تشنگی اناربار در هزارتوی حقابه کوچری
تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۶۵۴۴۷۸
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا از مرکزی، وی در این فیلم هشدار میداد که اگر "قمرود" کاملا خشک شود هزاران هزار آبزی او تلف میشوند! در بخش دیگری از این فیلم کشاورزانی از نبود آب، محدود شدن کشاورزی و تنگناهای هر روز زندگیشان که ناشی از کمآب شدن قمرود بود، سخن میگفتند! اما قمرود کجاست که جان هزاران ماهی و چندین هکتار اراضی کشاورزی در بند سخاوت اوست؟
قمرود یا همان "اناربار" که نامهای دیگری چون "گلافشان، لعلبار و لهلرود" هم دارد، از زردکوه استان چهارمحال بختیاری و ارتفاعات زاگرس سرچشمه میگیرد، در مسیر خود از گلپایگان، خمین، محلات، دلیجان میگذرد و با طولی در حدود ۳۱۵ کیلومتر در انتها پس از ورود و عبور از سد ۱۵ خرداد دلیجان به دریاچه نمک استان قم میریزد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در مسیر اناربار دو سد دیگر هم هست که یکی از آنها سد گلپایگان است که در سال ۱۳۲۶ با ظرفیت ۴۲.۵ میلیون مترمکعب در ۲۵ کیلومتری جنوبغربی این شهرستان به منظور جلوگیری از وقوع سیل و تامین آب کشاورزی ۶ هزار هکتار اراضی کشاورزی منطقه بر روی رودخانه اناربار احداث شد و در سال ۱۳۳۶ به بهرهبرداری رسید.
این رودخانه و این سد هیچگاه زمین را تشنه نگذاشتند و آب مورد نیاز کشاورزان را تامین کردند، اما ۲۰ سال بعد از ساخت آن، موضوع احداث سد دیگری پایینتر از سد گلپایگان مطرح شد.
مطالعات احداث این سد که آنرا "کوچری" نامیدند در ۸ کیلومتری جنوب غربی گلپایگان در سال ۱۳۵۶ و عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۸۷ آغاز شد و در سال ۱۳۹۴ با حجم مخزن ۲۰۷ میلیون مترمکعبی به بهرهبرداری رسید. همین بهرهبرداری آغازی بر مشکلات کشاورزان پاییندست سد از جمله کشاورزان شهرستانهای خمین، دلیجان و محلات در استان مرکزی و از بین رفتن کشاورزی آنان در این منطقه شد و فریاد کشاورزان برای گرفتن حقابه خود بالا گرفت.
شهرستان خمین از جنوب به شهرستان گلپایگان میرسد و همین موقعیت جغرافیایی باعث شده است که بخشی از آب مورد نیاز خود را برای کشاورزی از طریق رودخانه اناربار و سد کوچری تامین کند، اما ظاهرا شرایط به شکل دیگری است و روستاهای پاییندست سد میگویند سرشان از این منبع آبی سرشار بیکلاه مانده است.
کشاورزان روستاهای پاییندست کوچری در استان مرکزی که در مجموع ۲۱۰۰ هکتار زمین کشاورزی دارند، سد کوچری را عاملی برای خشک شدن منطقه و رودخانه اناربار میدانند، اهالی معتقدند تا قبل از احداث سد کوچری کشاورزی منطقه رونق داشت، آب به راحتی در پاییندست سد گلپایگان و بخشی از رودخانه اناربار که از این منطقه میگذرد جاری بود، اما با سربرآوردن سد کوچری همه چیز تغییر کرد.
روستاییان اعتقاد دارند، گلپایگانیها به دلیل اینکه سد کوچری در استان آنها واقع شده است، آب را به روی روستاهای پایین دست باز نمیکنند و همین باعث خشک شدن رودخانه اناربار در حوزه استحفاظی استان مرکزی و شهرستان خمین و دلیجان و محلات شده است.
اما کدام روستاهای خمین زخمی بیآبی اناربار شدهاند؟
روستای "مزاین" با ۱۲۱ نفر جمعیت طبق آخرین سرشماری، اولین روستایی از شهرستان خمین است که بند خاکی برای بهرهبرداری از آب سد کوچری که سرریز آن وارد رودخانه اناربار میشود، دارد و در فاصله ۴۸ کیلومتری سد واقع شده است.
این روستا بخشی از خط سنگ نگارهای چند هزار سالهای که از خمین میگذرد را در خود جای داده و همین امر نشان از قدمت مزاین و نشانگر تمدنی است که در مجاورت اناربار شکل گرفته است. این روستا تا همین چند سال پیش سرسبزی خاصی داشته است، اما کمآبی ضربه مهلکی به این سرسبزی زده و اهالی روستا عامل این ضربه را سد کوچری و نرسیدن آب به رودخانه اناربار میدانند.
خواسته ما فقط تامین حقابه است | به ۳۵۰ لیتر در ثانیه راضی هستیم
بهروز صفری، عضو شورای روستای مزاین یکی از کسانی است که از عدم تخصیص حقابه این روستا از سد کوچری میگوید.
وی گفت: روستای مزاین چاه آب ندارد به همین دلیل ما باید برای ادامه حیات کشاورزیمان حقابه خود از سد کوچری را در اختیار داشته باشیم.
نمک دشت گلپایگان بر زخم کشاورزان پاییندست
وی با تاکید بر اینکه تنها خواسته اهالی روستای مزاین تامین این حقابه است، بیان کرد: سالهای پیش سد گلپایگان در مسیر رودخانه قمرود احداث و آب شیرین به روی اهالی روستا بسته شد در حالی که تا پیش از آن این روستا کشاورزی مناسبی داشت و بهترین خربزهکاری و انگورکاری در این منطقه انجام میشد، اما با راهاندازی این سد، آب شور از دشت شمال گلپایگان به پاییندست سرازیر شد و پس از ۱۰ سال تمام باغات خشک شدند.
صفری با اشاره به خشکسالی طولانی که کشور با آن دست به گریبان است، تصریح کرد: در سالهای خشکسالی که سد کوچری آبگیری بالایی نداشت، ما هم توقعی بابت اختصاص حقابه نداشتیم، اما طی دوسال اخیر که بارندگی خوب شده و آبگیری سد بسیار خوب بوده باید حقابه این روستا داده شود.
