رابطه نامگذاریهای اقتصادی سالانه و «پنجره جمعیتی»/ آغاز پایان فرصت طلایی ۲۰ ساله
تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۶۴۸۹۰۹
خبرگزاری میزان- مشخصاً طی ۱۲ سال اخیر، جهت‌گیری شعارهای سال مبتنی بر مقوله‌های اقتصادی بوده است و فلسفه این امر نیز نشئت گرفته از همان فرصت ۲۰ ساله موجود در کشور تا زمانی برقراری پنجره جمعیتی است. تاریخ انتشار: 08:00 - 31 فروردين 1399 - کد خبر: ۶۱۳۶۴۹
گروه سیاسی خبرگزاری میزان؛ طی چندسال اخیر و مشخصاً از سال ۱۳۸۷ به این سو، نامگذاریهای سالانه صورت گرفته از سوی مقام معظم رهبری، درونمایه‌هایی اقتصادی داشته‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شعارهایی با درونمایه اقتصادی
سال ۱۳۸۷ سال «نوآوری و شکوفایی»؛ سال ۱۳۸۸ سال «اصلاح الگوی مصرف»؛ سال ۱۳۸۹ سال «همت مضاعف و کار مضاعف»؛ سال ۱۳۹۰ سال «جهاد اقتصادی»؛ سال ۱۳۹۱ سال «تولید ملى و حمایت از کار و سرمایه ایرانى»؛ سال ۱۳۹۲ سال «حماسه‌ی سیاسی و حماسه‌ی اقتصادی»؛ سال ۱۳۹۳ سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی»؛ سال ۱۳۹۴ سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»؛ سال ۱۳۹۵ سال «اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل»؛ سال ۱۳۹۶ سال «اقتصاد مقاومتی تولید- اشتغال»؛ سال ۱۳۹۷ سال «حمایت از کالای ایرانی»؛ سال ۱۳۹۸ سال «رونق‌تولید» و بالاخره سال ۱۳۹۹ سال «جهش تولید».
بی‌تردید، فلسفه نامگذاریهای سالانه، جلب توجه مردم و مسئولان به یک امر ارزشمندِ مبتنی بر اقتضائات روز کشور است؛ امر ارزشمندی که دارای فوریت است و اهمال در قبال آن، خسارت‌زاست.
علت تاکیدات رهبر انقلاب بر مقوله‌های اقتصادی در نامگذاریهای سالانه
بر همین اساس، درونمایه اقتصادی شعار‌ها و نامگذاریهای سال‌های اخیر نیز مبتنی بر یک فلسفه وجودی است و آن عبارت است از استعداد نیروی انسانی جوان موجود در کشور که مظهر پویایی و تحرک و ابتکار و پیشران اصلی توسعه است.
مطابق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در ایران، بیش از ۵۲ میلیون نفر از جمعیت حدود ۸۳ میلیون نفری ایران در بازه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال قرار گرفته‌اند؛ در مطالعات جمعیتی، بازه سنی مورد اشاره را سنین فعالیت و کار می‌نامند.
«پنجره جمعیت» چیست؟
از سویی دیگر، از منظر جمعیت‌شناسانه (دموگرافی) هر گاه در جامعه‌ای حداقل ۷۰ درصد از جمعیت در بازه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال (سنین فعالیت و کار) باشند، اصطلاحا آن جامعه در فرصت «پنجره جمعیت» تعریف می‌شود؛ بنابراین ایران اسلامی در شرایط فعلی در پنجره جمعیتی قرار دارد، چرا که حدود ۷۰ درصد از جمعیتش در بازه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال یعنی سنین کار و فعالیت قرار دارند.
اما با توجه به کاهش میزان باروری طی سال‌های اخیر که به دلایل متعددی از جمله قصور مسئولان امر حادث شده است، این پنجره جمعیتی موجود در کشور نهایتا ظرف ۲۰ سال آینده یعنی تا سال ۲۰۴۰ میلادی (۱۴۱۹ شمسی) برقرار است و پس از آن، جمعیت غالب کشور پیر و سالخورده می‌شود و حتی در صورت ازدیاد زاد و ولد نیز تا پر شدن شکاف میان جمعیت خردسال و جمعیت پیر و افزوده شدن به جمعیت جوان کشور، چندین سال زمان لازم است.
