به نقل از «فرارو»

چرا دور، دورِ مداحان شده؟

تاریخ انتشار: ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۹۷۰۵۵۰

عباس عبدی در روزنامه اعتماد نوشت: این روز‌ها مداحان توی بورس هستند. یکی از آنان حکایتی را تعریف می‌کند که به تصور خیلی‌ها توهین به امام حسین (ع) و حضرت فاطمه (س) بود هر چند گمان نمی‌کنم که توهین بود، ولی مشکل این بود که اگر کس دیگری جز خودشان شبیه آن را می‌گفتند فوری با چنان برخوردی مواجه می‌شدند که نگو و نپرس.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همچنان که اگر خودشان امام زمان را مستمسک هر کاری قرار دهند کسی حق اعتراض به آنان ندارد، ولی کافی است که دیگران خارج از حلقه این گروه ادعای ارتباطی کنند، فوری با اتهام کلاه‌برداری مواجه می‌شوند.

مداح دیگر مسایل فلسفی و ردیه علیه مدرنیته را با نوای روضه‌خوانی به خورد مخاطبان قرار می‌دهد. پیشتر نیز برای اولین بار در انتخابات لیست دادند و بطور آشکاری وارد میدان سیاست شدند. خلاصه در عرصه دین و مذهب، دور، دورِ مداحان است. پرسشی که می‌تواند مطرح شود این است که چه عاملی موجب چنین تحولی شده است؟

پیش از انقلاب و در دهه اول آن چنین وضعی نبود و پیام دین از طریق علما و سخنرانان منتقل می‌شد و در چارچوب یک مجموعه از گزاره‌های منطقی و کلامی و فلسفی و یا نصایح اخلاقی به معرفی دین می‌پرداختند و در برخی از موارد نیز در پایان برنامه ذکر مصیبتی می‌کردند و روضه‌ای می‌خواندند که معمولاً چند دقیقه بیشتر طول نمی‌کشید. در بیشتر موارد نیز شخص سخنران این وظیفه را عهده‌دار بود و به ندرت به مداحان اجازه چنین کاری را می‌دادند. مداحان بیشتر در جلسات روضه‌خوانی محدود محلی و بانوان فعالیت می‌کردند.

پس چه عواملی موجب این تحول شده است؟ عوامل گوناگونی وجود دارد. پایین آمدن سطح خطبا و ناکارآمدی سخنرانان در پاسخ به پرسش‌های روز و حل مسایل جاری کشور که حکومت به نام دین عهده‌دار آن است، زمینه را برای پرداختن به وجه مناسکی دین و پررنگ شدن مداحان فراهم کرده است. با این وجود به نظر من مهم‌ترین عامل موثر بر این تحول، رسانه است.

چرا رسانه نقش اصلی را در این تحول دارد؟ دهه اول انقلاب عموم برنامه‌های دینی تلویزیون مبتنی بر سخنرانی و یا آموزش‌های دینی بود. عموماً یک روحانی بالای منبر یا در بیشتر موارد در استودیو می‌نشست و موضوعی را مورد بحث قرار می‌داد. همان زمان گفته می‌شد که این نوع برنامه‌ها تطبیقی با الزامات رسانه تلویزیون ندارد. در بهترین حالت هم برنامه آقای قرائتی بود که کمتر عمق محتوایی داشت، بیشتر می‌کوشید از طریق تمثیل و داستان و برخی مفاهیم اخلاقی، منظور خود را منتقل کند.

تا هنگامی که رسانه رسمی به طور کامل انحصاری بود و حتی درون صداوسیما نیز رقابت نبود و یکی دو شبکه بود، می‌شد این برنامه‌ها را منتشر کرد ولی از هنگامی که در مرحله اول رقابتی میان شبکه‌های صداوسیما صورت گرفت و سپس رسانه‌های خارج از این میدان وارد بازار شدند، نیاز به تولید برنامه‌هایی که با الزامات رسانه تصویری هماهنگ باشد، بیشتر شد.