حقابه مزاین کجاست؟
وی با بیان اینکه سال گذشته حقابه روستا از سد کوچری تامین شد، اما امسال علیرغم حجم مطلوب بارندگی، آبی در رودخانه نیست که امورات کشاورزان به سرانجام برسد، گفت: نمیدانیم این حقابه کجا میرود. اگر روستاهای پاییندست حقابه و سندی درخصوص لزوم تخصیص آن در اختیار نداشتند، صحبتی نبود، اما همه روستاها سند دارند و بند مالکیت آنها به ثبت رسیده و براساس این اسناد باید حقابه بگیرند.
این عضو شورای روستای مزاین افزود: براساس سند مالکیت، روستای مزاین ۳۵۰ لیتر در ثانیه حقابه از کوچری دارد. ولی امروز تخصیص تنها سه یا چهار ساعت آب جوابگو نیاز موجود نیست و تا یک ماه دیگر آب موجود در روستا نیز تمام میشود.
صفری اضافه کرد: این روستا ۲۰۰ هکتار زمین کشاورزی دارد و کشاورزان مزاین فقط به امید خدا کشت و کار میکنند، چون آب پایداری در اختیار ندارند، چاه هم در اختیار نیست و فقط چشم مردم به آسمان و بارش باران است. در حال حاضر زیر بند مزاین و دهانه بند قید و کاملا خشک است و آب موجود در رودخانه جلماجرد فقط آب جاری است. در این شرایط اگر همان ۳۵۰ لیتر در ثانیه حقابه روستا تامین شود، راضی هستیم.
حقابه یعنی توزیع عادلانه آب
مهدی احمدی کشاورز روستای مزاین نیز بیان کرد: مشکل مردم روستای مزاین و دیگر روستاها، حقابه است.
وی افزود: طبق قانون، در نظر گرفتن حقابه راهکاری برای توزیع عادلانه آب است و بدین معنی نیست که یک شهر سه تا چهار هزار لیتر در ثانیه آب در اختیار داشته باشند و شهرهای دیگر خشک شوند. درخواست ما فقط تامین حقابه است و تقاضای دیگری نداریم.
روستای "قیدو" که از آن به عنوان مهد سنگنگارههای تیمره یاد میشود، با جمعیت ۱۶۶ نفری طبق سرشماری سال ۹۵، دومین روستا پس از مزاین است که با فاصله ۴۸ کیلومتری از سد کوچری باید از آب آن منتفع شود و حقابه بگیرد.
چرا گلپایگان با وجود سند، حقابه را نمیدهد
غلامرضا مرشدی رییس شورای روستای قیدو نیز که معتقد است در دوران بارشهای مناسب و بهبود وضعیت ذخیره سد کوچری باید حقابه به موقع تامین شود، گفت: سال گذشته به صورت محدود دریچههای سد باز شد، اما امسال تاکنون با وجود آبگیری سد، هنوز دریچهها باز نشده است. از طرفی در دورهای هم آبی که از سد کوچری راهی روستاهای پاییندست می شد به صورت غیرقانونی بوسیله موتور آب و تراکتور ازسوی روستاهای گلپایگان کشیده میشد که البته این مشکل با پیگیری و نظارت مسئولان در سال گذشته متوقف شد.
مرشدی با تاکید بر اینکه نمیدانیم چرا با وجود سند تخصیص حقابه، این سهم ازسوی گلپایگان به استان مرکزی داده نمیشود، افزود: ظاهرا زور استان مرکزی به اصفهان نمیرسد که این حق را بگیرد. اگر این آب به روستاهای پاییندست سد برسد، با پر آب شدن رودخانه و چاهها، کشاورزی منطقه رونق میگیرد.
رئیس شورای روستای قیدو تاکید کرد: اگر آب به روستا نرسد، ۶۰ درصد کشاورزی منطقه از بین میرود و علاوه بر از بین رفتن کشاورزی و به خطر افتادن اقتصاد خانوارهای روستایی، شمار بسیاری از آبزیان نیز از بین خواهند رفت.
تشنگی، کشاورزی قیدو را محدود کرده است
عباس طلایی کشاورز روستای قیدو نیز با بیان اینکه در حال حاضر دریچههای سد کوچری بسته است و فقط از آب دو چاه موجود در روستا برای کشاورزی استفاده میشود، افزود: اگر این رودخانه آب داشته باشد، چاههای آب نیز پرآب خواهند بود. در شرایط موجود که از حقابه خبری نیست، اگر بارندگی نشود آبانداز این رودخانه نیز خشک خواهد شد و مسلما در نبود آب تلاش کشاورز از بین میرود.
وی با تاکید بر اینکه باز کردن ۱۰ روز یا ۴۰ روز دریچههای سد کوچری اثری به حال ما ندارد و آب باید همیشه در رودخانه در جریان باشد، گفت: این روستاها قارچگونه و یک شبه سر بر نیاوردهاند، این منطقه با توجه به قدمت سنگنگارههای تیمره، قدمت ۴۰ هزار ساله دارد و پدران ما از آب این رودخانه برای شرب و کشاورزی استفاده میکردند، اما این روزها نه تنها آب کشاورزی بلکه آب شرب سالم هم در اختیار نیست چراکه مردم از چاههای قدیمی استفاده میکنند که در این صورت احتمال بروز بیماری در بین مردم وجود دارد.
این کشاورز روستای قیدو که عضو شورای روستا نیز هست، بیان کرد: روستائیان فقط به دنبال حقابه هستند. به ما گفته میشود که رودخانه فصلی است، اگر فصلی است چرا سه سد روی آن زده شده است؟ قیدو ۶۵۰ هکتار زمین کشاورزی دارد که مردم آن به دلیل کمآبی به تولید محصولات کمآب روی آوردهاند، در حالی که در گذشته انواع محصولات همچون چغندر، پنبه، پیاز و ... در این روستا کشت میشد، اما با نبود آب، کشاورزی ما کاملا محدود شده است.
طلایی افزود: در سال گذشته به دلیل بارندگی همه روستاییان و کشاورزان کشت و کار کردند، اما امروز نگران باز نشدن آب سد کوچری به روی روستاهای پاییندست هستیم است.
