نقش روزهداری در تقویت خودکنترلی
تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۹۳۵۸۸
خودکنترلی (Self- control/ Self- regulation) یک نیروی درونی و ارادی کنترل تمایلات، وسوسهها، هیجانهای درونی و رفتارهای بیرونی است.
حجتالاسلام دکتر فرجالله هدایتنیا / دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
خودکنترلی (Self- control/ Self- regulation) یک نیروی درونی و ارادی کنترل تمایلات، وسوسهها، هیجانهای درونی و رفتارهای بیرونی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
قرآن کریم با تعابیر مختلف به ضرورت کنترل نفس و مراقبت از آن توصیه کرده است؛ مانند «عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ...» (مائده:۱۰۵)، «قُوا أَنْفُسَکُمْ...» (تحریم:۶) و غیره. شیخ حر عاملی(ره) جلدهای ۱۴ و ۱۵ از کتاب شریف «وسائل الشیعه» را به «باب الجهاد» اختصاص داده و آن را به دو بخش «جهاد العدوّ» و «جهاد النّفس» تقسیم کرده است. مقصود از «جهاد العدو»، جنگ با دشمن بیرونی و منظور از «جهاد النفس»، کنترل نفس درونی است.
وی در بخش «جهاد العدو» در مجموع ۳۰۷ روایت در ۷۲ باب ذکر کرده است؛ در حالی که در بخش «جهاد النفس»، در مجموع ۹۱۸ روایت در ۱۰۱ باب ذکر کرده است. از این مقایسه به روشنی معلوم میشود که کنترل نفس در معارف اسلامی بسیار اهمیت دارد. در معارف اسلامی از کنترل نفس یا خودکنترلی به «جهاد اکبر» تعبیر شده است. این تعبیر برگرفته از روایت رسول گرامی اسلام(ص) است که به اصحاب خود در بازگشت از جنگ فرمود: خوشا به کسانی که جهاد کوچکترشان را انجام داده و جهاد بزرگترشان باقی است. پرسیدند: ای پیامبر خدا! جهاد بزرگتر چیست؟ فرمود: «جهاد با نفس». سپس فرمود: «برترین جهاد آن است که انسان با نفس نهفته در میان دو پهلوی خود بجنگد». (محمد بن حسن حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۱۶۳)
دانشمندان اخلاق برای کنترل نفس راهکارهایی را ذکر میکنند که از بیان آنها خودداری میشود؛ (سیدروحالله موسوی خمینی، تهذیب نفس و سیر و سلوک، ص۳۶۹ به بعد) آنچه اینک مد نظر است، نقش روزهداری در تقویت روحیه خودکنترلی یا خودتنظیمی است. خدای سبحان در آیه ۱۸۳ سوره بقره فرمود: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون»؛ ای افرادی که ایمان آوردهاید! روزه بر شما نوشته شده، همان گونه که بر کسانی که پیش از شما بودند نوشته شد؛ تا پرهیزکار شوید. تقوا به معنی خودمراقبتی و کفّ نفس از محرمات الهی است (أبوهلال العسکری، الفروق اللغویه، ص۱۳۷)؛ بنابراین، ثمره روزهداری، تقویت قدرت خویشتنداری و ایستادگی در مقابل خواهش نفس و محرکهای گناه است.
