به نقل از «آنا»

برنامه کاری طبیب مسلمان در 900 سال پیش

تاریخ انتشار: ۲۹ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۶۲۸۶۷۸

افضل‌الدوله ابوالمجد محمد بن ابی‌حکم  پزشک و موسیقی‌دان اهل شام در قرن ششم هجری قمری است.

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آناـ بارها شنیده‌ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می‌انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صدها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن‌ها پیش خشت به خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته‌ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می‌دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره‌ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

برای خوشه‌چینی از این خرمن دانش و فرهنگ، جلد اول کتاب «تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تألیف دکتر علی‌اکبر ولایتی که به سال ۱۳۹۲ در انتشارات امیرکبیر به زیور طبع آراسته شده، بهره برده‌ایم.

افضل‌الدوله ابوالمجد محمد بن ابی‌حکم  پزشک و موسیقی‌دان اهل شام در قرن ششم هجری قمری است.

تاریخ تولد او مشخص نیست، اما زمان درگذشتش را حدود 570 ق نوشته‌اند. وی نزد پدرش و استادان دیگر به تحصیل علم طب پرداخت و پزشکی ماهر شد. مدتی بعد ریاست پزشکان دمشق را به عهده گرفت و پزشک مخصوص نورالدین محمود زنگی، حکمران شام و مصر شد.

نورالدین در شام بیمارستان بزرگی به نام «نوری» تأسیس کرد و سرپرستی آنجا را به ابن عبدالحکم سپرد. ابوالضل بن ابی‌الفرج، چشم‌پزشک مشهور که در این بیمارستان مشغول به کار بود، در گزارشی برنامه روزانه ابن ابی‌الحکم را آورده است. طبق این گزارش ابن ابی‌الحکم ابتدا بیماران را معاینه می‌کرد و دستورات لازم را به پرستاران می‌داد؛ سپس در ارگ حکومتی، بیماران دربار و اعیان دولت را مداوا می‌کرد و دوباره به بیمارستان بازمی‌گشت.

پزشکان و دانشجویان، همواره مشتاقانه از درس او بهره می‌گرفتند. ابن ابی الحکم روزانه سه ساعت در کتابخانه بیمارستان به مطالعه و تدریس می‌پرداخت و سپس به خانه خود می‌رفت.

مؤیدالدین محمد بن عبدالکریم حارثی دمشقی، مشهور به ابوالفضل مهندس، از شاگردان برجسته ابن ابی الحکم است که علم طب را تا مراحل عالی نزد استاد آموخت و کتاب‌های فراوانی را، از جمله مجموعه کتب شانزده‌گانه جالینوس، نسخه‌برداری کرد.

ابن ابی الحکم در علم هندسه و نجوم نیز دست داشت ولی در این دانش‌ها از وی اثری گزارش نشده است. علاوه بر این،‌او در موسیقی هم استادی تمام‌عیار بود. عود و نی و دیگر سازها را به‌خوبی می‌نواخت و حتی خود ارغنونی ساخته و نهایت دقت و مهارت را در ساخت آن به کار برده بود. ذدو اثر زیر را از ابن ابی الحکم دانسته‌اند:

1. شرح نهح الوَضاعة لاولی الَخلاعة، که شرحی است بر دیوان اشعار ابوالحکم، پدر ابن ابی الحکم.

دیوان اشعار ابوالحکم مخلوطی از جدّ و هزل است، شامل اشعاری درباره برخی ستوران و رثای بعضی آوازخوانان است که مؤلف در آن از برخی شاعران دمشق نام برده است.

2. مشکوة‌العلاج.

انتهای پیام/4104/

منبع: آنا

کلیدواژه: دکتر علی اکبر ولایتی تقویم تاریخ انتشارات امیرکبیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۶۲۸۶۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پرگابالین چیست و چرا می‌تواند خطرناک باشد؟

برخی از مرگ و میرها در جهان به داروی پرگابالین مرتبط دانسته شده‌اند. بسیاری از مصرف‌کنندگان این دارو، آن را در بازار سیاه و اغلب از وب‌سایت‌های غیرقانونی خریداری می‌کنند.

پرگابالین چیست و چه کاربردی دارد؟

پرگابالین برای درمان بیماری‌هایی مانند صرع، دردهای عصبی (نوروپاتیک) و اضطراب استفاده می‌شود.

این دارو به صورت قرص، کپسول یا به شکل مایع عرضه می‌شود و بسته به برند کارخانه تولیدکننده ممکن است با نام لیریکا یا نام‌های دیگر (Alzain, Axalid, Signature) نامیده شود.

عوارض پرگابالین چیست؟

برخی پرگابالین را والیوم یا «باد» (Bud) جدید (مانند آبجوی بادوایزر) می‌نامند، زیرا می‌تواند مانند آرام‌بخش‌ها و الکل، احساس آرامش در مصرف‌کنندگان ایجاد کند.

مصرف بیش از حد آن - به ویژه هنگامی که با سایر داروهای خیابانی (غیرقانونی) که اثر آرام‌بخشی نیز دارند ترکیب شود - می‌تواند باعث خواب‌آلودگی و مشکلات تنفسی شود.