منطقه نقشهبرداری شده است | از بین رفتن باغات به دلیل بیآبی
جواد صادقی کشاورز و عضو شورای روستای قیدو نیز گفت: در سال ۱۳۹۱ از محدوه سد کوچری به سمت پاییندست شامل کل اراضی کشاورزی مزاین، قیدو و جلماجرد نقشهبرداری و تمامی بندهای موجود در منطقه از خرقاب تا رودخانه روستای مزاین و بندهای انحرافی جردگان تا محلات ثبت و شمارهگذاری شده است و طبق این نقشهها حقابه نیز تعیین شد، اما تاکنون حقابه واقعی تامین نشده است.
وی بیان کرد: قبل از احداث سدها، در زمان پدران ما حقابه منطقه مشخص بوده است، پس از احداث سد کوچری مقرر شد حقابه پاییندست تامین شود که نشد در حالی که تا قبل از احداث سد کوچری کشاورزی این منطقه نمونه بود. قیدو از نظر تولید گرمک و خربزه در کل استان مرکزی بیمانند بود، بیش از هزار تن گندم و جو مازاد تولیدی این روستا تحویل دولت میشد و هزار تن چغندر مازاد نیز تحویل کارخانه قند شازند میشد، اما امروز چیزی از آنهمه فراوانی باقی نمانده است.
صادقی افزود: بیش از ۸۰ هکتار باغ میوه و انگور در این روستا وجود داشت، اما بر اثر خشکسالی و آب شور کل این باغات میوه از بین رفت و حتی یک درخت انگور در منطقه وجود ندارد. تنها خواسته ما تامین حقابه منطقه است تا مجددا کشاورزی که شغل غالب این مردم است، احیا شود.
روستای جُلماجِرد سومین روستایی است که با ۷۹۸ نفر جمعیت، در فاصله ۵۶ کیلومتری از سد کوچری، بند انحرافی از این سد دارد. در گویش روستائیان به آن گلماگرد هم گفته میشود و در شرقیترین نقطه خمین و محل تلاقی سه شهر خمین و محلات و گلپایگان واقع شده. این روستا ۲۵ کیلومتر از شهر خمین فاصله دارد و روستائیان این منطقه نیز به تامین نشدن حقابه خود از سد کوچری اعتراض دارند.
از حرف تا عمل مسئولان فاصله بسیار است | جوانان از روستا رفتند
سید حسین موسوی، رئیس شورای این روستا نیز با اشاره به اینکه به صورت مستمر و مکرر و شفاهی و مکتوب پیگیر تامین حقابه روستا از سد کوچری هستیم، گفت: بارها با مسئولان شهرستان خمین مذاکره کردهایم و آنها گفتهاند که مشکلات را به مسئولان استان اطلاع دادهاند، اما تاکنون نتیجهای نگرفتهایم.
وی بیان کرد: رودخانه جلماجرد در گذشته به قدری آب داشت که امکان رد شدن از آن وجود نداشت، اما امروز آبی در آن جاری نیست و مردم به امید باران کشت و کار میکنند.
موسوی با اشاره به تصمیم مسئولان مبنی بر رهاسازی آب سد کوچری در اردیبهشت ماه، گفت: گفتن با عمل کردن تفاوتهای بسیاری دارد، ما خواستار سهمیه و حقابه خودمان هستیم، سال گذشته مسئولانی از اراک و تهران آمدند و درست بر روی پل تاریخی جلماجرد ایستادند و گفتند "کاری میکنیم که این آب همیشه جاری باشد" یک ماه پس از این صحبتها، حقابه قطع شد.
رئیس شورای روستای جلماجرد تصریح کرد: تقاضای ما فقط تامین حقابه است. امروز دیگر جوانی در روستا باقی نمانده است، جوانان مهاجرت کردهاند و جمعیت ما سالمند شده است که در واقع زندگی نمیکنند، فقط گذران عمر دارند و تنها به آب باران چشم دوختهاند بلکه بارانی ببارد و محصولاتشان سیراب شود.
صدقه نمیخواهیم، حقمان را طلب میکنیم
محمد اسماعیل دارابی، کشاورز روستای جلماجرد نیز گفت: نزدیک به ۷۰ سال است که در این روستا زندگی میکنیم و از همان ابتدا از این رودخانه که هزاران سال قدمت دارد، حقابه داشتهایم.
وی با اشاره به اینکه حجم آب اناربار آنقدر زیاد بود که سد ۱۵ خرداد بر روی آن ساخته شد، گفت: بعد از سد عباسآباد، سد کوچری را ساختند و اینجا بود که رودخانه خشک شد. این روزها به دلیل بارندگی شدید، رودخانه خمین سیلابی شده، اما دریغ از ذرهای جریان آب در اناربار.
دارابی نیز از پیگیریهای بسیار در سطح مسئولان استانی بابت تامین حقابه گفته و او نیز معتقد است که دلیل تامین نشدن حقابه این روستا اینست که زور استان مرکزی به استان اصفهان نمیرسد.
روستاهای گلپایگان آب را با موتور میکشند! | جوانان کشاورز در معادن کار میکنند!
وی با بیان اینکه روستائیان گلپایگان بر روی سد کانال زدهاند و آب شیرین که حق ماست را با موتور میکشند و ما بی نصیب ماندهایم، گفت: حدود ۱۵ سال است که این منطقه دچار خشکسالی شده است. جلماجرد ۱۸۰۰ نفر جمعیت و ۴۲۰ دانشآموز داشته است، اما امروز مدرسه روستا کمتر از ۱۰ دانشآموز دارد، تمامی جوانان با مهاجرت به محلات و دلیجان در سنگبریها و معادن کار میکنند چراکه آبی نیست که کشاورزی این روستا را رونق دهد.
این کشاورز جلماجردی اظهار کرد: این روستا ۴۰۰ هکتار زمین کشاورزی و طبق سند صادر شده سه بند دارد که دو بند آن مربوط به جلماجرد و یک بند متعلق به جلماجرد عتیق است. سه بند مذکور از این رودخانه آبگیری میکردند و میتوانند ۴۰۰ هکتار زمین کشاورزی را آبدهی کند، اما آبی در اختیار نیست.
دارابی بیان کرد: اگر سد گلپایگان که قبلا از آن منتفع بودیم، آزاد بود و سد کوچری منابع آبی واریزی از این سد را محدود نکرده بود، با وجود بارندگی های اخیر، این رودخانه تا یک ماه پس از تابستان هم پر از آب بود، البته با احداث سد کوچری به همان اندازه که آب وارد این سد می شود از آن خارج می شود، اما بدلیل برداشت بی رویه آب توسط روستاهای گلپایگان، چیزی به استان مرکزی نمی رسد. اینکه در سال تنها ۱۰ روز آب باز شود، ارزشی ندارد؛ روستاهای خمین از این سد حقابه دارند، ما صدقه نمیخواهیم، این حق ماست و مسئولان باید سهم ما را از گلپایگان بگیرند.
