به نقل از «الف»

کرونا و ایده نظم جدید جهانی

تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۷۱۹۵۹۰

نسل های پی در پی آینده نام کووید- ۱۹ را فراموش نخواهند کرد. ویروسی که شاید خیلی کمتر از برخی پسر عموهای قبلی خود قربانی گرفته باشد (حداقل تاکنون) اما، یک تنه، جهان را زمین گیر کرده و تمام پیشرفت های عصر صنعتی بشر را در بسیاری از حوزه ها، به چالش کشیده و خیلی ها را هم به ورطه تعطیلی برده است. انسانی که این روزها با کرونا مبارزه می کند برای حق حیات خود می جنگد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حق زنده ماندن و مصون ماندن از این بیماری و نه چیز دیگر. 

اگر بگوییم یکی از بزرگترین دستاوردهای بشر قرن بیستم بعد از جنگ جهانی دوم اتفاق افتاد و آن عبور از «اولویت جنگ و صلح» به توجه به «اهمیت موضوع توسعه» بود چندان بیراهه نگفته ایم؛ هر چند البته جهان را به «توسعه یافته، در حال توسعه و توسعه نیافته (و یا زیر توسعه)و فقیر» تقسیم بندی کرد و مرزی تکنولوژیک بین آنها ترسیم، اما همین تفکر، مبنای بسیاری از استانداردسازی های بنیادینی در روابط میان کشورها شد که امروزه آن را در قالب رژیم ها و سازمان های بین المللی می بینیم. «مدل های توسعه» (بدون توجه به اینکه توسعه اقتصادی، سیاسی و یا فرهنگی را اولویت بدانیم) حکم اثر انگشت کشورها را دارد که صرفا و منحصرا مختص همان کشور است و باید به قامت بافت فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشوری که در پی توسعه رفته است، در آمده باشد.

در فردای تاسیس سازمان ملل و کمی بعد از آرامش بعد از جنگ جهانی دوم، اعلامیه جهانی حقوق بشر (1948) که تدوین و تصویب و نهایی شد، جامعه جهانی تجربه ای را آغاز کرد که همچنان ادامه دارد و آن هم هنجارسازی، استانداردسازی و پایه گذاری اسناد و کنوانسیون ها و رژیم های جهان شمول حقوق بشری بود. متاثر از آغاز این روند، نزاعی در جهان شکل گرفت بین کسانی که معتقد به اولویت و برتری حقوق سیاسی بودند با کسانی که ویرانی ها، مشکلات و بحران های اقتصادی و اجتماعی بعد از جنگ جهانی را بهانه می کردند و معتقد بر برتری حقوق اقتصادی و اجتماعی بودند. 

کشورهای غربی با محوریت آمریکا و طیفی از کشورهای اروپایی، تفکر اول را نمایندگی می کردند و کشورهای آفریقایی، خاورمیانه و گروهی از کشورهای شرق آسیا، درمقابل تفکر اول، بر اولویت حقوق اقتصادی شهروندان تاکید می کردند. نتیجه این نزاع که از پایتخت ها آغاز و در نیویورک، ژنو و اجلاس ها و نشست های بین المللی متعدد ظهور و بروز پیدا می کرد، شکل گیری دو میثاق جهان شمول «حقوق مدنی و سیاسی» (1966) و «حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» (1966) بود.

آنچه در ماه های اخیر و در پی شیوع بیماری کرونا در جهان اتفاق افتاده، موجب برجسته شدن و حتی به تعبیری احیای نزاع و کشمکش فکری دهه های اخیر در خصوص اولویت «توسعه اقتصادی» یا «توسعه سیاسی» شده است. حقوق بشر یکی از حوزه هایی است که بسیار متاثر از برتری یکی از این دو است. اینکه کدام روی سکه حقوق بشر را انتخاب کنیم ارتباط بسیار نزدیکی به انتخاب بالاتری در مدل توسعه دارد. شاید رسانه ها و دولت هایی که بر اولویت توسعه سیاسی تاکید دارند و نماینده تفکر برتری حقوق بشر سیاسی هستند، مسیر کشورهایی که توسعه اقتصادی را اولویت قرار داده اند را با مشکلات و دست اندازی های زیادی روبرو کند و هزینه های پیمودن این مسیر را برای آنها مضاعف کند.

دولت ها و سازمان های بین المللی متعددی که دوران کورنا را تجربه کرده اند و مسئولیت سنگین عبور جهان از این شرایط دشوار و بی سابقه بر دوش آنهاست، بعد از «حق حیات»، با فاصله اجتماعی و تعطیلی بسیاری از محل های بالقوه اجتماع، «حق سلامت» جوامع خود را در اولویت قرار داده اند. برای حفظ این حق، ده ها حق طبیعی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دیگر را که سالهای زیادی برای آنها تلاش و هنجارسازی شده، در این مسیر معطل کرده است؛ حقوقی مانند حق آموزش، حق برخورداری از محیط زیست سالم، حق نقل و مکان آزادانه، حق تجمعات اعتراضی و ....؛ تمام کسانی که روزی برای  اثبات یکی از این حقوق بیانیه ها و سخنرانی های آتشین ارائه می کردند امروز، به چیزی جز حق حیات و حق سلامت خود، اطرافیان و شهروندان جامعه ای که در آن زندگی می کند، نمی اندیشند.

شاید زود باشد در مورد جایگزین نظم کنونی جهانی و تاثیر کرونا بر شکلگیری نظم جدید بعد از عبور از این بحران سخن بگوییم و این سوال که آیا اصولا بشری که این روزها با بحرانی چنین بزرگ و فراگیر روبروست، فرصت و امکان فکر کردن به نظم جدید را دارد اما تردیدی نیست که بسیاری از حوزه ها و بخش های ذیل نظم فعلی جهانی، دستخوش تغییرات زیادی خواهد شد و حقوق بشر هم از این قاعده مستثنی نیست و دور از ذهن نیست که تغییرات و بازنگری هایی که در لایه ها و سطوح زیرین نظم جهانی صورت می گیرد، بستر شکل گیری آرام و تدریجی یک نظم جدیدی را در جهان فراهم کند.

این روزها گزارشگران ویژه در موضوعات مختلف حقوق بشری و سازوکارهای بین المللی حقوق بشری دائما به دولت ها در خصوص پیامدهای منفی کرونا بر حقوق بشر شهروندان آنها هشدار می دهند و خواستار حمایت های اجتماعی فراگیر و حقوق بشر-محور برای مقابله با کووید - 19، بویژه در ارتباط با قشرهایی از جوامع که در معرض آسیب های بیشتری قرار دارند، مانند کودکان و افرادی دارای معلولیت های جسمی و روحی، هستند. تمام آنچه این روزها شکل می گیرد بنایی می شود برای آغاز عصر جدیدی برای نهادسازی، هنجارسازی و سوق دادن بشر به دورانی که به نظر می رسد برای آن آمادگی کامل نداشته است. 

اصولا بحران ها مبنایی برای شکل گیری دوران بعد از خود هستند و این موضوع در ارتباط با دوران بعد از کرونا هم صادق است. دورانی که از دل زیان های اقتصادی ناشی از چندین ماه رکود جهان و تجارب به دست آمده در تمام حوزه ها شکل خواهد گرفت. دورانی که بی شباهت به سالهای بعد از جنگ جهانی دوم نیست و حال شاید دوباره شاهد شکلگیری تفکری باشیم که آمادگی برای رویارویی با وضعیت های مشابه در آینده را بهانه هنجارسازی های جدید بداند. دولت های باثبات و قدرتمندی که با توان اقتصادی، اعتمادسازی و ابزارهای موثر حاکمیتی بتوانند جامعه تحت حاکمیت خود را از اینگونه بحران ها، با حداقل تلفات، عبور بدهند.

منبع: الف

کلیدواژه: بعد از جنگ جهانی بین المللی نظم جدید حقوق بشر حوزه ها دولت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۷۱۹۵۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویروس کرونا در بدن این مرد هلندی بیش از ۵۰ بار جهش داشت

مورد تاسف‌بار مرد هلندی که بیش از یک سال‌ونیم به کووید-۱۹ مبتلا بود، در گزارش جدیدی مستند شده است. این مورد با ۶۱۳ روز ابتلا، طولانی‌ترین عفونت کووید است که از آن اطلاع داریم. درواقع این عفونت به‌قدری طولانی بود که ویروس فرصت داشت تا در بدن این مرد به واریانت جدیدی تبدیل شود.

به گزارش خبرآنلاین، مرد ۷۲ ساله‌ی هلندی سابقه‌ی سلامتی پیچیده‌ای داشت. او قبلا برای درمان نوعی سرطان خون، پیوند سلول‌های بنیادی انجام داده بود؛ اما بعد‌ها سرطان دیگری به‌نام لنفوم بزرگ سلول بی منتشر (DLBL) در او تشخیص داده شد. این مرد در نتیجه‌ی دارو‌هایی که برای درمان بیماری خود مصرف می‌کرد به‌شدت دچار نقص سیستم ایمنی شد؛ به این معنی که مورد جدی ابتلا به کووید-۱۹ همیشه برای او به عنوان خطری بالقوه به‌شمار می‌رفت.