به بیمارانی که برایشان پرگابالین تجویز می‌شود، توصیه می‌شود از مصرف الکل خودداری کنند.

مصرف پرگابالین با مواد افیونی (اُپیوئید)، مانند هروئین، می‌تواند به ویژه خطرناک باشد

مصرف هم‌زمان مواد افیونی و پرگابالین، تنفس را کند می‌کند. پادزهر اضطراری نالوکسان که برای خنثی کردن اثرات مواد اُپیوئیدی به کار می‌رود، هیچ تاثیری برای مقابله با اثرات پرگابالین ندارد.

آیا می‌توانید به پرگابالین معتاد شوید؟

اثر آرامش‌بخش پرگابالین – که گاهی اوقات آن را «نشئه ملایم» توصیف می‌کنند – می‌تواند باعث شود بعضی از مصرف‌کنندگان آن، ماهیت اعتیادآور آن به مرور زمان را دست کم بگیرند.

وابستگی به پرگابالین به ویژه برای کسانی که سابقه سوء مصرف مواد مخدر یا اعتیاد دارند خطرناک است.

چگونه می‌توانید آن را کنار بگذارید، و آیا عدم استفاده از آن سخت است؟

برای برخی افراد توقف مصرف پرگابالین سخت است.

عوارض قطع مصرف این دارو می‌تواند شامل تغییرات خلق‌وخو مانند عصبانیت و تحریک‌پذیری، اضطراب و وحشت و همچنین علائم فیزیکی مانند عرق کردن، حالت تهوع و لرز باشد.

کسی که می‌خواهد این دارو را ترک کند باید ابتدا با پزشک مشورت کنند.

نباید به طور ناگهانی مصرف پرگابالین را متوقف کنید مگر اینکه پزشک‌تان توصیه کند. میزان دارو معمولاً طی یک هفته یا بیشتر کاهش می‌یابد.

آیا پرگابالین بدون نسخه غیرقانونی است؟

در چندین کشور، از جمله بریتانیا، پرگابالین دارویی است که فقط با تجویز پزشک عرضه می‌شود، و نگهداری از آن بدون دلیلِ پزشکیِ معتبر، یک جرم کیفری است.

با این حال، این دارو بدون احتیاج به تجویز پزشک در داروخانه‌های چندین کشور در خاورمیانه از جمله ایران و همچنین در بسیاری از ایالت‌های هند به فروش می‌رسد.

چند مورد مرگ و میر با پرگابالین مرتبط بوده‌اند؟

پرگابالین در سال ۱۹۹۳ در ایالات متحده و بریتانیا معرفی و عرضه شد.

مطالعه‌ای که توسط مجله پزشکی نیچر کامیونیکیشنز منتشر شده است تخمین می‌زند که میزان دوزهای پرگابالین و داروی مشابه گاباپنتین که روزانه در سراسر جهان مصرف می‌شود بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ بیش از چهار برابر شده است.

بیش از هشت میلیون مورد پرگابالین در انگلستان در سال ۲۰۲۲ تجویز شد. در آن سال، ۴۴۱ مورد مرگ مربوط به این دارو در انگلستان و ولز گزارش شد.

در سال ۲۰۲۳، گزارش سالانه اوردوز استرالیا، ۸۸۷ مرگ مرتبط با پرگابالین گاباپنتین را بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ شناسایی کرد که ۹۳ درصد آن مربوط به پرگابالین بود.

اسناد بریتانیا در این زمینه حاکی از آن است که بیشترین مرگ و میر بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۰ مربوط به پرگابالین زمانی رخ داده است که این دارو در کنار داروی دیگری مانند متادون یا مورفین مصرف شده است.

در بسیاری از موارد، این داروها توسط پزشک تجویز نشده بودند.

کدام کشورهای دیگر شاهد افزایش سوء مصرف پرگابالین بوده‌اند؟

استفاده از پرگابالین و گاباپنتین در صربستان بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۸ هر سال ۶۰ درصد افزایش یافت.

بر اساس داده‌های مرکز ملی کنترل مسمومیت، ۳۷۴ نفر بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۲ مسمومیت حاد ناشی از مصرف این داروها را داشتند. از این تعداد، ۹۶ درصد پرگابالین مصرف کرده بودند.

گزارش‌های رسمی حاکی از آن است که در عربستان سعودی و اردن نیز به طور فزاینده‌ای مورد سوء مصرف قرار می‌گیرد که عمدتاً توسط مردان جوان است.

در سال ۲۰۱۷، مرکز ملی توانبخشی امارات متحده عربی اعلام کرد پرگابالین و گاباپنتین رایج‌ترین داروهایی هستند که افراد زیر ۳۰ سال سوء مصرف می‌کنند.

مقادیر زیادی پرگابالین غیرقانونی در امارات و کویت کشف و ضبط شده است.

در ماه مارس، ۲.۷۵ میلیون قرص از یک باند قاچاق در امارات متحده عربی کشف و ضبط شد.

در سال ۲۰۲۳، مقامات کویت ۱۵ میلیون کپسول پرگابالین و نیم تن دیگر از دارو را به شکل پودر کشف و ضبط کردند.

منبع: بی بی سی

کانال عصر ایران در تلگرام