به حقابه کشاورزان اعتقاد داریم | سهم ۴۰ میلیون مترمکعبی استان مرکزی از سد کوچری
احمد طهرانی، فرماندار خمین در خصوص گلایه اهالی روستاهای پاییندست سد کوچری از کمآبی و عدم تخصیص آب در شهرستان خمین و محلات بیان کرد: در سالهای اخیر با احداث سد در نقاط مختلف کشور محدودیتهایی برای تامین آب کشاورزان ایجاد شده است و رودخانه لعل بار(اناربار) که آب سد کوچری در آن جاری میشود نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
وی اظهار کرد: خمین نیز همچون دیگر نقاط کشور با مشکلات مربوط به خشکسالیهایی طولانیمدت و کاهش منابع آبی درگیر بوده است به اندازهای که منابع سدهای گلپایگان و کوچری نیز به حد نصاب لازم نرسیدند و به دنبال این خشکسالیها حجم بالایی از مهاجرت را بین سالهای ۷۵ تا ۹۵ شاهد بودیم و از طرف دیگر همین عامل باعث شد که نرخ بیکاری نیز در خمین افزایش پیدا کند.
طهرانی با تاکید بر اینکه ما همسو و همراه با کشاورزان هستیم و به این حقابه اعتقاد داریم، گفت: با توجه به احداث دو سد عباسآباد و کوچری، سهم آب کشاورزان پاییندست باید داده شود ولی احداث این دو سد مشکلاتی در تامین حقابه و سهم زیستمحیطی روستاهای پایین دست ایجاد کرده است.
سال ۹۸ حقابه به صورت کامل تامین شد
فرماندار خمین با بیان اینکه سهم و حقابه استان مرکزی از این سد ۴۰ میلیون مترمکعب است و باید تامین شود، اظهار کرد: در سالهای گذشته به دلیل خشکسالیهای بسیار، سد کوچری و سد گلپایگان به حد نصاب لازم برای تامین آب شرب هم نرسیدند و شهرستانهای ذینفع دچار خشکسالی شدند. آن زمان پیگیری برای حقابه هم مقدور نبود و به کشاورزی ضربه وارد شد، اما در دو سال اخیر با افزایش بارندگیها اولین اقدام ما درخواست حقابه زیستمحیطی روستاهای پاییندست همچون قیدو، مزاین و جلماجرد و روستاهایی از شهرستان محلات بود. با پیگیری مستمر در سال گذشته و با توجه به سرریز شدن کوچری، از ۱۰ اردیبهشت ماه تا پایان فصل زراعی حقابه زیستمحیطی دریافت شد.
۱۰ اردیبهشت دریچهها باز میشود
وی با اشاره به اعتراض کشاورزان به تامین شدن این حقابه برای مدتکوتاه، گفت: با توجه به محدودیت منابع آب، باید این عنصر حیاتی را مدیریت کرد، بر همین اساس در سال گذشته به مرور آب سد باز میشد و با تامین آب و حقابه، مجدد به دلیل مدیریت و استفاده از این حقابه در تمام فصل کشاورزی، بسته میشد، ولی حقابه کشاورزان و حقابه زیستمحیطی در سال گذشته به صورت کامل تامین شد.
طهرانی با بیان اینکه براساس پیگیریهای انجام شده دریچههای سد کوچری قبل از ۱۰ اردیبهشت ماه ۹۹ برای تامین حقابه استان باز میشود که البته محوریت کار در این بخش مدیریت منابع آب خواهد بود، گفت: در اسفندماه سال ۹۸ و فروردین ۹۹ به دلیل بارندگیهای مطلوب برداشتی از حقابه سد انجام نشده اما قول تامین آن را گرفتهایم.
فرماندار خمین با اشاره به ذخایر آب موجود در بندهای روستاهای قیدو، جلماجرد و مزاین اضافه کرد: علیرغم اینکه هنوز دریچههای سد باز نشده است، اما در حال حاضر بواسطه آبهای روان در این رودخانه، وضعیت مناسب است به طوری که بند مزاین ۵۵ لیتر در ثانیه برداشت آب از زهآب رودخانه دارد، بند بتنی روستای قیدو ۱۰ لیتر بر ثانیه و در روستای جلماجرد ۲۱۵ لیتر بر ثانیه بواسطه چهار بند انحرافی موجود، برداشت آب دارد و تا امروز مشکلی برای تامین آب کشاورزی نداشتهایم، اما باز شدن سد برای تامین آب مورد نیاز در اردیبهشت ماه را پیگیری خواهیم کرد.
گلپایگان بر برداشتهای غیرمجاز نظارت کند
وی در خصوص برخی اقدامات از سمت روستاهای بالادست و برداشت بیش از حد مجاز در منطقه گلپایگان اظهار کرد: موضوع مورد اعتراض کشاورزان به حق است، زمانی که آب تحت عنوان حقابه زیستمحیطی در روستا جاری میشود برخی از روستاهای بالادست مستقر در شهرستان گلپایگان برداشت بیش از حدی از آن دارند، این حقابه در گذشته براساس سند تعیین شده و میزان خاصی برای آن تعریف شده است، اما ایجاد سر دهانه و کارگزاری لولههای غیرمجاز و برداشت آب بوسیله موتور دیزلی مورد نقد ماست و باید گلپایگان حتما بر این امر نظارت داشته باشند که برداشت غیرمجازی انجام نشود.
فرماندار خمین افزود: سال ۹۸ برای جلوگیری از برداشت بیش از حد مجاز، مکررا از منطقه بازدید داشتیم و از این کار ممانعت شد. لازم است که این امر امسال با جدیت نظارت شود و در صورت تکرار، این مسئله را از طریق مراجع مربوطه پیگیری میکنیم.
