نقدی بر رابطه استاد شاگردی

هر استادی، روزی شاگرد استاد دیگری بوده، پشت بزرگ ترین اساتید تاریخ هنر، هزاران ساعت تلاش و کوشش به عنوان "شاگرد" نحفته است؛ مفهومی که امروز به شکل دیگری ارائه می شود و کمتر شاهد روابط کلاسیک استاد و شاگردی در عرصه هنر هستیم.

به گزارش خبرنگار ایمنا، اساتیدی که امروزه نام و آوازه شأن پیچیده، روزگاری شاگرد اساتیدی دیگر بوده‌اند و با تمرین و ممارست به جایگاه امروز خود رسیده اند، رسیدن به موفقیت خوب است به شرطی که شاگردی کردن را بلد و برای رسیدن به موفقیت تلاش کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

استاد یکی از ارکان حیاتی آموزش که جایگاه او تا منزلت پدر بالا می‌رود، در نظام آموزشی رابطه استاد شاگردی بیش از آن‌که تدریسی باشد تعلیمی است

در هنر تعلیم معنای گسترده‌تری را در برمی‌گیرد حضور شاگرد در محضر استاد در کنار انتقال فنون و تکنیک‌های هر فن یا حرفه شامل پرورش استعدادها و فضائل اخلاقی نیز بود که موجب رشد هنرمند در بستری از اصول و اعتقادات می‌شد. در هنر ایرانی امروز شاید کمتر بتوان چنین نظامی را پیدا کرد اما برای احیای ارزش‌های فراموش شده نیاز به شناسایی و استخراج مؤلفه‌های نظام آموزشی گذشته است.

در هنر رابطه عاطفی استاد شاگردی عمیق است

یکی از عمیق‌ترین روابط هنری بین شاگرد و استاد در موسیقی شکل می‌گیرد، هنرمند موسیقی علاوه بر دانش آکادمیک نیاز به صیقل روح و جان برای خلق یک اثر دارد. روح موسیقیدان باید سرشار از لطافت باشد و ذهن او راه فکری اش را استوار سازد.

مهرداد جیحونی، موسیقیدان درباره این رابطه به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: رابطه "معلم شاگردی" در موسیقی تبدیل به یک رابطه عاطفی عمیق می‌شود البته در همه رشته‌ها رابطه عاطفی میان شاگرد و استاد به وجود می‌آید اما در هنر پررنگ‌تر است.

وی ادامه می‌دهد: رابطه استاد شاگردی در هنر یک خلق جدید مانند رابطه باغبان با گل است، البته تنها رابطه عاطفی نیست. بلکه رابطه خلق است، معلوم نیست باغبان گل را پرورش می‌دهد یا گل باغبان را شاداب نگه می‌دارد اگر باغبان نباشد گل نیست و اگر گلی وجود نداشته باشد باغبانی وجود نخواهد داشت.

این موسیقیدان با اشاره به اینکه زنده ماندن معلم موسیقی در گرو شاگردانی است که راه هنر را ادامه و نوازندگان خوبی می‌شوند، اظهار می‌کند: عشق معلم به شاگرد و شاگرد به معلم باعث حفظ موسیقی و پرورش دیگران می‌شود، در دنیای امروز مسائل مادی گذرا آنلاین و اینترنتی شده و قشنگی‌هایش را از دست داده اما در هنر رابطه استاد شاگردی هنوز وجود دارد به خصوص در موسیقی، مسئله نقد دیگران برای مطرح شدن خود وجود ندارد و اگر نکته‌ای جدید پیدا کنید حرمت نگه می‌دارد و در لفافه جلو می‌رود.

بهترین یادگیری در حین آموزش است

جیحونی می‌گوید: در هنر میان مدرس و استاد تفاوت وجود دارد استاد کسی است که در همه جوانب رشد کرده، خلاقیت و نوآوری داشته و کار جدیدی کرده باشد تا هنر را یک قدم جلو ببرد. مدرس شدن جز فرایند پیشرفت و یک شاگرد از یک جایی باید تدریس کند و تدریس شاگرد همانند به پرواز درآوردن پرنده از آشیانه‌اش است.