خدای متعال در آیات ۴۵ و ۱۵۳ سوره بقره، ما را به یاریطلبی از بردباری و نماز توصیه کرده است: «اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ...». مطابق روایتی از امام صادق(ع)، مقصود از صبر در این آیات «روزه» است. (علی بن ابراهیم قمی، تفسیر القمی، ج۱، ص۴۶) از این آیات و روایت مربوط به آن معلوم میشود که یکی از ثمرات روزهداری، بردباری و تقویت توان تابآوری است. برخلاف پندار بعضی، کمخوری انسان را ضعیف نمیکند و از پا درنمیآورد. امام علی(ع) در نامه خود به عثمان بن حنیف انصاری با اشاره به این مطلب فرمود: «گویا میبینم گویندهای از شما میگوید: هر گاه این (دو قرص نان) قوت و خوراک فرزند ابوطالب است، باید هم اکنون نیرویش به سستی گراییده و از مبارزه با همتایان و نبرد با شجاعان بازماند. آگاه باشید! درختان بیابانی چوبشان محکمتر است اما درختان سرسبز که همواره در کنار آب قرار دارند پوستشان نازکتر (و کم دوامترند)، درختانی که در بیابان روییده و جز با آب باران سیراب نمیگردند، آتششان شعلهورتر و پردوامتر است. (سیدالرضی، نهجالبلاغه، ص۳۵۹) آری! روزهداری انسان را نیرومند میسازد و قدرت ایستادگی وی را در مواجهه با خواهش نفس افزایش میدهد؛ نیز توان بردباری و تابآوری وی را در ناملایمات روزگار تقویت میکند. چرا چنین نباشد، در حالی که انسان روزهدار میل خود به خوردن و آشامیدن را کنترل کرده و آن را به تأخیر میاندازد؛ چشم، گوش و زبان خود را کنترل نموده و از گناه بازمیدارد؛ میل جنسی خود را مهار و در طول روز از همسر خود کنارهگیری میکند؛ بنابراین، روزهدار دایم در حال مراقبت از خود و کنترل خواهش نفس است و این همان خودکنترلی است.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: روزه داری خود کنترلی کنترل نفس روزه داری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۹۳۵۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ادعای کامرون درباره پیشنهاد آتشبس ۴۰ روزه به حماس
وزیر امور خارجه انگلیس که برای شرکت در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد به ریاض سفر کرده است ادعا کرد که به حماس طرح آتشبس ۴۰ روزه در برابر آزادی گروگانهای (اسرای) اسرائیلی پیشنهاد شده است.
به گزارش مشرق از منابع خبری انگلیس، دیوید کامرون با بیان این ادعا که پیشنهاد مطرح شده «سخاوتمندانه» است، گفت: «امیدوارم حماس این پیشنهاد را بپذیرد.»
وی اضافه کرد: «صادقانه بگویم، تمام فشارها و همه چشم ها در جهان امروز باید معطوف به حماس باشد و به آنها بگوید این پیشنهاد را بپذیرید.»
وزیر امور خارجه انگلیس همچنین ادعا کرد که تحقق راه حل موسوم به دو دولتی تنها راه تضمین امنیت پایدار در منطقه است.
وی با بیان اینکه «حماس طرفدار راه حل دو دولتی نیست و فقط به راهحل بدون اسرائیل فکر میکند» در اظهاراتی مداخله جویانه خواستار خروج رهبران حماس و کسانی شد که در عملیات هفتم اکتبر (عملیات طوفان الاقصی) مشارکت داشتند.
وزیر امور خارجه انگلیس در عین حال از هفت دهه جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم و بیدفاع فلسطین چشمپوشی و ادعا کرد که پذیرش راه حل دو دولتی در سایه عملیات طوفان الاقصی برای تلآویو دشوار است.
وی گفت: این کار سیاستمداران است که استدلال کنند امنیت منطقه با تحقق راهحل دو دولتی، بهتر تضمین خواهد شد.
وزیر امور خارجه انگلیس همچنین با تکرار مواضع جنگطلبانه رژیم صهیونیستی عنوان کرد تا زمانی که همه گروگانها (اسرای اسرائیلی) آزاد نشوند، درگیریها نیز پایان نخواهد یافت.
گروههای مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم اسرائیل آغاز کردند که سرانجام پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ (۲۴ نوامبر ۲۰۲۳) آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل برقرار شد.
این وقفه در جنگ، هفت روز ادامه یافت و سرانجام صبح جمعه ۱۰ آذر (اول دسامبر ۲۰۲۳) آتشبس موقت به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت.
این رژیم برای جبران شکست خود و توقف عملیات مقاومت، گذرگاههای نوار غزه را بسته و در حال بمباران این منطقه است. بر اساس گزارشها، تاکنون افزون بر ۳۴ هزار فلسطینی شهید و بیش از ۷۷ هزار نفر دیگر مجروح شدهاند.