وی با بیان اینکه شاید از بالادست آبی جریان نداشته باشد اما همه بندها به دلیل زهآب رودخانه دارای آب هستند، کرد: کشاورزان شهرستان خمین نیز باید مدیریت منابع آب را مدنظر داشته باشند. تامین حقابه خواستهای بهحق است، اما باید آب موجود ازسوی کارشناسان منابع آب شهرستان به دلیل استفاده بهینه مدیریت شود. کشاورزان باید خواسته خود را از مراجع قانونی دنبال کنند و قطعا ما مخالف پیگیری امور از مجاری قانونی نیستیم، مسئولان شهرستان خمین خود را در کنار کشاورزان میبینند و پیگیر موضوع هستیم.
مدیریت کوچری به استانی بیطرف سپرده شود
طهرانی افزود: تاکنون بیش از ۵۰ صفحه مکاتبه با مسئولان استان مرکزی و گلپایگان انجام شده، اما باید به مدیریت سد کوچری توجه شود. این سد، سدی بین استانهای مرکزی، اصفهان و قم است و شاید بهتر باشد در آینده مدیریت آن به استانی بیطرف داده شود تا بهرهبرداری از آن مشکلی به دنبال نداشته باشند.
بر اساس این گزارش، استان مرکزی غیر از دو سد الغدیر و کمال صالح که در داخل استان قرار دارند، در منافع دو سد بزرگ ۱۵ خرداد و کوچری شریک است، اما ظاهرا در تامین منافع خود چندان موفق نبوده، یا اگر بوده، بهتر است شفافسازی در این خصوص انجام شود تا مردم ذینفع در این سدها که بخش عمدهای از اقتصاد و حتی زندگی اجتماعیشان بر مبنای آب ذخیره شده در این سدها شکل گرفته تصور درستی از آنچه در مدیریت این منابع ارزشمند انجام میشود داشته باشند.
از طرفی، اگر چنانچه تخصیص حقابه دریافتی به کشاورزان در راستای مدیریت منابع آب بر اساس روش یا زمانبندی خاصی انجام شود، بهتر است این مهم نیز با روستائیان در میان گذاشته شود تا هم از دریافت کامل حقابه خود اطمینان داشته باشند و هم بتوانند کشت و کار خود را با این روش وفق داده و بیشترین و بهترین بهرهبرداری را از آب دریافتی داشته باشند.
مشارکت دادن ذینفعان این آب در مدیریت آن میتواند حساسیت و دغدغهمندی مدیریت منابع را در نگاه آنان افزایش داده و در عین حال این مشارکت میتواند روحیه کار جمعی در راستای منافع منطقه را تقویت کند و شاید حتی بتواند جوانان ناامید از اقتصاد کشاورزی را از معادن سنگ به زمینهای زراعی روستا بازگرداند.
از طرفی این ذهنیت روستائیان که مسئولان توان احقاق حقابه به عنوان یک حق ثبت شده برای این روستاها را ندارند، مسالهای است که نباید به سادگی از آن گذشت چراکه قطعا قوت گرفتن این ذهنیت تبعات بسیاری را نه تنها برای این منطقه که حتی بر مناطق اطراف آن همچون محلات و دلیجان که با این مشکل مواجه هستند خواهد داشت. اگر راهکار، مدیریت بیطرف سدهاست باید هرچه سریعتر به انجام برسد تا تبعات اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی این شرایط بیش از این دامنگیر این منطقه و البته استان نشود.
زیستمندان این رود کهنسال قطعا بسیار متنوع و ارزشمندند. زیستمندانی که در غوغای خودخواهانه انسانها برای بهرهمندی از طبیعت همواره آسیب دیدهاند و امروز هزاران ماهی کوچکی که در برکههای راکد ایجاد شده از بارندگیهای اخیر در مسیر اناربار زندگی میکنند طی چند روز آینده با خشک شدن این برکهها از بین خواهند رفت و دیگر زیستمندان منطقه نیز باید منبع آبی دیگری برای رفع تشنگی بیایند یا به سرنوشت ماهیهای کوچک تن بدهند.
البته در خصوص مدیریت سدهای استانهای مشترک با استان مرکزی همچون کوچری، پیشنهاد فرماندار خمین مبنی بر واگذاری مدیریت این سد به استانی بیطرف، روند تامین حقابه کشاورزان خمین و محلات و دلیجان از این سد و دیگر موارد سوالات بسیاری وجود دارد، که با وجود تلاشهای مکرر خبرنگار به دلیل دریافت پاسخ این سوالات از مدیرعامل و معاون حفاظت و بهرهبرداری آب منطقهای استان مرکزی موفقیتی حاصل نشد و متاسفانه این سوالات بیپاسخ باقی ماند، ولی اصحاب رسانه همچنان پیگیر مساله حقابه روستاهای یاد شده از کوچری خواهد بود و این وضعیت را در خصوص روستاهای محلات نیز دنبال خواهد کرد و مشتاقانه پذیرای پاسخ مسئولان به این مطالبات مردمی است.
کد خبر 502633 برچسبها استان مرکزی آب روستامنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: روستا استان مرکزی آب روستا روستاهای پایین دست هکتار زمین کشاورزی حقابه زیست محیطی رودخانه اناربار عضو شورای روستا تامین حقابه کشاورز روستای فرماندار خمین کشاورزی منطقه برای تامین آب لیتر در ثانیه مدیریت منابع شورای روستای شهرستان خمین اردیبهشت ماه پایین دست سد سال گذشته سال گذشته دریچه های سد اهالی روستا سد گلپایگان بهره برداری استان مرکزی داشته باشند احداث سد سد کوچری سد کوچری آب سد کوچری کار می کنند بارندگی ها تامین شود برداشت بی اما امروز حقابه خود کشت و کار دریچه ها آب موجود تامین شد منابع آب خشک شدن بی طرف خشک شد بر روی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۶۵۴۴۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خوشحالی وصفناپذیر مردم سیستان و بلوچستان از پر آبی هامون + تصاویر
دریافت 25 MB
به گزارش همشهری آنلاین سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط بد اقلیمی از جمله خشکسالیهای پیاپی با چالش اساسی کمبود آب مواجه بوده است. در دهه گذشته ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب به صورت سالانه در شاخه رودخانه سیستان از هیرمند دریافت می شد، اما به مرور این عدد با کاهش بسیار به ۹۰۰ میلیون مترمکعب رسید و در نهایت با احداث و افتتاح بند کمال خان در فروردین ۱۴۰۰ واقع در ۱۲۰ کیلومتری مرز با ایران سبب شد صد درصد جریان آب رودخانه هیرمند به منطقه «گودزره» در خاک کشور خودش منتقل و سیستان صد در صد دچار خشکسالی شود.