اما همانطور که در سطور بالایی مرقوم شد، مشخصا طی ۱۲ سال اخیر، جهت‌گیری شعارهای سال مبتنی بر مقوله‌های اقتصادی بوده است و فلسفه این امر نیز نشئت گرفته از همان فرصت ۲۰ ساله موجود در کشور تا زمانی برقرای پنجره جمعیتی است.
در واقع مقام معظم رهبری با حزم و دوراندیشی، آسیب پیش‌رو را شناخته‌اند لذا طی بیش از یک دهه اخیر در نامگذاریهای سالیانه بر روی مقوله‌های اقتصادی تمرکز کرده‌اند تا از این استعداد جمعیت فعال و جوان که نهایتا تا ۲۰ سال آینده برقرار است، در جهت پیشبرد چرخ‌های توسعه اقتصادی و صنعتی و تولیدی کشور بهره گرفته شود.
بدون‌تردید اگر این فرصت پنجره جمعیتی زائل شود، خسارات جبران‌ناپذیری بر روند توسعه اقتصادی کشور عارض می‌شود؛ بعد از عبور از این پنجره جمعیتی امکان مدیریت و ترمیم ساختار‌های جمعیتی و تحقق رشد و توسعه اقتصادی بسیار ضعیف است.
کشورهای قدرتمند اقتصادی در چه دوره‌ای پیشرفت کردند؟
رشد و پیشرفت کشورهای توسعه یافته و صنعتی جهانِ امروز ناشی از شتاب‌گیری آن‌ها در دوره پنجره جمعیتی است که از ۷۰ درصد جمعیت جوان و فعال بهره‌مند بودند؛ یعنی موهبتی که ایران امروز تا ۲۰ سال آینده از آن برخوردارد است. مصداق بارز این موضوع، کشورهای آسیای شرقی نظیر ژاپن، کره‌جنوبی، چین و مالزی هستند که در دوره پنجره جمعیتی خود، با استفاده بهینه و برنامه‌ریزی شده از نیروی انسانی جوان و فعال، جهش اقتصادی و تولیدی خود را محقق کردند.
یکی از اجزای سنجش کیفی تولیدناخالص داخلی GDP کشورها، سهم جمعیت جوان و فعال و متخصص در پیشبرد امور توسعه‌ای است؛ برای نمونه، در کشور ژاپن که از منابع طبیعی و زیست‌محیطی غنی محروم است، محور اصلی توسعه و مولفه اول تولید ناخالص داخلی، جمعیت فعال متخصص بوده است؛ در واقع ظهور ژاپن به عنوان یک کشور توسعه‌یافته صنعتی مربوط به دوره‌ای است که این کشور در پنجره طلایی جمعیتی قرار داشت و جوانان ۷۰ درصد جمعیت ژاپن را تشکیل می‌دادند.
ژاپن رشد اقتصادی بسیار مطلوب ۱۰ درصدی را در دهه‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ تجربه کرد. این رشد فزآینده از دهه ۸۰ میلادی به بعد یعنی درست در زمانی که ژاپن از پنجره طلایی جمعیت خارج و وارد دوران سالخوردگی جمعیت شد، روند نزولی یافت؛ به طوری که رشد اقتصادی ژاپن از ۱۰ درصد دهه‌های ۶۰ تا ۸۰ به ۱.۵ درصد طی دو دهه اخیر رسیده است.
ژاپن که در روزگار بهره‌مندی از پنجره طلایی جمعیتی، رشد اقتصادی فزآینده داشته بگونه‌ای که با همین مولفه ترکیب جمعیتی به رتبه سومین اقتصاد برتر دنیا رسیده است، با پایان یافتن پنجره طلایی جمعیت، نه تنها رشد اقتصادی‌اش نزولی شده که با آثار مخرب جمعیت سالخورده نظیر تحمیل هزینه‌های سرسام‌آور بخش‌های بهداشتی و نگهداری سالمندی و همچنین کمبود نیروی کار مواجه شده است؛ لذا چند سالی است که سیاست دولت ژاپن، افزایش نرخ باروری و رسیدن به متوسط ۱.۸ فرزند برای هر زن است.
