افسرِ تودهای قاتل / حزب توده چگونه از خسرو روزبه اسطوره مقاومت و مبارزه ساخت
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۹۴۵۴۳۳
آفتابنیوز :
سازمان افسران حزب توده در سال ۱۳۲۳ توسط عبدالصمد کامبخش، عزتالله سیامک و خسرو روزبه تأسیس و روزبه به عنوان هیأت اجرائیه سازمان نظامی انتخاب شد. سال ۱۳۲۴ در دانشکده افسری اشتغال داشت. به دنبال قیام افسران خراسان مخفی شد و واقعه آذربایجان و تلفات افسران حزبی در وقایع سالهای ۲۵- ۱۳۲۴ چنان سنگین بود که در عمل سازمان افسران حزب را متلاشی کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ترور محمد مسعود روزنامه نگار
گفته میشود خسرو روزبه در چند قتل دست داشته است که از آن جمله میتوان به ترور محمدمسعود روزنامهنگار و سردبیر نشریه «مرد امروز» اشاره کرد. مسعود در شماره ۱۳۷ مرد امروز مقالهای علیه اشرف خواهر شاه - به دلیل خرید پالتو پوستی گرانقیمت- منتشر کرد که خشم دربار را برانگیخت. انور خامهای در این باره میگوید: «بعداً معلوم شد که اشرف پالتو را نخریده بلکه از پدر سوسیالیستهای کمینترن، استالین هدیه گرفته است».
مسعود در ۲۲ بهمن ۱۳۲۶ در خیابان لالهزار ترور شد. ظن قوی افکار عمومی متوجه دربار شد. این موضوع سالها مسکوت ماند تا اینکه در اعتراف روزبه روشن شد که وی از موقعیت افشاگری مسعود علیه اشرف استفاده کرده و نقشۀ ترور را طرحریزی کرده تا گناه را به گردن خانواده سلطنتی بیندازد. به گفته کیانوری، ترور این روزنامه نگار ذیل تصمیمات حزبی طبقهبندی نمیشود و باید آن را حاصل تصمیم محفل روزبه و دوستانش به حساب آورد: «تا قبل از پلنوم چهارم در مسکو ما کوچکترین اطلاعی از این ماجرا نداشتیم. ما با گروه مخفی روزبه اصلا رابطه نداشتیم. من ارتباطم با روزبه فقط برای دادن مطبوعات بود، روزبه هیچ مسئلهای را از من نمیپذیرفت. سازمان افسری هم مستقل شده بود.» کیانوری همراه با کامبخش تا قبل از مرگ روزبه او را تحقیر میکردند. بنا به گفته فریدون کشاورز کارهای بزرگ روزبه را که تمام در اجرای دستورات رهبری حزب صورت میگرفت تخطئه میکرد و مدعی بود روزبه قهرمانبازی درمیآورد. تنها هنگامی که از مرگ روزبه اطلاع یافت برای قهرمان دیروز اشک تمساح ریخت و او را از شهدای تودهای خواند.
اطلاع کیانوری و دیگر اعضا از قتلها
کشاورز در پلنوم چهارم مطرح کرد که «کیانوری در این جریان دخالت داشته است و بر سر این مسئله جنجال کردند.» کشاورز در کتاب «من متهم میکنم کمیته مرکزی حزب توده ایران را» نوشته است: «یکی از عللی که مرا به استعفا وادار کرد، توهینها و تهمتهایی بود که کامبخش و کیانوری به روزبه ابراز میداشتند. کامبخش، رفیق روزبه را متهم میکرد که میخواهد خود را قهرمان معرفی کند و کیانوری میگفت روزبه ضعیف است و، چون از بسیاری از اسرار خبر دارد ممکن است اقرار کند». دکتر عنایتالله رضا که خود یکی از شرکتکنندگان در این پلنوم بود درباره کتاب کشاورز تاکید دارد «کشاورز هرچه در این کتاب گفته درست است. تمام اتهاماتی که به دیگران وارد کرده واقعیت دارد.»