بعد از آن که افغانستان بر روی رودخانه هیرمند سازههایی ایجاد کرد و سهم آب ما از این رودخانه کم و حتی قطع و در نهایت به خشک شدن تالاب بین المللی هامون منجر شد، این تالاب که روزی فرصتی ارزشمند در جهت ایجاد اشتغال بومیان منطقه بود را به کانون بحران گرد و غبار تبدیل کند. به طوری که بعد از خشک شدن تالاب بین المللی هامون با وزیدن بادهای ۱۲۰ روزه و عبور از دریاچه، ریزگردهایی وارد پنج شهرستان منطقه سیستان میشود که خروجی آن در بعضی از روزها به بالاتر از ۱۰۰ برابر حد مجاز میرسد. مردم سیستان در سه ماه تابستان یعنی از خردادماه تا پایان شهریور پیوسته در طول ۱۲۰ روز با پدیده ریزگردها مواجه هستند و کسی نمیتواند جلوی این بادها را بگیرد، بادهایی که روزی فرصت بود امروز به تهدیدی برای مردم تبدیل شده است.
کنترل خشکی تالاب بین المللی هامون و جلوگیری از نابودی فعالیتهای کشاورزی دشت سیستان به حقابه این منطقه از رودخانه هیرمند نیاز دارد. کاهش ریزشهای جوی، برداشتهای بی رویه از منابع آبی در بالادست به ویژه افغانستان و توسعه سازه های آبی در بالادست، از عوامل اساسی خشکی این منطقه است. در واقع تنها منبع تامین کننده آب دشت سیستان، رودخانه هیرمند بود که از افغانستان سرچشمه می گرفت؛ حوضه آبریز رودخانه هیرمند ۲۹۷ هزار کیلومتر مربع است که ۱۵ هزار کیلومترمربع آن در ایران واقع شده و فعالیتهای انجام شده در افغانستان، با هدف توسعه بهره برداری از آب هیرمند بوده که همین مساله سبب شده تا فعالیت های کشاورزی در این کشور افزایش و در منطقه سیستان ایران کاهش یابد.
کابل مطابق با قرارداد سال ۱۳۵۱ خورشیدی که به امضای افغانستان و ایران رسیده می بایست سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب آب رودخانه هلمند را اندازه گیری و آن را به رودخانه هیرمند و دریاچه هامون در ایران سرازیر کند که این حقابه ایران به مدت چهار سال از سوی دولت افغانستان به دشت سیستان جاری نشد و اکنون با پیگیریهای دولت سیزدهم شاهد ورود آب و آبگیری بخشی از تالاب بین المللی هامون ناشی از بارندگیهای افغانستان به دشت سیستان هستیم که سبب شده رگهای خشکیده آن حتی برای کوتاه مدت جان دوباره بگیرد و تجربه قایق سواری در سیستان آرزوی بسیاری از مردم را هرچند موقت، اما محقق سازد.
بارندگی های خوب در حوضه آبریز هیرمند و هامون سبب جاری شدن سیلاب در رودخانه هیرمند تنها شاهرگ حیاتی سیستان و آبگیری بخش هایی از تالاب شد که این امر خوشحالی صیادان و کشاورزان و دامداران را در پی داشت.
احتمال دارد روند ورود این آب تا چند روز دیگر هم ادامه داشته باشد اما شاید مستمر و دائمی نباشد، بر اساس رایزنی هایی که با افغانستان انجام شده است طبق تعهد باید ۸۲۰ میلیون متر مکعب سهیمه آب ایران از رودخانه هیرمند را رهاسازی کنند که خوشبختانه خبرهای واصله نشان می دهد این آب، حقابه است. براساس گزارشها تا صبح روز نهم اردیبهشت ماه دبی آب جریکه ۸۷.۱۱ متر مکعب در ثانیه، حجم تجمعی جریکه ۷۲.۰۸ متر مکعب در ثانیه بوده همچنین دبی سیستان ۳۳.۴۲، دبی شیردل ۱۴.۸۶، دبی گلمیر چهار، دبی کانال یک: ۱۱.۴۹ و حجم تجمعی کل ۱۲۳.۱۵ متر مکعب بر ثانیه بوده است.
اندازه گیری این میزان آب از سد «کمال خان» در استان نیمروز افغانستان واقع در نزدیکی مرز ایران صورت میگیرد که در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری مرز ایران ساخته شده اندازه گیری آب در سد کمال خان در نزدیکی مرز ایران این مزیت را دارد که میزان آبی که باید براساس قرارداد به ایران سرازیر شود، بدون گذشتن از مسیری طولانی و ضایع شدن آب به ایران می رسد.
با ورود آب به سیستان و مرطوب شدن زمین با وجودیکه توفان شدید از سوی اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان در این منطقه پیش بینی شده اما برخلاف روزهای دیگر هوای سیستان با وجود توفان؛ گرد و خاک به دنبال نداشته بلکه هوای این منطقه بسیار مطبوع است
دیپلماسی فعال دولت سیزدهم برای دریافت حقابه هیرمندرییس جمهور بارها تاکید کرده که در احقاق حق مردم سیستان بدون اغماض عمل خواهیم کرد و محمد مخبر معاون اول را مامور بررسی و حل مشکل مردم سیستان و بلوچستان در تامین انرژی و امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه کشور را مکلف به رایزنی با هیات حاکمه افغانستان برای پیگیری حقابه ایران از رود هیرمند کرد.
حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران هم که برای شرکت در اجلاس وزرای خارجه همسایگان به سمرقند رفته بود اعلام کرد که حقابه ایران در دیدارش با امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه هیات حاکمه موقت افغانستان مورد تاکید قرار گرفته و افغانستان هم بر پایبندی خود به حقابه ایران تاکید داشت.
همچنین رییس سازمان حفاظت محیط زیست در سفری که به سیستان و بلوچستان داشت بر رفع این مشکل تاکید کرد. علی سلاجقه در نشستی که با موضوع گرد و غبار در سیستان و بلوچستان برگزار شد، گفته بود که پیگیری اختصاص حقابه هامون در اولویت است، مرطوب سازی دریاچه هامون در دستور کار دولت سیزدهم قرار دارد، مردم سیستان و بلوچستان نگران تامین آب آشامیدنی نباشند چرا که دولت به هیچ وجه اجازه نمیدهد مردم با سختی مواجه شوند.
سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در نشستی در تاریخ ۱۶ بهمن ماه درباره حقابه تالاب هامون اعلام کرد انتظار میرود مقامات افغانستان به تعهدات خود در تامین حقابه ایران عمل کنند.
ناصر کنعانی افزود: تماس ها و گفت و گوهای ما با مقامات دولت سرپرستی افغانستان ادامه دارد، موضوع آب یکی از موضوعات جدی مورد گفت و گو و جزو مطالبات مستمر ما از مقامات افغانستان است، انتظار می رود مقامات افغانستان بتوانند در چهارچوب معاهده میان دو کشور به تعهدات خود در تامین حقابه جمهوری اسلامی ایران عمل کنند.
ورود بخشی از حقابه رودخانه هیرمند به منطقه سیستان و جاریشدن آب در رودخانهها و کانالهای این منطقه پس از چهار سال موجب شادی و نشاط مردم و بازگشت پرندههای مهاجر به این منطقه شد به طوریکه علاوه بر سیستانیها همه مردم ایران از این موضوع ابراز خوشحالی کردند.
سلاجقه: حدود ۶۰ میلیون متر مکعب از حقابه هیرمند رهاسازی شدبه گفته معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پی سرریز شدن سد کجکی با توجه به بارش موجود در افغانستان و حقابه ایران از هیرمند، حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون متر مکعب آب رهاسازی شده که با رایزنیهای مستمر با این کشور بیشتر خواهد شد.
«علی سلاجقه» پنجم اردیبهشت ماه در حاشیه هیات دولت در پاسخ به سوال ایرنا و اشاره به سرریز شدن سد کجکی و آیا اینکه حقابه ایران داده خواهد شد گفته بود: با توجه به شرایط مناسب بارشی که وجود داشته است و سرریز شدن محدود از سد کجکی و سطح پایین دست کمال خان اتفاق ایجاد شده، رهاسازی آب تا حدی صورت گرفته اما تمام دریچههای سد باز نیست.
وی همچنین اسفندماه در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران گفت: درخصوص هیرمند هنوز اتفاقی خاصی نیفتاده است و مرتب جلسات توسط وزرات نیرو برگزار میشود ولی حقابه محیط زیست را تفکیک کردیم و به نفر دوم طالبان اعلام شده است که حقابه محیط زیست باید از توافق ایران و افغانستان جدا شود منتظر هستیم کارگروه آنها به ایران بیایند و موضوع را بررسی کنند.
علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت نیز چهارم اردیبشهت ماه گفت: متعاقب بارندگیهای اخیر در افغانستان، بخشی از حقابه ایران با پیگیریهای دولت طی روزهای اخیر، از سوی افغانستان پرداخت و وارد خاک ایران در منطقه جریکه سیستان شده است.
مرغان آتشین مهاجر رقص کنان به تالاب بین المللی هامون بازگشتندمدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان از رقص مرغان آتشین مهاجر در جشن تولد دوباره تالاب بین المللی هامون پس از غیبت چهار ساله خبر داد.
محمدرضا علیمرادی اظهار کرد: با آبگیری پروژه هامونک در تالاب بین المللی هامون با هدف ایجاد زیستگاه حیات وحش، دستههای بزرگ پرندگان فلامینگوی مهاجر مهمان هامون شدند.
وی علت حضور پرندگان مهاجر و عدم وجود گرد وغبار را زیر آب رفتن کانون های گردو غبار با توجه به باد شدید بیان کرد و افزود: با توجه به ورود سیلابها و روان آبهای منطقه پرندگان مهاجر به منطقه کشانده شده اند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان عنوان کرد: برخی از این گونه ها به صورت مهاجر عبوری برای برگشت به منطقه سیبری و برخی برای گذراندن فصل تولید مثل به تالاب هامون رسیده اند که این امر موجب ایجاد تنوع زیستی و چشم اندازی متفاوت در این پهنه اکولوژی میشود.
وی افزود: مشاهده پرندگان، لانه ها و تخم گذاری آنها در تالاب بین المللی هامون نوید بخش حیات مجدد گونه های جانوری در این تالاب است.
علیمرادی بیان کرد: گونههایی مانند پرستوی دریایی، چوب پا، چنگر، حواصیل، کاکائی، بوتیمار و فلامینگو در هامون هیرمند و در بخش هایی از هامون سابوری به تالاب هامون زیبایی و زندگی بخشیده است.
وی از ایجاد هامونکها در تالاب بین المللی هامون خبر داد و افزود: این هامونکها با هدف ذخیره آب و ایجاد زیستگاه حیات وحش در محیطی امن از تالاب هامون با تعبیه پنج تختک جزیره ای برای زاد و ولد پرندگان مهاجر و بهره مندی ذینفعان تالاب از آب پایدار ایجاد شده است هامونکها به معیشت مردم بومی نیز کمک بسزایی خواهد کرد.
مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان با بیان اینکه در روزهای اخیر دهها گونه از پرندگان مهاجر در حاشیه آبگیرها و تالاب هامون فرود آمده اند، خواستار مشارکت مردم و حفاظت شهروندان از پرندگان مهاجر شد.
وی تصریح کرد: از مردم درخواست میکنیم با مشاهده افراد سودجو و شکارچی که قصد شکار و صید پرندگان مهاجر در تالاب بین المللی هامون را دارند بلافاصله با محیط زیست سیستان و بلوچستان تماس بگیرند.
آغاز دوباره زندگی در سیستانیکی از اهالی سیستان اظهار کرد: در سیستان و بلوچستان، استفاده زیاد کشاورزان از زمین و چرای بیش از حد دام و کندن بوته ها و درختان مراتع و همچنین خشکسالی های طولانی مدت سال های گذشته باعث تبدیل اراضی قابل استفاده به بیابان و ماسه زار شده و این مسائل مهم و وجود بادهای شدید و زیاد در منطقه موجب به وجودآمدن توفان های شن و در کل فرسایش بادی و مشکلات بسیاری برای مردم به ویژه روستانشینان و کشاورزان این منطقه شده بود.
میثم برزگر ادامه داد: در چهار سال گذشته که آب این رودخانه به طور کامل قطع شد و خشکسالی امان مردم سیستان را برید همه مردم ایران در جریان این موضوع قرار گرفتند و حالا ورود آب به سیستان نه تنها برای این استان بلکه برای کشور خبری مهم و خوشحال کننده است.