تجربه جمعیتی ژاپن
علی‌ایحال، تجربه جمعیتی ژاپن دو نکته پیش‌روی ما قرار می‌دهد؛ نخست آنکه پنجره طلایی جمعیت و ترکیب ۷۰ درصدی جمعیت جوان و فعال، مغتنم‌ترین فرصت برای یک کشور جهت جهش اقتصادی و نیل به توسعه همه‌جانبه است؛ دوم آنکه، عبور از این پنجره جمعیتی مترادف با افول روند‌های توسعه‌ای است؛ بنابراین سیاستگذاران و مجریان کشور در طی این ۲۰ سال پیش‌رو که پنجره طلایی جمعیتی در ایران اسلامی برقرار است باید برای تحقق توسعه همه‌جانبه تعجیل کنند؛ قدر مسلم چنانچه این فرصت طلایی جمعیتی از دست برود و با این جمعیت فعال، توسعه‌ای چشمگیر حاصل نشود، در دوران سالخوردگی جمعیت، نیل به توسعه چشمگیر، امری محال و دور از ذهن خواهد بود.
البته مسئولان امر، همانطور که مقام معظم رهبری طی سال‌های اخیر بار‌ها تاکید داشته‌اند باید با اتخاذ سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی مدون، جهت جبران مافات رویکرد اشتباه دهه ۷۰ در کاهش نرخ باروری اقدامات عاجل انجام دهند؛ اما در کنار این موضوع خطیر، باید اهتمام بسیاری به فرصت غیرقابل بازگشتِ «پنجره طلایی جمعیتی» در کشور داشته باشند و حرکت چرخ‌های اقتصادی و تولیدی کشور را با این ۷۰ درصد جمعیت جوان و فعال، شتاب بخشند.
بیشتر بخوانید:«تحدید نسل» و «سالخوردگی جمعیت» دو بحران پیش‌رو
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری میزان
کلیدواژه: پنجره جمعیتی شعار جهش تولید پنجره طلایی جمعیتی پنجره طلایی جمعیت مقوله های اقتصادی جمعیت جوان و فعال نام گذاری های سال موجود در کشور پنجره جمعیتی رشد اقتصادی پنجره جمعیت بازه سنی ۷۰ درصد ۲۰ سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۶۴۸۹۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جذب و تربیت سالانه دو هزار نیروی متخصص در حوزه فناوری کوانتوم
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، مرکز پژوهش، فناوری و نوآوری کوانتوم با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس‌جمهور در دانشگاه علم و صنعت ایران افتتاح شد.
روح الله دهقانی با بیان اینکه تربیت و پرورش نیروی انسانی اثرگذار، نخستین وظیفه ستاد توسعه فناوری‌های اپتیک و کوانتوم است و در این راستا، ترویج، اطلاع رسانی و تبلیغ برای جذب سالانه حداقل دو هزار نفر در حوزه کوانتوم در دستور کار ستاد است، گفت: از ۱۰ دانشجوی پسادکتری توسط ستاد کوانتوم برای فعالیت در این مرکز نوآوری حمایت می شود تا کمکی به تسهیل فرآیند تربیت و توانمندسازی نیروی انسانی حوزه کوانتوم صورت بگیرد.
عملیات «وعده صادق» از مصادیق توانمندی کشور در عرصه دفاعی و نظامی
وی با اشاره به نقش برجسته و پررنگ علم و فناوری در اقتدارآفرینی و امنیت کشور عنوان کرد: عملیات غرورآفرین «وعده صادق» که یکی از مصادیق توانمندی و اقتدار کشور در عرصه دفاعی و نظامی است که بزرگی و هژمونی این عملیات بر دو رکن مهم اتکا دارد که نخستین و مهم‌ترین این ارکان، برخورداری ایران از دانش و فناوری بومی کافی برای اجرای چنین عملیاتی است. در حقیقت مصداق واقعی «العلم سلطان» به وضوح در این عملیات، نمایان بود و جهان، توانمندی دانشی و فناورانه ایران و توانمندی در کاربردی سازی آن را به وضوح دریافت.
دهقانی ادامه داد: دومین رکن این عملیات را می‌توان بهره مند بودن کشورمان از موهبت فرماندهانی دارای شجاعت، وتدبیر و درایت استفاده و به کارگیری این توانمندی دانست. فرماندهان توانمندی که به مدد رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی از چنین شجاعتی برخوردارند و این دو رکن در کنار هم، برای دوستان ایران مقتدر، امری تحسین برانگیز و برای دشمنانش، موضوعی هراسناک است.