دکتر نصرتالله جهانشاهلو یکی از اعضای گروه ۵۳ نفر، در پاسخ به خاطرات کیانوری راجع به قتل مسعود طی مقالهای مینویسد: «آقای کیانوری درباره کشتن محمدمسعود خود را بیگناه نشان داده است، این ادعا نادرست است. چون در پلنوم چهارم حزب توده در مسکو، او در پاسخ پرسش من که حزب توده و شخص شما با محمدمسعود چه خرده حسابی داشتید که او را کشتید؟ او گفت من با محمدمسعود خرده حسابی نداشتم. تنها میخواستم با کشتن او آزمایش کنم که اگر روزی بخواهیم مخالفین خودمان را بکشیم میتوانیم یا نه؟ از این رو این تنها یک آزمایش بود.»
علاوه بر قتلهای دیگر کار به تصفیه خودیها نیز میانجامد که مقتول مشخص آن حسام لنکرانی است که بنا به خاطرات موجود، تصمیم قتل سلسله مراتب حزبی را طی میکند و برای اجرا به روزبه ابلاغ میشود. لنکرانی از دوستان روزبه بود، اما حفظ حزب و ایدئولوژی غالب بر آن اولویت داشت.
کیانوری و جودت (عضو هیات اجرائیه حزب توده) هر دو در اعترافات خود در ۱۱ مهر ۱۳۶۲ که از تلویزیون پخش شد توضیحاتی از قتل مسعود و نقش روزبه و قتلهای درون حزبی به ویژه قتل حسام لنکرانی و همچنین حذف اظهارنظرهای روزبه از دفاعیاتش ارائه میکنند. به گفته کیانوری، او واقعیتها را بیان کرده بود که بدون خدشه بود و اعترافات خود روزبه بالاتر از همه است و بدون فشار، این اعترافات را کرده بود و تمام آن با واقعیتها تطبیق میکرد. جودت از این ماجرا چنین یاد کرده است: «نکات منفی از دفاعایت روزبه حذف شد. یکی از نکات منفی، مساله قتلهای درون حزب بود. مخصوصا قتل مرحوم حسام لنکرانی. مساله فساد و وضع حسام لنکرانی مطرح شد. پس از بحث کوتاهی در جلسه هیات اجرائیه به اتفاق آرا تصمیم گرفته شد که حسام لنکرانی باید اعدام بشود و از بین برود. در آنجا قرار شد این کار به وسیله سازمان افسری به کمک روزبه انجام بگیرد.»
دستگیری خسرو روزبه
روزبه در فروردین ۱۳۲۷ مجدداً دستگیر شد و دادستانی ارتش برای او تقاضای اعدام کرد و در نهایت روزبه به ۱۵ سال زندان محکوم شد.
او در آذرماه ۱۳۲۹ بههمراه ۹ نفر دیگر از رهبران حزب توده (از جمله کیانوری، مرتضی یزدی، جودت، نوشین و قاسمی) که قبلاً همگی در دادگاه نظامی محاکمه شده بودند، به کمک افراد بیرون از زندان، ترتیب یک فرار جنجالی را از زندان قصر دادند. طبق نقشه قبلی یک نفر با لباس افسری ارتش و کامیون نظامی به زندان قصر مراجعه کرد و با نشاندادن مدارک جعلی، خود را نماینده دستگاه قضائی ارتش معرفی کرد و زندانیان را برای انتقال به زندان مرکزی تحویل گرفت. از حوادث جنجالی و پر سر و صدای دولت رزمآرا، فرار این زندانیان تودهای از زندان قصر بود.
خسرو روزبه در سال ۱۳۳۰ معاون شعبه اطلاعات سازمان نظامی و گردانندۀ آن شد. سازمان نظامی از ایدئولوژی حزب توده از هدفهای سوسیالیستی شوروی پیروی میکرد. برای ملی کردن نفت و در دوره حکومت مصدق، سازمان نظامی با فرمانبرداری از رهبری حزب توده، علیه منافع ایران و در جهت پیشبرد مقاصد امپریالیستهای انگلیس و آمریکا عمل میکرد. در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با آنکه صدها نفر اعضای سازمان نظامی در یگانهای رزمی و نهادهای اطلاعاتی بودند، واکنشی علیه کودتا نشان ندادند.
در سالهای ۳۶ - ۱۳۳۵ روزبه به همراه چند نفر از افسران کوشیدند شبکه متلاشی شده را سامان دهند، اما رسوخ عوامل ساواک در بافت سازمانی حزب موجب دستگیری آنها شد. روزبه در ۱۵ تیر ۱۳۳۶ به دنبال یک درگیری مسلحانه مجروح و دستگیر شد و در جریان دستگیری، عظیم عسگری را عامل خیانت به خود معرفی کرد.