وی عنوان کرد: ورود بخشی از حقابه به سیستان امیدی که در دلهای مردم این منطقه ایجاد کرده بسیار زیاد است که امیدواریم با پیگیریها جدی مسوولان این آب به صورت دائم به سمت سیستان از سوی دولت افغانستان سرازیر شود.
شهروند دیگر سیستانی به خبرنگار ایرنا گفت: آبگیری هامون و در نتیجه احیا نیزارهای آن نه تنها نشاط و شادمانی را برای مردم به ارمغان آورده بلکه مهمتر از همه سبب کاهش گرد و غبار و تلطیف هوا شده است.
هادی سرگزی افزود: هیرمند رگ حیات سیستان و هامون است و مردم این منطقه با جاری شدن آب در این رودخانه جانی دوباره گرفتند و چنانچه این روند ادامه داشته باشد زمینه مهاجرت معکوس را فراهم می کند.
وی بیان کرد: احیای تالاب بین المللی هامون باعث بازگشت پرندگان مهاجر به این منطقه و حیات دوباره سیستان میشود.
یکی از کشاورزان سیستانی نیز اظهارکرد: جاری شدن آب در رودخانه ها و کانالهای آبرسانی منطقه موجب سرسبزی سیستان و رونق کشاورزی می شود.
غلامعلی میرحسینی افزود: امیدوارم جریان آب در رودخانه هیرمند تداوم داشته باشد در غیر این صورت با فرارسیدن فصل تابستان و گرما و بادهای ۱۲۰ روزه دوباره خشکسالی دامنگیر مردم منطقه میشود.
بازگشت زندگی به سیستانمعاون گردشگری اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی سیستان و بلوچستان نیز اظهار کرد: سیستان ظرفیتهای گردشگری بسیاری دارد و همه ساله در ایام نوروز نیز گردشگران داخلی و خارجی را میزبانی میکند اما به دلیل خشکسالی های اخیر دچار مشکلاتی شده است.
علیرضا شهبخش افزود: خوشبختانه طی روزهای اخیر و به دلیل بارندگی و سیلاب هایی که شاهد بودیم قدری آب به این منطقه وارد شده و به نوعی باعث رونق گردشگری و شادمانی مردم شده است.
وی ادامه داد: به دلیل آب ورودی به منطقه کوه خواجه، مسافران و گردشگران زیادی طی ۲ روز گذشته این نقطه را برای سفر و بازدید انتخاب کردهاند و از تماشای این صحنه ها که رو به فراموشی بود لذت میبرند.
میزبانی پایگاه ملی کوه خواجه از گردشگرانمعاون میراثفرهنگی اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی سیستان و بلوچستان نیز گفت: همزمان با ورود سیلاب های سرریز شده از سدهای کشور همسایه و بارندگی های داخل کشور، بخش هایی از تالاب هامون که در محدوده پایگاه ملی کوه خواجه قرار دارد آبگیری شده و تصویری زیبا را برای مردم این منطقه به وجود آورده است.
مجتبی سعادتیان افزود: در روزهای گذشته پایگاه ملی کوه خواجه پذیرای تعداد بسیار زیادی مسافر و گردشگر بوده که برای تماشا و استفاده کردن از زیبایی خدادادی به این منطقه سفر کردهاند.
وی ادامه داد: تعداد ورودی مسافران به قدری زیاد بوده که مردم برای رسیدن به کنار آب، تفریح و اینکه تنی به آب زده و یا از امکان قایق سواری استفاده کنند ساعتها در ترافیک جادهای بودهاند اما باز هم این سختی را به جان خریده و خود را به آب رساندهاند.
به گزارش ایرنا، نجات هامون با تامین حقابه از سوی افغانستان میسر خواهد بود و دولت افغانستان باید بیشتر از این به تالاب هامون توجه داشته باشد. طبق قرارداد میان ایران و افغانستان در سال ۱۳۳۴ میزان حقابه هامون ۸۵۰ میلیون مترمکعب در سال تعیین شده و این حقابه سالهاست که قطع شده است. دریاچه بینالمللی هامون ۵۷۰ هزار هکتار مساحت دارد و از سه بخش «هامون پوزک» در شمال شرقی، «هامون صابری» در شمال و «هامون هیرمند» در غرب و جنوب غربی سیستان تشکیل شده و ظرفیت آبگیری آن ۶ میلیارد مترمکعب است.
با جدا شدن افغانستان از خاک ایران در سال ۱۸۵۷ میلادی، موضوع حقابه رودخانه هیرمند به عنوان یک موضوع مورد بحث، بین۲ کشور باقی ماند و ظاهر شاه در دوران پادشاهی خود (۱۹۳۳ تا ۱۹۷۳ میلادی) بر افغانستان، قراردادی جدید برای تقسیم آب رودخانه هیرمند با ایران منعقد کرد.
براساس این قرارداد که در سال ۱۳۵۱ خورشیدی میان «امیرعباس هویدا» نخست وزیر وقت ایران و «موسی شفیق»، همتای افغان وی به امضا رسید، مقرر شد سالانه ۲۰ درصد از آب رودخانه هیرمند به ایران سرازیر شود، پیش از آن، قراردادهای دیگری به صورت های ۳۰ درصد و ۵۰ درصد منعقد شده بود، اما هر کدام از آن ها، بعد از مدتی متوقف شد. مطابق قرارداد ۱۳۵۱ حقابه ایران از رودخانه هیرمند در هلمند افغانستان در هر ثانیه ۲۶ متر مکعب که حجم سالانه آن به ۸۵۰ میلیون متر مکعب می رسد، تعیین شده است.
با توجه به اینکه بر اساس معاهده تقسیم آب رودخانه هیرمند، حق آبه باید به صورت لحظهای و در تمام طول سال در رودخانه جریان داشته باشد، یعنی در هیچ لحظهای نباید جریان آب قطع شود، اما در سالهای اخیر فقط این سیلابها بوده که در یک یا ۲ ماه از سال به ایران وارد شده است. مردم سیستان شرایط نامناسبی از نظر کشاورزی دارند و از آن جایی که شغل اصلی آن ها کشاورزی است امیدواریم با ورود آبی مستمر، مداوم و پر حجم مشکلات مردم این منطقه رفع شود.
کد خبر 849457 منبع: ایرنا برچسبها خبر مهم استان سیستان و بلوچستان باران