از این رو برنامه‌های مذهبی به سوی مناسک که ماهیت تصویری و نمایشی دارند گرایش پیدا کردند. برنامه‌هایی که زوایای غیرگفتاری آن برجسته‌تر است. از جمله مشارکت و واکنش‌های حاضران، موسیقی، آواز، هیجانات و تمامی مولفه‌های تصویری در آن وجود دارد و مطلوب مخاطب و بیننده است. تصاویری که می‌تواند آهنگین و جذاب باشند. چه سینه‌زنی بسیار جذاب هیئت مشهور یزدی‌ها باشد و چه برنامه‌های روضه‌خوانی مداحان مشهور تهرانی.

جالب‌ترین بخش این تحول در نزدیکی سبک موسیقیایی تعدادی از مداحی‌ها بود که تا حدودی به سبک‌های موسیقی برخی خوانندگان پاپ و... نزدیک شد، و مداحی را از سبک سنتی آن خارج کرد و شیوه جدیدی را عرضه کرد.

کارکرد مناسک در الگوی دین‌داری سال‌های اخیر، جانشین وعظ و کلام و... شد ولی مهم‌ترین نکته این تحول، تغییر موضوعات تبلیغ دینی متناسب با این تحول است. در گذشته موضوعات انتزاعی و عملی از جمله توحید و عدالت و اخلاق و موارد مهم و مشابه محور تبلیغ و معرفی دین بود، ولی با مناسکی شدن دین موضوعات دیگری مثل عاشورا و غیبت اهمیت بیشتری یافتند.

البته این موضوعات در گذشته هم بودند، ولی جزییات آن‌ها تغییر کرد. در گذشته بیشتر فلسفه عاشورا و غیبت مسأله دین و تبلیغ دینی بود. ولی در ساختار جدید مناسکی، آنچه که به الزامات نگاه تصویری نزدیک است در اولویت قرار گرفت ولی مهم‌ترین تفاوت، مخدوش شدن حقیقت و مجاز در این ماجرا بود. در این شیوه و روش تبلیغ، حقیقت به خودی خود مسأله نبود، باید صحنه‌آرایی و تصویرپردازی جذاب شود چه با حقیقت و چه با مجاز.

لذا خواب و حکایت‌های عوامانه و داستان‌های ساختگی با حقیقت، مخدوش شد و سره از ناسره ناشناخته ماند و این وضعی است که جامعه ما در حال حاضر با تبلیغ دینی مواجه است.

منبع: فرارو

کلیدواژه: مداحان حواشی مداحان عباس عبدی برنامه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۹۷۰۵۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مراد صحرایی: در دولت سیزدهم مرگ سند ۲۰۳۰ را اجرا کردیم / تغییر عناوین و حجم دروس مدارس برای اجرای برنامه‌های پرورشی

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در این دولت مرگ سند ۲۰۳۰ را اجرا کردیم، گفت: دروس و حجم آن‌ها برای اجرای فعالیت‌های ورزشی و پرورشی تغییر می‌کند.

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، رضا مراد صحرایی با اشاره به اینکه در این دولت مرگ 2030 را اجرا کردیم، اظهار کرد: در بدنه آموزش و پرورش افرادی بودند که همچنان به سند 2030 اعتقاد داشتند و حتی برای اجرای این سند بودجه و دفتر در آموزش و پرورش وجود داشت اما برای سند تحول بنیادین اعتباری نداشتیم.

وی افزود: برخی به اجرای سند 2030 و پایین آوردن سند تحول بنیادین اعتقاد داشتند.

صحرایی در پاسخ به این پرسش که دلایل بد بودن سند 2030 چیست، گفت: سند 2030 از خارج به ما دیکته شده است و همه بخش‌های آن نگران کننده است با این حال ممکن است، موارد خوبی مانند افزایش کیفیت را داشته باشد اما این موضوع در سند تحول بنیادین هم وجود دارد، وقتی سند داخلی داریم چرا باید از خارج سند بیاوریم.در سند 2030 مواردی وجود داشت که بر خلاف فرهنگ ایرانی بود مانند برابری جنسیتی در حالی که ما به عدالت جنسیتی اعتقاد داریم.

سند 2030 از جریان برنامه‌ریزی کشور حذف شد

وزیر آموزش و پرورش درباره دلایل عدم اجرای سند تحول بنیادین گفت: عدم اجرای سند مربوط به سال‌های گذشته است، هم اکنون سند 2030 به طور کامل از جریان برنامه‌ریزی کشور کنار گذاشته شده است و بهار سند تحول بنیادین را رقم زده‌ایم.

وی افزود: سند تحول به دنبال ایجاد حیات طیبه است و نظریه تعلیم و تربیتی کشور است و باید تمام آن را اجرا کنیم اما تا تحقق اجرای کامل آن فاصله داریم، چون سند به نقشه راه نیاز داشت البته نقشه راه سند تحول در سال‌های 93 و 97 تدوین شد اما از داخل اتاق وزرا بیرون نرفته بود که دلایل مختلفی دارد چون تمرکز بر سند تحول نبود و این سند رقیب دیگری داشت.

نقشه راه سند در شورای عالی انقلاب فرهنگی

صحرایی بیان کرد: تمام دستگاه‌ها برای اجرای سند تحول بنیادین وظایفی بر عهده دارند، هم اکنون نقشه راه سند را به شورای عالی انقلاب فرهنگی بردیم تا پس از تصویب به عنوان یک قانون تکلیف شده و تمام دستگاه‌های مسئول موظف به همکاری برای اجرا باشند.

وی ادامه داد: نقشه راه سند تحول بنیادین چند ویژگی دارد از جمله شاخص و برنامه سالانه مبتنی بر وضع موجود، از سال 1403 تا 1412را در قالب برنامه ملی شاخص‌گذاری کردیم، سند تحول بنیادین 6 زیر نظام مصوب و 458 برنامه دارد و یکی از اشکالات اجرایی این است که برای اجرای برنامه‌ها اولویت‌بندی نشده است.

خوشبختی این است که رییس‌جمهور بر اجرای سند تاکید دارد

صحرایی گفت: بنده با تمام وزرایی که بعد از تصویب سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش حضور داشتند مشورت و مشاهده کردم که اراده اجرای سند را داشتند اما محیط و شرایط فراهم نبود هم اکنون خوشبختی بنده این است که رئیس جمهور بر سند تحول بنیادین تاکید دارد.

وزیر آموزش و پرورش افزود: شورای پشتیبانی سند تحول بنیادین به ریاست معاون اول رئیس جمهور و حضور رئیس سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی و سایر دستگاه‌ها تشکیل شد و تا کنون دو جلسه آن برگزار شده است، 7 پروژه پیشران ملی را تعریف کردیم که تصویب شد و نخستین آیین‌نامه با عنوان توسعه و تقویت مهارت‌های دانش‌آموزی در هیئت دولت تصویب شد.

2500 هنرستان کد اقتصادی می‌گیرند

وی ادامه داد: طبق این آیین‌نامه، 2500 هنرستان در کشور تولیدی و کارآفرین می‌شوند هم اکنون هنرستان‌ها آموزشی هستند و کد اقتصادی ندارند.

صحرایی گفت: هم اکنون 39.8 درصد دانش‌آموزان در هنرستان‌ها تحصیل می‌کنند و در برنامه هفتم توسعه ذکر شده است که 50 درصد دانش آموزان باید به هنرستان‌ها بروند، هر دانش‌آموز متوسطه یک مهارت در آیین‌نامه مهارت آموزی در هیئت دولت تصویب شد همچنین آمایش رشته‌های فنی و حرفه‌ای متناسب با نیاز بازار کار انجام خواهد شد و کتاب‌های درسی نیز باید تغییر کند.

آخرین وضعیت تغییرات کتاب‌های درسی

وزیر آموزش و پرورش درباره تغییرات کتاب‌های درسی گفت: هم اکنون چهارچوب شایستگی‌های پایه طراحی شده و راهنمای برنامه درسی بر مبنای آن اصلاح شد و هم اکنون نوبت اصلاح کتاب‌های درسی است، کتاب‌های جدید پایه اول ابتدایی به طور آزمایشی اجرا شد که پس از دریافت بازخورد آن را به صورت گسترده در سطح کشور اجرا خواهیم کرد.

تغییر مواد درسی و حجم آن

وی افزود: تفکر و تعقل، هویت ایرانی و اسلامی، خودباوری، استدلال و یادگیری مهارت‌ها در تغییرات کتاب‌های درسی مد نظر است همچنین جدول دروس و جدول زمان در حال تغییر به نفع فعالیت‌های ورزشی و پرورشی است تا ساعت را برای این برنامه‌ها باز کنیم و برای تحقق آن مواد درسی و حجم آن تغییر می‌کند.

امسال نهضت توانمندی معلمان اجرا می‌شود

صحرایی بیان کرد: موضوع مهمتر از کتاب‌های درسی توانمندی معلمان است و امسال سال نهضت توانمندی معلمان است و برای تمام آنها برنامه‌ریزی می‌شود تا دوره‌هایی را برای ارتقای خود داشته باشند.

وزیر آموزش و پرورش درباره کمبود معلم گفت: ناقوس خطر کمبود معلم در آموزش و پرورش سال 1399 توسط مرکز نیروی انسانی به صدا درآمد و در 20 اردیبهشت سال 1400 اعلام کردند که مهرماه امسال 200 هزار نیروی انسانی کمبود خواهیم داشت.

صحرایی با اشاره به اینکه قانون رتبه‌بندی 31 شهریور 1400 اجرا شد و معلمانی که رتبه خود را گرفتند خود را بازنشسته نکردند تا 31 شهریور 1402که ناگهان 80 هزار معلم بازنشسته شدند و با یک سونامی کمبود نیرو مواجه شدیم، گفت: اکنون دانشگاه فرهنگیان طبق برنامه هفتم توسعه باید سالانه 25 درصد توسعه زیرساخت داشته باشد.

وی ادامه داد: مشکل اصلی دانشگاه فرهنگیان، زیرساخت آموزشی است و به لحاظ فضای آموزشی به اندازه 60 هزار دانشجو ظرفیت دارد و در این دولت یک میلیون متر مربع زیر ساخت دانشگاه فرهنگیان افزایش یافت.

30 ملک در اختیار دانشگاه فرهنگیان قرار گرفت

وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: چند روز قبل نزد رئیس جمهور بودیم و نخستین بار بود که رئیس‌جمهور از معلمان تقدیر کردند، در این برنامه رئیس دانشگاه فرهنگیان مشکل فضای آموزشی را با رئیس جمهور مطرح کردند و ایشان به بنده و رئیس دانشگاه گفتند که به همراه او به نهاد ریاست جمهوری برویم، در آنجا جلسه‌ای با حضور مسئولان مربوطه از جمله معاون حقوقی رئیس جمهور برگزار شد و آقای رئیسی پرسیدند که چرا مشکل فضای دانشگاه فرهنگیان حل نشده است و صحبت‌ها را شنیدند، در نهایت در این جلسه مقرر شد در اول مهر 30 ملک در اختیار دانشگاه فرهنگیان قرار بگیرد و تا 10 روز دیگر هر فضای خالی دیگری که شناسایی کردند باید تعیین تکلیف شود.

وی درباره مشکلات پرورشی در مدارس عنوان کرد: در بحث پرورشی مشکل اصلی نیروی انسانی است و سال‌ها به جز جذب از طریق دانشگاه فرهنگیان استخدام مربی پرورشی نداشتیم، امسال 19 هزار مربی پرورشی و تربیت بدنی برای مدارس استخدام می‌شوند همچنین طرح تحول پرورشی در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی است و موضوع دیگر جهت گیری است که امسال توجه به آسیب‌های اجتماعی است تا دانش‌آموزان را در برابر آسیب‌ها مصون کنیم و راه آن تبیین است و به همین منظور اردوهای نسل تمدن‌ساز را با حمایت نهادهای دیگر برگزار خواهیم کرد.

منبع: تسنیم