این استاد موسیقی اضافه کرد: یکی از دغدغه‌های من نبود استاد برای یادگیری است چرا که بزرگان دیگر رفته‌اند و مجبوریم از یادگاری‌های باقی مانده اساتید بهره ببریم. هنر انتها ندارد و هنرمند زمانی که نتواند از هنرش استفاده کند دیگر دوام نمی‌آورد و می‌میرد.

جیحونی با بیان اینکه "بلکه بهترین یادگیری در حین آموزش دادن است" تصریح می‌کند: زمانی که به شاگرد آموزش می‌دهی برای خود نیز مرور می‌شود در هنر هیچوقت کودکِ درون هنرمند کشته نمی‌شود چراکه در حال تکرار و تمرین است و در عین حال خود را بالا می‌کشد

وی می‌افزاید: قطعاً کسی که رشته تخصصی را آموزش می‌بیند در آن رشته علمی‌تر و آکادمیک تر می‌تواند فعالیت کند تا نسبت به کسی که آزاد کار می‌کند، اما زمانی که به خلاقیت می‌رسد مشخص می‌شود که ذات آن رشته را در خود دارد یا نه؟

این استاد موسیقی خاطرنشان می‌کند: در موسیقی شاخه‌های مختلفی وجود دارد که متأسفانه به دلیل اینکه نوازندگی و موسیقی درآمد ندارد و هنرمند برای کسب درآمد تدریس می‌کند. آهنگساز نیاز به خلاقیت دارد، اما درگیر تدریس شده و نمی‌تواند آهنگسازی کند فضای آکادمیک بسیار خوب است به شرط آنکه در آن مسیر حرکت کند و البته نوابغ الزاماً با فضای آکادمیک پرورش نیافتند، اما استعداد ذاتی اگر پرورش آکادمیک پیدا کند بسیار مثمر ثمر خواهد بود.

رابطه استاد شاگردی از بین رفته است

نه تنها در موسیقی، بلکه در بسیاری دیگر از رشته‌های هنری مختلف رابطه استاد شاگردی باعث حفظ و صیانت از این رشته شده است. یکی از هنرهای اصیل ایرانی که نسل در نسل پیش آمده و روز به روز درخشان‌تر شده، بافت فرش است.

علی اصغر شیر سپهر، استاد فرش در خصوص رابطه استاد شاگردی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: امروزه دانش جویان به دنبال مدرک و نمره‌اند اما رابطه استاد شاگردی در گذشته همانند شیر و مراد بود. برخی استاد را به گونه‌ای احترام می‌گذاشتند که به پدر مادر خود نمی‌گذارند. در هنر استاد اخلاق و هنر را آموزش می‌داد اما امروزه این دو مفهوم از هم جدا شده که البته امیدواریم با فرهنگ سازی به حالت گذشته باز گردد.

این استاد فرش ادامه می‌دهد: در هنر زمان بی معناست و انتها ندارد و تا زمانی که شاگرد احساس نیاز کند شاگردی می‌کند، امروزه با وسایل و ماشین‌هایی که در دسترس است رابطه استاد شاگردی را از بین رفته و زمان رشد شاگرد برای استاد شدن متغیر است.

شیر سپهر خاطر نشان می‌کند: افرادی که از طریق آکادمیک و علمی وارد هنر می‌شوند به دلیل اینکه وسایل بیشتری در اختیار دارند در زمان کوتاه‌تری به موفقیت می‌رسند.

حمایت استاد برای رهایی شاگرد

سر ذوق آوردن هنرجو و ترغیب آن به بروز استعداد شاید مهم‌ترین رسالت یک استاد باشد. اساتید در هنر، ادبیات و یا هر جای دیگری می‌توانند با در اختیار قرار دادن تجربیات خود راه را بر هنرجو آسان کنند.

سیاوش گلشیری، که تجربه استادی در زمینه‌های ادبی را داشته در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: اگر استاد اجازه آزادی به شاگردان دهد تا فراتر آنچه هستند حرکت کنند باعث رشد و پیشرفت آن‌ها می‌شوند همچنین استاد با ارتباطات و توانایی تشخیص که دارد نقش حمایتی دارد. یکی از مهمترین اتفاقاتی که در عرصه آموزش رخ می‌دهد صرفه جویی در وقت هنرجو است، چراکه اگر هنرجو از تجارب استاد خود بهره ببرد و لازم نیست خودش آزمون و خطا کند.

وی اضافه می‌کند: رابطه استاد شاگردی یک طرفه نیست چراکه استاد می‌تواند شاگرد را سر ذوق بیاورد ارتباط با نسل‌های مختلف باعث سرزندگی استاد می‌شود. منطقی‌ترین رابطه استاد شاگردی رابطه‌ای است که استاد اجازه رهایی به هنرجوی خود دهد، حمایت استاد نباید منفعت طلبانه باشد و دانشجو با بینشی که کسب می‌کند می‌تواند مسیر را طی کند.

گلشیری تاکید می‌کند: لزومی بر استاد شدن شاگرد وجود ندارد و در هنر نمی‌توان گفت که یک شخص در رشته هنری تخصص دارد و حال نوبت تدریس است. در این حیطه اولین مسئله‌ای که به ذهن می‌رسد آموزش دادن است و صرفاً بخاطر یک مدرک نمی‌توان استاد شد و نباید به عنوان مسائل اقتصادی به آن نگاه می‌شود.

اهمیت رابطه استاد و شاگردی در عرصه هنر یک اصل اثبات شده است. اما این اصل با ورود هنر به فضاهای کلاسیک همچنین وارد شدن برخی اساتید که را جنبه اقتصادی مهم‌تر از جنبه‌های هنری و معرفتی می‌دانند، روز به روز کمرنگ‌تر می‌شود. شاید نسل امروز نتواند ارتباطی مؤثر با شیوه کلاسیک استاد شاگردی برقرار کند و نیاز است که برای پیشبرد و ادامه مفاهیم هنری خود بازخوانی جدیدی از این سبک داشته باشیم.

کد خبر 421412

منبع: ایمنا

کلیدواژه: استاد دانشگاه روز معلم معلم هنرمندان هنر نقاشی هنرهای تجسمی موسیقی موسیقیدان ایرانی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق خبرنگار ایمنا رابطه عاطفی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۷۸۲۱۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شاگرد برانکو و کرانچار قشنگ‌ترین گل فوتبال ایران را زد!

به گزارش ورزش سه، یکی از مهمترین دیدارهای فصل لیگ آزادگان، در هفته بیست و نهم بین دو تیم فجر شهید سپاسی و خیبر خرم آباد برگزار شد که این بازی با نتیجه ۳ بر صفر به سود شاگردان رجب‌زاده خاتمه پیدا کرد.

فجری‌ها مقابل خیبر شب بسیار خوبی داشتند و موفق شدند مقابل صدر نشین ۶۴ امتیازی لیگ، یک پیروزی بسیار شیرین را جشن بگیرند. 

با این حال جدای از نتیجه به دست آمده، یکی از اتفاقات مهم نبرد این دو تیم گلی بود که مهدی شریفی پیش از پایان نیمه نخست وارد دروازه خیبر کرد. 

ویدئو: 331693

در شرایطی که دو تیم خودشان را آماده می‌کردند تا برای ۱۵ دقیقه استراحت و مرور برنامه‌های تاکتیکی، از زمین بازی خارج شوند، بازیکنان فجر دست به ضد حمله زدند. توپی که ملکی از خط دفاع، به پشت مدافعان خیبر برای مهاجمان ارسال کرد توسط زارع کنترل شد اما مدافعان خیبر با برتری نفری از او توپ را گرفتند. پس از آن سینا خادم پور مدافع کناری تیم خیبر قصد داشت توپ را دور کند اما ارسال او توسط مهدی شریفی در ۲ متری قوس محوطه جریمه کنترل شد و بازیکن سابق پرسپولیس و سپاهان پس از استپ سینه زیبای خودش، توپ را مقابل خودش مهیا کرد و با یک ضربه روی پا، شوتی مواج و وحشتناک به سمت دروازه خیبر شلیک کرد که کوروش ملکی با اینکه شیرجه بلندی زده بود نتوانست مانع از گل شدن این سوپر گل شود.

مهدی شریفی مهاجم سابق سپاهان، پرسپولیس و تراکتور است که در لیگ آزادگان مشغول به بازی است و پس از اینکه نیم فصل اول را در تیم خوشه طلایی پست سر گذاشت، نیم فصل دوم راهی تیم مطرح لیگ یکی یعنی فجر سپاسی شده و در این تیم توانسته روزهای خوبی را پشت سر بگذارد. او در شرایطی ششمین گل فصل خودش را به ثمر رساند که آخرین بار زمانی که برای سپاهان در لیگ چهاردهم توپ می‌زد موفق شده بود در یک فصل بیشتر از ۵ گل به ثمر برساند.

برای یادآوری درخشش مهاجم اصفهانی لازم نیست به زمان‌های خیلی دور بروید. شریفی جوان ابتدا برای سپاهان درخشید و نامی برای خود دست و پا کرد؛ بازیکنی که موفق شد در ۸۵ بازی برای طلایی‌پوشان ۳۴ مرتبه موفق به گلزنی شده و ۱۰ پاس گل ارسال کند تا خبر از ظهور یک ستاره به فوتبال ایران دهد.

مهاجم ریزنقش اصفهانی پس از روزهای خوبی که در سپاهان داشت، رویاهای زیادی در سر داشت و خیلی زود توانست توجهات تیم های خارجی را به خود جلب کند اما به عنوان بازیکن سرباز به تراکتور پیوست و در این تیم هم در ۴۶ بازی خود توانست ۱۰ بار توپ را درون تور دروازه رقبا جای دهد. بازگشت شریفی از خدمت به سپاهان چندان برای وی خوب پیش نرفت تا او در پایان فصلی که سپاهان وی را نمی‌خواست از پرسپولیس سر در بیاورد.

او پیش از سرباز شدنش حتی نامش توسط کارلوس کی روش در لیست انتظار تیم ملی برای حضور در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل قرار گرفت اما مسیر موفقیت او به تلاطم‌های بسیار زیادی همراه شد.

شریفی با نظر برانکو به پرسپولیس پیوست تا جای خالی مهدی طارمی را در خط حمله این تیم پر کند اما مسائل نقل و انتقالاتی باعث شد او یک نیم فصل فقط در تمرینات حاضر باشد و از بازی کردن دور باشد. با حضور در نیم فصل دوم او در ۸ بازی هیچ گل یا پاس گلی به ثبت نرساند که این موضوع باعث شد او تصمیم به جدایی از جمع سرخپوشان بگیرد و مسافر آذربایجان شود تا به عنوان بازیکن سومقاییت لژیونر شدن را هم تجربه کند. 

وی در ۳۳ بازی برای تیم خود موفق به ثمر رساندن ۵ گل شد تا در بازگشتی دوباره این‌بار راهی شهرخودرو، تیمی با کلی مشکلات ریز و درشت شود.

حاصل حضور مهاجم اصفهانی در شهرخودرو سقوط با این تیم به لیگ آزادگان بود تا شریفی هم همانند تیمش در لیگ یک ادامه فعالیت دهد. او که یک فصل بازیکن دریای بابل بود، ابتدای فصل جاری به عضویت خوشه طلایی درآمد و حالا از نیم فصل به فجر سپاسی پیوسته تا به مهدی رجب زاده و شیرازی‌ها کمک کند به سطح اول فوتبال ایران برگردند.

فجر با ۵۸ امتیاز و یک بازی کمتر نسبت به چادر ملوی ۶۰ امتیازی، در رده سوم جدول قرار دارد و این امکان وجود دارد که آنها بتوانند جایگاه خودشان را در جدول با نماینده استان یزد تغییر دهند.