اعدام خسرو روزبه در ۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۷ در میدان تیر حشمتیه صورت گرفت و سرلشکر آزموده دادستان ارتش در اطلاعیهای که متعاقب اعدام نامبرده منتشر شد وی را در ۸ مورد «فرار از زندان قصر در تاریخ ۲۴/۹/۱۳۲۹ به همراهی عدهای از رهبران حزب توده، عضویت در جمعیتهایی با مرام اشتراکی و ضدیت با سلطنت و اداره این جریانها، عضویت در سازمان نظامی حزب توده و تلاش برای متشکل کردن نظامیان در این سازمان، جاسوسی و جمعآوری اطلاعات از سازمانهای دولتی و تحویل آنها به افراد بیصلاحیت، شرکت و دخالت در چندین فقره قتل، تیراندازی به سوی ماموران به قصد قتل آنها به هنگام دستگیری، مخفی کردن متهمین به جنایت و یا فراری دادن آنها از تعقیب و کیفر، توطئه به قصد برهم زدن اساس حکومت» مجرم شناخت.
منبع: روزنامه سازندگیمنبع: آفتاب
کلیدواژه: خسرو روزبه حزب توده سازمان افسری سازمان نظامی خسرو روزبه زندان قصر حزب توده توده ای قتل ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۹۴۵۴۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تمایل عجیب و تمام نشدنی زمین خواران به محدوده جنوبی تهران | مبارزه با ساخت و ساز غیرمجاز ادامه دارد
به گزارش همشهری آنلاین، علی اکبر فسایی با بیان این که در دوره کنونی مدیریت شهری یعنی از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ تا امروز، میزان جلوگیری از ساختوساز و تخریب سازههای غیرقانونی احداثشده در حریم شهر تهران، معادل ۱.۵ برابر ۱۰ سال قبل از آن بوده است، عنوان کرد: در ۱۸ ماه ابتدایی دوره ششم مدیریت شهری تهران یعنی در نیمه دوم ۱۴۰۰ و در طول سال ۱۴۰۲، میزان برخوردها با ساختوساز غیرمجاز در حریم پایتخت نسبت به سالهای پیش از آن بهشدت افزایش پیدا کرد، زیرا تلاش و سختگیری شهرداری در این زمینه بسیار بیشتر شد. همین مساله باعث شد که متخلفان متوجه شوند که در دوره کنونی مدیریت شهری نمیتوانند بهراحتی دست به تخلف بزنند، زیرا این کار برایشان هزینه مضاعفی به همراه خواهد داشت.
مدیرکل حریم شهر تهران ادامه داد: افزایش هزینه ارتکاب به تخلف ساختوساز غیرقانونی در حریم پایتخت باعث شد که میل به انجام این تخلف در میان سودجویان کاهش یابد و به همین دلیل در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ شاهد کمتر شدن ارتکاب به تخلف و در نتیجه، کاهش میزان برخورد با تخلفات مربوطه در حریم شهر تهران بودیم؛ به نحوی که آمار ساختوساز غیرمجاز در حریم پایتخت از ۸ هزار و ۶۳ مورد در سال ۱۴۰۱ به ۳ هزار و ۴۴۴ مورد در سال ۱۴۰۲ کاهش یافت. این در حالی است که در سال گذشته نیز مانند ۱۸ ماه نخست دوره کنونی مدیریت شهری، بهشدت جلوی ارتکاب به تخلف ساختوساز غیرمجاز در حریم شهر تهران را گرفتیم و سختگیری ما در این زمینه همچنان ادامه دارد.
او افزود: میل به تخلف ساختوساز غیرقانونی در حریم تهران بیشتر مربوط به مناطق جنوب و جنوب غرب پایتخت است که البته ریشه این تخلفات عمدتا به وجود تداخلات مرزی بین تهران و شهرهای اطراف آن و تعارضات مربوط به اعمال مدیریت چندگانه بر بخشهایی از حریم پایتخت بازمیگشت، اما با ابلاغ طرح راهبردی حریم شهر تهران توسط استانداری، خوشبختانه این تعارضات برطرف شده و احتمال سوءاستفاده از قانون برای ساختوساز در اطراف پایتخت توسط برخی سودجویان نیز کاهش یافته است.
کد خبر 847510 منبع: خبرگزاری شهر برچسبها شهرداری سازمان نوسازی شهر تهران حریم شهر