانشگاه آزاد اسلامی دارد.
دکتر طهرانچی با اشاره به قرار گرفتن رشته روانشناسی بالینی و دامپزشکی ذیل معاونت علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی اظهار داشت: حوزه سلامت دانشگاه آزاد اسلامی یک مدیریت جامع دارد و میتواند کارهایی انجام دهد که نظام گسسته قادر به آن نیست. ویژگی دانشگاه آزاد اسلامی این است که از هر دو وزارت علوم و بهداشت، رشته و دانشجو دارد. این موضوع باعث شده از حوزه علوم پزشکی برای دیگر حوزهها الگو بگیریم. به عنوان نمونه؛ امروز مفهوم عرصه و پایه در حوزه مدارس سما دانشگاه آزاد اسلامی شکل گرفته و این مدارس عرصه تعلیم و تربیت هستند. بدین ترتیب معاونت علوم تربیتی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی به صورت همزمان امور مربوط به حوزه آموزش و پرورش و وزارت علوم را پیگیری میکند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: این اتفاق باید با شتاب بیشتری در حوزه روانشناسی بالینی، دامپزشکی و مهندسی پزشکی رخ دهد و اساتید این رشتهها به دو گروه عرصه و پایه تقسیم شوند. در مرحله بعدی نیز با تقویت رشته زیستشناسی باید بخشی از این رشته که مربوط به حوزه علوم پزشکی است، در این قالب قرار گیرد. نگاه ما در دانشگاه آزاد اسلامی این است که برای رشتههای تحصیلی پیشرانهای موضوعی داشته باشیم.
وی با اشاره به ویژگیهای رشته روانشناسی گفت: بخشی از اعضای هیأت علمی روانشناسی مأمور به حوزه علوم پزشکی هستند. بخشی از روانشناسی که مربوط به حوزه دانش آموزان و مدارس میشود نیز ذیل دانشکدههای تعلیم و تربیت اسلامی و بخش دیگر نیز ذیل معاونت علوم انسانی و هنر قرار دارد اما نباید خط و مرزی بین آنها باشد.
وی افزود: امسال باید تحرکات جدی در حوزه علوم پزشکی داشته باشیم چرا که هزینههای این حوزه افزایش یافته و برای جبران آن، باید تدبیر کرد. به همین دلیل، موضوع «عرصه و پایه» یک برنامه جدی در دانشگاه آزاد اسلامی است. این دانشگاه به عنوان تنها دانشگاهی که جامع رفتار میکند، میتواند برای کشور فرصتی به وجود آورد که بتوانیم از این الگو در جاهای دیگر استفاده کنیم.
دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: تجربه دانشگاه آزاد اسلامی نشان داد که دانشگاههای علوم پزشکی میتوانند از وزارت علوم رشته بگیرند تا ضعفهای جدی نظام آموزشی در تربیت نیروی انسانی رفع شود. واقعیت این است که سبد حوزه علوم پزشکی باید اقتصادی شود چرا که برخی رشتههای این حوزه بسیار پرهزینه است و میتوان از طریق رشتههای دیگر، درآمدزایی کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه آنچه مسائل اقتصادی را حل میکند، برنامه داشتن و حرکت رو به جلوست، گفت: یکی از موضوعات مهم در دانشگاه آزاد اسلامی، توجه به حوزه معیشتی است. معیشت کارکنان تصویری از ارزشآفرینی آنان است و به همین دلیل هرچه ارزشآفرینی بیشتر باشد، پاسخ آن نیز در معیشت دیده میشود. به عنوان مثال؛ باغ کشاورزی که قنات خود را لایروبی نکند، بعد از چند سال خشک خواهد شد. باید به ارزشآفرینی سیستم ازجمله برخورد با دانشجو، کیفیت امور، بیمارستانها و... توجه داشت. اقتصاد سلامت در دانشگاه آزاد اسلامی یک اقتصاد دولتی و یارانهای نیست؛ بلکه اقتصاد تلاش و تدبیر است.
وی ادامه داد: همه اجزای سیستم باید ارزشآفرینی کنند. در این صورت، میتوان بازخورد آن را در بهبود معیشت دید. ارتقای معیشت در دانشگاه «به فرموده» نیست بلکه بازتاب عمل فردی مجموعه مدیران و کارکنان است. به عنوان نمونه؛ اجرای طرح پویش اشتغال بعد از چهار سال تصویر جدیدی از دانشگاه آزاد اسلامی را در جامعه شکل داده و جوانان فضای این دانشگاه را فضای اشتغال، نوآوری، کارآفرینی و... میدانند. در ایجاد فضای جدید تلاشهای شبانه روزی و زحمات زیادی کشیده شده و این اقدام باعث شد هرساله بر تعداد دانشجویان ورودی دانشگاه آزاد اسلامی افزوده شود.
دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد: در دهه گذشته، 5 سالی را تجربه کردیم که سالانه 150 هزار دانشجو کاهش مییافت اما در 5 سال بعدی که در آن قرار داریم، به همان اندازه به جمعیت دانشجویی اضافه میشود. این امر نتیجه همت مجموعه کارکنان و مدیران دانشگاه آزاد اسلامی است. تغییر سخت است اما باید محکم پای آن بایستیم. این تغییر رویهها باعث افزایش اعتماد مردم به دانشگاه آزاد اسلامی شده است. افزایش اعتماد نیز منجر به رونق دانشگاه و رونق دانشگاه نیز منجر به بهبود و ارتقای معیشت میشود. بنابراین موضوع معیشت، کنش خودمان است.
لازم به ذکر است در ابتدای این نشست، دکتر محسن نفر معاون علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی گزارشی از وضعیت این حوزه ارائه کرد و گفت: برنامه جدی معاونت علوم پزشکی دانشگاه، ارتقای کیفیت آموزش و خدماترسانی بهداشتی و سلامتی است.
همچنین دکتر فرهاد ادهمی مدیرکل توسعه آموزش و امور دانشجویان، خانم دکتر وحدت مدیر خدمات سلامت و بیمارستانها، خانم دکتر شریعتمدار رئیس اداره تجهیزات پزشکی، دکتر مرجانی مشاور حوزه دامپزشکی و خانم دکترهاشمی مشاور حوزه روانشناسی معاونت علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی به ارائه گزارشهایی درخصوص فعالیتها و اقدامات حوزههای متبوع خود پرداختند.
انتهای پیام/