معاون علمی رییس جمهور، دانشگاه علم و صنعت را یکی از پیشران‌های توسعه علم و فناوری در صنعت کشور دانست و افزود: ورود این دانشگاه به عرصه حمایت و توسعه فناوری‌های تحول‌آفرین و پیشران، موضوعی دلگرم کننده و زمینه‌ساز تربیت نیروی انسانی متخصص و مجرب برای حرکت در توسعه و کاربردی‌سازی فناوری‌های تحول آفرینی همچون کوانتوم، به واسطه شرکت‌های دانش بنیان است و در همین راستا، معاونت علمی از تحقیقات، پروژه‌های تحقیق و توسعه و شکل‌گیری شرکت‌های نوپای این دانشگاه و تعریف پروژه های جدید حمایت می‌کند.
معرفی ۱۱۰ استاد شاخص در تربیت نیروی انسانی با اعطای «جایزه شیخ مفید»
رییس بنیاد ملی نخبگان ضمن تبریک روز معلم به تمامی معلمان و آموزگاران اظهار داشت: آن چه امروز از شرکت های دانش بنیان و دستاوردهای فناورانه و نواورانه در عرصه های مختلف در اختیار داریم را مرهون دانشگاه‌ها هستیم. بعضا کم لطفی و بی مهری هایی نسبت به دانشگاه ها صورت می‌گیرد و جایگاه آن‌ها در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کم اهمیت تلقی می‌شود، این در حالی است که رشد و رونق امروز زیست بوم دانش بنیان کشورمان را مرهون دانشگاه‌های کشور هستیم. انعقاد موافقت‌نامه های معاونت علمی و دانشگاه ها پیمانی است از سوی معاونت علمی با دانشگاه های مطرح کشور که در مسیر تقویت و تسهیل فعالیت های فناورانه، شکل گیری شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاهی و رشد و بالندگی فعالیت‌های فناورانه ونوآورانه گام برمی‌دارند.
به اعتقاد معاون علمی رییس جمهور، دانشگاه فراتر از آنکه که کارخانه تولید علم، تولید و توسعه فناوری باشد، کارخانه تربیت نیروی انسانی متعهد و توانمند است ولی این موضوع و نقش فاخر در دانشگاه قدری کمرنگ شده است.
وی افزود: امسال جایزه ای تحت عنوان جایزه شیخ مفید تعریف شده است که با کمک دانشجویان نخبه دانشگاهی و بدون اعلام هیچ فراخوانی، استادانی را که انتخاب اول دانشجویان هستند و نقش اثرگذاری در تربیت و اعتلای نیروی انسانی دانشجو دارند مورد تقدیر و حمایت قرار می‌دهد.
دهقانی با اشاره به اعطای یک بسته حمایتی ۱۰ میلیارد ریالی به برگزیدگان این جایزه عنوان کرد: این جایزه شامل ۱۰۰۰ امتیاز است که تا ۴۰۰ امتیاز آن قابل دریافت به صورت نقدی بوده و بخش دیگر آن شامل استفاده از گرنت‌های خدمات شبکه آزمایشگاهی، پژوهانه‌ها و دریافت حمایت‌های دانشجویان مانند تسهیلات سربازی است.
روح الله دهقانی فیروز آبادی معاون علمی و فناوری رییس جمهور همچنین در جمع خبرنگاران گفت: سال گذشته ستاد توسعه فناوری های ابتیک و کوانتوم در معاونت علمی شکل گرفت که این ستاد بسیار قوی در حال کار کمک کردن به توسعه فناوری های کوانتومی در کشور است.
وی افزود: یکی از برنامه های این ستاد کمک به دانشگاه ها است برای اینکه مراکز نوآوری توسعه فناوری های کوانتومی در دانشگاه شکل بگیرد که در کنار آن هم دانشجویانی آموزش ببینند هم اساتید بتوانند تحقیق و پژوهش انجام بدهند و همچنین فناوری های مورد نیاز صنعت تامین بشود این مرکز که یک مرکز نو آوری خیلی خوب در دانشگاه علم و صنعت است که به کمک معاونت علمی و چندین نهاد مرتبط شکل گرفته و امروز افتتاح شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر این مرکز در بحث شبکه ارتباطات امن کوانتومی که مربوط به بحث ارتقای امنیت و همچنین بحث شبکه سازی، افزایش کیفیت و ویژگی های دیگر فناوری است فعالیت می کند که امیدوار هستم سریع تر پاسخ هاو خروجی خیلی خوبی را برای صنعت کشور داشته باشد و حمایت ها ادامه پیدا کند که این مرکز یک مرکز شناخته شده در سطح جهان و منطقه باشد.
کد خبر 6092225
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت