پشت پرده سلب اختیارات رئیس مجلس سنای قزاقستان چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۶۴۷۷۱
رئیس جمهور قزاقستان چند روز گذشته حکمی را امضا کرد که بر اساس آن کلیه اختیارات رئیس مجلس سنای این کشور سلب شد این تصمیم برای افکار عمومی قزاقستان به اندازه‌ای غیرقابل انتظار بود که حتی برای مدتی بحث کرونا در این کشور را به حاشیه راند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، استعفای غیرمنتظره «داریگا نظربایوا» رئیس مجلس سنای قزاقستان مباحث داغی را در میان کارشناسان و کاربران شبکه‌های اجتماعی به بار آورده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در تاریخ 13 اردیبهشت «قاسم جومارت تاکایف» رئیس جمهور قزاقستان با صدور حکمی اختیارات نظربایوا رئیس مجلس سنای این کشور را سلب کرد.
تاکایف در صفحه توییتر خود «به پاس فعالیت‌های مثمر ثمر» نظربایوا از وی تشکر و به دلیل چنین تصمیم غیرمنتظره اشاره نکرده است.
بدون تردید سلب اختیارات رئیس مجلس سنا از سوی رئیس جمهور تاکایف یکی از اتفاقات پر سر و صدای سال 2020 در قزاقستان خواهد بود.
این تصمیم برای افکار عمومی قزاقستان به اندازه‌ای غیرقابل انتظار بود که حتی برای مدتی بحث کرونا در این کشور را به حاشیه راند.
در میان رسانه‌ها، کارشناسان و شبکه‌های اجتماعی بحث در مورد علت این تصمیم تاکایف و آینده سیاسی آن داغ شد.
به طور عمده مباحث کاربران شبکه های اجتماعی پیرامون چند پرسش مهم زیر شکل گرفته است:
- آیا تصمیم استعفای نظربایوا به طور مستقل از سوی تاکایف گرفته شده است یا رئیس جمهور این اقدام خود را با «نورسلطان نظربایف» رئیس شورای امنیت و «ایلباسی» (پیشوای ملت) هماهنگ کرده است؟
- برای این اقدام چه دلایلی وجود دارد و چرا در این مرحله که کشور درگیر مبارزه با کرونا است، چنین تصمیمی گرفته شده است؟
- سرنوشت سیاسی داریگا و اطرافیانش چه خواهد شد؟
- آیا استعفای رئیس مجلس سنا را می‌توان آغاز عملیات نورسلطان نظربایف با هدف انتقال قدرت برای دوره پس از تاکایف دانست؟
در رابطه به پرسش اول نظر بیشتر کاربران این است که به احتمال بسیار زیاد این تصمیم از سوی شخص نورسلطان نظربایف یا حداقل با هماهنگی کامل وی گرفته شده است.
زیرا طی یک سال اخیر که نظربایف از پست ریاست جمهوری کنار رفته است، هیچ تصمیم مهم در قزاقستان بدون حضور یا نظر وی گرفته شده است.
نمونه جدید این است که در چند روز پیش نظربایف راجع به وضع اقتصادی و اجتماعی کشور در شرایط مبارزه با کرونا نشست ویدیویی برگزار کرد که در آن در ردیف سایر مقامات قزاقستان، تاکایف نیز تقریبا در موضع پاسخگویی قرار گرفته بود.
در ارتباط با پرسش دوم این نظر مطرح شده است که به استثنای نظربایف، تاکایف و احتمالا تعدادی بسیار محدود از مقامات عالی (احتمالا رئیس کمیته امنیت ملی، دبیر شورای امنیت، نخست وزیر، دستیار نظربایف و...) هیچ کسی دیگر در جریان جزئیات نخواهد بود.
نکته قابل توجه این است که نظربایوا در آستانه محروم شدن از پست ریاست مجلس سنا بسیار فعال بود. از جمله در 30 آوریل (11 اردیبهشت) جلسه مجلس سنا را برگزار و موضوعات مختلفی را مورد بحث و بررسی قرار داد و به مردم کشورش به مناسبت اول می - روز جهانی کارگر- تبریک گفت.
شدت فعالیت‌های وی تا آخرین لحظات در پست ریاست مجلس سنا به این معناست که نظربایوا یا در جریان تصمیم برکناری خود قرار نداشت یا در صورت اطلاع با چنین تصمیمی موافق نبود.
در صورتی که نظربایوا با این تصمیم موافق بود به جای حکم سلب اختیارات، خودش اقدام به استعفا و این تصمیم را توجیه (مثلا خسته شدن از فعالیت های رسمی، ضرورت رسیدگی به خانواده و غیره) می‌کرد.
نکته قابل توجه این است که فرمان سلب اختیارات نظربایوا در روز تعطیلی (2 می - 13 اردیبهشت) صادر شده و حاکی از آن است که صدور آن چندان هم ساده و راحت نبوده است.
در خصوص سرنوشت سیاسی وی دیدگاه‌های متفاوتی مطرح شده است.
عده‌ای بر آنند که وی در هر صورت بقای خود را در صحنه سیاسی قزاقستان حفظ خواهد کرد، زیرا بدون قرار گرفتن در مقام و جایگاه رسمی در دفاع از منافع سیاسی و مالی خود و نزدیکانش با مشکل مواجه خواهد شد.
تعدادی بر این عقیده‌اند که نورسلطان نظربایف تصمیم گرفته تا در ازای حذف دخترش از قدرت، راه را برای یکی از نزدیکان خود باز کند. احتمالا انتخاب روی فردی است که جانشین تاکایف خواهد شد.
در مجموع بیشتر کاربران بر این نظرند که نظربایف با استعفای نظربایوا عملیات انتقال قدرت به یکی از افراد قبیله خود را آغاز کرده است.
برخی به طور مشخص از «صمد آبیش» معاون اول رئیس کمیته امنیت ملی و برادرزاده نظربایف نام برده‌اند و به آن اشاره کرده‌اند که در پی جابه‌جایی‌های که با استعفای نظربایوا صورت خواهد گرفت، راه برای صمد آبیش برای رسیدن به قله قدرت باز خواهد شد.
دیدگاه های کارشناسان
«آندری چبوتاریوف» کارشناس سیاسی قزاق در این زمینه اظهار داشت: با توجه به اینکه نورسلطان نظربایف تمام ابزارهای رسمی و غیررسمی تأثیرگذاری بر اوضاع کشور را در اختیار دارد، به هیچ وجه نمی‌توان برکناری دختر بزرگش از ریاست مجلس سنا را تصمیم فردی تاکایف دانست.
بدون شک این اقدام با هماهنگی نظربایف و تاکایف صورت گرفته و نظربایوا در جریان بوده است. موضوع مهم‌تر این است که برای چنین اقدامی چه دلیل و انگیزه‌ای وجود داشته و سرنوشت سیاسی داریگا چه خواهد شد؟
این احتمال بعید نیست که کنار رفتن نظربایوا از ریاست مجلس سنا نتیجه رویارویی‌های نخبگان حاکم بر سر دارایی‌ها یا منافع تحت کنترل وی یا اطرافیانش است. اگر این حدس واقعیت داشته باشد، پس برکناری نظربایوا یک اقدام پیشگیرانه با هدف مصون نگه داشتن وی در برابر حملات احتمالی مخالفانش خواهد بود. این بدان معنی است که داریگا برای یک مرحله از صحنه سیاسی دور نگاه داشته خواهد شد.
اما در صورت تصمیم نظربایف به حفظ دخترش از قدرت، این احتمال که ریاست حزب حاکم «نور آتن» به وی واگذار شود، بعید نخواهد بود.
«ماکسیم شوچنکو» کارشناس سیاسی روس هم اعتقاد دارد: این احتمال قوی است که استعفای نظربایوا با فشارهای چین بر قزاقستان ارتباط دارد.
چین در این اواخر در تعامل با دیگران روش تهاجمی پیش گرفته است. گرچه حسن نیت «مسکو» را از طریق افزایش 33 درصدی میزان خرید نفت روسیه به دست آورد.
چین طی ماه آوریل با کمک رسانه‌های خود نسبت به قزاقستان به اصطلاح کارزار ایجاد ترس کرد و قزاقستان را بخشی از خاک خود خواند. هرچند در پاسخ به چنین اقدامات چین سفیر این کشور به وزارت امور خارجه قزاقستان احضار شد، اما سفیر نیز احتمالا موضع پکن را اعلام کرد که ممکن است به شرح زیر باشد:
- در شرایطی که روابط چین با آمریکا از حساسیت بالایی برخودار است، پکن خواستار حسن نیت کامل همسایگان ضعیف خود است.
- چین آسیای مرکزی را منطقه منافع حیاتی خویش می‌داند و حضور سیاسی و نظامی «دشمن احتمالی»خود از طریق همکاری نخبگان حاکم محلی در این فضا را برنمی‌تابد.
- خانواده نظربایف در طول سال‌ها، استقلال قزاقستان را بر پایه روابط خوب با آمریکا و غرب بنا نهاده بود. نظربایوا از سوی خانواده حاکم مسئولیت روابط با غرب را بر عهده داشت که به طور موفقیت آمیز از عهده آن برآمد.
در نشست‌های متعدد «مجمع رسانه‌ای اوراسیا» که از سوی نظربایوا با حضور نمایندگان ده‌ها کشور جهان برگزار می‌شود، همیشه نمایندگان مهم‌ترین رسانه‌های آمریکا، سیاستمداران و کارشناسان سیاسی غرب (نظیر زبیگنیو برژینسکی، رومانو پرودی، مانوئل بارزو، نیوت گینگریش، ایهود اولمرت و...) حضور یافته‌اند.
در حال حاضر وضعیت تغییر کرده، در حالی که کشورهای آنگلوساکسون در سطح سرویس‌های اطلاعاتی خود به طور مشترک علیه چین «آخرین اخطار» را می‌دهند، بقای نظربایوا به عنوان دومین نفر در قدرت خطرناک و برای چین ناراحت کننده است.
به عبارت دیگر روابط آشکار قزاقستان دوران نظربایف با «صاحبان» جهان در دهه 1990 و 2000 به قزاقستان کمک کرد تا از «پکن» و «مسکو» فاصله گیرد. حالا دیگر دوران لیبرالیسم در روابط خارجی قزاقستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی به پایان رسیده و اژدهای چینی از خواب بیدار شده و آماده نبرد است.
بنابر این نظربایف از دخترش خواست تا کنار برود و تا در پناه بماند.
البته «کریم ماسیم اف» رئیس کمیته امنیت ملی قزاقستان و «صمد آبیش» معاون اول وی و برادرزاده نورسلطان نظربایف وضعیت کشور را به طور کامل تحت کنترل دارند. به خصوص صمد آبیش در قزاقستان از احترام بالایی برخوردار بوده و در هیچ یک از رسوایی‌های مالی از وی نام برده نشده است. وی ملی‌گرا میانه‌رو است که برای قزاق‌ها مهم است. همچنین باید گفت از صمد آبیش به عنوان کاندید ریاست جمهوری یاد می‌شود.
نکته مهم این است که وی دارای روابط بسیار خوب با پکن بوده و چینی‌ها وی را مجری سیاست آنگلوساکسون‌ها نمی‌دانند.
بنابراین چنانچه هر کسی هم جانشین داریگا نظربایوا بشود یک مهره موقت خواهد بود.
«کازبیک بی‌سیبایف» دیپلمات سابق قزاقستان بیان داشت: باید به این نکته توجه داشت که تاکایف نه تنها اختیارات نظربایوا را به عنوان نماینده مجلس سنا سلب کرد، بلکه از این طریق وی را از عضویت شورای امنیت قزاقستان نیز محروم کرد.
بنابراین می‌توان این پیش بینی کرد که شورای امنیت به ایفای نقشی که با قرار گرفتن نظربایف در راس آن تصور می‌رفت، قادر نخواهد بود.
این نظر هم وجود دارد که استعفای نظربایوا به این بحث برمی‌گردد که نظربایف در موضوع وراثت (جانشینی) روی افراد دیگری از نزدیکان خود حساب باز کرده است.
در هر صورت تحقق کامل سناریوی مورد نظر نخستین رئیس جمهور قزاقستان آسان نخواهد بود و با مشکل مواجه خواهد شد، زیرا شرایط فعلی با یک دهه پیش که کشور از وضعیت مناسب اقتصادی و اجتماعی برخوردار بود، بسیار متفاوت شده است.
انتهای پیام/.
منبع: فارس
کلیدواژه: قزاقستان رئیس مجلس سنا استعفا قدرت نورسلطان نظربایف رئیس مجلس سنای ریاست مجلس سنا رئیس مجلس سنا سلب اختیارات شورای امنیت رئیس جمهور خواهد شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۶۴۷۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است