مرد هلندی در فوریه‌ی ۲۰۲۲ به کووید مبتلا شد و با ترکیبی از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال و استروئید‌ها تحت درمان قرار گرفت؛ اما متاسفانه دارو‌ها اثر نکردند و عفونت او ماندگار شد. اگرچه این مرد پیش از ابتلا به بیماری چندین دوز واکسن کووید دریافت کرده بود، هیچ شواهدی مبنی‌بر پاسخ آنتی‌بادی در بدن او مشاهده نشد.

بیمار برای بیش‌از ۶۰۰ روز آلوده به ویروس باقی ماند و مجبور شد چندین‌بار در بیمارستان بستری شود؛ اما خیلی زود و تنها ۲۱ روز پس از نخستین درمان، علائم جهش ویروس در او مشاهده شد. در ابتدا تعیین توالی نشان داد که ویروس در بدن مرد جهشی پیدا کرده که با سوتروویماب (یکی از دارو‌هایی که بیمار با آن تحت درمان قرار گرفته بود) مرتبط است.

ویروس در بدن بیمار بیش از ۵۰ بار جهش داشت

تجزیه‌وتحلیل‌های بیشتر ۲۷ سواب بینی جمع‌آوری‌شده بین فوریه‌ی ۲۰۲۲ تا سپتامبر ۲۰۲۳ حکایت از این داشت که ویروس در بدن این مرد بیش از ۵۰ بار جهش داشته است. برخی از این جهش‌ها در پروتئین اسپایک رخ داده بود؛ اتفاقی که نشان می‌دهد ویروس درحال سازگاری برای فرار از سیستم ایمنی بدن انسان است.

مشکلات سلامتی اساسی در مورد مرد هلندی به این معنی بود که سیستم ایمنی بدن او درواقع هرگز فرصتی برای پاکسازی ویروس نداشت. بستری‌شدن طولانی مدت در بیمارستان، همراه با نیاز به انجام اقدامات احتیاطی بیشتر برای جلوگیری از آلوده‌شدن دیگران، کیفیت زندگی مرد را تحت‌تاثیر قرار داده بود. به‌گفته‌ی تیم پزشکی، هیچ مدرکی وجود ندارد که واریانت جهش‌یافته در بدن این مرد، افراد دیگری را در جامعه آلوده کرده باشد.

بیمار در ماه اکتبر ۲۰۲۳ و در نتیجه‌ی عود بیماری زمینه‌ای خود از دنیا رفت. تاکنون هیچ موردی مشاهده نشده که تا این حد طولانی‌مدت دوام آورده باشد و از طرفی عفونت‌های پایدار پدیده‌ی شناخته‌شده‌ای هستند که با ویروس کرونای عامل کووید ۱۹ ارتباط دارند. برخی از تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که از هر ۱۰۰ عفونت، تنها سه مورد ممکن است بیش از یک ماه باقی بماند.

مشکل این است که هرچه ویروس به‌مدت طولانی‌تری در بدن انسان تکثیر شود و تکامل یابد، شانس بیشتری برای ایجاد جهش‌های فرار ایمنی وجود دارد. این یکی از تئوری‌های مطرح‌شده در مورد چگونگی پیدایش اومیکرون است. باید توجه داشت که هر گونه‌ی جهش‌یافته به واریانتی نگران‌کننده تبدیل نمی‌شود؛ اما همچنان مهم است که عفونت‌های مداوم تحت نظر قرار گیرند و بیمارانی که از قبل با سایر مسایل پزشکی درگیر بوده‌اند، بهترین مراقبت‌های ممکن را دریافت کنند.

نویسندگان مقاله در بیانیه‌ای می‌گویند: «مدت زمان عفونت کووید در مورد مرد هلندی بسیار زیاد بود؛ اما عفونت‌های طولانی‌مدت در بیماران دارای نقص ایمنی در مقایسه با عموم افراد جامعه شایع‌تر است. کار بیشتر تیم ما شامل توصیف گروهی از عفونت‌های طولانی‌مدت بین یک ماه تا دوسال در بیماران نقص ایمنی بستری در بیمارستان بود. بااین‌حال به‌طور کلی عفونت‌های طولانی‌مدت اتفاق نادری است؛ چراکه افراد دارای نقص ایمنی تنها درصد بسیار کمی از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند.»

مورد مرد هلندی در کنفرانس جهانی ESCMID ارائه خواهد شد.